Tag Archives: negeri selat

selat_teberau-800px
Sejarah

Penandaan Sempadan Malaysia-Singapura

12 Mac 1980 – Pada tahun 1980 kerja-kerja penandaan sempadan Malaysia-Singapura di perairan Selat Tebrau telah dilaksanakan bersama oleh Malaysia dan Singapura. Sebuah kapal K.D.Mutiara telah mengambil bahagian dalam kerja-kerja pengukuran peringkat pertama di Arongan Nenas, Selat Tebrau. Kerja-kerja pengukuran dan penandaan tersebut telah dijalankan bersama oleh para pegawai dan kakitangan Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM), Pelabuhan Singapura.

Pada peringkat pertama kerja-kerja pengukuran ini akan meliputi kawasan enam batu sekitar Arongan Nenas yang dijangka dapat disiapkan dalam masa 10 hari. Syahbandar Johor Kapten Hamzah Mohd. Nor yang turut menjalankan kerja-kerja pengukuran itu menasihatkan pengguna-pengguna arongan tersebut supaya menjaga keselamatan mereka semasa kerja-kerja dijalankan.

K.D.Mutiara

K.D.Mutiara

Kerja-kerja pengukuran sempadan bersama ini dibuat sesudah mesyuarat antara Malaysia dan Singapura pada bulan Januari dan bersetuju terhadap program pengukuran sempadan ini. Persetujuan yang dicapai untuk meletakkan sempadan baru di antara kedua negara berpandukan perjanjian kawasan perairan Negeri-negeri Selat 1927. Kerja-kerja pengukuran dan penandaan sempadan Malaysia-Singapura ini akan dijalankan secara berperingkat dan dijangka mengambil masa selama satu tahun.

Peringkat pertama yang bermula ini ialah di kawasan Arongan. Peringkat kedua daripada Arongan Nenas hingga ke Tambak Johor. Kawasan Arongan dipilih sebagai peringkat pertama kerana ianya begitu sibuk dengan lalulintas dan kerja berhampiran dengan hubungan Sembawang, Singapura dan Pasir Gudang, Johor.

Dengan bermulanya kerja-kerja pengukuran dan penandaan sempadan Malaysia-Singapura ini akan memudahkan lagi mengenal pasti sempadan kedua-dua negara oleh para nelayan dan pengguna-pengguna jalan laut amnya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-1-800px
Sejarah

Perbincangan Penyatuan Rembau, Tampin Dan Seri Menanti

11 Mac 1889 – Pada tahun 1889 satu perbincangan penyatuan Rembau, Tampin dan Seri Menanti telah diadakan di antara Sir Cecil Smith (Gabenor dan Ketua Turus Tanah jajahan dan Negeri-negeri Selat) dengan Pembesar-pembesar Jelebu, Sungai Ujong, Rembau, Seri Menanti dan Tampin. Dalam perjumpaan itu Rembau dan Tampin bersetuju untuk bergabung dengan Seri Menanti.

Daerah-daerah di Negeri Sembilan sebelum tahun 1889 adalah dibahagikan seperti berikut: Jelebu dan Sungai Ujong diletakkan di bawah satu pentadbiran dan mempunyai seorang Residen. Rembau dan Persekutuan Sri Menanti pula berada di bawah kelolaan Resident Council di Melaka. Daerah-daerah ini pula mempunyai seorang Pemungut Hasil dan Pendakwa masing-masing.

Pada masa itu hanya daerah Tampin yang belum mempunyai hubungan secara langsung dengan Inggeris. Pihak Inggeris terpaksa mencari jalan untuk mengawal daerah tersebut. Dan pada hari ini dalam tahun 1889, usaha pihak Inggeris di dalam perbincangan penyatuan Rembau, Tampin dan Seri Menanti itu berjaya apabila pembesar-pembesar tersebut bersetuju supaya ianya disatukan sebagai Konfederasi Seri Menanti. Konfederasi ini juga bersetuju menerima Residen British dan Martin Lister telah dilantik sebagai Residen yang pertama.

Sir Cecil Smith, pengganti Federick Weld ( bersara pada bulan Oktober, 1887) telah menjalankan satu polisi untuk mengukuhkan lagi kuasa British dengan menyatukan beberapa daerah yang wujud pada masa itu supaya menjadi unit yang lebih besar. Dengan adanya unit-unit yang lebih besar itu telah memudahkan pengendalian pentadbiran dan kuasa British di Negeri Sembilan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tin_mine_federated_Malay_states_(1902)-800px
Sejarah

Persetujuan Melombong Bijih Timah Di Selangor

08 Mac 1873 – Dalam tahun 1873, satu persetujuan melombong bijih timah di Selangor dan tanah jajahannya telah ditandatangani di antara Tengku Dhiauddin (Tengku Kudin) Wizurai Selangor dan jajahan takluknya bersama Count Charles Frederick Theodore Marie Maur de Gelors dari Ngadirojo di Jawa Tengah dan James Guthrie Davidson dari Singapura. Persetujuan ini dibuat supaya Wilayah Selangor yang dikelilingi oleh lombong bijih timah dapat dikerjakan sepenuhnya. Dalam perjanjian ini sebuah kompeni akan diwujudkan dengan modal sekurang-kurangnya 10,000 sterling bagi menjalankan kerja perlombongan di keseluruhan kawasan lombong bijih timah di wilayah Selangor.

Bagi menjamin kerja-kerja mencari dan mengerjakan lombong bijih timah berserta timbunan telerang, keladak dan lanar, persetujuan ini memperuntukkan lesen khas selama 10 tahun termasuk kebenaran dan izin mendiami beberapa daerah di Selangor, Kelang dan Bernam. Kebenaran ini juga termasuk segala kegiatan perlombongan dari urusan menyediakan sistem pengangkutan, menggali lombong, memperolehi bijih timah, melongok bahan buangan, membasuh, mencuci, mengasing bijih dari pasir, quartz, lumpur dan sebagainya juga urusan menghancur dan melebur timah.

bijih timah selangor

Pihak kedua juga dibenarkan membina bangunan kedai, rumah pekerja, kilang dan menempatkan alat-alat jentera, bahan api dan apa juga yang dirasakan sesuai dan berpatutan. Walau bagaimanapun sebarang kerosakan hendaklah dibaiki dengan biayai sendiri dan sekiranya ia melibatkan tanah milik peribadi, ganti rugi yang berpatutan mestilah diberikan malah dilarang mengambil tanah peribadi tanpa kebenaran pihak pertama.

Sebagai membalas kebenaran dan pemberian hak melombong ini pihak kedua hendaklah membayar kepada Wizurai atau wakilnya atau kepada pemerintah kerajaan Selangor sejumlah 5% daripada keluaran hasil kasar setiap bulan samada dalam bentuk bijih yang dilebur atau dalam bentuk wang iaitu 3 dolar bagi sebahara timah 312 kati yang dihasilkan oleh lombong tersebut.

Dari masa ke semasa kuatkuasa persetujuan ini pihak pertama mestilah sentiasa dimaklumkan mengenai jumlah penghasilan lombong berserta pelan kedudukan bahan bijih yang masih belum digali. Pihak pertama juga dibenarkan merekod segala maklumat yang dikehendaki berkaitan dengan perlombongan bijih timah di samping memeriksa dan mengarahkan suasana kerja yang adil dan tersusun malah pihak pertama adalah bebas untuk menggunakan peralatan dan kelengkapan perlombongan juga kemudahan sistem perhubungannya.

lombong bijih

Seandainya kerja perlombongan diabaikan pihak pertama bebas memasuki dan mengambil hasil lombong malah selepas notis 6 bulan kawasan itu boleh ditukar milik tanpa sebarang tindakan undang-undang.

Kuatkuasa perjanjian 10 tahun ini boleh dipanjangkan 99 tahun selepas tarikh luput yang pertama dengan kadar sewa yang serupa kecuali diadakan satu persetujuan baru dalam tempoh tambahan ini. Kuatkuasa persetujuan ini samada 10 tahun pertama atau dalam tempoh tambahan 99 tahun, tertakluk di bawah kuasa merujuk kepada wakil yang dilantik oleh Gabenor Negeri-negeri Selat atau Setiausaha Tanah Jajahan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Perjanjian_Persekutuan-800px
Sejarah

Persidangan Pertama Majlis Raja-Raja Melayu

18 Februari 1948 – Persidangan pertama Majlis Raja-raja Melayu diadakan selepas Perjanjian Persekutuan ditandatangani pada 18 Februari 1948. Persidangan ini diadakan di Dewan Majlis Perundangan Persekutuan, Kuala Lumpur. Persidangan ini dihadiri oleh semua Sembilan orang Raja-Raja Melayu.

Persidangan ini telah dirasmikan oleh Sultan Johor, Sultan Ibrahim Almarhum Sultan Abu Bakar. Baginda yang juga dilantik sebagai pengurusi telah diberi penghormatan untuk memeriksa perbarisan kawalan kehormatan yang terdiri daripada 106 orang pegawai dan anggota askar Melayu dari Batalion kedua.

Sejarah Majlis Raja-raja

Majlis Raja-raja ditubuhkan pada tahun 1948 sebagai menggantikan Mesyuarat Raja-raja Negeri-negeri Bersekutu yang dikenali sebagai Majlis Raja-raja Melayu (Durbar). Durbar ditubuhkan pada 1 Julai 1896 dan mesyuarat pertamanya diadakan di Kuala Kangsar pada tahun 13 Julai 1897 di Istana Iskandariah, Bukit Chandan, Kuala Kangsar, Perak. Majlis ini dianggotai oleh empat orang Raja dari Negeri Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang.

Nama Durbar diambil dari perkataan Urdu-Parsi (Darbar) yang membawa maksud istana raja. Durbar juga membawa maksud perjumpaan atau persidangan umum yang diadakan oleh Raja Negeri berkenaan, ataupun Gabenor atau Wizurai British. Tujuan mesyuarat ini diadakan adalah untuk mengeratkan lagi tali persahabatan antara Raja-raja dengan pihak British.

durbar pertama

Raja-raja Melayu yang hadir dalam mesyuarat Durbar tersebut ialah DYMM Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah (Negeri Perak), DYMM Sultan Abdul Samad (Negeri Selangor), DYMM Tuanku Muhammad (Yang Di-Pertuan Besar Negeri Sembilan), dan DYMM Sultan Ahmad (Negeri Pahang).

British pula diwakili oleh Sir Charles Mitchell, Gabenor Negeri-Negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu, Sir Frank Swettenham, Residen Jeneral Negeri-Negeri Melayu Bersekutu, Hugh Clifford, Residen Inggeris di Pahang, J.P Rodgers, Residen Inggeris di Selangor dan W.H. Treacher, Residen Inggeris di Perak. Mesyuarat Durbar telah diadakan sebanyak 9 kali sehingga tahun 1939.

Majlis Raja-raja Selepas Merdeka

Di antara Februari 1948 hingga Ogos 1957 mesyuarat Majlis Raja-Raja telah diadakan sebanyak 50 kali. Selepas Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan, Melaka dan Pulau Pinang telah menjadi ahli dan ini diikuti oleh Sabah, Sarawak dan Singapura (1963-1965) apabila Malaysia ditubuhkan pada tahun 1963.

Mesyuarat Majlis Raja-Raja yang pertama selepas merdeka telah diadakan pada 30 Oktober 1957 dan dipengerusikan oleh Raja Perlis, DYMM Sultan Syed Putra ibni Almarhum Syed Hassan Jamalullail.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kemerdekaan_malaysia
Sejarah

Persekutuan Tanah Melayu Ditubuhkan

01 Februari 1948 – Penubuhan Persekutuan Tanah Melayu ini merupakan kejayaan orang-orang Melayu yang menuntut Malayan Union dihapuskan dan mengembalikan semula kedaulatan Raja-raja Melayu. Ia ditubuhkan pada 1 Februari 1948 oleh sembilan buah Negeri-Negeri Melayu dan dua penempatan British Pulau Pinang dan Melaka.

Perjanjian Persekutuan telah digubal sejak Jun-Disember 1946. Di akhir mesyuarat tersebut telah menghasilkan apa yang dikenali sebagai Blue Book setebal 100 muka surat.

Antara 1946 – 1948, 11 negeri ini membentuk tanah jajahan British yang dipanggil Malayan Union. Disebabkan bantahan orang Melayu yang dipimpin oleh Dato Onn Jaafar, Malayan Union dibubarkan dan digantikan dengan Persekutuan Tanah Melayu, yang mengembalikan kedudukan simbolik raja-raja Melayu. Malayan Union dibubarkan secara rasmi pada 21 Januari 1948.

Carcosa_Seri_Negara

King House kini dikenali sebagai Carcosa Seri Negara.

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu telah ditandatangani pada 21 Januari 1948 di King House dan diumumkan oleh kerajaan British . Perjanjian ini ditandatangani oleh Raja-Raja Melayu, dan Sir Edward Gent, sebagai wakil Kerajaan British . Perjanjian ini adalah sebagai persediaan ke arah penubuhan Persekutuan Tanah Melayu pada 1 Februari 1948. Perjanjian ini penting kerana ia memansuhkan Malayan Union dan menyatukan negeri-negeri Melayu dalam sebuah Persekutuan untuk pertama kali. Kedudukan Raja-Raja Melayu juga telah dikembalikan.

Dalam Perjanjian Persekutuan ini, walaupun negeri-negeri Melayu menjadi negeri naungan British, Pulau Pinang dan Melaka kekal menjadi tanah jajahan. Seperti Malayan Union, persekutuan ini tidak dianggotai Singapura, yang sebelum ini dianggap sebagai sebahagian dari Malaya.

Ahli Persekutuan Tanah Melayu :

  • Perlis
  • Kedah
  • Pulau Pinang
  • Perak
  • Selangor
  • Negeri Sembilan
  • Melaka
  • Johor
  • Pahang
  • Terengganu
  • Kelantan

Sistem kerajaan

Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu ini diketuai oleh Pesuruhjaya Tinggi British yang mempunyai kuasa-kuasa eksekutif dengan dibantu dan dinasihati oleh Majlis Mesyuarat Kerja Persekutuan Tanah Melayu dan Majlis Mesyuarat Undangan Persekutuan Tanah Melayu.

Majlis Mesyuarat Kerja Persekutuan mengandungi 7 orang ahli rasmi dan 7 orang ahli tidak rasmi.

Majlis Mesyuarat Undangan Persekutuan pula mengandungi Pesuruhjaya Tinggi sebagai Presiden Majlis, 14 orang ahli rasmi serta 50 orang ahli tidak rasmi yang mewakili Negeri-negeri Selat, golongan peniaga dan semua kaum.

Selain daripada itu 9 orang Yang Di Pertua Majlis Mesyuarat Negeri, (Menteri Besar) dan 2 orang wakil dari Negeri-negeri Selat menjadi ahli tidak rasmi.

Majlis Raja-Raja Melayu akan menasihatkan Pesuruhjaya Tinggi mengenai dasar imigresen.Residen British digantikan dengan seorang Menteri Besar di tiap-tiap negeri dalam Persekutuan.

Syarat kerakyatan

Syarat-syarat Kerakyatan di bawah Persekutuan Tanah Melayu ini diperketatkan lagi melalui penguatkuasaan undang-undang dan naturalisasi secara memohon. Mengikut undang-undang ini, mereka yang berikut secara automatik boleh menjadi warganegara;

  1. Rakyat kepada Sultan pada mana-mana negeri.
  2. Rakyat British yang dilahirkan di Pulau Pinang atau Melaka dan telah tinggal dalam Persekutuan berterusan selama 15 tahun.
  3. Rakyat British yang dilahirkan di Persekutuan dan bapanya dilahirkan di Persekutuan atau tinggal berterusan selama 15 tahun.
  4. Sesiapa juga yang dilahirkan di Persekutuan dan bertutur dalam bahasa Melayu serta mengikut adat istiadat Melayu dalam kehidupan harian.
  5. Sesiapa juga yang dilahirkan di Persekutuan Tanah Melayu di mana kedua ibubapanya dilahirkan serta telah tinggal berterusan selama 15 tahun.

Melalui proses naturalisasi (secara memohon) pula seseorang itu boleh menjadi warganegara sekiranya;

  1. Dilahirkan di Persekutuan Tanah Melayu dan telah tinggal sekurang-kurangnya selama 8 tahun daripada 12 tahun di Persekutuan Tanah Melayu sebelum permohonan dibuat dan
  2. Telah tinggal di Persekutuan Tanah Melayu selama 15 tahun daripada 20 tahun sebelum ia membuat permohonan.

Dalam kedua-dua perkara itu (melalui proses naturalisasi) pemohon- pemohon mestilah berkelakuan baik, bersumpah taat-setia dan menjelaskan tujuannya hendak menetap di Persekutuan Tanah Melayu, mengetahui bahasa Melayu dengan baik atau bahasa Inggeris dengan baik.

Persekutuan Tanah Melayu melalui perlembagaannya menjamin hak-hak dan kedudukan istimewa orang-orang Melayu serta hak, kuasa dan kedaulatan Raja-Raja Melayu di negeri masing-masing.

Pembahagian Kuasa Kerajaan Persekutuan Dan Kerajaan Negeri

Perjanjian Persekutuan menetapkan kuasa-kuasa Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri. Hal ehwal kewangan mestilah dikendalikan oleh negeri masing-masing. DYMM Sultan diberikan kuasa penuh ke atas hal-hal agama dan adat istiadat Melayu. Masalah luar negeri dan pertahanan pula masih dipegang oleh Kerajaan British.

Perjanjian Persekutuan telah dijadikan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu dan diisytiharkan dengan rasminya pada 1 Februari 1948. Dewan Perundangan Persekutuan Tanah Melayu mengadakan persidangan pertama di Dewan Tuanku Abdul Rahman, Kuala Lumpur pada 18 Januari 1948. Persidangan Raja-raja Persekutuan Tanah Melayu juga turut diadakan pada hari yang sama.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Penubuhan Kompeni Percubaan Askar Melayu

23 Januari 1933 – Sejak penjajahan oleh Kerajaan Kolonial British, pasukan-pasukan Tentera British dan juga Tentera British India (British Indian Army) seperti pasukan “Burma Rifles” telah ditugaskan untuk mengawal keselamatan. Ini melibatkan kos yang tinggi kerana pasukan-pasukan itu terpaksa dibawa daripada Britain dan India untuk berkhidmat di Tanah Melayu.

Sejak tahun 1902, Raja-Raja Melayu terutamanya Sultan Alang Iskandar Shah (Sultan Perak), Tuanku Muhamad Ibni Yam Tuan Antah (Yang DiPertuan Besar Negeri Sembilan), Raja Chulan (Kerabat DiRaja Perak) dan Dato Abdullah Haji Dahan (Undang Luak Rembau) telah menggesa Kerajaan Kolonial British di Malaya untuk menubuhkan satu rejimen tentera yang dianggotai oleh orang-orang tempatan.

Pada 23 November 1932, Jabatan Perang British memberikan persetujuan untuk penubuhan satu pasukan Askar Melayu sebagai satu rejimen tempatan dalam Angkatan Tentera British (Rejimen ini dilatih dan diurus oleh Rejimen Tentera British Malaya). Pada 23 Januari 1933, Majlis Perundingan Persekutuan (Federal Consultative Council) telah meluluskan Akta No. 11 yang dikenali dengan nama Akta Rejimen Askar Melayu dan meluluskan peruntukan $70,000 bagi pembelian Kong Sang Rubber Estate di Port Dickson untuk tapak bagi kegunaan sebagai Pusat Latihan Rekrut Askar Melayu.

Akta ini mengandungi perkara-perkara mengenai disiplin dan peraturan-peraturan Rejimen Melayu. Antaranya pada Bahagian Pertama Enakmen ini mengandungi 56 perkara disebut dengan panjang lebar mengenai soal disiplin seperti hal-hal jenayah, melarikan diri, tidak hadir tanpa mengambil cuti, mabuk semasa bertugas, membuat kenyataan palsu dan memalsukan dokumen-dokumen dan lain-lain.

 

rejimen melayu

Penubuhan Kompeni Percubaan Askar Melayu

Pasukan Askar Melayu bermula dengan penubuhan Kompeni Percubaan Pertama (1st Experimental Company) pada tahun 1933 dan merupakan titik permulaan pasukan tentera anak watan di Tanah Melayu. Pada 1 Februari 1933, seramai 25 orang anak Melayu daripada 100 orang calon telah dipilih sebagai “sesuai untuk diambil menjadi rekrut” di dalam pasukan Askar Melayu.

Pasukan Askar Melayu ditubuhkan secara rasmi pada 1 Mac 1933 di Haig Lines, Port Dickson, Negeri Sembilan. Pasukan ini di letakkan di bawah perintah Mejar G. Mc Bruce , sementara Kapten K.G. Exham dilantik menjadi Adjutan. Sarjan Mejar A. E. McCarthy dilantik menjadi Sarjan Mejar Rejimen dan Sarjan Kuartermaster E. Oldfiled menjadi Sarjan Kuartermaster.

Pasukan ini dikira sebagai percubaan kerana pada peringkat itu, ia bertujuan untuk menilai kesesuaian orang-orang melayu sebagai anggota tentera, dan bagaimana mereka dapat menyesuaikan diri dengan disiplin tentera

Formed on 1st March 1933 in Port Dickson, Negri Sembilan, this Experimental Company started with 25 recruits. It was designated ‘Experimental’ because at this stage, the “Company” was only an attempt to “.find out how the Malays would react to military discipline.”

(Mejar Jeneral G. Mcl. S. Bruce, O.B.E. M.C. (bersara). (Petikan dari rencana “Trying it out with No. 1 Squad”, Pahlawan, Vol. 1, Kuala Lumpur, 1952.)

 

Pembesaran Pasukan Askar Melayu

Pada 1 Januari 1935, atas kesungguhan anak-anak Melayu di dalam Kompeni Percubaan Askar Melayu dan dengan kegigihan Mejar S. Bruce, 1 Kompeni Percubaan Askar Melayu ditukarkan menjadi Rejimen Askar Melayu dengan kekuatan permulaan seramai 150 orang anggota. Pengambilan anggota-anggota baru dipercepatkan dengan penambahan 232 orang anggota baru, dua Kompeni tempur telah ditubuhkan, dengan satu pasukan Ibu Pejabat sebagai elemen perintah yang dilengkapkan dengan platun mesingan Vickers, satu seksyen Semboyan dan satu unit tambur.

 

Vickers_machine-gun_of_the_1st_Manchester_Regiment-640

 

Pada 1 Januari 1938, Batalion Pertama Askar melayu (1 Melayu) mempunyai kekuatan 17 pegawai british dan 6 Pegawai Melayu, 11 Pegawai Waran dan 759 Pegawai Tak Bertauliah dan anggota Lain-Lain Pangkat.

Apabila bahang perang semakin hampir, latihan ketenteraan dipertingkatkan. Latihan jalan lasak di peringkat batalion dan peringkat briged kerap kali diadakan. 1 Melayu juga mula membuat latihan menggunakan mortar dan meriam penangkis kereta kebal.  Dalam bulan Ogos 1941, satu platun bantuan ditubuhkan menggunakan 10 buah “Universal Carrier” ataupun lebih dikenali sebagai “Bren Gun Carrier’ di bawah pimpinan Kapten R.R.C. Carter. Platun bantuan ini menjalankan latihan bersama-sama Batalion ke-2 Loyal Regiment (North Lancashire) Tentera British.

 

Bren_gun_carrier_British_Army_in_Malaya_1941

 

Pada bulan Mac 1941, Gabenor Negeri-Negeri Selat memberikan kuasa untuk menambah kekuatan Rejimen Askar Melayu menjadi dua battalion. Batalion Ke-2 Askar Melayu ditubuhkan pada 1 Disember 1941. 1 Melayu dan 2 Melayu bersama-sama batalion Ke-2 Loyal Regiment (North Lancashire) diletakkan di bawah pemerintahan 1st Malaya Infantry Brigade. Briged ini akan memainkan peranan besar dalam mempertahankan Tanah Melayu semasa penjajahan Jepun.

Sumber : Arkib Negara Malaysia , Wikipedia

Standard
Sejarah

Perjanjian Pangkor Ditandatangani

20 Januari 1874 – Perjanjian Pangkor ditandatangani pada 20 Januari 1874 antara Gabenor Negeri-Negeri Selat Sir Andrew Clarke di pihak Inggeris dan Raja Muda Abdullah yang berkuasa di Hilir Perak bersama-sama dengan pembesar-pembesar yang menyokong baginda iaitu Bendahara, Temenggung, Orang Kaya Menteri, Shahbandar, Raja Mahkota, Laksamana dan Dato’ Sagor.

Perjanjian ini memberi kebenaran untuk Inggeris mencampuri urusan negeri Perak dan membuka peluang kepada Inggeris untuk campur tangan secara rasmi dalam urusan negeri Melayu. Perjanjian ini telah ditandatangani di atas kapal HMS Pluto yang berlabuh di Selat Dinding, iaitu di kawasan perairan di antara Lumut dan Pulau Pangkor.

Kronologi Perjanjian Pangkor

Semasa kemangkatan Sultan Ali pada tahun 1871, Raja Abdullah, sebagai Raja Muda, sepatutnya dilantik sebagai sultan baru akan tetapi disebabkan baginda tidak menghadiri upacara pengebumian, Raja Bendahara Raja Ismail telah dilantik pada 28 Jun 1871. Raja Bendahara Ismail diangkat dan ditabalkan kerana mengikut istiadat pertabalan Raja-raja Melayu, baginda ialah sultan yang sah oleh kerana baginda memiliki alat-alat kebesaran diraja. Baginda berkuasa dan mempunyai pengikut yang ramai di Hulu Perak.

Pada masa yang sama, berlaku permusuhan dua kongsi gelap Cina, Ghee Hin yang dipimpin oleh Chin Ah Yam dan Hai San yang dipimpin oleh Chung Keng Quee untuk merebut lombong bijih timah.

Raja Abdullah yang ingin menuntut tahta kerajaan Perak telah meminta pertolongan Inggeris untuk menyelesaikan dua masalah tersebut. Pada 30 Disember 1873 Raja Abdullah telah menghantar sepucuk surat kepada Gabenor Negeri-Negeri Selat, Sir Andrew Clarke meminta Inggeris menyiasat Hal Ehwal Perak. Surat yang ditandatangani oleh baginda itu juga meminta Gabenor memulihkan keamanan negeri Perak dan membenarkan Perak berlindung di bawah naungan Inggeris.

Dengan kedatangan rombongan Inggeris ke Pulau Pangkor, satu perundingan telah diadakan di Pulau Pangkor yang kemudian termeterainya perjanjian di antara Raja Abdullah dan para Pembesar Perak dengan Inggeris yang kemudian dikenali dengan Perjanjian Pangkor pada 1874 yang memanfaatkan persengketaan di antara Pembesar-pembesar Melayu serta Kongsi Gelap Cina.

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Syarat Perjanjian Pangkor

Syarat penuh Perjanjian Pangkor ialah :

  1. Raja Muda Abdulah diiktiraf sebagai Sultan Perak.
  2. Raja Bendahara Ismail, yang sekarang ini menjadi Pemangku Sultan, dibenar mengekalkan gelaran Sultan Muda dengan diberi pencen dan sebuah wilayah kecil diserahkan hak kepadanya.
  3. Segala perlantikan pegawai besar lain yang dibuat pada masa Raja Bendahara Ismail menerima alat kebesaran diraja hendaklah disahkan.
  4. Kuasa yang diberikan kepada Orang Kaya Menteri ke atas Larut oleh Al-Marhum Sultan hendaklah disahkan.
  5. Semua hasil negeri hendaklah dikutip dan semua perlantikan hendaklah dibuat atas nama Sultan.
  6. Sultan menerima dan menyediakan sebuah kediaman yang sesuai untuk seorang pegawai British yang dinamakan Residen. Pegawai ini akan ditauliahkan ke istana Sultan, dan nasihatnya mestilah diminta dan diambil tindakan atas semua persoalan selain yang menyentuh agama Islam dan adat istiadat orang Melayu.
  7. Seorang Penolong Residen, iaitu seorang Pegawai British yang bertindak di bawah Residen Perak, dengan kuasa yang serupa dan tertakluk hanya kepada Residen tersebut hendaklah ditempatkan di istana Gabenor Larut.
  8. Pembiayaan untuk Residen-Residen ini dan Perjawatan mereka hendaklah ditentukan oleh Kerajaan Negeri-Negeri Selat dan menjadi tanggungjawab pertama daripada hasil Negeri Perak.
  9. Peruntukan diraja yang mengawal selia pendapatan yang akan diterima oleh Sultan, Bendahara, Menteri, dan Pegawai lain hendaklah menjadi tanggungan seterusnya daripada hasil tersebut.
  10. Pemungutan dan pengawalan segala hasil dan pentadbiran am negeri dikawal selia di bawah nasihat Residen-residen ini.
  11. Persetiaan di mana Pulau Dinding dan pulau-pulau Pangkor telah diserahkan kepada Great Britain telah tersalah faham, dan dengan yang demikian, maka perlulah diselaraskan semula supaya dapat dikuatkuasakan tujuan sebenar para penggubal Persetiaan itu, dan dengan ini maka diisytiharkan bahawa sempadan wilayah yang diserahkan itu hendaklah diperbetulkan seperti berikut: Dari Bukit Segari, seperti yang tertera dalam Lembaran Carta No. 1 Selat Melaka, yang salinannya dilampirkan, dengan bertanda A, merentas lurus hingga kelaut, kemudiannya di sepanjang [antai laut ke selatan, ke Pulau Katta di sebelah Barat, dan dari Pulau Katta merentang ketimur laut kira-kira sepanjang lima batu, dan kemudiannya ke utara, iaitu ke Bukit Segari.
  12. Bahawa legih selatan Sungai Krian, iaitu bahagian kawasan yang salirannya masuk ke sungai itu dari selatan diisytiharkan sebagai Wilayah British, sebagai membetulkan Sempadan Province Wellesley (Seberang Perai). Sempadan itu hendaklah ditandakan oleh Pesuruhjaya, seorang yang dinamakan oleh Kerajaan Negeri-Negeri Selat, dan seorang lagi dinamakan oleh Sultan Perak.
  13. Bahawa apabila keadaan kacau-bilau sekarang ini sudah terhenti di Negeri Perak dan keamanan dan ketenteraman telah kembali pulih dalam kalangan puak-puak yang berbalah di Negeri itu, maka langkah-langkah segara di bawah kawalan dan seliaan seorang atau lebih daripada seorang Pegawai British hendaklah dilaksanakan bagi memulihkan sejauh mana yang boleh dilakukan kerja-kerja perlombongan dan pemilikan alat jentera, dll., seperti keadaan sebelum berlaku kacau-bilau, serta bagi menguruskan pembayaran pampasan kerana kerosakan, dan keputusan pegawai atau pegawai-pegawai itu dalam hal sedemikian adalah muktamad.
  14. Menteri Larut berjanji mengaku sebagai hutangnya kepada Kerajaan Negeri-Negeri Selat untuk segala caj dan perbelanjaan yang ditanggung atas penyiasatan ini, dan juga atas caj dan perbelanjaan yang ditanggung oleh Tanah Jajahan Negeri-Negeri Selat dan Great Britain dalam usaha mereka bagi mewujudkan ketenteraan di Negeri Perak dan keselamatan perdagangan.
sir_andrew_clarke

Sir Andrew Clarke

Kesan Perjanjian Pangkor

Dengan persetujuan Sultan Abdullah, Gabenor Sir Andrew Clarke menurunkan Sultan Ismail yang berkuasa di Hulu Perak dan bersemayam di Tanjong Belanja, Parit, daripada pangkat sultan tetapi membenarkan Sultan Ismail memakai gelaran “Sultan Muda” dengan memberi pencen 1,000 ringgit tiap-tiap bulan. Che Ngah Ibrahim tidak lagi diakui sebagai pemerintah Larut.

Melalui perjanjian ini juga walaupun Sultan masih berkuasa ke atas negeri Baginda, kuasa itu dibatasi oleh pihak lain iaitu pegawai-pegawai British dimana Baginda terikat untuk mematuhinya. Tegasnya, sultan tidak lagi merupakan pemerintah yang mutlak dalam pentadbiran dan pemerintahan negeri, melainkan yang berkaitan dengan agama dan adat orang-orang Melayu.

j.w.w. birch

J.W.W. Birch

Campur tangan Residen Inggeris telah menimbulkan rasa tidak senang di kalangan orang Melayu, khasnya golongan istana yang berasa kuasa mereka telah hilang. Kesannya, orang Melayu Perak mula bertindak. Mereka telah berpakat membunuh J.W.W. Birch yang menjadi menjadi Residen Inggeris yang pertama di Perak. Pembunuhan tersebut dilakukan pada tahun 1875 di Pasir Salak. Kejadian ini telah mengakibatnya beberapa siri peperangan antara Melayu Perak dan Inggeris hingga tahun 1876.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
japan_drawing_800px
Sejarah

Bermulanya Pentadbiran Jepun Di Melaka

16 Januari 1942 – Pada tahun 1942, tentera Jepun telah memulakan pentadbirannya di Melaka. Sebelum itu tentera Jepun telah berjaya mengalahkan tentera Inggeris dan Australia di negeri itu.

Pada keseluruhannya, corak pentadbiran Jepun di Melaka adalah sama dengan sistem yang pernah digunakan oleh Pihak Inggeris kecuali pentadbiran Jepun meletakkan Melaka setaraf dengan negeri-negeri Melayu yang lain dan tidak lagi sebagai salah sebuah Negeri-Negeri Selat.

Ketua Pentadbiran Jepun di Melaka bergelar Gabenor. Beliau dibantu oleh pegawai-pegawai Jepun yang pernah tinggal di Tanah Melayu ataupun di China dan Manchuria. Kakitangan yang lain terdiri dari orang-orang Melayu yang pernah berkhidmat dengan Inggeris. Dalam hal itu ahli-ahli Kesatuan Melayu Muda telah mendapat layanan yang baik dan ramai daripada mereka telah diambil oleh Jepun untuk berkhidmat dengan mereka.

Selain itu, Melaka telah dibahagikan kepada 3 daerah iaitu Melaka Tengah, Alor Gajah dan Jasin. Setiap daerah mempunyai Pegawai Daerah. Di bawah sesebuah daerah terdapat beberapa buah mukim yang diketuai oleh Penghulu. Unit pentadbiran terkecil ialah kampung-kampung yang diawasi oleh Ketua Kampung.

Pentadbiran Jepun di Melaka telah membawa keamanan dengan cara paksaan dan hukuman-hukuman berat. Sistem pentadbiran Jepun di Melaka berakhir setelah Jepun menyerah kalah di Tanah Melayu pada tahun 1945.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
old_penang_hill_railway-800px
Sejarah

Perasmian Keretapi Bukit Bendera

01 Januari 1924 – Perkhidmatan Keretapi Bukit Bendera, Pulau Pinang dirasmikan oleh Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Lawrence Nums Guillemard pada tahun 1924. Perkhidmatan keretapi Bukit Bendera memulakan perkhidmatannya pada 21 Oktober 1923 dan merupakan bukit yang pertama mempunyai stesen keretapi dengan ketinggian 830 meter dari aras laut.

Kereta Api Bukit Bendera atau funikular pada mulanya dibina untuk golongan penjajah British bagi menikmati udara sejuk Bukit Bendera Pulau Pinang. Percubaan pertama funikular di Bukit Bendera ini bermula dengan cadangan oleh tiga penduduk British iaitu D. Logan, Joseph Heim dan Alan Wilson. Sebuah syarikat swasta diwujudkan pada tahun 1897 dengan pembiayaan daripada pentadbiran penjajah.Percubaan pertama menggunakan enjin stim dan bukan funikular akan tetapi percubaan tersebut menemui kegagalan. Laluan ini telah dibina antara 1901 dan 1905 tidak berjaya kerana kesilapan teknikal.

penanghill_train

Projek Baharu Kerajaan Negeri-Negeri Selat

Kerajaan Negeri-negeri Selat kemudiannya melancarkan satu projek baharu pada tahun 1909. Kereta Api Funikular Bukit Bendera telah direka oleh Arnold R Johnson berdasarkan reka bentuk Switzerland. Beliau juga merupakan seorang jurutera Persekutuan Kereta Api Tanah Melayu. Pembinaan kereta api kedua menelan belanja sebanyak 1.5 juta Dolar Selat. Landasan funikular sepanjang 2,007m beroperasi secara tidak rasmi pada 21 Oktober 1923.

Selepas berjaya dalam tempoh percubaan, pada 1 Januari 1924, kereta api itu telah dirasmikan oleh bekas Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir L.N. Guillemard. Pada tahun pertama operasinya ia membawa 35,201 penumpang dan beroperasi sebanyak 4021 perjalanan.

Pentadbiran

Keretapi Bukit Bendera telah diwartakan pada tahun 1950 di bawah Penang Hill Railway Ordinance No. 42/1950. Sejak memulakan perkhidmatannya, keretapi Bukit Bendera merupakan satu badan yang tersendiri di bawah Kerajaan Negeri dan pentadbiran penyeliaan operasinya diletakkan di bawah Jabatan Lektrik, Majlis Perbandaran Pulau Pinang dan telah diambil alih oleh Lembaga Lektrik Negara pada 1 Januari 1976. Bermula pada 1 Februari 1977, kerja-kerja pengurusan operasi Keretapi Bukit Bendera telah diambil alih oleh Jabatan Kerja Raya dan kemudianya di tadbir oleh Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri pada 1 Januari 1982, manakala urusan penyelenggaraan masih dibawah Jabatan Kerja Raya.

Sehingga tahun 2010, Kereta Api funicular Bukit Bendera mempunyai dua bahagian kerana perbezaan kecerunan antara bahagian bawah dan atas. Penumpang perlu menukar kereta api di stesen bahagian tengah. Bahagian atas dan bawah masing-masing mempunyai dua pengimbang balas kereta api 40 penumpang. Landasan keretapi itu mempunyai tempat berselisih di mana terdapat 4 landasan. Kereta api funikular itu ditarik oleh kabel keluli pacuan elektrik dengan kuasa 500 volt. Landasannya melalui terowong sepanjang 258 kaki yang juga merupakan landasan tercuram di dunia. Ia mengambil masa 30 minit untuk naik ke atas bukit dengan pertukaran kereta api di stesen tengah.

keretapi_bukit_bendera_selisih

Gerabak pertama diperbuat daripada kayu dengan dibahagikan kepada 2 petak untuk kelas pertama dan kedua. Empat gerabak telah digunakan pada kereta api ini selama lebih 50 tahun sehingga ianya bersara pada 1977. Ia digantikan dengan gerabak baharu berwarna merah yang mempunyai kipas dan pintu gelangsar automatik. Setiap satu daripada gerabak buatan Switzerland berwarna merah ini boleh menampung sehingga 80 orang yang kebanyakannya berdiri. Gerabak ini digunakan selama lebih 30 tahun sehingga 2010.

Naiktaraf

Selepas beberapa siri kerosakan, idea baik pulih sistem kereta api funikular baru telah diilhamkan. Pada 22 Februari 2010, kereta api funikular yang berusia telah 87 tahun ini ditutup untuk menaik taraf kepada sistem yang baru dengan kos RM63 juta. Landasan baru dipasang dan kereta api baru dibeli untuk meningkatkan kapasiti penumpang dan kelajuan kereta api. Stesyen baru dan tempat letak kereta awam turut dibina. Kayu daripada landasan kereta api lama telah digunakan semula dalam pembinaan yang bangunan baru empat tingkat iaitu Pusat Melawat Bukit Bendera.

Funicular_at_Penang_Hill

Kereta api baharu ini tidak lagi memerlukan penumpang menukar kereta api di pertengahan stesyen. Penumpang boleh menikmati perkhidmatan tanpa henti dalam kereta api berwarna biru dan putih buatan Switzerland ini yang mampu membawa sehingga 100 penumpang pada satu masa serta dilengkapi dengan pendingin hawa dan boleh sampai ke atas dalam masa lima minit. Beban maksimum kereta api funikular kerja telah ditetapkan pada 7,500 kg. Ia boleh membawa 1,000 penumpang sejam berbanding 250 di bawah sistem lama.

Pada 25 April 2011, sistem kereta api yang baru disambung semula perkhidmatan, walaupun pada mulanya terdapat beberapa masalah teknikal yang menyebabkan perkhidmatan itu tergendala buat sementara waktu. Perkhidmatan kereta api ini bermula pada jam 6:30 pagi hingga 10:00 malam setiap hari. Penaiktarafan ini membawa kepada jumlah peningkatan penumpang yang besar. Pada tahun 2014, jumlah penumpang mencapai 1.37 Juta berbanding dengan bilangan pengunjung ke Bukit Bendera kira-kira setengah juta pada tahun 2008.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sir_Andrew_Clarke_standing
Sejarah

Surat Raja Abdullah Kepada Gabenor Inggeris

30 Disember 1873 – Pada tahun 1873, Raja Abdullah telah menghantar sepucuk surat kepada Gabenor Negeri-Negeri Selat, Sir Andrew Clarke meminta Inggeris menyiasat Hal Ehwal Perak. Surat yang ditandatangani oleh baginda itu juga meminta Gabenor memulihkan keamanan negeri Perak dan membenarkan Perak berlindung di bawah naungan Inggeris. Ini kerana sebelum ini Inggeris tidak mempunyai alasan yang kukuh untuk campur tangan di Negeri-Negeri Melayu.

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Sebenarnya surat Raja Abdullah itu dirangka oleh J.G.Davidson, seorang peguam dan Tan Kim Cheng, seorang saudagar yang menyokong perjuangan Raja Abdullah menuntut takhta kerajaan Perak. Berdasarkan surat yang dihantar oleh Raja Abdullah ini, Clarke mengambil keputusan untuk bertindak. Beliau mengarahkan W.A Pickering menjemput pembesar-pembesar Perak menemuinya di Pulau Pangkor. Namun begitu, mereka tidak diberitahu sebabnya.

sir andrew_clarke

Sir Andrew Clarke

Pada hari yang ditetapkan, pembesar-pembesar Perak dari Hilir Perak tiba di Pulau Pangkor. Raja Abdullah juga turut hadir, tetapi Raja Yusuf dan Sultan Ismail tidak hadir. Dengan itu, mereka tidak dapat mempertahankan kepentingan masing-masing.

Berikutan dengan perjumpaan yang diadakan ini, akhirnya Perjanjian Pangkor ditandatangani di mana Raja Abdullah diakui sebagai Sultan. Sesungguhnya, surat Raja Abdullah yang dihantar pada hari ini dalam tahun 1873, telah membawa kepada bermulanya campur tangan Inggeris secara langsung di Perak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard