Tag Archives: hari ini dalam sejarah

kementerian_kewangan-800px
Sejarah

Pinjaman Luar Negeri Yang Pertama Bagi Persekutuan Tanah Melayu Diumumkan

17 Julai 1963 – Pada tahun 1963 Menteri Kewangan, Tan Siew Sin telah mengumumkan bahawa Persekutuan Tanah Melayu telah berjaya mendapatkan pinjaman luar negeri yang pertama di London.

Beliau mengumumkan bahawa stok Persekutuan Tanah Melayu bernilai £5 juta bersamaan dengan $40.05 juta akan dikeluarkan di London pada hari Jumaat 19 haribulan.

Stok ini akan matang dalam masa sepuluh tahun dengan kadar faedah 6 1/2 peratus setahun dan dengan harga £98 paun. Permohonan untuk mendapatkan stok ini akan dibuka dan ditutup pada hari Jumaat yang sama di Bank of England yang bertindak selaku pendaftar stok.

Pinjaman yang pertama kali dikendalikan di luar negeri ini dilancarkan di bawah perbekalan-perbekalan yang diperuntukkan dalam External Loans Act, 1963 yang baru saja diluluskan dalam bulan Jun pada tahun yang sama.

la juga merupakan pinjaman asing yang pertama kali dikeluarkan kepada umum oleh Persekutuan Tanah Melayu sejak tercapainya kemerdekaan. Hasil dari pengeluaran pinjaman ini akan disalurkan kepada Tabung Pembangunan Persekutuan.

Pengeluaran pinjaman luar ini adalah merupakan satu perkembangan yang menggalakkan dalam sejarah kemajuan kewangan dan ekonomi di mata antarabangsa.

Pengeluarannya sebelum tertubuhnya Malaysia adalah menandakan keyakinan pasaran modal London terhadap masa depan Persekutuan Tanah Melayu dan gagasan Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
mahathir_mohamad-800px
Sejarah

Perlantikan Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad Sebagai Perdana Menteri

16 Julai 1981 – Perlantikan Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad sebagai Perdana Menteri yang ke-4 dibuat setelah Perdana Menteri, Tun Hussein Onn meletakkan jawatan pada 16 Julai 1981. Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad telah mengangkat sumpah jawatan di depan Yang di-Pertuan Agong di Istana Negara.

Istiadat penuh rasmi itu telah disaksikan oleh Bekas Perdana Menteri, Tun Hussein Onn serta dihadiri oleh para Menteri Kabinet, Ketua Polis Negara (Tan Sri Haniff Omar), Panglima Angkatan Tentera (Tan Sri Mohamed Ghazali), dan Peguam Negara (Tan Sri Abu Talib Othman).

Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad lahir pada 20 Disember 1925 di Seberang Perak, Alor Setar, Kedah.

Mendapat pendidikan awal di Sekolah Melayu Seberang Perak, kemudian ke Kolej Sultan Abdul Halim, Alor Setar, seterusnya melanjutkan pelajaran dalam bidang perubatan di King Edward VII College of Medicine, Universiti Malaya Singapura dan lulus dengan ijazah M.B.B.S pada tahun 1952.

Penglibatan beliau dalam politik bermula pada tahun 1974, di mana beliau telah menang tanpa bertanding di kawasan Parlimen Kubang Pasu.

Beliau dilantik sebagai Menteri Pelajaran pada 6 Oktober 1974. Manakala pada 5 Mac 1976, beliau telah diberi kepercayaan dan dilantik sebagai Timbalan Perdana Menteri Malaysia disamping memegang portfolio pelajaran.

Sepanjang pemerintahannya, Dr. Mahathir boleh disifatkan sebagai jaguh dan pemimpin Asia yang dinamik dan terkemuka. Malah beliau adalah satu-satunya pemimpin yang berjaya meletakkan Malaysia di peta dunia sebagai sebuah negara industri baru yang berpotensi dan berkembang maju.

Pada peringkat antarabangsa pula beliau memperkenalkan dasar luar Malaysia yang proaktif serta membolehkan Malaysia dikenali di dunia. Yakni membina dasar luar yang bersifat global tertumpu kepada diplomasi ekonomi dan ketegasan dalam komunikasi politik antarabangsa.

Pelantikan Dr. Mahathir Mohamad pada hari ini dalam tahun 1981, membuktikan Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad adalah tokoh politik yang tiada tandingan malah beliau telah menyusun impian dan gagasan masa depan Malaysia melalui Wawasan 2020.

Pada 31 Oktober 2003 Tun Dr Mahathir Mohamad telah berudur dan melepaskan jawatan sebagai perdana menteri Malaysia lalu digantikan oleh Tun Abdullah Haji Ahmad Badawi sebagai perdana menteri Malaysia yang kelima.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seberang_prai-800px
Sejarah

Pemajakan Seberang Perai Oleh British

15 Julai 1800 – Pada tahun 1800, Sir George Leith Bart, Leftenan Gabenor Pulau Pinang telah memajak sebuah kawasan di daratan negeri Kedah, bertentangan dengan Pulau Pinang yang dikenali sebagai Seberang Perai daripada Sultan pemerintah negeri Kedah.

Urusan pemajakan Seberang Perai itu dibuat tanpa perbincangan yang sewajarnya dengan mana-mana pihak termasuk Sultan Dhiauddin yang menjadi Raja Kedah ketika itu.

Apa yang diketahui hanyalah pertemuan seorang wakil yang dihantar oleh Sir George Leith bernama Caunter untuk menemui Sultan Dhiauddin pada akhir Jun tahun 1800 bagi memajak kawasan tersebut. Malah tidak boleh dinafikan kemungkinan adanya pujukan dengan janji yang manis atau desakan yang memaksa Sultan menyetujui kehendak British itu.

Berikutan dari pertemuan wakil Leith dengan Sultan Dhiauddin, British telah menghantar orang-orangnya untuk membuat penempatan di Seberang Perai yang kemudiannya dinamakan Province Wellesley.

Spekulasi dari setengah pihak pula menyatakan bahawa Sultan Kedah telah menjual kawasan tersebut dengan harga 2,000 pisos. Hakikat sebenarnya kawasan ini hanyalah dipajakkan sahaja kepada British dengan bayaran saguhati sebanyak empat ribu ringgit tiap-tiap tahun kepada Sultan Kedah.

Ini bermakna Kompeni Inggeris mesti membayar 10,000 ribu ringgit kepada Sultan Kedah kerana memajak Pulau Pinang dan Seberang Perai.

Surat persetujuan pemajakan Seberang Perai itu berbunyi :

  • Fasal yang pertama: Kompeni Inggeris perlu membayar setiap tahun kepada Duli Yang Maha Mulia Raja Muda Perlis Kedah 10,000 rial semasa Inggeris menguasai dan menduduki Pulau Pinang dan negeri yang di seberang.
  • Fasal yang kedua: Duli Yang Maha Mulia janji beri kepada Kompeni Inggeris selama-lamanya jajahan dari Kuala Kerian sampai ke Kuala Muda dan ukurannya dari tepi laut ke darat enam puluh relung serta panjang dan lebar yang tersebut ini. Kemudian hendaklah diukur oleh Orang Duli Yang Maha Mulia bersama-sama dengan orang dan kompeni. Kompeni Inggeris sanggup menjaga jajahan laut ini daripada pencuri dan perompak-perompak yang menyerang dari laut dari sebelah utara atau dari sebelah selatan.
  • Fasal yang ketiga: Duli Yang Maha Mulia berjanji segala jenis makanan yang kurang di Pulau Pinang atau untuk kapal perang atau untuk kapal Kompeni boleh diberi di Perlis dan Kedah dengan memberi surat pas.
  • Fasal yang keempat: Segala budak yang lari dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang dan ke Perlis dan ke Kedah tiada mahu dipulangkan kepada negeri asal mereka.
  • Fasal yang kelima: Segala orang berhutang yang lari daripada tuan hutangnya dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Perlis dan Kedah jikalau tiada dibayar hutangnya hendaklah dipulangkan kepada tuannya.
  • Fasal yang keenam: Duli Yang Maha Mulia tidak boleh membenarkan orang Eropah tinggal di dalam negeri yang di bawah perintah Duli Tuanku.
  • Fasal yang ketujuh: Kompeni tidak boleh menerima orang sudah nyata salah melawan Raja atau kesalahan besar yang lain.
  • Fasal yang kelapan: Orang yang bersalah membunuh orang lari dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang hendaklah ditangkap dan dipulangkan ke tempatnya.
  • Fasal yang kesembilan: Orang yang mencuri cap atau menipu hendaklah dipulangkan juga.
  • Fasal yang kesepuluh: Bangsa yang menjadi musuh Kompeni Duli Yang Maha Mulia tiada boleh bantuan.
  • Fasal yang sebelas: Semua rakyat Duli Yang Maha Mulia membawa segala jenis barang-barang turun sungai tiada boleh diusik atau ditahan oleh Kompeni atau orangnya.
  • Fasal dua belas: Apa-apa jenis barang Duli Yang Maha Mulia yang kekurangan dan Kompeni mahu mencarinya, harga hendaklah ditolak dari sewa Pulau Pinang.
  • Fasal tiga belas: Apabila telah dinyatakan dan diterangkan perjanjian dan kahul ini segala sewa yang tinggal atas perjanjian yang dahulu kepada Duli Yang Maha Mulia di Perlis dan Kedah hendaklah dibayar habis.
  • Fasal empat belas: Perjanjian dan kahul yang telah dibuat oleh kedua pihak penghulu negeri batal dan tidak boleh digunakan lagi.

Pemajakan Seberang Perai ini dibuat bukanlah berdasarkan minat British untuk memajukan Seberang Perai. Demi menjaga kepentingan perdagangan Pulau Pinang kawasan di seberang itu diambil supaya dapat menyekat kemungkinan wujud sebuah pelabuhan saingan yang berdekatan.

Pada masa yang sama British mengesyaki bahawa Seberang Perai menjadi tempat persembunyian lanun-lanun yang sentiasa mengganggu keamanan Pulau Pinang. Keadaan Seberang Perai yang berhutan dan berpaya dengan penduduk yang kurang memudahkan penjenayah yang lari dari Pulau Pinang melepaskan diri dari hukuman.

Tambahan pula British ingin menjadikan Seberang Perai sebagai kawasan bercucuk tanam supaya British di Pulau Pinang tidak terlalu mengharap bekalan makanan dari negeri Kedah.

British hanya memajak Seberang Perai demi kepentingan perdagangan di Pulau Pinang. Dengan janji yang manis Pulau Pinang dan Seberang Perai dikuasai seolah-olah miliknya sendiri malah di satu masa yang lain sejarah mencatatkan keingkaran British menepati janjinya dan persetujuan yang dimeterai.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
istana_Maziah_Kuala_Terengganu
Sejarah

Upacara Penyerahan Terengganu Kepada Inggeris

14 Julai 1909 – Pada tahun 1909, satu upacara penyerahan Terengganu kepada Inggeris berlangsung di Kuala Terengganu. Upacara ni telah dihadiri oleh DYMM Sultan Terengganu, Sultan Zainal Abidin ke III, Pembesar-pembesar Negeri, wakil British, W.L. Conlay dan seorang Pesuruhjaya Siam. Upacara penyerahan ini dilakukan oleh Pesuruhjaya Siam dengan disaksikan oleh semua pembesar-pembesar Terengganu.

Penyerahan ini adalah lanjutan dari hasil Perjanjian Bangkok yang ditandatangani diantara Siam dan Inggeris pada 10 Mac 1909 yang lalu.

Dalam perjanjian ini kedua belah pihak telah bersetuju bahawa ‘Kerajaan Siam memindahkan segala hak-hak pertuan, naungan, kawalan, pentadbiran dan sebarang kuasa yang dipegang oleh kerajaan Siam terhadap negeri-negeri Kelantan, Terengganu, Kedah, Perlis dan Pulau-pulau berhampiran kepada Kerajaan British’.

Pihak British yang sememangnya mempunyai niat untuk menguasai negeri-negeri Melayu di Utara dan Pantai Timur telah menjadikan penghantaran ufti bunga mas sebagai alasan bahawa negeri-negeri tersebut berada di bawah pengaruh Siam dan penerimaan pertuanan Siam ke atas mereka.

Dengan anggapan ini dan harapan untuk meluaskan jajahan takluknya pihak British telah menggunakan pihak Siam dengan mengadakan perjanjian-perjanjian pada tahun 1902 dan 1909.

sultan_zainal_abidin_III_1909

Sultan Zainal Abidin III 1909

Tetapi tanggapan British terhadap pertuanan Siam di Terengganu adalah salah sama sekali.  Sultan Terengganu telah menjelaskan kepada pihak British bahawa bunga mas itu hanyalah semata-mata sebagai tanda persahabatan, bukan tanda menerima pertuanan.

Ketika Frank Swettenham melawat Sultan untuk memujuk baginda supaya menandatangani dan bersetuju dengan perjanjian 1902, didapati di Terengganu tidak ada seorang Pegawai Siam pun.

Sultan sama sekali membantah isi kandungan perjanjian tersebut yang antara lainnya berbunyi, “Negeri Terengganu itu telah diiktiraf sebagai sebuah jajahan takluk Siam”

Apabila berita tentang kandungan Perjanjian 1909 diterima  oleh Sultan Terengganu, maka pada bulan Mei, 1909 baginda Sultan bersama-sama rombongan pembesar-pembesar Terengganu telah berangkat menuju ke Singapura dan bertemu dengan Sir John Anderson, Gabenor Negeri Selat dan menyatakan bantahanya terhadap tindakan Siam yang telah mengadakan perjanjian penyerahan Terengganu kepada Inggeris dalam Perjanjian Inggeris Siam ini.

Baginda juga mempersoalkan apakah hak Siam ke atas Terengganu dan menyatakan bahawa penghantaran bunga mas bukanlah sebagai tanda pertuanan Siam keatas Terengganu.

Walau bagaimanapun pada hari ini, pihak Siam dengan rasminya menyerahkan Terengganu kepada Inggeris, tetapi Sultan Zainal Abidin ke III dan pembesar-pembesar Terengganu dengan tegasnya membantah tindakan ini. Lebih-lebih lagi butir-butir penyerahan tersebut adalah di luar pengetahuan mereka sebelum ini.

Ini menyebabkan timbulnya perdebatan antara Sultan, pihak Siam dan Inggeris dan Sultan tidak mengakui W.L. Conlay sebagai Penasihat British. W.L. Conlay hanya dianggap sebagai Censular Officer sahaja. W.L. Conlay tidak diberikan kuasa dan tugas pentadbiran dalam Majlis Mesyuarat Negeri.

Pihak British hanya berjaya mengukuhkan pengaruh sepenuhnya ke atas Terengganu pada bulan Mei 1919 apabila J.L. Humphreye dilantik sebagai penasihat British pertama dengan berbagai helah dan daya usaha.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-2-800px
Sejarah

Penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan

13 Julai 1889 – Dalam tahun 1889, satu persetujuan penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan telah dicapai. Yamtuan Besar Seri Menanti Tuanku Mohamad ibni Almarhum Tuanku Antah bersama-sama pemerintah-pemerintah Johol (termasuk Gemencheh), Inas, Ulu Muar, Jempol, Gunung Pasir dan Terachi, bersama-sama dengan Tunku Syed Hamid pemerintah Tampin dan Dato Setia Raja dari Rembau dengan rasminya telah bersetuju menerima perlindungan British melalui satu perjanjian yang telah ditandatangani bersama oleh Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Cecil Clementi Smith.

Yamtuan Besar Tuanku Muhammad Shah

Yamtuan Besar Tuanku Muhammad Shah

Persetujuan juga dicapai untuk melantik Residen British bagi membantu pentadbiran Kerajaan Konfederasi ini. Dengan penubuhan Konfederasi ini, maka kawasan Negeri Sembilan terbahagi kepada dua daerah pentadbiran yang diakui oleh Inggeris.

Yang pertama ialah kawasan bahagian Timur yang mengandungi Sungai Ujung (termasuk Jelebu) di bawah Residen Sungai Ujung iaitu W.F.B. Paul, manakala bahagian Barat dengan nama Negeri Sembilan terletak di bawah Residen Negeri Sembilan, Martin Lister.

Setiap daerah ini ditadbir secara berasingan dan mempunyai organisasi pentadbirannya yang tersendiri seperti Pasukan Polis dan jabatan-jabatan yang menguruskan yang menguruskan pendapatan dan perbelanjaan negeri.

Pada 8 Ogos 1895, satu lagi perjanjian telah ditandatangani di hadapan Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Charles Bullen Hugh Mitchell mengenai penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan yang lebih besar dengan Martin Lister telah dilantik sebagai Residennya yang pertamanya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Sidang Raja-Raja Melayu (DURBAR) Yang Pertama

13 Julai 1897 – Pada tahun 1897, Sidang Raja-raja Melayu (Durbar) yang pertama, telah diadakan di Istana Negara, Kuala Kangsar. Hadir di dalam Sidang Durbar ini ialah DYMM Sultan Perak, Sultan Idris; Sultan Pahang, Sultan Ahmad; Sultan Selangor, Sultan Abdul Samad dan Yam Tuan Negeri Sembilan, Tuanku Muhammad. Baginda Raja-raja Melayu telah diiringi oleh Orang-orang Besar.

Hadir bagi pihak Kerajaan British pula ialah Sir Charles Mitchell, Gabenor Negeri-negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu; Sir Frank Swettenham, Residen Jeneral Negeri-negeri Melayu Bersekutu; Hugh Clifford, Residen Pahang; J.P. Rodger, Residen Selangor dan W.H. Treacher, Residen Negeri Perak.

Sidang Durbar ini merupakan persidangan Raja-raja Melayu yang pertama diadakan di mana Sultan-sultan, dan Pembesar-pembesar Melayu dapat bertemu dalam satu perjumpaan yang besar. Bagaimanapun ia juga merupakan persidangan Raja-raja Melayu dalam Negeri-negeri Melayu Bersekutu sahaja.

Tujuan utama Sidang Durbar ialah untuk memperlihatkan kepada Raja-raja Melayu tentang keadaan Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan bertukar-tukar fikiran mengenai negeri masing-masing.

Dalam persidangan ini perkara-perkara yang berkaitan dengan agama Islam dan lain-lain masalah yang tertentu mengenai kepentingan Orang-orang Melayu telah dibincangkan.

Hasil daripada persidangan seperti ini, seperti yang dinyatakan oleh Residen General, Sir Frank Swettenham, ia telah mendekatkan lagi realiti Negeri-Negeri Melayu Bersekutu kepada orang-orang Melayu di keempat-empat buah negeri itu – Perak, Pahang, Selangor dan Negeri Sembilan dan menyedarkan mereka untuk bersatu dalam hal-hal yang bersangkut-paut dengan hal-hal kepentingan bersama dan mengeratkan hubungan peribadi.

Selain daripada itu, ia tidak menghasilkan sebarang kepentingan pentadbiran kerana tidak ada apa yang boleh diputuskan dalam persidangan itu oleh kerana Raja-raja itu tidak dibenarkan bersuara selain daripada hal-hal yang berkaitan dengan negeri masing-masing. la semata-mata merupakan sebuah badan penasihat.

Bagaimanapun persidangan ini telah membuka jalan kepada Raja-raja Melayu untuk mengenali sistem pentadbiran penjajah British dan dengan itu dapat memberi teguran-teguran yang bernas seperti yang pernah disuarakan oleh Sultan Idris Perak dalam Durbar Kedua yang berlangsung pada 20 hingga 23 Julai 1903.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
THE_MALAYAN_EMERGENCY_1948-1960_K14005-800px
Sejarah

Sir Alec Newboult Mengumumkan Peluasan Undang-Undang Darurat Ke Seluruh Negara

12 Julai 1948 – Pada tahun 1948, Sir Alec Newboult telah mengumumkan perluasan Undang-Undang Darurat ke seluruh negara. Ianya bertujuan untuk memberi kuasa yang lebih kepada pihak polis dan tentera untuk mengangkap dan menahan orang yang disyaki terlibat dalam kegiatan subversif.

Darurat diisytiharkan apabila pemberontakan dan keganasan yang dilakukan oleh pihak komunis semakin menjadi-jadi.

Alec T Newboult

Mereka telah melancarkan keganasan dan beberapa pemogokan di seluruh negara bagi melumpuhkan ekonomi negara. Oleh itu, beberapa langkah telah dijalankan oleh pihak Kerajaan dalam usaha mengawal kegiatan pihak komunis.

Antara langkah-langkah yang telah diambil adalah pembesaran Pasukan Askar Melayu, Penubuhan Jawatankuasa Kerja Perang, Penubuhan Kampung-kampung Baru di bawah Rancangan Briggs dan perkhidmatan tentera yang diwajibkan.

Perluasan Undang-Undang Darurat pada hari ini dalam tahun 1948, mampu menyekat kegiatan-kegiatan subversif pengganasan komunis daripada terus menguasai Tanah Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
reid_commision
Sejarah

Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu Telah Diluluskan

11 Julai 1957 – Pada tahun 1957, Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu telah diluluskan oleh Majlis Mesyuarat Perundangan Persekutuan.

Usaha merangka Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang baru ini telah dirangka oleh sebuah Suruhanjaya yang dibentuk hasil daripada lawatan Setiausaha Kerajaan British dan perbincangan yang telah diadakan bersama Raja-raja Melayu serta Menteri- Menteri Perikatan pada bulan Ogos 1955.

Suruhanjaya yang dipengerusikan oleh Lord Reid dan dianggotai oleh Sir Ivor Jennings, Sir William Mckell, B. Malik dan Hakim Abdul Hamid telah menyediakan Kertas Putih Persekutuan Tanah Melayu No. 15 tahun 1956 dan telah diterbitkan pada 7 Mac 1956.

Antara peruntukan-peruntukan yang terkandung dalam perlembagaan ini ialah mengenai pembentukan sebuah Kerajaan Pusat dengan kuasa autonomi diberikan kepada tiap-tiap negeri dibawah Persekutuan Tanah Melayu dan segala urusan perjalanan pentadbiran dilaksanakan secara persetujuan bersama.

Ianya juga menyatakan tentang kedudukan Raja-raja Melayu sebagai Raja Berpelembagaan bagi negeri masing-masing.

Sesungguhnya, Perlembagaan yang telah diluluskan ini telah menjadi asas kepada Perlembagaan Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu dan pembentukan Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
selangor_perak-800px
Sejarah

Perjanjian Antara Negeri Selangor Dan Negeri Perak

11 Julai 1823 – Pada tahun 1823, satu perjanjian antara negeri Selangor dan negeri Perak telah ditandatangani. Perjanjian ini  adalah untuk menyekat perdagangan bijih timah yang dimonopoli oleh Belanda.

Perjanjian ini ditandatangani akibat wujudnya hubungan antara kedua-dua buah negeri dengan pihak Belanda.

Dalam tahun 1648 Perak telah menandatangani satu perjanjian yang memberikan Belanda menopoli dalam perdagangan bijih timah.

Apabila Melaka diletakkan di bawah kawalan Belanda dalam tahun 1818, Gabenor Thyssen telah menghantar satu utusan ke Perak menuntut perjanjian tahun 1648 itu diperbaharui semula.  Sultan Perak terpaksa mematuhinya kerana sedar akan ancaman Belanda.

Selangor juga ketika itu berada di bawah pengaruh Belanda.  Dalam tahun 1783 Selangor telah menyerang Melaka yang ditadbirkan oleh Belanda, tetapi tidak berjaya.

Sultan Selangor, Sultan Ibrahim telah dipaksa menandatangani perjanjian yang meletakkan Selangor di bawah lindungan Belanda dalam tahun 1786.  Perjanjian ini telah memberi Belanda monopoli dalam perdagangan bijih timah.

Dalam tahun 1819 Gabenor Thyssen telah mendesak Sultan Selangor untuk menandatangani satu perjanjian yang sama seperti tahun 1786.  Sultan Ibrahim terpaksa mematuhinya kerana bimbangkan keselamatan negeri baginda.

Bagaimanapun kerajaan Belanda di Betawi enggan mengesahkan perjanjian tersebut dan Selangor bebas dari kawalan asing.

Akhirnya dengan persetujuan negeri Selangor dan negeri Perak, maka pada hari ini dalam tahun 1823 satu perjanjian telah ditandatangani bagi menyekat perdagangan bijih timah yang dimonopoli oleh Belanda.

Antara syarat-syarat utama perjanjian tersebut ialah:-

  • Cukai yang dikenakan ke atas bijih timah dari Perak akan dibahagi dua antara kedua-dua belah pihak.
  • Kedua-dua pihak dikehendaki bekerjasama dalam urusan perdagangan bijih timah.  Pedagang-pedagang dari Selangor dibenarkan berdagang dengan bebas di Perak, tetapi mereka tidak dibenarkan menjalankan perdagangan bijih timah.
  • Jika mana-mana pihak melanggar perjanjian ini, gantirugi perlu dibayar sebanyak $10.00 bagi setiap orang.  Manakala bagi kerabat diraja dari kedua-dua belah pihak pula, tidak ada kadar gantirugi tetap yang dikenakan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
voc_ship-800px
Sejarah

Perjanjian Perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda

11 Julai 1642 – Pada tahun 1642, satu perjanjian perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda telah ditandatangani oleh Sultan Muhammad Shah (Sultan Kedah) dengan Syarikat Hindia Timur Belanda.

Perjanjian perdagangan itu dibuat bagi memperbaharui perjanjian lama yang bertarikh 6 Julai 1641, yang telah dipersetujui oleh Sultan Sulaiman Shah (ayahanda Sultan Rijaluddin) dengan pihak Belanda.

VOC Amsterdam

VOC Amsterdam

Kerajaan Kedah menandatangani perjanjian itu bertujuan untuk menjalin hubungan politik dengan Belanda dan bagi mengurangkan tekanan daripada Kerajaan Siam, Acheh dan Portugis. Di samping itu ia diharap dapat mengukuhkan kedudukan baginda dalam menghadapi ancaman dari dalam dan luar negeri. 

Sementara itu, bagi pihak Belanda, perjanjian tersebut telah memberi peluang kepadanya untuk menguasai perdagangan di Kedah, terutama dalam memonopoli perdagangan timah.

Selain itu pihak Belanda berharap dengan perjanjian ini, ia dapat mengalihkan perdagangan di sepanjang pantai Tanah Melayu dan kepulauan Melayu ke Melaka.

Butiran perjanjian perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda antara lain menyebut :

  • Separuh dari keluaran bijih timah Kedah dijualkan kepada Belanda dengan harga tetap.
  • Saudagar-saudagar Kedah tidak dibenarkan berniaga dengan saudagar Sepanyol atau lain-lain saudagar asing yang tidak biasa berniaga di Kedah.
  • Sultan tidak boleh mengarahkan boleh mengeksport timah dengan menggunakan kapalnya sendiri kecuali setelah diketahui oleh Belanda mengenai segala butir muatan.

Walaupun perjanjian itu lebih banyak menguntungkan pihak Belanda tetapi Sultan Rijaluddin masih bersetuju menerimanya kerana baginda sedar Belanda tidak dapat mengawal Kedah dengan sepenuhnya.

Di samping itu perjanjian tersebut telah meningkatkan perdagangan timah antara Kedah dan saudagar-saudagar India, Sumatera, Jawa dan sebagainya, kerana kedudukan Kedah yang kukuh dan adanya jaminan keselamatan oleh pihak Belanda.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard