Tag Archives: kemerdekaan

sultan_zainal_abidin III
Sejarah

Perjanjian Terengganu-British

22 April 1910 – Perjanjian Terengganu-British adalah satu perjanjian persahabatan yang ditandatangani oleh Sultan Terengganu, DYMM Sultan Zainal Abidin III dengan Sir John Anderson, Gabenor Negeri-negeri Selat merangkap Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu selaku wakil Kerajaan British.

Perjanjian Terengganu-British mengandungi 4 perkara iaitu:

  • Pertama- Sultan Terengganu dan Kerajaan British melalui perjanjian ini bersetuju untuk mewujudkan bantuan bersama antara kedua buah kerajaan. Kedua pihak bersetuju mengikut syarat-syarat yang tercatat dalam perjanjian ini.
  • Kedua- Kerajaan British dengan rasminya mengaku bahawa ia hanya bertujuan untuk melantik seorang Wakil British di Terengganu yang bertaraf Pegawai Konsul. Sultan Terengganu hendaklah memberikan dengan percuma satu kawasan di Terengganu untuk tempat kediaman Wakil British ini.
  • Ketiga- Kerajaan British bersetuju memberikan perlindungan kepada Negeri Terengganu serta tanah jajahannya daripada serangan musuh. Sebaliknya pula orang-orang British dibenarkan dari semasa ke semasa bergerak bebas di Negeri Terengganu untuk menentang musuh, dan
  • Keempat- Sultan Terengganu bersetuju bahawa Baginda tidak akan membuat hubungan politik atau menghantar wakil ke negara-negara luar tanpa persetujuan Kerajaan British. Sultan Terengganu juga tidak akan campur tangan dalam hal ehwal negeri-negeri Melayu yang lain. Baginda juga berjanji tidak akan membenarkan pembukaan tanah melebihi 3,000 ekar kepada warganegara asing. Adalah dipersetujui juga bahawa apa sahaja perkara yang berbangkit yang memerlukan Sultan Terengganu berhubung dengan negara luar, baginda hendaklah terlebih dahulu merujuk kepada Kerajaan British.

Sultan Sir Zainal Abidin III Muazzam Shah

Dengan Perjanjian Terengganu-British ini maka British telah dapat mencampuri urusan pemerintahan dalam negeri dan juga urusan hubungan luar negeri Terengganu. Sultan Terengganu tidak punya pilihan lain selain menerima perjanjian itu setelah baginda terpaksa menerima Perjanjian Bangkok 10 Mac 1909 yang membebaskan Terengganu selama-lamanya dari bayangan pengaruh Siam.

Walaupun begitu baginda sebenarnya tidak bersetuju dengan perjanjian itu (1909) yang memindahkan pertuanan Siam ke atas Terengganu kepada naungan British kerana bagi baginda Terengganu tidak pernah ditakluk oleh Siam. Bagaimanapun baginda terpaksa memilih antara ancaman pengaruh Siam atau Perlindungan British. Kedua-duanya adalah bentuk penjajahan tetapi baginda memilih yang kedua dan meminta jaminan kemerdekaan politik. Dengan itu pada hari ini dalam tahun 1910 baginda menandatangani perjanjian itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
mal-indo-map-800px
Sejarah

Perjanjian Persahabatan Pertama Tanah Melayu-Indonesia

17 April 1959 – Pada tahun 1959, satu Perjanjian Persahabatan yang pertama sejak merdeka di antara Persekutuan Tanah Melayu dan Republik Indonesia telah dimeterai. Upacara tersebut telah berlangsung di Dewan Jemaah Menteri Persekutuan, Kuala Lumpur.

Perjanjian persahabatan tersebut telah ditandatangani oleh Perdana Menteri Tanah Melayu, Dato’ Abdul Razak bin Dato’ Hussein, Menteri Pelajaran, Encik Mohd Khir Johari dan Duta Besar Persekutuan Tanah Melayu di Indonesia. Turut menurunkan tandatangan ialah Djuanda Kartawidjaja, Perdana Menteri Republik Indonesia; Prijono, Menteri Pengajaran, Pendidikan dan Kebudayaan Indonesia.

Dalam perjanjian itu, kedua belah pihak bersetuju untuk saling menghormati kemerdekaan dan kedaulatan satu sama lain serta memelihara ikatan yang akan merapatkan rakyat kedua-dua negara. Kedua-dua negara juga menitikberatkan usaha-usaha ke arah kerjasama dan perundingan untuk perkembangan dan kegunaan kepakaran dalam bidang sains dan pelajaran. Serta kerjasama erat dalam lapangan perhubungan konsul, perdagangan, perhubungan, hak-hak ekstradisi dan lain-lain untuk kepentingan bersama.

Dengan termeterainya perjanjian ini, maka bermulalah lembaran baru dalam sejarah dua negara dalam usaha menjalin hubungan diplomatik, demi keamanan serantau yang dikecapi sejak kemerdekaan negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
telegraf-800px
Sejarah

Litar Telegraf Pertama Di Negeri-Negeri Melayu

16 April 1876 – Pada tahun 1876, Perhubungan telekomunikasi pertama telah diadakan dengan pemasangan litar telegraf pertama di Kuala Kangsar, Perak. Litar sepanjang 39.2 kilometer ini telah dipasang bagi menghubungkan Pejabat Residen British di Kuala Kangsar dan Pejabat Penolong Residen di Taiping terus ke Pejabat Majistret di Matang. Penggunaan litar telegraf ini diperlukan untuk membantu mempercepatkan Residen dalam mengendalikan urusan pentadbirannya serta menyokong pembangunan kegiataan ekonomi yang berkembang pesat di Taiping pada ketika itu.

Berikutan daripada pengenalan talian telegraf pertama ini, Jabatan Pos dan Telegraf telah diwujudkan pada tahun 1882 dan diletakkan di bawah kawalan juruaudit negeri. Lanjutan daripada itu juga sistem perhubungan dan telekomunikasi telah berkembang lagi dengan pemasangan ibusawat pertama di Kuala Lumpur pada tahun 1891.

Pada tahun 1930 ibusawat automatik telah diperkenalkan bagi memenuhi keperluan pelanggan yang semakin bertambah dan ianya telah ditempatkan di bangunan Ibusawat Melayu Telefon di Jalan Raja Chulan, Kuala Lumpur sekarang.

Sistem telekomunikasi negara telah berkembang dengan pesatnya selepas negara mencapai kemerdekaan sejajar dengan pembangunan dan perkembangan dunia telekomunikasi.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Kuala_Lumpur_Hospital-800px
Sejarah

Peletakan Batu Asas Hospital Besar Kuala Lumpur

07 April 1967 – Pada tahun 1967, telah berlangsung majlis peletakan batu asas Hospital Kuala Lumpur yang disempurnakan oleh Perdana Menteri, YTM Tunku Abdul Rahman Putra. Pembinaan bangunan hospital itu bertujuan untuk menggantikan bangunan-bangunan hospital lama yang telah berusia lebih 80 tahun.

Pembinaan hospital ini telah melalui lima fasa. Fasa pertama dimulakan pada tahun 1963 yang menempatkan Rumah Sakit Bersalin setinggi lima tingkat dan mempunyai 214 buah katil pesakit. Fasa kedua pada tahun yang sama menempatkan pejabat x-ray yang moden dan sebuah asrama jururawat setinggi empat tingkat. Ia mempunyai 608 buah katil pesakit. Fasa ketiga yang dimulakan pada 1968, menempatkan gedung ubat, bilik bedah dan syarahan untuk sekolah latihan jururawat serta sebuah bilik tabung derma darah. Ini diikuti dengan fasa empat dan lima pada tahun yang sama.

Perbelanjaannya menelan kos berjumlah RM 49 juta dengan RM 21 juta diperuntukkan untuk fasa pertama dan kedua. Manakala selebihnya untuk fasa-fasa yang berikutnya. Usaha-usaha pembinaan hospital baru ini membuktikan keperihatinan kerajaan terhadap keperluan kemudahan dan tahap kesihatan rakyat Malaysia dengan mengambil peluang dari pembentukan negara sendiri dan kemerdekaan yang dikecapi

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Jabatan_Telekom_Malaysia-800px
Sejarah

Jabatan Telekom Ditubuhkan

01 April 1946 – Pada tahun 1946, Jabatan Telekom ditubuhkan untuk memberikan perkhidmatan telefon dan telegraf yang lebih sempurna bagi keperluan di dalam dan ke luar negeri. Sebelum ini perkhidmatan telekom yang merangkumi perkhidmatan telegraf, telefon dan radio bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan Negeri-negeri Selat adalah dibawah tanggungjawab Jabatan Pos dan Telegraf.

Kemajuan dan perkembangan perkhidmatan telekom telah bermula sebelum perang dunia kedua lagi di bawah pentadbiran seorang Pengarah Telekom. Sementara perkhidmatan pos dan telekom yang diletakkan di sebuah pejabat yang sama adalah dibawah tanggungjawab Ketua Pengarah Pos dan Telegraf. Selepas Perang Dunia Kedua, Perkhidmatan Pos dan Telekom telah diasingkan.

Telefon Lama - Sumber : Muzium Telekom

Telefon Lama – Sumber : Muzium Telekom

Akhirnya pada hari ini dalam tahun 1946, Jabatan Telekom telah ditubuhkan dengan diketuai oleh seorang Ketua Pengarah. Jabatan ini telah dikemaskinikan untuk menyelaraskan perancangan dan projek. Disamping itu jabatan ini bertanggungjawab membekalkan alat-alat serta bahan kepada bahagian pentadbiran kewangan yang mempunyai fungsi-fungsi pengurusan kepada Jabatan Telekom Singapura.

Walaupun Singapura mempunyai Jabatan Telekom yang tersendiri selepas Perang Dunia Kedua, kerjasama antara Jabatan Telekom Persekutuan dengan Jabatan Telekom Singapura wujud dalam bentuk perlaksanaan polisi jabatan dan pentadbiran. Manakala ibu pejabat teknikal di Kuala Lumpur adalah dibiayai bersama oleh kedua belah pihak.

Perkhidmatan Telekom di Persekutuan Tanah Melayu dibahagikan kepada beberapa kawasan iaitu:

  • Kawasan Utara meliputi Pulau Pinang, Province Wellesley (Seberang Perai) dan Kedah
  • Kawasan Barat Daya meliputi negeri Perak dan Cameron Highlands
  • Kawasan Barat meliputi negeri Selangor dan Negeri Sembilan kecuali kawasan Tampin
  • Kawasan Timur meliputi negeri Pahang, Kelantan dan Terengganu
  • Kawasan selatan yang meliputi negeri Johor, Melaka dan Tampin

Kawasan-kawasan ini kemudiannya dibahagikan kepada beberapa daerah yang ditadbirkan oleh Penolong Penguasa Telekom yang bertanggungjawab kepada Penguasa Telekom di kawasan-kawasan tersebut. Apabila sistem ahli dibentuk pada bulan April 1951 di Persekutuan Tanah Melayu, Jabatan Telekom telah diletakkan di bawah portfolio ahli bagi Tanah, Galian dan Pengangkutan.

Selepas tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada tahun 1957, Jabatan ini adalah bertanggungjawab kepada Kementerian Kerja raya, Pos dan Telekom dan pada masa kini Jabatan Telekom adalah di bawah Kementerian Tenaga, Telekom dan Pos.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
malayan_union-bw-800px
Sejarah

Penubuhan Malayan Union

01 April 1946 – Pada tahun 1946, Tanah Melayu telah diletakkan di bawah Sistem Pentadbiran yang dikenali sebagai Malayan Union bagi menggantikan pemerintahan sementara iaitu Pentadbiran Tentera British atau BMA. Penubuhan Malayan Union ini telah meletakkan Tanah Melayu sebagai sebuah negeri naungan negeri jajahan British sepenuhnya dengan diketuai oleh seorang Gabenor British.

Di bawah pentadbiran ini Sultan-sultan Melayu telah kehilangan kedaulatan dan kuasa-kuasa ke atas negeri-negeri masing-masing, ianya terhad kepada soal agama Islam dan adat istiadat dalam negeri sahaja. Perlembagaan Malayan Union juga telah memberi hak kewarganegaraan yang saksama tanpa mengira bangsa dan asal keturunan melalui prinsip Jus Soli.

Akibat daripada tentangan yang kuat dan berterusan daripada orang-orang Melayu mengenai penubuhan Malayan Union suatu Jawatankuasa Kerja telah ditubuhkan pada Julai 1946 bagi merangka sebuah perlembagaan baru yang dapat diterima oleh orang Melayu. Draf perlembagaan tersebut telah disiapkan pada bulan Disember 1947, menjadi asas kepada Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang telah ditandatangani pada 21 Januari 1948.

Penubuhan Malayan Union telah membangkitkan dan menyemarakkan semangat patriotisme di kalangan orang-orang Melayu untuk menuntut kemerdekaan negara daripada penjajah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Dewan-Undangan-Negeri-Sarawak-800px
Sejarah

Bahasa Malaysia Dijadikan Bahasa Rasmi Sarawak

26 Mac 1974 – Penggunaan Bahasa Malaysia dalam urusan pentadbiran kerajaan telah mula diperkatakan sejak negara mencapai kemerdekaan. Kempen-kempen dan slogan mengenainya seperti Bulan Bahasa, ‘Bahasa Jiwa Bangsa’ dan sebagainya telah lama dilaung-laungkan oleh pemimpin dan pejuang bahasa.

Di Semenanjung Malaysia, Bahasa Melayu memang menjadi bahasa perantaraan yang utama di kalangan penduduknya. Walau bagaimanapun Bahasa Inggeris tetap dipelajari dan digunakan di rumah, pejabat atau sekolah-sekolah. Ini kerana Bahasa Inggeris juga penting terutama dalam urusan-urusan yang berkaitan dengan negara-negara luar. Di negeri Sabah dan Sarawak langkah-langkah ke arah menjadikan Bahasa Malaysia sebagai bahasa rasmi juga diteruskan.

Pada 26 Mac 1974, Sarawak telah mengumumkan bahawa Bahasa Malaysia dijadikan bahasa rasmi di Sarawak. Majlis Undangan Negeri Sarawak telah mengumumkan keputusan ini dan berharap agar semua pihak mengambil perhatian mengenai perkara itu. Bahasa Malaysia akan digunakan dalam semua peringkat pentadbiran Kerajaan Sarawak dan juga institusi-institusi swasta.

Pengumuman tersebut disambut baik oleh rakyat dan pertubuhan-pertubuhan sukarela di Sarawak. Mereka berpendapat sebagai sebuah negeri yang telah sama-sama mengecap kemerdekaan serta membentuk penubuhan Malaysia, sudah tentu Sarawak juga perlu turut menjadikan Bahasa Malaysia sebagai bahasa rasmi negeri itu.

Melalui penggunaannya Bahasa Malaysia akan dapat berkembang dan menaikkan mertabat Bahasa Malaysia setaraf dengan bahasa-bahasa lain di dunia. Selain dari itu Bahasa Malaysia juga boleh menyatupadukan rakyat yang berbilang kaum di seluruh negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
reid_commision
Sejarah

Pembentukan Suruhanjaya Perlembagaan Reid

21 Mac 1956 – Pada tahun 1956, sebuah suruhanjaya bebas yang dikenali sebagai Suruhanjaya Perlembagaan Reid telah dibentuk untuk mengkaji dan menggubal Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu sebagai persediaan mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Suruhanjaya Perlembagaan Reid telah dipengerusikan oleh Lord William Reid, Hakim Mahkamah Rayuan England dan dianggotai oleh Sir Ivor Jennings, Sir William Mac Kell, Hakim Abdul Hamid dan B. Malik. Sehingga Oktober 1956, suruhanjaya ini telah menerima 131 memorandum dari pelbagai lapisan individu dan organisasi untuk dikaji.

Tempoh untuk menyiapkan draf perlembagaan ialah selama lapan bulan dan Suruhanjaya tersebut telah mengemukakannya kepada sebuah Jawatankuasa Kerja untuk diperhalusi sebelum dirujuk oleh Majlis Raja-raja untuk disahkan.

Majlis Raja-raja telah memperkenankan perlembagaan tersebut pada bulan Jun 1957 dan Majlis Perundangan Persekutuan telah menerima dan meluluskannya pada 15 Ogos 1957.

Perlembagaan tersebut telah dikuatkuasakan pada 27 Ogos dan secara rasminya dilaksanakan apabila Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
quran-800px
Sejarah

Pertandingan Membaca Al-Quran Peringkat Kebangsaan Yang Pertama

18 Mac 1960 – Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Kebangsaan yang pertama telah diadakan pada 20 Ramadhan 1379H bersamaan 18 Mac 1960. Majlis ini telah diadakan di Stadium Merdeka.

Pertandingan selama empat hari ini yang disertai oleh 44 peserta dari sebelas buah negeri dalam Persekutuan Tanah Melayu. 11 orang peserta telah membacakan ayat al-Quran setiap malam selama empat malam berturut-turut. Malam yang kelima dikhususkan untuk upacara penyampaian hadiah kepada pemenang.

Pada malam bersejarah itu berlaku satu peristiwa, iaitu kebetulan keempat-empat buah lampu limpah dari empat penjuru Stadium Merdeka tiba-tiba terpadam seketika semasa salah seorang peserta sedang memperdengarkan bacaan. Namun demikian, kelunakan suara merdu yang mengumandangkan bacaan ayat-ayat suci al-Qur’an terus memukau dan memecah kesepian malam, mempesona beribu-ribu orang yang membanjiri stadium bersejarah itu. Peserta itulah yang telah menjuarai bahagian qariah pada majlis kali pertama itu.

Majlis_Tilawah_Al-Quran_Malaysia

Sejarah Pertandingan Membaca al-Quran

Pertandingan Membaca al-Quran se-Malaya pertama telah dianjurkan oleh Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (PEKEMBAR) pada 4 September 1947 di Masjid Jami’ Abu Bakar, Johor Baharu. Pada masa itu hanya peserta qari sahaja yang mengambil bahagian. Sultan Johor telah berkenan untuk menyampaikan hadiah dalam satu majlis jamuan teh di Istana Besar Johor pada 5 September 1947.

Pada tahun 1951, YTM Tunku Abdul Rahman telah mengambil inisiatif mengadakan pertandingan membaca al-Qur’an di negeri Kedah dan seterusnya menjadi tradisi tahunan di Kedah. Selepas negara mencapai kemerdekaan Tunku telah menganjurkan pertandingan membaca al-Qur’an antara negeri Kedah dan Johor pada bulan Ramadhan tahun 1378H bersamaan tahun 1959.

Hasrat dan cita-cita untuk mengadakan majlis membaca al-Quran peringkat antarabangsa telah diluahkan oleh YTM Tunku Abdul Rahman al-Haj semasa penutup Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Kebangsaan kali Pertama. Hasrat Tunku tercapai apabila Pertandingan Membaca al-Quran Peringkat Antarabangsa kali Pertama telah diadakan pada 22 Ramadhan 1380 bersamaan 9 Mac 1961.

Nama pertandingan ini telah ditukarkan kepada Musabaqah Al-Quran sebelum ditukar menjadi Majlis Tilawah al-Quran.

Sumber : Arkib Negara Malaysia,  Majlis Tilawah Al-Quran Malaysia

Standard
istana_negara-800px
Sejarah

Persidangan Terakhir Majlis Raja-Raja Melayu Sebelum Merdeka

14 Mac 1957 – Persidangan terakhir Majlis Raja-Raja Melayu sebelum merdeka telah diadakan di Kuala Lumpur pada 14 Mac 1957. Di antara perkara-perkara penting yang dipersetujui dalam persidangan itu ialah pelantikan Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Negara dan Pengerusi Tetap bagi Majlis Raja-Raja setelah negara mencapai kemerdekaan.

Isteri Yang di-Pertuan Agong pula akan diisytiharkan sebagai Permaisuri Agong dan Wanita Pertama Negara. Pengisytiharan kemerdekaan dilakukan selepas upacara penyerahan kuasa secara rasmi oleh wakil Diraja Inggeris kepada pihak Persekutuan Tanah Melayu di Stadium Merdeka.

Pengisytiharan kemerdekaan akan dilakukan sama ada oleh Yang di-Pertuan Agong, wakil keluarga Diraja Inggeris atau Ketua Menteri. Manakala negara-negara berhaluan kiri tidak akan dijemput semasa perayaan kemerdekaan dan rangka cadangan perjanjian pertahanan dan kerjasama perayaan kemerdekaan dan rangka cadangan perjanjian pertahanan dan kerjasama antara kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan Kerajaan British diluluskan.

Perjanjian_Persekutuan-800px

Persidangan terakhir Majlis Raja-raja Melayu sebelum merdeka ini amat penting dalam menentukan persiapan bagi upacara menyambut kemerdekaan negara dan pengukuhan kedaulatan Raja-raja Melayu selepas negara merdeka.

Persidangan pertama Majlis Raja-raja Melayu diadakan pada 18 Februari 1948 di Dewan Majlis Perundangan Persekutuan, Kuala Lumpur. Persidangan  pertama ini dihadiri oleh semua Sembilan orang Raja-Raja Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard