Tag Archives: Sarawak

pejabat pos bergerak di sarawak
Sejarah

Pelancaran Pejabat Pos Bergerak Di Sarawak

17 Mac 1969 – Pada tahun 1969, Menteri Kerja raya, Pos dan Telekom, Tun V.T. Sambanthan telah memperkenalkan Pejabat Pos Bergerak di Sarawak. Pejabat Pos Bergerak ini memulakan perkhidmatannya di Bahagian Pertama negeri tersebut.

Tujuan utama kerajaan mengadakan Pejabat Pos Bergerak ini ialah untuk meluaskan bagi perkhidmatan kepada penduduk-penduduk di daerah-daerah yang tidak terdapat perkhidmatan pos sama ada Pejabat Pos atau Wakil Pos. Perkhidmatan ini meliputi kawasan bandar dan juga luar bandar.

Pada dasarnya Pejabat Pos Bergerak yang diperkenalkan ini berpusat di bandar Kuching dan beroperasi di kampung-kampung serta di kawasan-kawasan perumahan sekitar kawasan bandar tersebut.

Perkhidmatan yang disediakan oleh Pejabat Pos Bergerak di Sarawak ini samalah seperti lain-lain Pejabat Pos seperti penjualan setem, menjual ‘Postal Order’ Malaysia dan British, menguruskan kiriman wang di antara negeri dan di luar negeri, mengeluarkan lesen radio/tv, menerima wang deposit Bank Simpanan Pejabat Pos dan menerima kiriman berdaftar.

Pejabat Pos Bergerak ini ditempatkan di dalam sebuah van jenis Bedford telah diubahsuai menjadi pejabat.

Dengan pengenalan Pejabat Pos Bergerak di Sarawak pada tahun ini telah meluaskan perkhidmatan pos ke kawasan-kawasan terpencil di negeri itu. Cara ini dapat membantu perkembangan sosial ekonomi penduduk di negeri tersebut.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Penemuan Makam Sultan Tengah Sultan Sarawak Pertama

11 Mac 1993 – Pada tahun 1993, Kerajaan Sarawak mengisytiharkan penemuan sebuah makam tua di sebuah kawasan hutan berdekatan dengan simpang Jalan Damai, Santubong, Kuching. Makam tersebut merupakan makam Sultan Tengah Sultan Sarawak yang pertama dan terakhir.

sultan_tengah

Mengikut kajian ahli sejarah, makam tersebut dianggarkan berusia lebih 363 tahun serta dipercayai milik Pengiran Muda Tengah Ibnu Sultan Muhamad (anak kedua Sultan Brunei ke-9, iaitu Sultan Muhamad Hassan). Pengiran Muda Tengah sering bertukar nama atau gelaran seperti gelaran Sultan Ibrahim Ali Omar Shah dan Sultan Abdul Jalil.

Kemangkatan baginda berpunca daripada perbuatan hulubalangnya sendiri yang telah bertindak menikam baginda dengan menggunakan tombak sewaktu baginda berehat di Batu Buaya, Pantai Santubong.

makam_sultan_tengah

Ringkasan Sejarah Sultan Tengah

Ketika Sultan Muhammad Hassan, Sultan Brunei kesembilan yang memerintah dari tahun 1582-1598 meninggal Dunia, takhta itu diwarisi oleh putera sulungnya, Sultan Abdul Jalilul Akbar. Sultan Abdul Jalilul Akbar mempunyai adik bernama Pengiran Muda Tengah Ibrahim Ali Omar Shah atau yang lebih dikenali sebagai Raja Tengah. Sultan Tengah atau Pengiran Muda Tengah ingin menjadi Sultan Brunei dan berpendapat beliaulah yang lebih sesuai untuk menjadi Sultan. Untuk mengatasi masalah ini, Sultan Abdul Jalilul Akbar melantik Pengiran Muda Tengah sebagai Sultan Sarawak, memandangkan Sarawak adalah di bawah pemerintahan Brunei.

Pengiran Muda Tengah menerima pelantikan tersebut dan membuat persiapan untuk pergi ke Sarawak. Pemergian beliau ke Sarawak ditemani lebih daripada 1,000 askar dari suku Sakai, Kedayan dan Bunut. Beberapa orang pembesar istana juga pergi bersamanya untuk membantu membentuk negara baru.

Pembukaan Bandar Kuching

Setibanya Sultan Tengah dan pengikutnya di Sarawak, mereka mula membina sebuah istana dan benteng untuk mengelilingi istana di kawasan yang dikenali sebagai Kuching pada masa ini. Sultan Tengah kemudiannya melantik pembesar dan menyusun pentadbirannya. Di antara mereka adalah petinggi Datu Seri Setia, Datu Shahbandar Indera Wangsa, Datu Amar Setia Diraja dan Datuk Temenggong Laila Wangsa. Setelah semuanya selesai, Sultan Tengah menggunakan gelaran Sultan Ibrahim Ali Omar Shah, Sultan pertama Sarawak. Menurut Sejarah Sambas, Sultan Tengah juga dikenali sebagai Sultan Abdul Jalil.

Sekitar tahun 1599, Sultan Tengah melawat Pahang dan kemudian sebahagian daripada Kerajaan Johor. Sewaktu di Kesultanan Johor ini terjadi salah faham di antara Sultan Tengah dengan Sultan Abdul Jalil sehinggakan Sultan Tengah dan rombongannya terpaksa pulang dengan tergesa-gesa ke Sarawak sedangkan pada masa itu cuaca tidak baik untuk melakukan pelayaran.

Pelayaran Terkandas Di Sukanda

Semasa dalam pelayaran kembali ke Sarawak, kapal Sultan Tengah dilanda ribut yang menyebabkan kapalnya terkandas di Sukadana. Kebetulan pada masa itu Sultan di Kesultanan Sukadana, Sultan Muhammad Shafiuddin (Digiri Mustika) baru saja menerima utusan Sultan Makkah (Amir Makkah), Shekh Shamsuddin. Sultan Tengah dan rombongannya disambut dengan baik oleh Baginda Sultan Muhammad Shafiuddin (Digiri Mustika). Sultan Sukanda menggunakan nama Digiri Mustika sebelum memeluk islam dan menggunakan gelaran Sultan Muhammad Saifuddin setelah memeluk Islam yang dibantu oleh Syeikh Syamsuddin dari Mekah. Sultan Tengah juga belajar di bawah Syeikh Syamsuddin selama tinggal di sana.

Setelah beberapa lama menetap di Sukanda, Sultan Tengah dijodohkan dengan adik Sultan Muhammad Shafiuddin, Puteri Surya Kesuma. Setelah berkahwin, Sultan Tengah memutuskan untuk menetap sementara di Kesultanan Sukadana sambil menunggu situasi aman di sekitar Selat Melaka. Hasil perkahwinan tersebut Baginda dikurniakan seorang putera yang diberikan nama Sulaiman.

Berpindah Ke Sambas

Setelah sekitar 7 tahun menetap di Kesultanan Sukadana dan situasi di sekitar Selat Melaka masih belum aman, Sultan Tengah memutuskan untuk berpindah dari Kesultanan Sukadana untuk menetap di tempat baru iaitu wilayah Sungai Sambas.

Pada tahun 1638, Sultan Tengah meninggalkan Sukadana melalui Sungai Sambas dengan 40 perahu yang lengkap dengan senjata menuju ke Panembahan Sambas di Sungai Sambas. Rombongan Sultan Tengah disambut dengan baik oleh Ratu Sapudak, Raja Panembahan Sambas ketika itu. Rombongan Baginda Sultan Tengah ini kemudian dibenarkan oleh Ratu Sapudak untuk menetap di sebuah tempat tidak jauh dari pusat pemerintahan Panembahan Sambas. Tidak lama kemudian Ratu Sapudak meninggal dunia dan digantikan oleh Raden Kencono yang menggunakan gelaran Ratu Anom Kesumayuda setelah menaiki takhta.

Sekitar 10 tahun setelah menetap di Panembahan Sambas, anak sulung Baginda Sulaiman dijodohkan dengan anak perempuan Almarhum Ratu Sapudak yang bungsu bernama Mas Ayu Bungsu. Sulaiman kemudian dianugerahkan gelaran Raden oleh Panembahan Sambas menjadi Raden Sulaiman dan tinggal di Panembahan Sambas bersama Mas Ayu Bungsu. Hasil perkahwinan dengan Mas Ayu Bungsu, Raden Sulaiman memperoleh seorang anak pertama yang diberi nama Raden Bima. Raden Sulaiman kemudian diangkat oleh Ratu Anom Kesumayuda menjadi salah satu Menteri Besar Panembahan Sambas bersama dengan Adinda Ratu Anom Kesumayuda yang bernama Raden Aryo Mangkurat.

Kembali Ke Sarawak

Tidak lama setelah melihat situasi yang sudah mulai aman di sekitar Selat Melaka dan anaknya Raden Sulaiman telah berkahwin dan menjadi Menteri Besar Panembahan Sambas, Sultan Tengah memutuskan untuk kembali ke Sarawak. Pada tahun 1652 Sultan Tengah berserta isterinya Putri Surya Kesuma dan keempat anaknya (adik kepada Raden Sulaiman) Badaruddin, Abdul Wahab, Rasmi Putri dan Ratna Dewi berserta orang-orangnya berangkat kembali ke Sarawak.

Di tengah perjalanan ketika telah hampir sampai ke Sarawak, iaitu di satu tempat yang bernama Batu Buaya, secara tiba-tiba Sultan Tengah ditikam dari belakang oleh pengawalnya sendiri. Kecederaan Sultan Tengah terlalu parah sehingga menyebabkan Sultan Tengah bin Sultan Muhammad Hasan wafat. Jenazah Sultan Tengah setelah disolatkan, kemudian dengan adat kebesaran Kesultanan Sarawak oleh Menteri-Menteri Besar Kesultanan Sarawak, dimakamkan di lereng Gunung Santubong. Putri Surya Kesuma setelah kewafatan suaminya memutuskan untuk kembali ke Kesultanan Sukadana bersama dengan keempat anaknya.

Penemuan makam Sultan Tengah adalah satu kejayaan besar dalam memperbanyakkan sumber sejarah di Sarawak. Walaupun Sarawak pada masa kini tidak mempunyai raja atau sultan tetapi sejarah awal menunjukkan Sarawak juga pernah mempunyai Sultan yang berasal dari Brunei.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Antarabangsa Kali Pertama

9 Mac 1961 – Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Antarabangsa kali pertama diadakan pada 22 Ramadhan 1380 bersamaan 9 Mac 1961 di Stadium Merdeka, Kuala Lumpur. Hasrat dan cita-cita untuk mengadakan majlis tilawah al-Qur’an peringkat antarabangsa ini telah diluahkan oleh YTM Tunku Abdul Rahman al-Haj semasa penutup Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Kebangsaan kali pertama.

Pertandingan Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Antarabangsa kali Pertama yang dianjurkan oleh Malaya ini merupakan majlis tilawah yang julung-julung kalinya dianjurkan di dunia. Belum ada Negara yang menganjurkan majlis seumpama ini sebelumnya. Dalam majlis kali pertama ini, sebanyak tujuh buah Negara iaitu Singapura, Brunei, Thailand, Sarawak, Indonesia, Filipina dan Malaya dengan 13 orang peserta telah mengambil bahagian.

Seri Paduka Baginda Yang Di-Pertuan Agong Ketiga, Tuanku Syed Putra Alhaj Ibni Almarhum Syed Hasan Jamalullai berkenan merasmikan Pertandingan Membaca al-Qur’an Peringkat Antarabangsa kali Pertama pada 9 Mac 1961.

Johan Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Antarabangsa kali pertama ini dimenangi oleh peserta dari Malaya, iaitu Tuan Haji Ahmad bin Mat Som, naib johan disandang oleh Encik Ismail juga peserta Malaya, manakala tempat ketiga dimenangi oleh peserta dari Indonesia. Pada masa itu belum lagi dibuka kepada peserta qariah.

darul quran

Kelas Hafaz Al-Quran

Pada 1 Mac 1966 hasrat dan kenyataan YAB Tun Abdul Razak untuk mengadakan kursus mempelajari dan menghafaz al-Qur’an telah menjadi kenyataan dengan pembukaan Kelas Tahfiz al-Quran di Masjid Negara. Kelas ini di bawah bimbingan Sahibul Fadhilah Dato’ Haji Mohammad Haji Ibrahim, Mufti Kerajaan Negeri Kelantan ketika itu. Selepas itu kelas tahfiz al-Quran ini telah berkembang dan dikenali dengan nama Institut Tahfiz al-Quran wa al-Qiraat, Jabatan Perdana Menteri.

Institut ini berpindah beberapa kali ke kampus sementara, antaranya di Kompleks Pusat Islam Malaysia, Jalan Perdana; di Jalan Ledang; di Pinggiran Taman Tun Dr. Ismail, Kuala Lumpur dan di Hulu Langat, Selangor. Kini institut ini berada di kampus tetapnya di Ampang Pecah, Kuala Kubu dengan nama Darul Quran di bawah pentadbiran Jabatan Islam Malaysia (JAKIM) yang mula beroperasi pada Januari 1997.

Sumber : Majlis Tilawah Al-Quran Malaysia

Standard
bernama-800px
Sejarah

Rang Undang-Undang Pertubuhan Berita Nasional (Bernama) Dibentangkan

07 Mac 1967 – Dalam tahun 1967, Menteri Penerangan dan Penyiaran Malaysia, Yang Berhormat Encik Senu bin Abdul Rahman telah membentangkan rang undang-undang Pertubuhan Berita Nasional (BERNAMA) di Dewan Rakyat.

Semasa membentangkan rang undang-undang tersebut, Encik Senu menjelaskan bahawa BERNAMA yang akan ditubuhkan itu merupakan sebuah perbadanan bebas berdasarkan perkongsian antara akhbar-akhbar dan jabatan-jabatan media kerajaan. BERNAMA juga tidak bersetuju untuk menapis atau menyekat berita-berita, sebaliknya akan mengembangkan aliran berita dengan lebih banyak lagi baik di dalam mahupun di luar negara.

Senu_Abdul_Rahman

Tan Sri Senu Abdul Rahman

BERNAMA akan ditubuhkan dalam tiga peringkat:

  1. Peringkat persediaan. Hanya peralatan yang asas sahaja diadakan. Dalam peringkat ini gerakan BERNAMA hanya terhad kepada ibu kota dan tempat-tempat yang berhampiran dengannya.
  2. Memperbesarkan gerakannya sehingga ke Sabah dan Sarawak di samping negeri-negeri di seluruh Malaysia Barat.
  3. Ketiga, menjadikannya sebuah syarikat yang dewasa hingga gerakannya meliputi seluruh negara.

BERNAMA akan diselenggarakan oleh sebuah Lembaga Pengurusan terdiri daripada sepuluh orang ahli dan seorang ahlinya terdiri daripada wakil-wakil akhbar yang melanggan dengan BERNAMA dan lima lagi terdiri dari Wakil Radio Malaysia, Televisyen, Jabatan Penerangan, Perkhidmatan Penerangan Luar dan Kerajaan.

Pengerusinya akan dilantik oleh Yang di-Pertuan Agung dengan nasihat Jemaah Menteri. Lembaga Pengurus pula akan mempunyai sebuah Majlis Pengelola yang akan bertanggungjawab mengawasi supaya BERNAMA mematuhi perlembagaannya. Majlis ini mengandungi lima orang dan diketuai oleh seorang Hakim Mahkamah Tinggi.

Pertubuhan Berita Nasional Malaysia atau lebih dikenali sebagai BERNAMA telah dilancarkan pada 20 Mei 1968.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
reid_commision
Sejarah

Penyata Suruhanjaya Reid Dikeluarkan

21 Februari 1957 – Suruhanjaya Reid merupakan sebuah suruhanjaya bebas yang berperanan mengkaji dan menggubal Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu. Penyata Suruhanjaya Reid dikeluarkan pada 21 Februari 1957 dan diserahkan untuk diperhalusi oleh Jawatankuasa Kerja.

Suruhanjaya Reid ditubuhkan pada 21 Mac 1956. Ia dipengerusikan oleh Lord Reid, dan dianggotai oleh Sir Ivor Jenning (Britain), Sir Willam Mc Kell (Australia), Hakim B. Malik (India) dan Hakim Abdul Hamid (Pakistan).

Tempoh yang diberikan untuk menyiapkan draf perlembagaan tersebut adalah selama lapan bulan. Sepanjang tempoh tersebut, suruhanjaya ini telah menerima 131 memorandum dari pelbagai lapisan individu dan organisasi untuk dikaji. Suruhanjaya ini juga telah mengadakan sebanyak 118 rundingan bagi cadangan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang berasaskan kepada demokrasi berparlimen.

reid_team

Penyata Suruhanjaya Reid ini diperhalusi oleh Jawatankuasa Kerja yang diwakili oleh empat orang pemerintah Melayu, empat orang lagi daripada parti yang memenangi pilihanraya pertama iaitu Parti Perikatan, Suruhanjaya Tinggi British, Setiausaha Agung, dan Peguam Negara. Apabila pindaan telah diterima, rang perlembagaan itu dirujuk kepada Majlis Raja-raja untuk disahkan. Kemudian rang perlembagaan itu dibincangkan semula dengan kerajaan British.

Penyata Suruhanjaya Reid telah diterima oleh Parlimen British dan dibentang untuk diluluskan Majlis Perundangan Persekutuan. Majlis Raja-raja telah memperkenankan perlembagaan tersebut pada bulan Jun 1957 dan Majlis Perundangan Persekutuan telah menerima dan meluluskannya pada 15 Ogos 1957.

Perlembagaan tersebut telah dikuatkuasakan pada 27 Ogos dan secara rasminya dilaksanakan apabila Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957. Perlembagaan tersebut kemudiannya telah dipinda dengan beberapa perubahan kecil bagi menyesuaikannya menjadi Perlembagaan Malaysia apabila Tanah Melayu bergabung dengan Singapura, Sabah dan Sarawak lalu membentuk Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
cobbolt_sarawak
Sejarah

Suruhanjaya Cobbold Tiba Di Kuching

19 Februari 1962 – Suruhanjaya Cobbold tiba di Kuching, Sarawak pada 19 Februari 1962 untuk meninjau pendapat dan reaksi rakyat Sabah dan Sarawak terhadap gagasan Malaysia. Ia adalah lanjutan terhadap tugas dan peranan yang telah ditetapkan semasa penubuhannya.

Suruhanjaya bebas ini dianggotai oleh lima orang dan dipengerusikan oleh Lord Cobbold. Empat orang lagi telah terpilih menganggotai Suruhanjaya Cobbold adalah dua wakil bagi kerajaan British iaitu Sir Anthony Abell dan Sir David Wetherston. Dua orang anggota lagi adalah wakil bagi kerajaan Persekutuan Tanah Melayu iaitu Encik Ghazali Shafie dan Dato Wong Pow Nee.

Tinjauan tersebut bermula pada bulan Februari dan tamat pada pertengahan bulan April 1962. Dalam jangkamasa itu mereka telah mengadakan lawatan ke 35 buah tempat di Sabah dan Sarawak. Suruhanjaya juga telah mengadakan 50 perjumpaan yang melibatkan lebih daripada 4000 orang. Sebanyak 2200 memorandum dan surat telah dikemukakan.

cobbold_jeselton

Hasil daripada tinjauan tersebut Suruhanjaya mendapati :

  • 1/3 daripada dua buah negeri ini menyokong penuh penggabungan tanpa syarat.
  • 1/3 lagi menyokong tetapi dengan syarat dan jaminan tertentu.
  • 1/3 lagi separuhnya mahukan kemerdekaan dahulu sebelum bergabung dan separuh lagi menentang kerana mahu kekal dalam pemerintahan british.

Laporan Suruhanjaya Cobbold telah dikemukakan kepada kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan British pada bulan Jun 1962. Penubuhan Suruhanjaya Cobbold telah membantu Kerajaan British dan Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu mendapatkan gambaran yang lebih jelas mengenai kehendak penduduk di negeri Sabah dan Sarawak. Akhirnya pembentukan Malaysia telah berlangsung pada 16 September 1963.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Perjanjian_Persekutuan-800px
Sejarah

Persidangan Pertama Majlis Raja-Raja Melayu

18 Februari 1948 – Persidangan pertama Majlis Raja-raja Melayu diadakan selepas Perjanjian Persekutuan ditandatangani pada 18 Februari 1948. Persidangan ini diadakan di Dewan Majlis Perundangan Persekutuan, Kuala Lumpur. Persidangan ini dihadiri oleh semua Sembilan orang Raja-Raja Melayu.

Persidangan ini telah dirasmikan oleh Sultan Johor, Sultan Ibrahim Almarhum Sultan Abu Bakar. Baginda yang juga dilantik sebagai pengurusi telah diberi penghormatan untuk memeriksa perbarisan kawalan kehormatan yang terdiri daripada 106 orang pegawai dan anggota askar Melayu dari Batalion kedua.

Sejarah Majlis Raja-raja

Majlis Raja-raja ditubuhkan pada tahun 1948 sebagai menggantikan Mesyuarat Raja-raja Negeri-negeri Bersekutu yang dikenali sebagai Majlis Raja-raja Melayu (Durbar). Durbar ditubuhkan pada 1 Julai 1896 dan mesyuarat pertamanya diadakan di Kuala Kangsar pada tahun 13 Julai 1897 di Istana Iskandariah, Bukit Chandan, Kuala Kangsar, Perak. Majlis ini dianggotai oleh empat orang Raja dari Negeri Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang.

Nama Durbar diambil dari perkataan Urdu-Parsi (Darbar) yang membawa maksud istana raja. Durbar juga membawa maksud perjumpaan atau persidangan umum yang diadakan oleh Raja Negeri berkenaan, ataupun Gabenor atau Wizurai British. Tujuan mesyuarat ini diadakan adalah untuk mengeratkan lagi tali persahabatan antara Raja-raja dengan pihak British.

durbar pertama

Raja-raja Melayu yang hadir dalam mesyuarat Durbar tersebut ialah DYMM Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah (Negeri Perak), DYMM Sultan Abdul Samad (Negeri Selangor), DYMM Tuanku Muhammad (Yang Di-Pertuan Besar Negeri Sembilan), dan DYMM Sultan Ahmad (Negeri Pahang).

British pula diwakili oleh Sir Charles Mitchell, Gabenor Negeri-Negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu, Sir Frank Swettenham, Residen Jeneral Negeri-Negeri Melayu Bersekutu, Hugh Clifford, Residen Inggeris di Pahang, J.P Rodgers, Residen Inggeris di Selangor dan W.H. Treacher, Residen Inggeris di Perak. Mesyuarat Durbar telah diadakan sebanyak 9 kali sehingga tahun 1939.

Majlis Raja-raja Selepas Merdeka

Di antara Februari 1948 hingga Ogos 1957 mesyuarat Majlis Raja-Raja telah diadakan sebanyak 50 kali. Selepas Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan, Melaka dan Pulau Pinang telah menjadi ahli dan ini diikuti oleh Sabah, Sarawak dan Singapura (1963-1965) apabila Malaysia ditubuhkan pada tahun 1963.

Mesyuarat Majlis Raja-Raja yang pertama selepas merdeka telah diadakan pada 30 Oktober 1957 dan dipengerusikan oleh Raja Perlis, DYMM Sultan Syed Putra ibni Almarhum Syed Hassan Jamalullail.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tunku_abdul_rahman_rtm-800px
Sejarah

Hari Keputeraan Tunku Abdul Rahman

08 Februari 1903 – Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj dilahirkan di Istana Tiga Tingkat atau lebih dikenali sebagai Istana Pelamin, Alor Star. Tunku merupakan putera Ke-14 kepada Sultan Abdul Hamid Halim Shah, Sultan Kedah yang Ke-26. Bonda Tunku, Cik Manjalara, adalah anak kepada Luang Naraborirak, seorang pegawai daerah Thailand.

Tunku mendapat pendidikan awal di Sekolah Melayu Alor Star. Beliau meneruskan pelajarannya di Sekolah Kerajaan Inggeris iaitu Kolej Sultan Abdul Hamid. Tunku kemudiannya dihantar ke Sekolah Debsirin, Bangkok. Tunku kembali ke tanahair pada 1915 dan menyambung pengajiannya di Penang Free School, Pulau Pinang.

Garis Masa Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj

1903 – Dilahirkan pada 8 Februari di Istana Tiga Tingkat, Alor Setar yang lebih dikenali sebagai Istana Pelamin.

1909 – Belajar di sebuah sekolah rendah Melayu di Jalan Baharu, Alor Setar. Tunku kemudian berpindah ke Kolej Sultan Abdul Hamid.

1913 – Beliau dihantar ke Bangkok untuk menetap bersama Tunku Yusuf ibni Sultan Abdul Hamid, iaitu abang sulung Tunku Abdul Rahman. Tunku belajar di Sekolah Thebsirintrawat (Debsirindir School), Bangkok.

1915 – Pulang ke Kedah dan meneruskan pendidikannya Penang Free School.

1919 – Tunku menerima Biasiswa Negeri Kedah untuk melanjutkan pendidikannya di Kolej St Catharine di Universiti Cambridge dan merupakan penuntut pertama yang menerima pendidikan di United Kingdom dibawah tajaan Kerajaan Negeri Kedah.

1925 – Memperolehi Ijazah Sarjana Muda Sastera (Sejarah) dengan bantuan dan kerjasama dari sahabatnya Taib Andak.

1927 – Dihantar semula ke England untuk belajar undang-undang di Universiti Cambridge kerana keluarganya tidak berpuas hati dengan keputusannya yang lalu.

1930 – Lulus semester pertama, jurusan undang-undang di Inner Temple.

1931 – Berkhidmat sebagai pegawai latihan di Pejabat Penasihat Undang-Undang Kedah dengan gaji sebanyak RM300.00 sebulan, dan kemudiannya sebagai Penolong Pegawai Jajahan di Kulim.

1932 – Berkhidmat sebagai Pegawai Jajahan di Kuala Nerang.

1933 – Berkahwin dengan Mariam, gadis kacukan Cina-Siam, anak tauke lombong Cina di Alor Setar. Akhir 1933, Mariam melahirkan anak perempuan dan dinamakan Tunku Khatijah ibni Tunku Abdul Rahman. Kemudian anak lelaki bernama Tunku Ahmad Nerang ibni Tunku Abdul Rahman.

1934 – Mariam meninggal dunia kerana penyakit malaria di Kuala Nerang, Kedah. Tunku berkahwin dengan kekasih lamanya Violet Coulson di Geylang Serai, Singapura.

1935 – Dipindahkan ke Pulau Langkawi oleh Penasihat British, Clayton. Selain itu, perkahwinan Tunku dengan Violet kurang direstui.

1937 – Bertugas sebagai Pegawai Jajahan di Sungai Petani.Beliau juga bertindak sebagai hakim daerah Sungai Petani dan Pengerusi Lembaga Kebersihan Sungai Petani.

1938 – Pergi ke England buat kali ke-3 untuk menyambung pelajaran dalam bidang undang-undang. Antara temannya ialah Saadon Zubir. Tunku berbaik semula dengan isterinya yang telah diceraikan , Violet Coulson.

1939 – Kembali ke Kedah kerana ada berita perang akan meletus di Eropah. Berkahwin dengan Syarifah Rodziah binti Syed Barakbah. Syarifah Rodziah Syed Syeikh Barakbah ialah adik rakan sekuliahnya di England iaitu Syed Omar Barakbah. Perkahwinan ini tidak mendapat seorang anak pun.

1940 – Dilantik sebagai Timbalan Pengarah Perkhidmatan Pasukan Kawalan Am Selatan Kedah.

1941 – Jepun menyerang Kota Bharu , Kelantan pada 8 Disember.

1947 – Berangkat semula ke England untuk menyambung pengajian di Inner Temple. Tunku bertemu dengan Abdul Razak Hussein. Beliau dipilih sebagai presiden Persatuan Pelajar Melayu Britain, manakala Abdul Razak, yang berumur 26 ketika itu, dipilih sebagai setiausaha.

1948 – Dipanggil ke bar di Inner Temple.

1949 – Pulang ke Tanah Melayu. Pada mulanya, beliau dihantar ke pejabat Pegawai Undang-undang di Alor Star. Kemudian beliau memohon untuk bertukar ke Kuala Lumpur. Di Kuala Lumpur, Tunku menjadi Timbalan Pendakwa Raya dan kemudiannya, dilantik sebagai Presiden Mahkamah Sesi.

1946 –  Menyertai UMNO.

1951 – Menjadi Presiden UMNO pada Oktober sewaktu Datuk Onn Jaafar meletakkan jawatan. Menganjurkan Pertandingan Membaca Al-Quran peringkat negeri yang pertama di Kedah.

1954 – Mengetuai satu rombongan ke England untuk berbincang bagi menuntut kemerdekaan bagi Tanah Melayu, tetapi kunjungan itu tidak berhasil.

1955 – Pilihan raya persekutuan yang pertama diadakan, dan Parti Perikatan(Barisan Nasional) memenangi 51 daripada 52 kerusi yang dipertandingkan. Dengan majoriti ini, Tunku Abdul Rahman telah dilantik sebagai Ketua Menteri Tanah Melayu yang pertama. Satu lagi rombongan ke London diadakan.

1956 – England bersetuju untuk memberikan kemerdekaan kepada Tanah Melayu. Sebaik pulang dari England, Tunku mengisytiharkan berita gembira ini buat kali pertamanya pada 20 Februari di Bandar Hilir, Melaka.

1957 – Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957. Memperkenalkan kejohanan Pestabola Merdeka, yang merupakan pertandingan bolasepak antarabangsa.

1958 – Dilantik sebagai Presiden pertama Asian Football Confederation (AFC) (1958 – 1976).

1960 – Menubuhkan Pertubuhan Kebajikan Islam (PERKIM), sebuah pertubuhan untuk membantu golongan mualaf dalam menyesuaikan hidup baru sebagai Muslim.

1961 – Memulakan penubuhan Association of Southeast Asia (ASA) yang menggabungkan Tanah Melayu, Thailand dan Filipina. Menjadi tuan rumah Pertandingan Membaca Al-Quran Peringkat Antarabangsa yang pertama.

1963 – Membentuk Malaysia pada 16 September, apabila Tanah Melayu bergabung dengan Singapura, Sarawak dan Borneo Utara (sekarang Sabah).

1967 – ASA dibubarkan untuk memberi laluan kepada persatuan yang lebih besar, iaitu Association of Southeast Asian Nations (ASEAN).

1969 – Membantu menubuhkan Pertubuhan Persidangan Islam (OIC) dan dilantik sebagai Setiausaha Agungnya yang pertama.

1971 – Meletakkan jawatan sebagai Perdana Menteri dan Presiden Umno dan digantikan oleh timbalannya, Datuk Abdul Razak Hussein.

1982 – Menjadi Presiden Majlis Dakwah Serantau Asia Tenggara dan Pasifik (RISEAP) (1982 – 1988).

1990 – Mangkat pada 6 Disember, dan disemadikan di Makam Diraja Langgar di Alor Star.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
charles_vyner_brooke-800px
Sejarah

Pengumuman Penyerahan Sarawak Kepada Kerajaan Inggeris

06 Februari 1946 – Pada 06 Februari 1946, Raja Putih Sarawak yang ketiga, Vyner Brooke telah mengumumkan penyerahan Sarawak kepada kerajaan Inggeris di London. Pada 8 Februari 1946 pengumuman tersebut telah diterbitkan oleh The Sarawak Tribune.

Raja Brooke menyatakan bahawa beliau yakin bahawa kerajaan British dapat membawa kebaikan dan pembangunan kepada Sarawak. Dalam surat pengisytiharan itu, turut dinyatakan bahawa kerajaan British menjamin akan memberi kebebasan kepada penduduk Sarawak.

Vyner Brooke telah menghantar setiausaha sulitnya, Gerald MacBryan untuk melihat reaksi mendapatkan persetujuan Ketua-ketua Melayu di Sarawak antaranya Datu Pahlawan Abang Haji Mustapha, Datu Amar Abang Sulaiman, Datu Hakim Abang Haji Mohidin, Datu Menteri Encik Zain dan Datu Patinggi Abang Haji Abdillah untuk menandatangani dokuman penyerahan Sarawak kepada Kerajaan Inggeris. Gerald MacBryan juga cuba memujuk Ong Tiang Swee dan pemimpin utama pertubuhan-pertubuhan Cina. Walau bagaimanapun penyerahan tersebut telah mendapat bantahan yang hebat daripada sebilangan besar penduduk Sarawak.

Sarawak-vyner

Vyner Brooke

Pembentangan Rang Undang-Undang Penyerahan

Ekoran bantahan tersebut, Charles Vyner Brooke telah merujuk kepada Majlis Negeri yang kemudiannya bersidang selama tiga hari dengan keputusan 18 menyokong dan 16 menentang. Seterusnya, Rang Undang-Undang Penyerahan dibentangkan pula dalam Majlis Tertinggi pada 20 Mei 1946 dengan keputusannya enam orang menyokong dan dua orang menentang.

Pada 1 Julai 1946, Sarawak telah diisytiharkan sebagai tanah Jajahan Mahkota British. Manakala, di Sabah, British telah menandatangani perjanjian dengan Syarikat Berpiagam Borneo Utara (SBUB) pada 26 Jun 1946. Pada 15 Julai 1946, Borneo Utara secara rasminya diisytiharkan menjadi tanah jajahan British.

Penentangan Dan Bantahan

Penyerahan Sarawak oleh Vyner Brooke kepada British tidaklah berjalan dengan lancar seperti yang diharapkan. Keputusan penyerahan Sarawak kepada British telah menimbulkan bantahan dan keadaan huru-hara dalam politik Sarawak.

Penentangan dan bantahan terus berlaku terutamanya daripada Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak (PKMS) di Kuching. PKMS diketuai oleh Datu Patinggi Abang Abdillah. Protes dan tunjuk perasaan terus diadakan kerana mereka menganggap tindakan tersebut telah melanggar Perlembagaan Sarawak tahun 1941 (Nine Cardinal Principles) yang menjanjikan pemberian kerajaan sendiri kepada Sarawak.

Kemunculan Gerakan Radikal

Penentangan penduduk Sarawak semakin hebat dan radikal dengan penubuhan kumpulan Tiga Belas. Ia ditubuhkan hasil daripada mesyuarat rahsia 13 orang anggota Pergerakan Pemuda Melayu (PPM) yang diketuai oleh Awang Rambli dan Abang Han di Jalan Cross, Sibu pada pertengahan tahun 1948. Rukun Tiga Belas dianggotai oleh Awang Rambli, Abang Han, Rosli Dhoby, Abang Ahmad, Morni Junit, Awang Osman, Jack Yusof, Osman Dollah, Abang Mat Sirat, Che Alias Osman, Amin Jenal, Wan Zin dan Tambek Adun. Kumpulan ini merancang untuk membunuh pegawai British dan Datu-Datu yang bekerjasama serta menyokong British.

Kemuncak gerakan penentang ini adalah pada 03 Disember 1949, Rosli Dhoby yang berlagak sebagai seorang murid sekolah, telah menikam Gabenor dengan sebilah pisau. Tikaman tersebut menyebabkan Gabenor Sir Duncan Stewart cedera parah dan terpaksa diterbangkan ke Singapura untuk rawatan segera. Malangnya Gabenor Sir Duncan Stewart telah meninggal dunia pada 10 Disember.

Rosli_dhoby

Rosli Dhoby

Rosli Dhoby, Morshidi Sidek dan Bujang Suntong telah ditangkap dan dalam bulan Mac 1950 ketiga-tiga mereka telah dihukum gantung sampai mati. Anggota Rukun Tigabelas yang lain telah dijatuhkan hukuman penjara.

Walaupun perjuangan kemerdekaan di Sarawak pada masa itu gagal, namun ia telah menyemarakkan lagi semangat nasionalisme di Sarawak. Ianya diteruskan dengan kemunculan gerakan politik berparti pada tahun 1950-an dan awal 1960-an untuk memperjuangkan kemerdekaan negeri Sarawak daripada penjajahan British. Akhirnya, Sarawak memperoleh kemerdekaan melalui pembentukan Persekutuan Malaysia pada 16 September 1963.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tunku_3rd_mscc_meeting_800px
Sejarah

Memorandum Penubuhan Malaysia

03 Februari 1962 – Memorandum Penubuhan Malaysia telah dipersetujui dan ditandatangani pada tahun 1962. Jawatankuasa Perundingan Setiakawan Malaysia (MSCC) yang juga dikenali sebagai Jawatankuasa Perunding Perpaduan Malaysia berputik hasil daripada ucapan Tunku Abdul Rahman di Hotel Adelphi, Singapura pada 27 Mei 1961.

Tunku Abdul Rahman dalam ucapannya menegaskan bahawa Persekutuan Tanah Melayu tidak boleh berdiri sendiri dalam usaha membendung komunisme di rantau ini. Bagi membentuk benteng kukuh menghadapi ancaman tersebut, satu rancangan atau gagasan yang boleh mengikat kerjasama politik dan ekonomi antara Persekutuan Tanah Melayu dengan Singapura, Brunei, Borneo Utara dan Sarawak hendaklah dibentuk.

Tujuan penubuhan Malaysia dijelaskan lagi oleh Tunku Abdul Rahman dalam ucapannya di Perhimpunan Agung Khas UMNO pada 4 November 1961 :

“kita mempunyai niat dan tujuan yang bersih terhadap negeri-negeri ini untuk melepaskan mereka daripada takluk penjajah. Dengan percantuman itu kelak, mereka dengan sendirinya akan menjadi negeri-negeri yang merdeka bersama-sama dengan kita dalam sebuah kerajaan yang bersatu”.

Reaksi Dan Tentangan

Berbagai reaksi telah diterima mengenai Gagasan Malaysia daripada pemimpin dan rakyat di Borneo Utara, Sarawak, Brunei dan juga di Semenanjung sendiri. Sebahagian menyokong manakala sebahagian menentang.

Tentangan hebat dihadapi terutama daripada pemimpin UNKO dan Pasok Momogun kerana kebimbangan dan ketidakfahaman mereka mengenai konsep Malaysia. Pada Julai 1961 UNKO, SUPP dan Parti Rakyat Brunei bergabung membentuk United Front untuk menentang gagasan Malaysia.

Mereka bimbang Persekutuan Tanah Melayu akan menjadi koloni penjajah yang baru dan jawatan-jawatan yang bakal dikosongkan oleh pegawai-pegawai British akan diisi oleh hanya pegawai-pegawai dari Persekutuan dan Singapura. Mereka juga bimbang terhadap dominasi politik orang Melayu dan persaingan daripada orang-orang Cina dari Persekutuan Tanah Melayu dan Singapura.

Tentangan juga dihadapi daripada gabenor-gabenor British di Borneo Utara dan Sarawak kerana merasakan Borneo Utara dan Sarawak masih belum bersedia dari segi politik. Manakala di Singapura pula, walaupun cadangan Malaysia disokong kuat namun terdapat juga tentangan terutama dari golongan anti-PAP.

Kerajaan British yang menyokong gagasan Malaysia telah menghantar beberapa perwakilan untuk mengadakan perbincangan secara berasingan dengan Tunku Abdul Rahman, Gabenor Sarawak, Gabenor Borneo Utara dan Pesuruhjaya Tinggi Brunei. Pertemuan juga diadakan di antara Tunku Abdul Rahman dengan Lee Kuan Yew dan dengan Perdana Menteri Britain, Sir Harold MacMillan.

tunku_ASA

Tunku ketika mengutarakan gagasan Malaysia.| Foto : Arkib Negara

Pembentukan Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia

Satu mesyuarat Persatuan Parlimen Komanwel (PKK) cawangan Tanah Melayu dan Sabah anjuran kerajaan British telah diadakan di Singapura pada 23 Julai 1961. Para perwakilannya terdiri daripada Persekutuan Tanah Melayu, Singapura, Borneo Utara, Sarawak dan Brunei. Hasil daripada mesyuarat tersebut satu jawatankuasa telah membawa kepada pembentukan Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia atau Malaysian Solidarity Consultative Committee (MSCC) yang juga dikenali sebagai Jawatankuasa Setiakawan Malaysia.

Semasa mesyuarat ini berlangsung, pemimpin-pemimpin Persekutuan Tanah Melayu dan Singapura telah menjelaskan konsep Malaysia kepada perwakilan Sabah, Sarawak dan Brunei dan tujuan utama penerangan ini dijalankan adalah untuk mengurangkan dan mengelakkan salah faham tentang penubuhan Malaysia.

Ia telah menyebabkan persefahaman yang kukuh dan satu persetujuan dicapai untuk menubuhkan Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia. Mereka juga bersetuju bahawa Jawatankuasa ini akan dianggotai oleh wakil dari wilayah-wilayah yang terlibat dalam pembentukan Malaysia. Donald Stephens telah dilantik sebagai Pengerusi Jawatankuasa.

Jawatankuasa ini ditubuhkan untuk menerangkan dengan lebih teliti dan jelas akan konsep negara Malaysia kepada rakyat dengan lebih kerap, khususnya rakyat Sabah, Sarawak dan Brunei. Jawatankuasa tersebut mengambil langkah mengumpul dan membandingkan idea-idea berkaitan dengan struktur pembentukan Malaysia supaya rancangan untuk merealisasikan penubuhan Malaysia dapat dicepatkan.

Ahli Jawatankuasa tersebut turut mencari jalan untuk mendapat persetujuan daripada semua pemimpin-pemimpik politik di semua daerah yang terbabit. Jawatankuasa ini telah mengadakan pertemuan sebanyak empat kali, iaitu pertamanya di Jesselton (Kota Kinabalu sekarang) pada 24 Ogos 1961, kedua di Kuching pada 18 Disember 1961, ketiga di Kuala Lumpur pada 6 Januari 1962 dan keempat di Singapura pada 1 Februari 1962.

Tun_Fuad_Stephens

Tun Fuad Stephen (Donald Stephens)

Persidangan Terakhir

Persidangan keempat dan yang terakhir berlangsung di Dewan Victoria, Singapura. Yang Dipertuan Negara Singapura, Encik Yusof bin Ishak telah merasmikan persidangan ini. Ahli jawatankuasa serta wakil-wakil dari lima buah negeri yang dirancangkan untuk memasuki Persekutuan Malaysia yang turut hadir adalah :

  • Encik Donald Stephen sebagai Pengerusi,
  • Datu Mustapha bin Datu Harun wakil Sabah,
  • Encik Lee Kuan Yew wakil Singapura,
  • Encik Yeo Cheng Hoe wakil Sarawak,
  • Datuk Setia Pengiran Ali bin Pengiran Haji Mohd. Daud wakil Brunei
  • Encik Mohd. Khir Johari wakil Persekutuan Tanah Melayu.

Di akhir persidangan, Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia telah sepakat dan mempersetujui bahawa Parti-Parti Politik yang tumpuan taat setianya ditujukan kepada kuasa-kuasa di luar Persekutuan Malaysia kelak, tidak harus mendapat tempat dalam gabungan negeri-negeri Malaysia.

Persetujuan lain yang telah dicapai ialah:

  • Kerajaan Pusat yang bertanggungjawab untuk keselamatan di dalam negeri termasuk keselamatan umum di seluruh Persekutuan Malaysia, haruslah mempunyai kedua-dua kuasa perundangan dan eksekutif.
  • Wilayah-wilayah Borneo harus mempunyai kuasa untuk mengawal gerakan rakyat daripada Bahagian-bahagian lain Persekutuan Malaysia yang masuk kedalam daerah-daerah berkenaan.
  • Kuasa mengawal kemasukan rakyat Persekutuan ke Wilayah Borneo bagi membendung kemasukan anasir-anasir komunis.
  • Peruntukan biasiswa yang sama rata untuk mengurangkan jurang taraf pelajaran di antara negeri.
  • Melatih anak-anak negeri Borneo untuk mengambil alih pentadbiran dan mengisi jawatan perkhidmatan awam.

Memorandum Penubuhan Malaysia yang mengandungi 44 perkara berkenaan dengan perlembagaan dan pentadbiran Persekutuan Malaysia yang dirancangkan itu telah disediakan dan ditandatangani pada 3 Februari 1962 untuk diserahkan kepada Suruhanjaya Cobbold sebagai asas perundingan Suruhanjaya itu kelak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard