Tag Archives: Malaysia

petagas_memorial-800px
Sejarah

Pembunuhan Beramai-Ramai Oleh Tentera Jepun Di Petagas

21 Januari 1944 – Lebih kurang seribu orang telah menjadi mangsa dalam peristiwa pembunuhan beramai-ramai di Petagas, Sabah oleh Tentera Jepun pada tahun 1944. Pentadbiran tentera Jepun di Sabah khususnya di Kawasan Pantai Barat bermula pada 9 Januari 1942 apabila Jesselton, ibu negeri Sabah pada masa itu jatuh ke tangan Jepun. Bermula dari tarikh tersebut Jepun mula menguasai kawasan-kawasan lain di Sabah.

Kekejaman pentadbiran tentera Jepun telah menimbulkan kemarahan rakyat dan pergerakan-pergerakan menentang Jepun mula muncul. Pada bulan September 1943 Albert Kwok telah mengetuai pemberontakan secara gerila terhadap pendudukan tentera Jepun. Mereka telah menyerang kedudukan-kedudukan tentera Jepun di Tuaran, Menggatal, Jesselton dan Kota Belud di Pantai Barat Sabah.

Albert Kwok

Albert Kwok

Latar Belakang Dan Peristiwa Yang Membawa Kepada Penubuhan Gerakan Penentang

Dengan peraturan keras yang berterusan semasa pendudukan utara Borneo oleh Imperial Jepun Army (IJA), seorang doktor Cina kelahiran Kuching bernama Albert Kwok telah menubuhkan Gerakan Penentang yang dianggotai oleh lebih daripada 300 ahli selepas beliau berpindah ke Jesselton pada 15 Mei 1941.

Dengan bekalan senjata yang terhad, Gerakan Penentang terpaksa melancarkan pemberontakan lebih awal daripada jadual kerana pada 9 Oktober 1943 tentera Jepun telah mengeluarkan perintah untuk menangkap sesiapa sahaja yang menentang pentadbiran Jepun.

Pada malam sebelum Hari Kebangsaan Republik China iaitu pada 10 Oktober, serangan dilancarkan ke Jesselton dan menyebabkan lebih daripada 50 orang tentera Jepun terkorban, dengan majoritinya meninggal dunia melalui serangan parang, tombak dan keris.

Berang dengan pemberontakan yang ditunjukkan oleh masyarakat tempatan, tentera bantuan Jepun dihantar ke Borneo Utara dari Kuching dan mula melancarkan tindakan balas yang sistematik ke atas penduduk awam.

Selepas diugut dengan pembunuhan lebih ramai orang awam jika pemimpin pemberontakan itu tidak menyerah diri, Kwok dengan beberapa pemimpin pergerakan menyerah diri pada 19 Disember 1944.

Pada mulanya mereka dipenjarakan di Penjara Tiga Batu sebelum dihukum bunuh di Taman Peringatan Perang Petagas pada 21 Januari 1944 bersama-sama dengan 175 orang lain. Sebahagian besar daripada mereka yang turut dihukum tidak mempunyai apa-apa kaitan pun dengan pemberontakan tersebut.

Petagas_War_Memorial_tomb1

Pembunuhan Orang Awam Dan Ahli-ahli Gerakan Pemberontak Di Petagas

Pada awal pagi 21 Januari 1944, Kwok dan 175 lelaki dari Penjara Batu Tiga telah dihantar menggunakan kereta api North Borneo Railway. Kereta api tersebut tiba di Jesselton dan berhenti pada pukul 5.30 pagi berhampiran Petagas. Dua lubang besar yang digali sehari sebelumnya telah pun dipenuhi oleh air hujan.

Para pemimpin pergerakan termasuk Kwok, Charles Peter, Tsen Tsau Kong, Kong Tze Phui dan Li Tet Phui dipaksa berbaris sambil membongkok ke hadapan. Empat pegawai Jepun dan anak seorang ahli perniagaan Jepun yang dibunuh semasa pemberontakan diarahkan untuk memancung kepala lima banduan tersebut dengan katana.

Baki 170 banduan dipaksa berlutut di hadapan lubang dan telah dibunuh sama ada dengan menggunakan tembakan dari dua pucuk mesingan, sepuluh pucuk senjata api kecil atau dengan bayonet.

Saksi yang berada berhampiran tapak hukuman di Petagas melaporkan bahawa jeritan mereka yang dihukum kedengaran sepanjang hari dan malam.

Sebelum pembunuhan beramai-ramai di Petagas dilaksanakan, 96 orang yang terdiri daripada anggota gerila dan mereka yang disyaki menyokong gerila telah diseksa dan dibunuh di Penjara Batu Tiga. 131 orang lagi telah dipindahkan ke Penjara Tentera Labuan selepas pembunuhan beramai-ramai tersebut. Hanya tujuh daripada mereka terselamat, yang lainnya mati sama ada disebabkan oleh kekurangan zat makanan, penyeksaan ataupun telah dihukum bunuh.

Pembunuhan beramai-ramai di Petagas pada hari ini dalam tahun 1944 pihak Jepun di Sabah telah dapat menghapuskan penentang pendudukannya di Sabah buat sementara waktu sehinggalah kehadiran Tentera Bersekutu dalam tahun 1945 yang telah berjaya membebaskan Sabah dari Pendudukan Jepun.

petagas war memorial

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
makam_dato_sagor_800
Sejarah

Datuk Sagor Dijatuhi Hukuman Gantung

20 Januari 1877 – Perjanjian Pangkor yang ditandatangani oleh Sultan, pembesar-pembesar Perak dengan Inggeris dalam tahun 1874 telah membawa perubahan dan pergolakan politik yang serius di negeri tersebut. Kemuncak pergolakan ialah kematian Residen British yang pertama dihantar ke Perak J.W.W. Birch.

Sebagai tindakbalas diatas peristiwa tersebut Inggeris telah melancarkan gerakan menangkap pahlawan-pahlawan Melayu yang terlibat dalam insiden tersebut. Antara wira yang ditangkap itu ialah Datuk Sagor Orang Besar Delapan Negeri Perak.

datuk sagor

Pada 20 Januari 1877, Datuk Sagor telah dijatuhi hukuman gantung oleh penjajah Inggeris di Larut, Perak. Nama sebenar Datuk Sagor ialah Ngah Kamdin dan beliau mendapat gelaran Dato’ Seri Agar Diraja, Orang Besar Delapan Perak. Beliau dijatuhi hukuman gantung bersama-sama dengan Datuk Maharaja Lela dan Paduka Indut. Menurut kajian, Datuk Sagor dijatuhi hukuman gantung itu semasa usianya 28 tahun. Pusara Datuk Sagor sehingga kini masih ada di Larut, Perak.

Sesungguhnya kematian Datuk Sagor pada hari ini dalam tahun 1877 adalah satu pengorbanan besar kepada negara di atas jasa-jasanya mempertahankan tanahair dari Penjajah Inggeris tersebut. Walaupun tumpas tetapi semangat dan pengorbanan beliau telah menjadi ilham kepada perjuangan orang-orang Melayu kemudiannya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Perjanjian Pangkor Ditandatangani

20 Januari 1874 – Perjanjian Pangkor ditandatangani pada 20 Januari 1874 antara Gabenor Negeri-Negeri Selat Sir Andrew Clarke di pihak Inggeris dan Raja Muda Abdullah yang berkuasa di Hilir Perak bersama-sama dengan pembesar-pembesar yang menyokong baginda iaitu Bendahara, Temenggung, Orang Kaya Menteri, Shahbandar, Raja Mahkota, Laksamana dan Dato’ Sagor.

Perjanjian ini memberi kebenaran untuk Inggeris mencampuri urusan negeri Perak dan membuka peluang kepada Inggeris untuk campur tangan secara rasmi dalam urusan negeri Melayu. Perjanjian ini telah ditandatangani di atas kapal HMS Pluto yang berlabuh di Selat Dinding, iaitu di kawasan perairan di antara Lumut dan Pulau Pangkor.

Kronologi Perjanjian Pangkor

Semasa kemangkatan Sultan Ali pada tahun 1871, Raja Abdullah, sebagai Raja Muda, sepatutnya dilantik sebagai sultan baru akan tetapi disebabkan baginda tidak menghadiri upacara pengebumian, Raja Bendahara Raja Ismail telah dilantik pada 28 Jun 1871. Raja Bendahara Ismail diangkat dan ditabalkan kerana mengikut istiadat pertabalan Raja-raja Melayu, baginda ialah sultan yang sah oleh kerana baginda memiliki alat-alat kebesaran diraja. Baginda berkuasa dan mempunyai pengikut yang ramai di Hulu Perak.

Pada masa yang sama, berlaku permusuhan dua kongsi gelap Cina, Ghee Hin yang dipimpin oleh Chin Ah Yam dan Hai San yang dipimpin oleh Chung Keng Quee untuk merebut lombong bijih timah.

Raja Abdullah yang ingin menuntut tahta kerajaan Perak telah meminta pertolongan Inggeris untuk menyelesaikan dua masalah tersebut. Pada 30 Disember 1873 Raja Abdullah telah menghantar sepucuk surat kepada Gabenor Negeri-Negeri Selat, Sir Andrew Clarke meminta Inggeris menyiasat Hal Ehwal Perak. Surat yang ditandatangani oleh baginda itu juga meminta Gabenor memulihkan keamanan negeri Perak dan membenarkan Perak berlindung di bawah naungan Inggeris.

Dengan kedatangan rombongan Inggeris ke Pulau Pangkor, satu perundingan telah diadakan di Pulau Pangkor yang kemudian termeterainya perjanjian di antara Raja Abdullah dan para Pembesar Perak dengan Inggeris yang kemudian dikenali dengan Perjanjian Pangkor pada 1874 yang memanfaatkan persengketaan di antara Pembesar-pembesar Melayu serta Kongsi Gelap Cina.

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Syarat Perjanjian Pangkor

Syarat penuh Perjanjian Pangkor ialah :

  1. Raja Muda Abdulah diiktiraf sebagai Sultan Perak.
  2. Raja Bendahara Ismail, yang sekarang ini menjadi Pemangku Sultan, dibenar mengekalkan gelaran Sultan Muda dengan diberi pencen dan sebuah wilayah kecil diserahkan hak kepadanya.
  3. Segala perlantikan pegawai besar lain yang dibuat pada masa Raja Bendahara Ismail menerima alat kebesaran diraja hendaklah disahkan.
  4. Kuasa yang diberikan kepada Orang Kaya Menteri ke atas Larut oleh Al-Marhum Sultan hendaklah disahkan.
  5. Semua hasil negeri hendaklah dikutip dan semua perlantikan hendaklah dibuat atas nama Sultan.
  6. Sultan menerima dan menyediakan sebuah kediaman yang sesuai untuk seorang pegawai British yang dinamakan Residen. Pegawai ini akan ditauliahkan ke istana Sultan, dan nasihatnya mestilah diminta dan diambil tindakan atas semua persoalan selain yang menyentuh agama Islam dan adat istiadat orang Melayu.
  7. Seorang Penolong Residen, iaitu seorang Pegawai British yang bertindak di bawah Residen Perak, dengan kuasa yang serupa dan tertakluk hanya kepada Residen tersebut hendaklah ditempatkan di istana Gabenor Larut.
  8. Pembiayaan untuk Residen-Residen ini dan Perjawatan mereka hendaklah ditentukan oleh Kerajaan Negeri-Negeri Selat dan menjadi tanggungjawab pertama daripada hasil Negeri Perak.
  9. Peruntukan diraja yang mengawal selia pendapatan yang akan diterima oleh Sultan, Bendahara, Menteri, dan Pegawai lain hendaklah menjadi tanggungan seterusnya daripada hasil tersebut.
  10. Pemungutan dan pengawalan segala hasil dan pentadbiran am negeri dikawal selia di bawah nasihat Residen-residen ini.
  11. Persetiaan di mana Pulau Dinding dan pulau-pulau Pangkor telah diserahkan kepada Great Britain telah tersalah faham, dan dengan yang demikian, maka perlulah diselaraskan semula supaya dapat dikuatkuasakan tujuan sebenar para penggubal Persetiaan itu, dan dengan ini maka diisytiharkan bahawa sempadan wilayah yang diserahkan itu hendaklah diperbetulkan seperti berikut: Dari Bukit Segari, seperti yang tertera dalam Lembaran Carta No. 1 Selat Melaka, yang salinannya dilampirkan, dengan bertanda A, merentas lurus hingga kelaut, kemudiannya di sepanjang [antai laut ke selatan, ke Pulau Katta di sebelah Barat, dan dari Pulau Katta merentang ketimur laut kira-kira sepanjang lima batu, dan kemudiannya ke utara, iaitu ke Bukit Segari.
  12. Bahawa legih selatan Sungai Krian, iaitu bahagian kawasan yang salirannya masuk ke sungai itu dari selatan diisytiharkan sebagai Wilayah British, sebagai membetulkan Sempadan Province Wellesley (Seberang Perai). Sempadan itu hendaklah ditandakan oleh Pesuruhjaya, seorang yang dinamakan oleh Kerajaan Negeri-Negeri Selat, dan seorang lagi dinamakan oleh Sultan Perak.
  13. Bahawa apabila keadaan kacau-bilau sekarang ini sudah terhenti di Negeri Perak dan keamanan dan ketenteraman telah kembali pulih dalam kalangan puak-puak yang berbalah di Negeri itu, maka langkah-langkah segara di bawah kawalan dan seliaan seorang atau lebih daripada seorang Pegawai British hendaklah dilaksanakan bagi memulihkan sejauh mana yang boleh dilakukan kerja-kerja perlombongan dan pemilikan alat jentera, dll., seperti keadaan sebelum berlaku kacau-bilau, serta bagi menguruskan pembayaran pampasan kerana kerosakan, dan keputusan pegawai atau pegawai-pegawai itu dalam hal sedemikian adalah muktamad.
  14. Menteri Larut berjanji mengaku sebagai hutangnya kepada Kerajaan Negeri-Negeri Selat untuk segala caj dan perbelanjaan yang ditanggung atas penyiasatan ini, dan juga atas caj dan perbelanjaan yang ditanggung oleh Tanah Jajahan Negeri-Negeri Selat dan Great Britain dalam usaha mereka bagi mewujudkan ketenteraan di Negeri Perak dan keselamatan perdagangan.
sir_andrew_clarke

Sir Andrew Clarke

Kesan Perjanjian Pangkor

Dengan persetujuan Sultan Abdullah, Gabenor Sir Andrew Clarke menurunkan Sultan Ismail yang berkuasa di Hulu Perak dan bersemayam di Tanjong Belanja, Parit, daripada pangkat sultan tetapi membenarkan Sultan Ismail memakai gelaran “Sultan Muda” dengan memberi pencen 1,000 ringgit tiap-tiap bulan. Che Ngah Ibrahim tidak lagi diakui sebagai pemerintah Larut.

Melalui perjanjian ini juga walaupun Sultan masih berkuasa ke atas negeri Baginda, kuasa itu dibatasi oleh pihak lain iaitu pegawai-pegawai British dimana Baginda terikat untuk mematuhinya. Tegasnya, sultan tidak lagi merupakan pemerintah yang mutlak dalam pentadbiran dan pemerintahan negeri, melainkan yang berkaitan dengan agama dan adat orang-orang Melayu.

j.w.w. birch

J.W.W. Birch

Campur tangan Residen Inggeris telah menimbulkan rasa tidak senang di kalangan orang Melayu, khasnya golongan istana yang berasa kuasa mereka telah hilang. Kesannya, orang Melayu Perak mula bertindak. Mereka telah berpakat membunuh J.W.W. Birch yang menjadi menjadi Residen Inggeris yang pertama di Perak. Pembunuhan tersebut dilakukan pada tahun 1875 di Pasir Salak. Kejadian ini telah mengakibatnya beberapa siri peperangan antara Melayu Perak dan Inggeris hingga tahun 1876.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
onn_jaafar_w_azizah-800px
Sejarah

Dato’ Onn Bin Jaafar Meninggal Dunia

19 Januari 1962 – Dato’ Onn bin Jaafar meninggal dunia pada usia 67 tahun. Pemergian Allahyarham merupakan satu kehilangan yang besar kepada negara. Semasa hayatnya, Dato’ Onn bin Jaafar merupakan seorang pejuang kebangsaan dan tokoh politik terulung di Tanah Melayu.

Allahyarham berjaya meniup kesedaran kebangsaan di kalangan orang Melayu dan memimpin menentang Gagasan Malayan Union. Sumbangan terbesar Allahyarham yang terus dikenang sehingga ke hari ini ialah jasanya sebagai pengasas UMNO. Dato’ Onn bin Jaafar merupakan Presiden pertama UMNO apabila ditubuhkan dengan rasminya pada ll Mei 1946.

Dato' Onn bersama Che' Azizah

Dato’ Onn bersama Che’ Azizah

Dato’ Onn bin Jaafar dilahirkan pada tahun 1895 di Johor Bahru, sejak kecil lagi beliau dipelihara oleh Sultan Ibrahim sebagai anak angkat baginda. Hasil daripada asuhan diraja, didikan Islam, serta pendidikan timur dan barat yang diterima maka tertanam suburlah dijiwanya perasaan berkeluarga, bermasyarakat, bernegara, cintakan tanahair dan bersemangat kebangsaan.

Berita pemergian abadi Allahyarham disambut dengan rasa sedih dan terharu oleh rakyat dan pemimpin negara. Sebagai mengenang segala jasa baktinya, Jenazah Allahyarham diberikan penghormatan negara dengan disembahyangkan di Masjid Abu Bakar, sebelum dibawa ke Istana Besar untuk penghormatan terakhir dan disemadikan di Perkuburan Diraja Mahmudiah.

Mahmoodiah_Royal_Mausoleum

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
voc-800px
Sejarah

Perjanjian Antara Sultan Sulaiman Dengan Belanda Di Melaka

19 Januari 1756 – Pada tahun 1756, Sultan Sulaiman dari Kerajaan Riau telah membuat perjanjian dengan Belanda di Melaka. Pada 6 Januari 1756, Sultan Sulaiman dengan diiringi oleh putera baginda Raja Abdul Jalil Raja di Beroh, Tun Dalam dan Tun Hassan Bendahara Seri Maharaja telah tiba ke Melaka.

Tujuan kedatangan baginda ialah untuk mengucapkan terima kasih kepada Gabenor Belanda di Melaka kerana Belanda telah membantu mengalahkan Raja Alam di Siak. Disamping itu Sultan Sulaiman hendak berbincang mengenai satu perjanjian baru dengan pihak Belanda.

Oleh itu pada hari ini dalam perjanjian antara lain dinyatakan bahawa orang-orang Belanda akan mengambil peluang mendapatkan balik daerah-daerah takluk Sultan Sulaiman yang telah lucut dari tangan baginda dan menyerahkannya balik kepada baginda.

Siak yang berjaya ditawan semula hasil bantuan Belanda, hendaklah diperintah oleh Pemangku Raja yang akan menjaga kepentingan-kepentingan Belanda di situ. Perjanjian ini juga menyebut bahawa orang-orang Belanda boleh menduduki atau meninggalkan tempat mereka di Pulau Guntong.

Selain itu, isi kandungan perjanjian ini menyatakan bahawa kapal-kapal tidak akan dibenarkan masuk ke Siak melainkan surat kebenaran dari Sultan, Kompeni Belanda dan Sultan sahaja yang mempunyai hak monopoli dalam menjual kain-kain di Sungai Siak. Malah bayaran cukai tol, serta Kompeni Belanda juga diberi hak monopoli membeli timah di Selangor, Kelang dan Linggi.

Perjanjian yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1756 bukan sahaja mengembalikan kekuasaan Sultan Sulaiman tetapi lebih menguntungkan Belanda terutama dari segi monopoli perdagangan. Ini kerana kuasa Eropah yang lain tidak boleh campurtangan dalam pentadbiran Belanda di Melaka.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Rombongan_Merdeka_London_800
Sejarah

Persidangan Malaya Merdeka Di London

18 Januari 1956 – Satu persidangan yang dinamakan Persidangan Malaya Merdeka bagi menuntut kemerdekaan bagi Tanah Melayu telah diadakan di Lancaster House, London. Persidangan Meja Bulat ini dihadiri oleh wakil-wakil kerajaan Perikatan dan wakil-wakil Raja Melayu dengan pegawai-pegawai dari Pejabat Tanah Jajahan British.

Persidangan yang berlangsung pada 18 Januari hingga 6 Februari 1956 yang mengambil masa selama 3 minggu membincangkan masalah-masalah seperti :-

  • Malaya akan merdeka dalam lingkungan ‘British Komanwel’,
  • Hal ehwal kewangan, pentadbiran, keselamatan dalam negeri, pertahanan dan hal ehwal luar negeri akan dipegang oleh menteri-menteri Persekutuan Tanah Melayu,
  • Penubuhan Jawatankuasa Bebas Kemerdekaan untuk mengkaji dan menyarankan perubahan dalam perlembagaan dengan tidak mengubah kedudukan istimewa Raja-Raja Melayu.

Wakil Persidangan Malaya Merdeka

Rombongan menuntut kemerdekaan Malaya ini diketuai oleh Y.T.M. Tunku Abdul Rahman dengan wakil-wakil dari Rakyat Malaya terdiri dari :

  • Dato’ Abdul Razak bin Hussein,
  • Dr, Ismail Abdul Rahman,
  • Kolonel H.S.Lee,
  • Tuan T.H. Tan,
  • Bahaman Shamsudin.

Wakil-wakil dari Raja-Raja Melayu pula terdiri dari :

  • Dato’ Panglima Bukit Gantang Haji Abdul Wahab bin Toh Muda Abdul Aziz (wakil Sultan Perak),
  • Dato’ Nik Ahmad Kamil (wakil Sultan Kelantan),
  • Encik Abdul Aziz Majid (wakil Sultan Selangor),
  • Dato’ Mohd. Seth Mohd. Said (wakil Sultan Johor).

Perjanjian London

Hasil daripada Persidangan Malaya Merdeka tersebut, Perjanjian Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu yang juga dikenali sebagai Perjanjian London telah ditandatangani pada 8 Februari 1956 di Lancaster House, London. Perjanjian ini ditandatangani di antara YTM Tunku Abdul Rahman Putra, Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu bagi pihak kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dengan Mr. Alan Lennox-Boyd, Setiausaha Negara Tanah jajahan British bagi pihak Kerajaan British.

perjanjian_kemerdekaan

Selain daripada perwakilan daripada Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu, perwakilan daripada Kerajaan British yang turut serta pada upacara ini ialah :

  • Mr. John Hore, Menteri Negara;
  • Sir Donald MacGillivray, Pesuruhjaya Tinggi British bagi Persekutuan Tanah Melayu;
  • Mr. David Watherston, Ketua Setiausaha Persekutuan Tanah Melayu;
  • Mr. Oscar Spencer, Menteri Hal Ehwal Ekonomi Persekutuan Tanah Melayu.

Butiran Rundingan

Beberapa perkara penting telah dipersetujui di dalam rundingan tersebut iaitu:

  • Tarikh kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu ditetapkan pada 31 Ogos 1957.
  • Institusi raja berpelembagaan dikekalkan.
  • Pembahagian kuasa antara kerajaan pusat dengan kerajaan negeri diteruskan.
  • Pelantikan sebuah suruhanjaya bebas untuk menggubal perlembagaan merdeka.
  • Parti Perikatan tidak akan mengambil alih perniagaan British atau kepentingan Barat di Tanah Melayu.
  • Satu perjanjian dengan British akan ditandatangani bagi menjaga keselamatan Tanah Melayu dan juga menjaga kepentingan ekonomi British di Tanah Melayu.

Pengistiharan Tarikh Kemerdekaan

Pada 20 Februari 1956, Rombongan Merdeka telah selamat kembali ke Tanah Melayu. Kepulangan mereka telah disambut dengan meriah dalam satu perhimpunan besar-besaran yang telah diadakan Padang Merdeka, Banda Hilir di Melaka. Tunku Abdul Rahman Putra kemudiannya telah mengisytiharkan tarikh kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu.

kepulangan_ytm_tunku_abdul_rahman

Susulan daripada itu juga pada 21 Mac 1956, sebuah suruhanjaya bebas yang dikenali sebagai Suruhanjaya Reid telah dibentuk untuk mengkaji dan menggubal Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu sebagai persediaan mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
cobbolt_commision_fi
Sejarah

Pelantikan Ahli-Ahli Suruhanjaya Cobbold

17 Januari 1962 – Kementerian Luar Negeri mengumumkan dengan rasminya pelantikan ahli-ahli Suruhanjaya Cobbold  pada 1962. Ia merupakan lanjutan daripada perbincangan yang diadakan di London pada 20-22 November 1961, dimana satu keputusan telah dicapai untuk menubuhkan sebuah suruhanjaya bagi menyiasat pendapat dan pandangan rakyat di Borneo Utara dan Sarawak berhubung gagasan Malaysia.

Suruhanjaya bebas yang dianggotai oleh lima orang ini dipengerusikan oleh Lord Cobbold. Dua orang wakil dari kerajaan British iaitu Sir Anthony Abell dan Sir David Wetherston. Dua orang anggota lagi adalah wakil dari kerajaan Persekutuan Tanah Melayu iaitu Encik Ghazali Shafie dan Dato Wong Pow Nee. Setiausahanya pula ialah J. H. Harris daripada Pejabat Tanah Jajahan.

Lord Cobbold

Lord Cobbold

Tugas Dan Peranan Ahli-Ahli Suruhanjaya Cobbold

Peranan yang dimainkan oleh ahli-ahli Suruhanjaya Cobbold ini sangat penting dalam sejarah penubuhan Malaysia. Suruhanjaya ini telah menghasilkan satu laporan yang dikenali sebagai Penyata Suruhanjaya Penyiasat Borneo Utara dan Sarawak. Ianya menjadi asas rujukan dan bukti persetujuan oleh majoriti rakyat Borneo Utara dan Sarawak untuk bersama-sama Persekutuan Tanah Melayu dan Singapura membentuk persekutuan baru Malaysia.

Sebelum memulakan penyiasatan, suruhanjaya terlebih dahulu meneliti syor-syor dalam Memorandum On Malaysia yang dikemukakan oleh MSCC pada 3 Februari 1962. Syor-syor yang terkandung dalam memorandum khas ini lebih menyentuh syarat-syarat dan hak-hak perlindungan berperlembagaan yang khusus untuk rakyat di Borneo.

Kertas-kertas putih disebarkan kepada rakyat di kedua-dua negeri untuk memberikan pemahaman yang lebih jelas mengenai Malaysia serta tujuan kehadiran anggota suruhanjaya menjalankan tinjauan berkenaan.

Siasatan Oleh Ahli-Ahli Suruhanjaya Cobbold

Dari 19 Februari sehingga 18 April 1962, ahli-ahli Suruhanjaya Cobbold telah melakukan lawatan ke 35 buah tempat di sekitar Borneo Utara dan Sarawak termasuk kawasan-kawasan pedalaman yang melibatkan 50 perjumpaan dengan sejumlah 4000 orang.

Ahli-ahli Suruhanjaya Cobbold ini juga melaporkan telah menerima sejumlah 2,200 keping surat dan memorandum daripada pelbagai persatuan, parti politik, pertubuhan keagamaan, kemasyarakatan dan kesatuan sekerja, dewan-dewan perdagangan, ketua-ketua kaum, orang-orang kenamaan serta individu di kedua-dua negeri tersebut.

cobbolt_commision_jesselton

Ahli-Ahli Suruhanjaya Cobbold

Hasil Penyiasatan Ahli-Ahli Suruhanjaya Cobbold

Laporan-laporan penyiasatan suruhanjaya di Sarawak dan di Borneo Utara ini dimuatkan secara berasingan dan disusuli dengan syor-syor suruhanjaya. Syor-syor oleh suruhanjaya pula dibahagi kepada :

  • Syor-syor berkaitan perkara am
  • Syor-syor daripada ahli-ahli yang mewakili kerajaan British
  • Syor-syor daripada ahli-ahli yang mewakili Persekutuan Tanah Melayu.

Enam lampiran turut dikepilkan dalam Penyata Cobbold untuk rujukan seperti :

  • Jadual lawatan suruhanjaya
  • Cabutan banci
  • Dasar-dasar utama British
  • Istilah dan maksud ‘bumiputera’ dalam perundangan
  • Kertas-kertas kerajaan Borneo Utara dan Sarawak mengenai Malaysia
  • Memorandum mengenai Malaysia yang dikemukakan oleh MSCC.

Turut dikepilkan ialah peta negeri-negeri Borneo 1953 (Pindaan 1962). Laporan Suruhanjaya Cobbold ini telah dikemukakan kepada kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan British pada bulan Jun 1962.

Penubuhan Suruhanjaya Cobbold telah membantu Kerajaan British dan Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu mendapatkan gambaran yang lebih jelas mengenai kehendak penduduk di negeri Sabah dan Sarawak. Akhirnya pembentukan Malaysia telah berlangsung pada 16 September 1963.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kebakaran-800px
Sejarah

Kebakaran Besar Di Kota Bharu

17 Januari 1944 – Satu kebakaran besar yang telah mencatat sejarah di negeri Kelantan telah berlaku di bandar Kota Bharu yang menjadi ingatan dan sebutan penduduknya. Kebakaran telah berlaku kira-kira jam 2.30 petang, kejadian bermula di sebuah kedai dan kilang kayu kepunyaan seorang Cina berhampiran Pengkalan Masjid Besar di tepi Sungai Kelantan.

Kebakaran besar tersebut telah memusnahkan 2 buah kilang dan stor kayu serta rumah-rumah penduduk kawasan itu yang terletak di sepanjang Sungai Kelantan. Api merebak dengan cepat memandangkan kedudukan rumah yang rapat dan bahan binaannya terdiri dari kayu dan atap nipah. Keadaan menjadi lebih buruk ditambah dengan angin ribut yang kencang ketika itu. Ini kerana monsun timur-laut belum lagi berakhir sepenuhnya.

Kebakaran besar yang mengambil masa lebih daripada satu jam itu telah melenyapkan seluruh kawasan perkampungan dan kilang-kilang di sekitarnya. Negeri Kelantan ketika itu berada di bawah pentadbiran tentera Thai selepas diserahkan oleh Jepun kepada Kerajaan Thai melalui perjanjian antara keduanya pada 20 Ogos 1943.

Keadaan ekonomi ketika itu agak teruk ditambah pula dengan kejadian kebakaran yang telah melumpuhkan lagi pendapatan ekonomi rakyat dan negeri Kelantan amnya. Kemudahan-kemudahan peralatan memadam kebakaran tidak mencukupi dan orang ramai terpaksa bertungkus-lumus membantu mencegah kebakaran daripada terus merebak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
japan_drawing_800px
Sejarah

Bermulanya Pentadbiran Jepun Di Melaka

16 Januari 1942 – Pada tahun 1942, tentera Jepun telah memulakan pentadbirannya di Melaka. Sebelum itu tentera Jepun telah berjaya mengalahkan tentera Inggeris dan Australia di negeri itu.

Pada keseluruhannya, corak pentadbiran Jepun di Melaka adalah sama dengan sistem yang pernah digunakan oleh Pihak Inggeris kecuali pentadbiran Jepun meletakkan Melaka setaraf dengan negeri-negeri Melayu yang lain dan tidak lagi sebagai salah sebuah Negeri-Negeri Selat.

Ketua Pentadbiran Jepun di Melaka bergelar Gabenor. Beliau dibantu oleh pegawai-pegawai Jepun yang pernah tinggal di Tanah Melayu ataupun di China dan Manchuria. Kakitangan yang lain terdiri dari orang-orang Melayu yang pernah berkhidmat dengan Inggeris. Dalam hal itu ahli-ahli Kesatuan Melayu Muda telah mendapat layanan yang baik dan ramai daripada mereka telah diambil oleh Jepun untuk berkhidmat dengan mereka.

Selain itu, Melaka telah dibahagikan kepada 3 daerah iaitu Melaka Tengah, Alor Gajah dan Jasin. Setiap daerah mempunyai Pegawai Daerah. Di bawah sesebuah daerah terdapat beberapa buah mukim yang diketuai oleh Penghulu. Unit pentadbiran terkecil ialah kampung-kampung yang diawasi oleh Ketua Kampung.

Pentadbiran Jepun di Melaka telah membawa keamanan dengan cara paksaan dan hukuman-hukuman berat. Sistem pentadbiran Jepun di Melaka berakhir setelah Jepun menyerah kalah di Tanah Melayu pada tahun 1945.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
malacca_war-800px
Sejarah

Melaka Jatuh Ke Tangan Belanda

16 Januari 1641 –  Serangan berterusan Belanda di atas arahan Antonio Van Dieman iaitu Gabenor Jeneral Belanda di Betawi dengan bantuan Kerajaan Melayu Johor akhirnya membuahkan hasil apabila Melaka jatuh ke tangan Belanda. Kejayaan itu juga menamatkan penaklukan Portugis ke atas Melaka semenjak tahun 1511.

Jacop Koper dan Andriaan Antonisz yang mengetuai tentera Belanda telah mengadakan kepungan selama beberapa bulan ke atas Melaka sehingga menyebabkan timbulnya masalah kekurangan makanan, sebelum melancarkan serangan yang diketuai oleh General Coertekoe.

Serangan Pertama

Tentera Belanda yang diketuai oleh Jacop Koper dan Andriaan Antonisz telah mendarat di pinggir kota dan membedilnya dengan menggunakan meriam. Dua buah kapal dan enam buah bot pula ditempatkan di sekitar pelabuhan Melaka membedil kawasan kubu dan perlabuhan.

Malacca_1630

Tentera Melayu Johor membantu dengan meronda di Selat dan menghentikan mana-mana penghantaran makanan atau bekalan ke Melaka. Pasukan Johor juga menyerbu kawasan luar bandar, membakar mana-mana sawah padi dan ladang yang mungkin dapat memberikan bekalan makanan kepada bandar yang terkepung.

Setelah beberapa bulan kepungan dilakukan, kelaparan dan penyakit mula mencengkam penduduk Melaka. Daripada populasi 20,000 orang, dianggarkan lebih daripada 7,000 orang telah meninggal dunia di bandar itu, beribu-ribu lagi melarikan diri dan hanya tinggal 3000 di dalam kubu.

Serangan Kedua

Belanda meningkatkan serangan mereka, kali ini diperkuatkan dengan bantuan Sultan Johor, Sultan Abdul Jalil Shah III yang telah menghantar 40 buah perahu perang yang membawa seramai 1,500 orang tentera di bawah pimpinan Laksamana Tun Abdul Jamil.

Pada bulan Ogos, pasukan gabungan tersebut menyerang barisan hadapan kubu Portugis di Tranquera dan berjaya mengusir ratusan pertahanan Portugis ke ‘A Famosa’. Dengan kejayaan di Tranquera, tentera Belanda-Melayu kini berada hampir dengan kubu pertahanan tentera Portugis yang sedang sakit dan kelaparan.

The_fort_of_Tranquera_at_Melaka

Serangan Ketiga

Pada malam Ahad, 13 Januari 1641, Belanda melancarkan serangan terakhir di kubu tersebut. Kira-kira 650 askar Belanda dilengkapi dengan bom, tombak, parang dan tangga. Mereka dibahagikan kepada tiga pasukan dan menyerang ke arah benteng pertahanan Portugis. Pada jam 10 pagi hari berikutnya, tentera Portugis yang sedang kelaparan, sakit, cedera dan kehabisan peluru akhirnya menyerah kalah. Akhirnya Melaka jatuh ke tangan Belanda dan mengakhiri penguasaan Portugis.

A_Famosa_Fortress

Penguasaan Belanda

Penguasaan Belanda (1641-1824) adalah tempoh terpanjang Melaka dibawah penguasaan asing. Belanda menguasai Melaka selama 183 tahun. Penguasan Belanda juga telah mengurangkan kepentingan Melaka di wilayah tersebut. Belanda lebih memilih Batavia (kini Jakarta) sebagai pusat ekonomi dan pentadbiran di wilayah tersebut.

Tujuan mereka menguasai Melaka adalah untuk menghalang kota tersebut dari dikuasai oleh negara Eropah yang lain. Walau bagaimanapun, mereka masih membina mercu tanda mereka yang dikenali sebagai Stadthuys atau Red Building yang menjadi peninggalan sejarah sehingga kini.

malacca_stadhuys

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard