Tag Archives: inggeris

tengku_kudin_face-800px
Sejarah

Tengku Kudin Menawan Kuala Selangor

8 November 1873 – Pada tahun 1873, Tengku Dhiauddin ibni AI-Marhum Sultan Zainal Abidin Halim Shah, yang juga dikenali dengan nama Tengku Kudin menawan Kuala Selangor setelah berjaya menewaskan Raja Mahadi dan menawan Kuala Selangor, kubu pertahanan Raja Mahadi. Peristiwa ini berlaku semasa Perang Saudara di Selangor antara tahun 1867-1874. Kejayaan Tengku Kudin di Kuala Selangor ini merupakan peristiwa penting yang menjadi titik-tolak membawa kepada campur tangan Inggeris di negeri Selangor.

Perang Saudara di Selangor pada mulanya adalah berpunca dari persengketaan antara penyokong-penyokong Raja Mahadi dengan pengikut serta keluarga Raja Abdullah. Perselisihan berlaku akibat masalah kutipan cukai dan perebutan jawatan Orang Besar Kelang. Raja Mahadi telah berjaya menewaskan Raja Abdullah dalam pertentangan ini dan sekaligus menguasai daerah-daerah yang dikuasai oleh Raja Abdullah sebelumnya iaitu Kuala Lumpur, Ampang, Petaling dan Kanching. Biarpun telah berkuasa, Raja Mahadi terus mendapat tentangan dari musuh-musuhnya dan ini menjadikan keadaan buruk di Selangor terus berlanjutan.

Tengku Kudin (duduk)

Sultan Abdul Samad, yang memerintah Selangor pada masa itu tidak berdaya untuk menyelesaikan masalah itu lalu melantik menantu baginda, Tengku Kudin, untuk menyelesaikannya. Pelantikan ini telah menjadikan suasana Perang Saudara di Selangor kini bertukar dari perlawanan antara pengikut-pengikut Raja Mahadi dengan Raja Abdullah kepada pertentangan antara Raja Mahadi dengan Tengku Kudin.

Tengku Kudin, yang telah dilantik menjadi Yamtuan Selangor telah menggunakan kuasanya untuk melemahkan kedudukan Raja Mahadi di kawasan-kawasan yang dikuasainya. Dengan bantuan pengikut- pengikutnya yang dibawa dari Kedah dan hubungan baiknya dengan Inggeris, Tengku Kudin telah berjaya mengusir Raja Mahadi menyebabkan Raja Mahadi terpaksa berundur ke Kuala Selangor pada tahun 1870.

Kuala Selangor menjadi kubu pertahanan terpenting bagi Raja Mahadi. Daerah ini dijadikan sebagai ibu negeri dan dari sinilah Raja Mahadi dengan dibantu oleh Raja Hitam, Raja Ali, Syed Masahor dan Chong-Chong mengatur gerakan menguasai kawasan-kawasan pedalaman di negeri Selangor.
Tengku Kudin pula telah mengumpul pengikut-pengikutnya dari Kedah dan mendapat kerjasama dari Inggeris.

Inggeris menggunakan kesempatan dari hubungan baiknya dengan Tengku Kudin untuk mencampuri urusan di Selangor. Dalam bulan Julai 1879, kapal perang Inggeris ‘Rinaldo’ telah mendarat di Kuala Selangor dan dari kapal inilah Kuala Selangor dibedil menyebabkan Raja Mahadi dan orang-orangnya terpaksa berundur.

Bagaimanapun tidak lama kemudian Raja Mahadi dapat menawan semula Kuala Selangor. Kali ini Raja Mahadi mendapat sokongan dari anak-anak raja dan pembesar Selangor yang lain. Namun begitu kekuatan Raja Mahadi tidak mampu menentang kekuatan angkatan Tengku Kudin yang disertai juga oleh bantuan dari Pahang, Inggeris dan askar upahan.

Akhirnya pada hari ini dalam tahun 1873, Tengku Kudin berjaya menawan Kuala Selangor kembali dan bertolak dari sini, bermulalah siri campurtangan Inggeris di negeri Selangor sehinggalah wujudnya pentadbiran Inggeris di Tanah Melayu pada tahun 1874.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Government_Office_Sandakan-800px
Sejarah

Pengambilan Kawasan Sipitang Hingga Ke Kuala Penyu

5 November 1884 – Pada tahun 1884, Syarikat Borneo Utara British telah berjaya mengambil alih kawasan Sipitang hingga ke Kuala Penyu dari Kesultanan Brunei. Pengambilan kawasan ini termaktub di dalam Surat Penyerahan 1884. Borneo Utara atau dikenali dengan Sabah sekarang ini, adalah di bawah kuasa Sultan Brunei dan Syarikat Perdagangan Amerika (The America Trading Company) iaitu sejak dari tahun 1850.

Dalam tahun 1870-an, Syarikat Perdagangan Amerika telah menjadi muflis dan akhirnya syarikat itu telah dijual kepada seorang German, Gustav Baron von Overbeck dan seorang Inggeris, Alfred Dent. Mereka kemudiannya berjaya menubuhkan Syarikat Borneo Utara British dan memulakan penempatan di kawasan dari Sungai Sibuco hingga ke Paitan.

syarikat borneo utara

Dari tahun ke tahun Syarikat Borneo Utara British berkembang dan kawasannya bertambah luas dengan cara pembelian atau mendapat pengambilan kawasan dari Sultan Brunei. Tujuan utama Syarikat Borneo Utara British ini meluaskan kawasannya ialah untuk menyekat perluasan kawasan Charles Brooke dari Sarawak dan juga untuk mendapatkan kawasan pertanian yang subur. Di samping itu juga ialah untuk menghalang penentang-penentang Kompeni yang bersembunyi di daerah Brunei.

Pada tahun 1884, Syarikat Borneo Utara British berjaya mempengaruhi Kerajaan Inggeris dan telah dikurniakan sebuah Piagam. Pada hari ini dalam tahun 1884 satu lagi kejayaan besar tercapai apabila Syarikat Borneo Utara British berjaya mendapatkan kawasan Sipitang hingga ke Kuala Penyu, yang terletak di Pantai Barat. Surat Penyerahan itu telah ditandatangani oleh Sultan Brunei, Sultan Abdul Momin, Pengiran di Gadong dan Pengiran Bendahara. Dengan termaktubnya Surat Penyerahan kawasan Sipitang hingga ke Kuala Penyu ini, Syarikat Borneo Utara British telah berjaya meluaskan kawasannya, iaitu keluasan negeri Sabah yang ada pada hari ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sir_andrew_clarke-800px
Sejarah

Perlantikan Sir Andrew Clarke Sebagai Gabenor Negeri-Negeri Selat

4 November 1873 – Pada tahun 1873, kerajaan Inggeris telah melantik Sir Andrew Clarke sebagai Gabenor Negeri-negeri Selat bagi menggantikan Sir Harry Ord. Perlantikan Sir Andrew Clarke dicatatkan sebagai sejarah penting dalam siri penjajahan Inggeris di Tanah Melayu.
Ini kerana melalui tindakan dan dasar-dasar beliau, sebahagian dari cita-cita penjajahan Inggeris di Tanah Melayu. Ini kerana melalui tindakan dan dasar-dasar beliau, sebahagian dari cita-cita penjajahan Inggeris di negeri ini telah dapat disempurnakan.

Dilahirkan dalam tahun 1924, Andrew Clarke telah ditauliahkan sebagai seorang pegawai dalam Pasukan Kejuruteraan Diraja England dan pernah berkhidmat di Australia dan New Zealand. Beliau juga pernah menjadi Menteri Kabinet dalam Parlimen Inggeris dan ini menjadikan beliau mahir dengan percaturan politik dan dasar penjajahan Inggeris. Perlantikan beliau sebagai Gabenor Negeri-Negeri Selat pada hari ini dalam tahun 1973, memberi peluang kepadanya untuk mempraktikkan segala pengalaman dan kemahiran tersebut. Beliau mendapat kepercayaan sepenuhnya dari kerajaan Inggeris malah beliau dikenali sebagai ’Imperialis Unggul’.

Sir_Andrew_Clarke

Sir Andrew Clarke

Ketokohan sebagai ’Imperialis’ di Tanah Melayu bermula dengan penglibatan dalam Perang Larut dan dalam perebutan takhta kerajaan Perak. Hasilnya dalam masa dua bulan, Clarke berjaya memujuk Raja Abdullah dan penyokong-penyokongnya untuk menandatangani Perjanjian Pangkor, yang memberikan Inggeris kuasa mentadbir negeri itu melalui perlantikan Residen.

Di Selangor, Clarke telah mengambil kesempatan untuk campur tangan dalam Perang Saudara antara anak-anak Raja dan pembesar-pembesar Selangor. Beliau akhirnya berjaya memujuk Sultan Abdul Samad untuk menyerahkan Selangor kepada pentadbiran Inggeris dan menempatkan seorang Residen.

Clarke juga bertanggungjawab membawa Negeri Sembilan di bawah pengaruh Inggeris. Penglibatannya dalam persengketaan merebut kuasa di Sungai Ujung dan Rembau telah memberi peluang kepada Inggeris untuk berkuasa di negeri itu.

Kebanyakkan tindakan yang dilakukan oleh Andrew Clarke, adalah merupakan keputusan peribadi beliau. Sebagai contoh, Clarke hanya memberitahu Pejabat Tanah Jajahan di London mengenai campur tangannya di Perak selepas seminggu beliau bertindak. Meskipun begitu tindakan Clarke itu mendapat restu sepenuhnya dari Inggeris dan adalah keputusan yang bijak bagi Inggeris melantik Sir Andres Clarke sebagai Gabenor Negeri-negeri Selat, pada hari dalam tahun 1873.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seberang_perai-800px
Sejarah

Perjanjian Sempadan Province Wellesley-Negeri Kedah

2 November 1831 – Pada tahun 1831, satu perjanjian yang menentukan sempadan Province Wellesley-Negeri Kedah ditandatangani di antara Robert Ibetson, Residen bagi Singapura, Pulau Pinang dan Melaka, dengan Pemerintah Ligor, Si Thammarat sebagai wakil Raja Siam.

Perjanjian itu menggariskan bahawa sempadan yang dipersetujui ialah bermula dari Sematol di tebing selatan Sungai Kuala Muda berhampiran dengan sebatang jalan yang menghala ke Sungai Perai hingga ke pertengahan Sungai Perai menuju ke Kuala hingga ke hulu Sungai Sintok.

Seberang Perai

Dari situ ia menuju ke arah timur hingga ke Bukit Mertajam, kemudian dari Bukit Mertajam melalui banjaran Bukit Berator hingga ke sebelah tebing utara Sungai Krian iaitu jarak lima orang di sebalik dan di sebelah timur Bukit Tunggal. Adalah juga dipersetujui supaya didirikan tiang-tiang sempadan daripada batu di tiga sempadan, iaitu di sempadan Sematul, di Sempadan Sungai Perai dan di Sempadan Sungai Krian.

Perjanjian ini adalah untuk mengesahkan dan melaksanakan kandungan Artikel 3 Perjanjian yang dibuat di antara Kerajaan British dengan Raja Siam Somdeth Phra Phuthi Chow Yu Hua. Dengan perjanjian ini, Siam yang dianggap oleh Inggeris sebagai penguasa ke atas kedah mengakui bahawa Province Wellesley adalah sebagai wilayah British dan tempat-tempat yang digariskan tadi sebagai sempadan-sempadannya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sultan_abdul_hamid_kedah-800px
Sejarah

Perjanjian Kedah – Inggeris 1923

 

1 November 1923 – Perjanjian Kedah – Inggeris telah ditandatangani di antara Sir Laurence Guilemard, Gabenor Negeri-negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Tunku Ibrahim wakil Sultan Kedah pada tahun 1923. Melalui perjanjian ini, Negeri Kedah secara rasmi menerima seorang Penasihat Inggeris.

Menurut Perjanjian Bangkok yang ditandatangani pada 10 Mac 1909, Siam bersetuju menyerahkan kuasa kedaulatan, pertahanan, pentadbiran dan segala hak milik ke atas Negeri-negeri Utara Tanah Melayu iaitu Perlis, Kelantan, Terengganu dan Kedah. Dengan perjanjian ini Negeri-negeri tersebut secara tidak langsung diletakkan di bawah kuasa Inggeris.

Sultan Abdul Hamid Halim Shah

Bagaimanapun bukanlah mudah bagi Inggeris untuk berkeras di Negeri Kedah. Inggeris terpaksa menghadapi tentangan yang sungguh hebat di negeri itu jika dibandingkan dengan negeri-negeri lain. Selepas Perjanjian Bangkok, Inggeris telah menghantar George Maxwell sebagai Penasihat Inggeris di Kedah tetapi beliau telah ditentang oleh pembesar-pembesar Kedah dan Sultan Kedah sendiri enggan menerimanya malahan enggan menandatangani sebarang perjanjian dengan Inggeris.

Namun begitu akhirnya Sultan Kedah terpaksa juga menerima kedatangan Inggeris itu atas hubungan kerjasama. Inggeris merasakan kedudukannya di Kedah harus diperkukuhkan. Menyedari hal ini maka pada hari ini dalam tahun 1923 perjanjian ini telah ditandatangani antara Inggeris dengan Kerajaan Kedah. Di antara lain perjanjian ini menyatakan:-

  •  Negeri Kedah akan terus diletakkan di bawah perlindungan Inggeris dan Sultan Kedah tidak dibenarkan berhubung dengan kuasa-kuasa luar kecuali dengan persetujuan Inggeris.
  • Inggeris tidak akan menyerahkan kekuasaannya ke atas Negeri Kedah kepada kuasa-kuasa lain atau menyatukan Kedah dengan sebarang negeri atau tanah jajahannya yang lain tanpa persetujuan bertulis dari Sultan Kedah.
  • Pewarisan takhta kerajaan atau pengganti Sultan akan ditentukan oleh Sultan yang memerintah setelah diputuskan di Majlis Negeri serta dengan persetujuan Inggeris.

Dengan termeterainya perjanjian ini, Negeri Kedah dengan rasminya terletak di bawah naungan Inggeris bersama-sama dengan Terengganu, Kelantan dan Perlis. Negeri-negeri ini terangkum di bawah Negeri-negeri Melayu Tak Bersekutu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
empang_pecah_kuala_kubu
Sejarah

Empangan Kuala Kubu Pecah

29 Oktober 1883 – Pada tahun 1883, banjir besar telah berlaku di Sungai Selangor. Banjir ini telah menyebabkan Empangan Kuala Kubu pecah lalu menenggelamkan seluruh pekan Kuala Kubu. Peristiwa penting ini dicatatkan dalam sejarah kerana bertolak dari peristiwa inilah lahirnya pekan Kuala Kubu Bharu yang ada sekarang.

Empangan ini terletak dekat Kampung Asam Lenggong sekarang dikenali sebagai Kampung Ampang Pecah kira-kira 2.4 km dari pekan Kuala Kubu. Empangan yang roboh itu panjangnya kira-kira 1.6 kilometer dan lebarnya melebihi 91.4 meter. la dibuat dari batang-batang kayu dan ditambak dengan tanah merentangi Sungai Kubu iaitu anak Sungai Selangor. Daerah Kuala Kubu sering dilanda hujan. Ini menyebabkan kerap berlaku bah di Sungai Selangor.

kuala kubu

Sungai ini pula menjadi cetek oleh takungan tanah dan pasir yang mengalir akibat hujan dan kegiatan melombong di bahagian hulu sungai. Lama-kelamaan Sungai Selangor menjadi sebak dan apabila hujan lebat turun dan sungai ini banjir, empangannya tidak berdaya lagi membendung arus air yang deras, lalu roboh dan menenggelamkan seluruh pekan Kuala Kubu serta kawasan-kawasan sekitarnya.

Kejadian ini telah mengorbankan nyawa dan harta benda. Seramai 33 orang termasuk Cecil Ranking, Pegawai Daerah dan Majistret pertama Inggeris di daerah itu telah terkorban manakala 38 buah rumah hanyut. Satu-satunya mata pencarian penduduk kawasan itu iaitu mendulang bijih timah juga turut terjejas.

Tragedi pecahnya Empangan Kuala Kubu ini juga dikenali sebagai ‘Sejarah Kuala Kubu’. Akibat dari kejadian ini, Kuala Kubu sebagai sebuah mukim, pekan dan pusat pentadbiran jajahan Hulu Selangor tidak lagi wujud dalam sejarah. Pusat tersebut dipindahkan ke Rasa buat sementara.

Kuala Kubu dibuka pada kurun kelapan belas oleh orang-orang Melayu dan mereka merupakan perintis kepada kegiatan melombong bijih di daerah itu, sehingga dapat membina empangan besar untuk kerja-kerja mendulang bijih. Daerah ini juga pernah menjadi kubu pertahanan Raja Mahadi dan Syed Mashor menentang angkatan perang Tengku Kudin dalam Perang Saudara di Selangor pada tahun 1867-1874.

Usaha-usaha untuk membangunkan semula Kuala Kubu telah dibuat dan pada tahun 1931, lahirlah pekan Kuala Kubu Bharu yang kekal hingga ke hari ini sebagai pusat pentadbiran daerah Hulu Selangor, menggantikan Kuala Kubu Lama yang kini tinggal dalam kenangan. Kini Kuala Kubu Bharu ini terkenal dengan pusat latihan yang penting di Malaysia seperti Maktab Latihan Bomba Malaysia, Maktab Polis Diraja Malaysia dan Pusat Latihan Belia Negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Temenggong-Abu-Bakar_wbg-800px
Sejarah

Maharaja Abu Bakar Diiktiraf Sebagai Pemerintah Muar

24 Oktober 1878 – Pada tahun 1878, Maharaja Abu Bakar diiktiraf sebagai Pemerintah Muar oleh Kerajaan Inggeris. Pengiktirafan ini dibuat berikutan dengan kemangkatan Yang Dipertuan Muar, Sultan Ali Iskandar pada 20 Jun 1877. Muar pada mulanya adalah sebahagian daripada negeri Johor tetapi hasil daripada perjanjian antara kerajaan Johor dengan Inggeris pada 10 Mac 1855, Muar telah dijadikan sebuah negeri yang berasingan.

Sultan Ali Iskandar telah dilantik menjadi Yang Dipertuannya yang pertama. Sebelum Sultan Ali mangkat, baginda telah meninggalkan wasiat supaya putera baginda, Tengku Mahmud menggantikan baginda. Wasiat ini telah ditentang oleh Tengku Alam yang merasakan lebih berhak kerana ia lebih tua dari Tengku Mahmud.

Sengketa perebutan takhta ini kian meruncing apabila Pemangku Gabenor Negeri-negeri Selat, Gabenor Anson pada 26 November 1877, meletakkan Maharaja Abu Bakar sebagai pemerintah Muar. Tindakan ini diambil kerana memenuhi permintaan penghulu dan ketua-ketua tempatan Muar. Tindakan Anson ini dibantah oleh Tengku Alam. Bantahan tersebut tidak diendahkan oleh Anson dan beliau terus mengiktiraf Maharaja Abu Bakar sebagai pemerintah Muar pada hari ini dalam tahun 1878.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Penubuhan Majlis Persekutuan

20 Oktober 1909 – Pada tahun 1909, satu persetujuan telah dicapai antara Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Raja-raja Negeri-negeri Melayu Bersekutu untuk membentuk Majlis Persekutuan, iaitu setelah termeterinya Perjanjian Perlembagaan Majlis Persekutuan.

Pada tahun 1896 kerajaan Inggeris di dalam usahanya menguasai pentadbiran negeri-negeri Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan telah menukarkan corak pentadbirannya dari sistem Residen telah mengurangkan dan melemahkan lagi kuasa Sultan-sultan dan Majlis-majlis Negeri. Ia hanya menguntungkan pihak Inggeris dari segi ekonomi.

Pada tahun 1903, di dalam Majlis Durbar yang telah diadakan di Kuala Lumpur, Sultan Perak iaitu Sultan Idris telah menyuarakan bantahan baginda mengenai penubuhan Persekutuan dan meminta supaya dapat diadakan satu Majlis Persekutuan yang longgar.

Sultan Idris membidas kerajaan Inggeris bahawa kuasa yang sebenarnya sekarang berada di tangan Residen Jeneral dan meminta agar kuasa tersebut dilonggarkan.

Tujuan utama Majlis Raja-raja menyuarakan bantuan tersebut adalah untuk menguatkan semula Kerajaan-kerajaan Negeri, Majlis-majlis Negeri dan mengukuhkan kedudukan Sultan-sultan.

Kerajaan Inggeris di Tanah Melayu pada awal kurun ke-20 itu sedang mengembangkan pengaruhnya terhadap Negeri-negeri Utara Tanah Melayu berusaha untuk menarik minat Negeri-negeri Utara Tanah Melayu terhadap pihak Inggeris.

Ekoran daripada bantahan Sultan Idris dan desakan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu maka pada hari ini dalam tahun 1909, John Anderson, Pesuruhjaya Tinggi Inggeris dan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu telah mencapai persetujuan untuk membentuk Majlis Persekutuan yang bertujuan untuk membahagikan kuasa pentadbiran (desentralisasi).

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Perak-800px
Sejarah

Perjanjian Low Ditandatangani

18 Oktober 1826 – Pada tahun 1826, wakil politik Gabenor Pulau Pinang, Melaka dan Singapura bagi pihak Gabenor dan Syarikat Hindia Timur Inggeris Kapten James Low dan Sultan Perak, Sultan Abdullah Mu’azzam Shah menandatangani suatu perjanjian yang dikenali sebagai Perjanjian Low.

Perjanjian ini adalah kerana sikap Raja Ligor yang tidak menghormati Perjanjian Burney yang ditandatangani oleh pihak Inggeris dengan Raja Siam pada tahun 1825. Setelah Kapten Burney kembali ke India, Raja Ligor tidak menghormati janjinya mengenai negeri Perak iaitu mengakui hak Sultan Perak untuk ‘memerintah negeri baginda sendiri’. Ini dapat dipastikan apabila Raja Ligor menghantar utusan dengan pasukan tenteranya ke Perak. Raja Ligor telah memberi jawapan yang berdolak-dalik apabila Gabenor Robert Fullerton meminta penjelasan mengenai perbuatannya itu.

Robert Fullerton

Robert Fullerton

Perjanjian Low Ditandatangani

Oleh kerana bimbangkan amaran dari Siam itu dan mengenangkan betapa Inggeris telah mengecewakan harapan Sultan Kedah dengan tidak membantu baginda dari serangan Siam dalam tahun 1821, Sultan Perak berkehendakkan satu perjanjian persahabatan yang dapat menjamin keselamatan negeri baginda dari serangan Siam. Permintaan baginda itu telah dipersetujui lalu pada hari ini dalam tahun 1826, Perjanjian Low ditandatangani.

Di antara perkara-perkara penting yang termaktub dalam perjanjian itu ialah Sultan Perak tidak boleh membuat apa jua bentuk hubungan dengan Raja Siam dan pembesar-pembesarnya, begitu juga dengan Raja Selangor dan pembesar-pembesar baginda, dan juga kuasa-kuasa lain yang berkaitan dengan politik, pentadbiran dan urusan Kerajaan Negeri Perak. Baginda juga mengaku tidak akan mengirim ufti Bunga Emas dan apa jua biaya kepada Raja Siam, Sultan Selangor dan kuasa-kuasa lain.

Perjanjian Low ini telah memeranjatkan pihak atasan di India. Dalam menjanjikan perlindungan Inggeris ke atas negeri Perak itu, Kapten James Low telah melampaui batas kuasa dan arahan yang diberikan kepadanya. Beliau dikatakan telah melanggar dasar tidak campur tangan Syarikat Hindia Timur Inggeris. Bagaimanapun, perjanjian itu mendapat restu dan kelulusan daripada Gabenor Negeri-Negeri Selat, Robert Fullerton.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
pkmm-800px
Sejarah

Parti Kebangsaan Melayu Malaya Ditubuhkan

17 Oktober 1945 – Pada tahun 1945, Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) telah ditubuhkan. Parti ini lahir dari ruangan Jabatan Pengarang dan pentadbiran akhbar Suara Rakyat menjadikan ia parti politik Melayu yang pertama ditubuhkan selepas pendudukan Jepun di Tanah Melayu.

PKMM diasaskan oleh Mokhtaruddin Lasso. Dalam pucuk pimpinan awal parti itu, beliau telah dilantik menjadi Yang Dipertua. Lain-lain anggota yang dilantik ialah:-Naib Yang Dipertua – Dr. Burhanuddin Hilmy, Setiausaha – Dahari AliBendahari – Arshad Ashaari Ahli Jawatankuasa – Ahmad Boestamam

Burhanuddin Hilmi

Burhanuddin Hilmi

Matlamat utama perjuangan PKMM ialah menuntut kemerdekaan penuh bagi Tanah Melayu dan menentang sebarang bentuk penjajahan Inggeris. PKMM juga berusaha mengatasi masalah orang Melayu di segi pelajaran, sosial dan ekonomi serta kebebasan mencetak dan bersuara.

Sebulan selepas kelahirannya, PKMM telah menubuhkan cawangannya di beberapa buah negeri iaitu di Pulau Pinang, Perlis, Selangor, Perak, Melaka dan Singapura. PKMM menyebarkan pengaruhnya melalui akhbar-akhbar hariannya iaitu Suara Rakyat, Pelita Malaya dan Semboyan Baharu dan terbitan bulanan iaitu majalah Berjuang dan “Voice of the People”.

Bagaimanapun pengaruh PKMM tidak kekal lama. Antara sebab utamanya ialah kemunculan UMNO, parti yang lebih diyakini oleh orang-orang Melayu untuk memperjuangkan nasib mereka. Sebab-sebab lain adalah penentangan PKMM terhadap UMNO dan Perjanjian Persekutuan 1948.

Perjuangan PKMM dianggap oleh Inggeris sebagai ‘berbau’ komunis dan dengan itu beberapa orang pemimpinnya telah ditangkap serta dipenjarakan. Akhirnya PKMM telah diharamkan oleh pihak berkuasa dan dengan itu tamatlah riwayat parti politik Melayu yang pertama selepas pendudukan Jepun itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard