alfonso_de_albuquerque-800px
Sejarah

Serangan Pertama Portugis Ke Atas Melaka

25 Julai 1511 – Pada tahun 1511, Melaka telah diserang oleh askar-askar Portugis yang diketuai oleh Alfonso De Albuquerque. Serangan pertama Portugis ke atas Melaka ini ekoran daripada tidak ada tolak ansur di antara Sultan Mahmud, dan orang-orang Portugis mengenai orang-orang tahanan Portugis.

Askar-askar Portugis telah melancarkan serangan pada waktu subuh hari ini, iaitu hari St. James, dengan menaiki beberapa buah perahu. Orang-orang Portugis mendarat di bahagian utara dan selatan bandar Melaka.

Perahu-perahu yang membawa askar-askar Portugis telah dibedil dengan meriam dari darat oleh orang-orang Melayu.

Tetapi askar-askar Portugis itu dapat juga mendarat, dan satu pertempuran hebat telah berlaku di antara askar-askar Portugis dan orang-orang Melayu yang diketuai oleh Sultan Mahmud dan putera baginda Raja Ahmad.

Setelah bertempur beberapa jam lamanya ramai askar-askar kedua belah pihak terbunuh dan orang-orang portugis telah mencapai objektifnya untuk menawan jambatan dekat dengan Kuala Sungai Melaka.

Bagi orang-orang Melayu banyak rumah-rumah dan harta benda telah musnah, dan yang paling penting ialah Istana Sultan Melaka yang menjadi lambang kebesaran Kerajaan Melayu yang telah turut juga musnah.

Alfonso de Albuquerque

Alfonso de Albuquerque

Askar-askar Portugis seramai 70 orang yang mempertahankan jambatan serta membuat kubu-kubu di kedua-dua hujung jambatan itu, telah dihujani dengan tembakan meriam, tombak dan sumpitan beracun dari orang-orang Melayu.

Oleh kerana serangan itu tidak berhenti-henti maka orang-orang Portugis tidak dapat mempertahankan jambatan tersebut dan semuanya telah terbunuh kecuali seorang pegawai bernama Fernao Gomez yang terselamat.

Pada petang itu juga baki askar-askar Portugis yang masih hidup di bandar Melaka telah bertempiaran lari ke kapal mereka.

Peperangan tersebut adalah satu detik bersejarah bagi orang-orang Melayu untuk mempertahankan tanah air mereka dari pencerobohan Portugis.

Kekalahan Portugis dalam pertempuran tersebut adalah satu kemenangan bagi orang-orang Melayu dalam usaha mempertahankan Melaka daripada kuasa besar Barat yang bertujuan untuk menguasai perdagangan dan menghapuskan pusat perkembangan Islam.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
rotterdam-800px
Sejarah

Perjanjian Antara Negeri Perak Dan Syarikat Hindia Timur Belanda

25 Julai 1746 – Pada tahun 1746, satu perjanjian antara Negeri Perak dan Syarikat Hindia Timur Belanda telah ditandatangani. Negeri Perak telah diwakili oleh Sultan Muzaffar Shah dan Belanda pula telah diwakili oleh Gabenor Melaka, H. M. Bernhard Albinus.

Perjanjian ini bertujuan untuk mewujudkan hubungan yang lebih erat antara Negeri Perak dengan Syarikat Belanda bagi menghadapi ancaman orang-orang Bugis.

Dalam bulan Disember 1739, orang-orang Bugis telah menyerang Perak bagi kali pertamanya. Ketibaan Daeng Chelak di Perak dalam bulan Jun 1740 untuk menyiasat kematian sepupunya yang telah diracun, amat membimbangkan Sultan Perak.

Ketika berada di Perak, Daeng Chelak telah merampas empat buah perahu dan 200 bahara bijih timah. Peristiwa ini telah mendorongkan Sultan Muzaffar Shah untuk mendapatkan bantuan sebuah kuasa lain dalam menghadapi ancaman Bugis.

Ketibaan Syarikat Belanda di Perak memberi peluang kepada baginda untuk mengadakan hubungan persahabatan. Dengan persetujuan kedua-dua belah pihak, satu perjanjian telah ditandatangani.

Antara syarat-syarat penting dalam perjanjian tersebut adalah :-

Sultan bersetuju untuk mengadakan hubungan yang berkekalan dengan pihak Belanda. Baginda yang bersetuju menyerahkan sebuah pulau bernama “Tanjung Putus”, kira-kira 48 kilometer dari Kuala Perak berserta dengan sebidang kawasan tanah ditebing sungai kepada Syarikat Hindia Timur Belanda untuk kemudahan dan keselamatan perdagangan.

Sultan bersetuju untuk membenarkan Syarikat Hindia Timur Belanda sahaja dalam mengutip semua hasil bijih timah dari negeri Perak. Belanda pula bersetuju untuk membeli semua bijih timah dengan harga 26 ’ducatoon’ bagi 375 bahara, serta membayar sebanyak dua rial bagi setiap bijih timah yang telah dieksport kepada Sultan Muzaffar Shah.

Semua kapal yang akan meninggalkan negeri Perak mesti berlabuh di kawasan Syarikat Hindia Timur Belanda untuk diperiksa bagi memgelakkan penyeludupan. Sekiranya di jumpai bijih timah yang cuba diseludupkan, maka ia hendaklah dibahagikan kepada kedua-dua pihak dengan sama rata.

Perjanjian yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1746, antara negeri Perak dengan Syarikat Hindia Timur Belanda merupakan titik-tolak dalam hubungan Perak dengan dunia luar.

Perjanjian ini juga merupakan perjanjian yang pertama ditandatangani oleh Perak dengan sebuah kuasa luar.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jww_birch_by_frank_swettenham-800px
Sejarah

Sultan Abdullah Menandatangani Pengisytiharan Memberi Kuasa Memungut Cukai Kepada Residen

24 Julai 1874 – Pada tahun 1874, Sultan Abdullah telah dilantik menjadi Sultan Perak berikutan dengan pengisytiharan memberi kuasa memungut cukai kepada Residen.

Pengisytiharan ini telah diketepikan buat beberapa waktu kerana keengganan baginda menandatanganinya akibat daripada perlantikan dan perselisihan yang berlaku dengan J.W.W. Birch iaitu Residen Inggeris yang pertama di Perak.

Kedatangan J.W.W. Birch di Perak sebagai Residen Inggeris tidak menyenangkan hati Sultan Abdullah dan Pembesar-pembesar Negeri kerana sikap dan tindakannya yang dianggap melampaui batas.

Perselisihan Sultan Abdullah dengan J.W.W. Birch menjadi rumit apabila J.W.W. Birch tidak bersetuju dengan tindakan Sultan Abdullah memajakkan kuasa memungut cukai di Muara Sungai Perak kepada seorang saudagar Cina.

J.W.W. Birch berpendapat kuasa memungut cukai itu hendaklah diserahkan kepada pegawai-pegawai kerajaan yang dilantik olehnya.

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Desakan J.W.W Birch

Dalam bulan Februari dan Mac, J.W.W. Birch telah mendesak Sultan Abdullah supaya menandatangani pengisytiharan yang membolehkan beliau mengambil alih tugas-tugas memungut semua cukai.

Sultan Abdullah dengan disokong oleh Laksamana dan Menteri Larut enggan menandatangani pengisytiharan tersebut.

Sultan Abdullah telah bertindak menulis surat dan cuba menghantar wakil menemui Sir Andrew Clarke untuk meminta supaya J.W.W. Birch ditukarkan ataupun dihadkan kuasanya. Akan tetapi tindakan Sultan Abdullah itu telah gagal.

Satu lagi perselisihan antara Sultan Abdullah dan Pembesar-pembesar Perak dengan J.W.W. Birch telah terjadi apabila Residen bertindak melindungi hamba abdi yang melarikan diri. Orang-orang besar menganggap perbuatan ini sebagai satu cabaran kepada hak turun temurun mereka.

Sementara itu J.W.W. Birch sekali lagi meminta Sultan Abdullah menandatangani pengisytiharan berkaitan dengan kuasa memungut cukai tersebut dan Sultan diberi tempuh sehingga 20 Julai, untuk berbuat demikian kalau tidak jawatan baginda akan diturunkan.

j.w.w. birch

J.W.W. Birch

Rancangan Pembunuhan J.W.W Birch

Memandangkan kepada ancaman ini, satu mesyuarat telah diadakan pada 21 Julai di Durian Sebatang dengan dihadiri oleh pembesar-pembesar Perak atau wakil-wakil mereka kecuali Raja Yusof.

Hasil mesyuarat ini satu rancangan telah diatur untuk membunuh J.W.W. Birch yang dianggap telah merosakkan adat istiadat yang lama. Maharaja Lela sanggup menjalankan pembunuhan tersebut.

Sultan Abdullah pula pada zahirnya akan menunjukkan perhubungannya yang biasa dengan Residen, dan bersetuju menandatangani pengisytiharan yang memberi kuasa memungut cukai kepada Residen.

Dalam pada itu dengan cara sulit, Sultan Abdullah telah menghantar orang-orang baginda ke Pulau Pinang untuk membeli senjata bagi pemberontakan yang akan dijalankan. Akhirnya rancangan ini sampai ke puncaknya apabila J.W.W. Birch dibunuh dalam bulan November 1875 di Pasir Salak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Trafalgar-Auguste_Mayer-800px
Sejarah

Portugis Menyerang Johor

23 Julai 1587 – Pada tahun 1587, satu angkatan perang orang-orang Portugis menyerang Johor. Pasukan Portugis yang diketuai oleh Antonia de Noronda telah menyerang serta membedil Kota Batu dan Johor Lama, lantas berlakulah pertempuran tembak menembak antara kedua belah pihak.

Peperangan ini adalah ekoran daripada serangan-serangan Portugis dalam tahun-tahun 1576 dan 1578 di mana serangan-serangan itu tidak dapat mengalahkan Johor dan orang-orang Portugis terpaksa berundur ke Melaka.

Sebagai tindak-balas, satu angkatan perang Johor pula telah menyerang melalui laut dan darat pada 6 Januari 1587. Dalam serangan ini Kota Melaka hampir dapat dirampas oleh orang-orang Johor.

Pada 21 Julai 1587, satu angkatan perang Portugis telah mudik ke sungai Johor. Dua hari kemudian, iaitu pada 23 Julai 1587, satu peperangan besar telah berlaku di antara orang-orang Johor dan orang-orang Portugis.

Semua serangan-serangan Portugis pada hari itu telah dapat dipatahkan oleh orang-orang Melayu.

Sungguhpun orang-orang Portugis kalah, mereka masih meneruskan bedilan-bedilan meriam serta menggunakan taktik-taktik peperangan dengan mengepong Johor Lama dan Kota Batu. Kejadian ini telah berlarutan hingga beberapa hari.

Pada 10 Ogos, satu lagi angkatan perang Portugis yang diketuai oleh Paulo de Lima Pereira daripada Goa telah tiba di Johor dan pada pagi 15 Ogos, askar-askar Portugis telah melancarkan serangan.

Askar-askar yang mendarat telah dibahagikan kepada tiga buah pasukan; satu pasukan diketuai oleh Antonia de Noronda dan dibantu oleh Joao Pereira; satu pasukan lain diketuai oleh Matheus Pereira Sampaio, dan satu lagi diketuai oleh Paulo de Lima Pereira sendiri.

Kota Batu pula dipertahankan oleh orang-orang Minangkabau, Jawa, Terengganu, Indragiri dan Kampar berjumlah 10,000 hingga 12,000 orang yang diketuai oleh seorang Panglima bernama Raja Mahkota.

Dalam peperangan tersebut, askar-askar Portugis yang diketuai oleh Matheus Sampaio berjaya menawan Kota Batu walaupun ramai askar-askarnya terkorban. Dari Kota Batu askar-askar Portugis telah menggunakan meriam-meriam untuk menembak askar-askar Johor.

Askar-askar Portugis yang menyerang bandar Johor Lama pula telah membakar semua rumah-rumah dan juga memusnahkan kubu-kubu pertahanan orang-orang Melayu Johor termasuk sebuah kubu kecil yang bernama Kubu Budak atau Kota Budak, di Kuala Sungai Johor.

Di akhir peperangan tersebut, pihak Johor telah kalah, dan Sultan Johor, Sultan Ali Jalla Abdul Jalil II serta orang-orang besar dan rakyat yang terselamat telah melarikan diri ke Hulu Sungai Johor dan menubuhkan pusat pemerintahan baginda yang baru di Batu Sawar.

Peperangan tersebut adalah satu detik bersejarah bagi orang-orang Melayu yang menunjukkan keberanian dan kepahlawanan untuk mempertahankan tanah air mereka dari pencerobohan Portugis sehingga sanggup menggadaikan nyawa dan harta benda dan tidak kurang sepuluh orang-orang besar dan pahlawan-pahlawan Melayu termasuk Seri Nara Diraja telah terkorban.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tengku_kudin-800px
Sejarah

Perlantikan Semula Tengku Kudin Sebagai Wakil Yamtuan Negeri Selangor

22 Julai 1871 – Pada tahun 1871, satu rundingan telah diadakan di antara Sultan Abdul Samad, J.W.W. Birch, Setiausaha Kerajaan Negeri-negeri Selat dan Tengku Kudin di Istana Jugra, Selangor.

Rundingan ini diadakan bagi mengesahkan semula perlantikan Tengku Kudin sebagai wakil Yamtuan bagi mentadbirkan segala hal ehwal seluruh negeri Selangor yang telah dibuat oleh Sultan Abdul Samad pada tahun 1868.

Perlantikan sebelum ini yang telah menyebabkan berlakunya peperangan di Selangor dan membawa kepada campur tangan Inggeris.

Dalam rundingan ini juga Sultan Abdul Samad telah menyerahkan surat kuasa perlantikan tersebut kepada Tengku Kudin dan disaksikan oleh J.W.W. Birch dan C.J. Irving.

Dengan perlantikan ini, J.W.W. Birch telah memberi pengakuan bahawa pihak Inggeris akan memberikan segala bantuan yang diperlukan kepada Tengku Kudin untuk mengamankan negeri Selangor.

Hasil dari rundingan dan perlantikan ini telah memberikan kuasa kepada Tengku Kudin memerintah daerah-daerah pantai Selangor iaitu dari Kuala Selangor hingga ke Jugra dan Kuala Lumpur serta sekitarnya. Pada tahun 1878 Tengku Kudin telah berhenti dari jawatan ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jww_birch_by_frank_swettenham-800px
Sejarah

Mesyuarat Pembesar-Pembesar Perak Untuk Membunuh J.W.W. Birch

21 Julai 1875 – Pada tahun 1875, satu mesyuarat pembesar-pembesar Perak telah dilangsungkan di Durian Sebatang, Perak bertujuan untuk membincangkan perkara-perkara berkaitan dengan campur tangan Inggeris khususnya pengenalan sistem Residen yang telah menghakis kuasa Raja dan pembesar-pembesar Melayu.

Mesyuarat tersebut turut dihadiri oleh oleh pembesar negeri Perak seperti Datuk Maharajalela, Datuk Laksamana dan Datuk Sagor. Sultan Abdullah yang baru menaiki takhta kerajaan Perak dengan bantuan Inggeris juga turut menghadiri mesyuarat tersebut.

j.w.w. birch

J.W.W. Birch

Dalam mesyuarat itu beberapa syor telah dikemukakan tentang cara-cara untuk membunuh J.W.W. Birch, Residen Inggeris di Perak. Pelbagai cara telah dicadangkan dan bentuk bertindak membunuh J.W.W. Birch.

Walaubagaimanapun akhirnya, syor Datuk Maharajalela dipersetujui dan beliau telah diberi tugas untuk melaksanakannya.

Dengan itu Datuk Maharajalela telah mengarahkan anak-anak buahnya Pandak Endut, Kulup Ali, Siputum, Ngah Jabar dan Setuah untuk menjalankan tugas membunuh Birch.

Akhirnya pada 2 November 1875 J.W.W. Birch, Residen Inggeris di Perak telah berjaya dibunuh di Pasir Salak Kampung Gajah ketika beliau sedang mandi.

Dengan kejayaan pembunuhan Birch itu telah menaikkan lagi semangat orang-orang Melayu Perak untuk menentang Inggeris yang menceroboh tanah air mereka dan membawa kepada tercetusnya peperangan yang besar di antara kedua pihak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
japanese_troop-800px
Sejarah

Perjanjian Penyerahan Negeri Kelantan Kepada Negeri Siam Ditandatangani

20 Julai 1943 – Pada tahun 1943, satu perjanjian penyerahan negeri Kelantan kepada negeri Siam telah ditandatangani antara kerajaan Siam dengan Jepun.

Sebelum perjanjian penyerahan ini ditandatangani, negeri Kelantan berada di bawah kekuasaan Tentera Jepun berikutan dengan penaklukannya oleh Tentera Jepun yang bermula pada 8 Disember 1941.

Walau bagaimanapun pentadbiran Jepun hanya dikuatkuasakan sepenuhnya di Kelantan pada awal Januari 1942 sejurus selepas seluruh negeri Kelantan jatuh ke tangan Tentera Jepun.

Walaupun perjanjian penyerahan ini telah ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1943, namun penyerahan negeri Kelantan oleh Tentera Jepun kepada Khalang Tharu Phia Chamrat bagi pihak Siam hanya dilakukan pada 18 Oktober 1943.

Sehari selepas penyerahan ini iaitu pada 19 Oktober, seluruh negeri Kelantan telah mengibarkan bendera Siam sebagai menandakan penyerahan tersebut.

Di bawah kekuasaan Siam, corak pentadbiran dan pemerintahan di negeri Kelantan turut berubah. Pada 31 Oktober 1943, Kelantan telah di perintah secara Sistem Berahli (Member System). Walaupun begitu, undang-undang yang telah digubal sebelumnya di Kelantan masih diteruskan.

Walaupun penyerahan ini menandakan bermulanya pemerintahan Siam di negeri Kelantan, namun setelah Jepun terpaksa menyerah kalah kepada tentera Berikat tanpa sebarang syarat, Tentera British telah kembali semula ke Tanah Melayu dan mengambil alih pentadbiran di seluruh Tanah Melayu termasuk Kelantan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Persidangan Raja-Raja Melayu DURBAR Kedua

20 Julai 1903 – Pada tahun 1903, Persidangan Raja-raja Melayu Durbar kedua telah diadakan di Kuala Lumpur. Persidangan ini telah dihadiri oleh Sultan-sultan Melayu dan Pembesar-pembesar negeri.

Antaranya Sultan Perak, Sultan Idris Mersid AI-Azam Shah; Sultan Selangor, Sultan Sulaiman Shah; Sultan Pahang, Sultan Ahmad Shah dan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan, Tuanku Muhammad, Residen-residen British pula terdiri dari J.P. Rodger (Perak), H. Conway Belfield (Selangor), D.G. Campbell (Pahang) dan W. Egerton (N. Sembilan).

Persidangan kali kedua ini telah dirasmi dan dipengerusikan oleh Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Sir Frank Swettenham. Beliau dibantu oleh Residen Jeneral, W.H. Treacher. Peruntukan sebanyak RM80,000 telah diluluskan untuk perbelanjaan persidangan ini.

Perkara-perkara yang dibincangkan antara lain berhubung dengan menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi, pengambilan orang-orang Melayu dalam perkhidmatan kerajaan, peruntukan rumah-rumah dan balai-balai bagi Penghulu.

Turut dibincanakan juga berkenaan perluasan penanaman padi dan kelapa di kalangan orang-orang Melayu, pelaburan tabung Negeri-negeri Melayu Bersekutu dalam Pembinaan Jalan Keretapi Johor dan sebagainya.

Persidangan Durbar kedua yang berlangsung selama empat hari ini telah memberi erti yang besar kepada Raja-raja Melayu. Ia bukan sahaja memberi kesempatan bersuara malah ia juga telah membuka peluang kepada Raja-raja Melayu memperjuangkan hak-hak mereka demi kepentingan orang-orang Melayu.

Sultan Idris, Perak adalah yang paling banyak mengemukakan pendapat. Baginda menentang usul Inggeris bagi menyatukan Negeri-negeri Melayu kerana ini akan mengakibatkan Sultan kehilangan kuasa mutlak.

Baginda juga berharap negeri-negeri ini dikekalkan sebagai entiti yang berasingan bagi menjamin kuasa Sultan-sultan.

Persidangan ini juga telah membuka jalan ke arah Penubuhan Majlis Persekutuan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
dewan_bahasa-800px
Sejarah

Barisan Bertindak Bahasa Kebangsaan

19 Julai 1964 – Pada tahun 1964, Barisan Bertindak Bahasa Kebangsaan telah ditubuhkan untuk menentang anasir-anasir yang menghalang pelaksanaan Bahasa Kebangsaan.

Barisan Bertindak Rakyat Malaysia yang telah dipengerusikan oleh Encik Melan Abdullah telah memberikan jaminan bahawa barisan tersebut akan memberi sokongan kepada setiap tindakan untuk mendaulatkan Bahasa Kebangsaan.

Perjumpaan menubuhkan Barisan Bertindak Bahasa Kebangsaan yang telah berlangsung di Dewan Bahasa dan Pustaka itu telah di hadiri oleh ramai pencinta bahasa termasuklah pensyarah maktab, wartawan tempatan, penulis dan pelajar yang semuanya berjumlah 70 orang.

Barisan Bertindak Bahasa Kebangsaan berperanan untuk memperjuangkan Bahasa Kebangsaan dan mencapai matlamat untuk menjadikan Bahasa Melayu sebagai Bahasa Kebangsaan atau Bahasa Rasmi menjelang tahun 1967.

Selain itu, ia juga bertujuan untuk menimbulkan dan meneguhkan semangat perjuangan bahasa serta memelihara kesucian serta kedaulatan Bahasa Melayu.

Penubuhan Barisan Bertindak Bahasa Kebangsaan ini telah menyumbang ke arah mengukuh dan memartabatkan bahasa kebangsaan dalam sebuah negara yang bebas dan merdeka.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
masjid_Temenggong-Abu-Bakar
Sejarah

Jenazah Almarhum Sultan Abu Bakar Dibawa Pulang Dari London

18 Julai 1895 – Pada tahun 1895, jenazah Almarhum Sultan Abu Bakar Ibni Almarhum Temenggong Ibrahim telah dibawa pulang dari London, England.

Baginda mangkat pada 4 Jun 1895, jam 8.30 malam. Jenazah Almarhum telah dibawa pulang dengan kapal dari syarikat perkapalan P & 0 yang bernama Bombay.

Pada 28 Ogos 1895, jenazah Almarhum tiba di pelabuhan Pulau Pinang, yang kemudiannya dipindahkan ke sebuah kapal perang Inggeris, H.M.S Mercury menuju ke Singapura.

Setelah sampai di Singapura pada 30 Ogos 1895, jenazah tersebut telah dibawa ke Johor Bahru dan disemayamkan di Istana Besar Johor Bahru.

Pada 7 September 1895, jenazah Almarhum Sultan Abu Bakar dimakamkan di pemakaman Diraja Johor, Makam Mahmoodiah Johor Bharu, Johor.

Almarhum Sultan Abu Bakar, yang terkenal sebagai Bapa Johor Moden telah ditabal menjadi Sultan Johor pada 29 Julai 1886. Sebelum ini baginda digelar sebagai Maharaja Abu Bakar.

Sepanjang pemerintahan baginda banyak pembaharuan dan pembangunan dibuat di negeri Johor. Di samping itu kecekapan pentadbiran baginda telah menggagalkan rancangan Inggeris untuk menarik negeri Johor ke dalam pentadbiran Sistem Residen.

Kemangkatan Almarhum Sultan Abu Bakar ini telah tersebar luas di benua Eropah dan England. Almarhum Sultan Abu Bakar telah diganti oleh Putera Mahkota Tengku Ibrahim menjadi Sultan Yang Dipertuan Negeri Johor bergelar Sultan Ibrahim.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard