Tag Archives: Yamtuan Besar

replika_istana_raja_melewar_rembau-800px
Sejarah

Perjanjian Sempadan Rembau

09 Januari 1833 – Pada tahun 1833, satu perjanjian yang menentukan sempadan Rembau dan Melaka telah ditandatangani di Naning. Perjanjian ini telah dibuat di antara Ketua Pemerintah Rembau dan pembesar-pembesarnya dengan wakil-wakil dari Syarikat Hindia Timur Inggeris.

Mohor_Syarikat_Hindia_Timur_Inggeris

Pihak Rembau telah diwakili oleh Yamtuan Besar Raja Ali, Yamtuan Muda Sharif Saban bin Ibrahim AI-Kadaree, Datuk Penghulu Maharaja Lela dan Datuk-Datuk dari lapan suku Rembau iaitu Datuk Maharaja Gampar, Datuk Mara Wangsa, Datuk Saunia Raja, Datuk Andika, Datuk Maharaja Sendeng dan Datuk Mandaleka. Pihak Syarikat India Timur Inggeris pula telah diwakili oleh Robert Ibbetson Gabenor Majlis Pulau Pinang, Singapura dan Melaka dan Samuel Garling, Penasihat Residen Melaka.

Robert_Ibbetson_1789-1850

Robert Ibbetson

Syarat Perjanjian Sempadan Rembau

Di antara lain perjanjian, ini menyatakan:-

  • Sempadan-sempadan di antara Rembau dan Melaka ialah daripada Kuala Sungai Jenai hingga ke Bukit Bertam, kemudian hingga ke Bukit Jelutong dan ke Bukit Putus, kemudian hingga ke Jerat Kancil, ke Lubuk Talang, hingga ke Dusun Perinjai ke Dusun Kacur, hingga ke Buluh Sangkar dan ke Bukit Putus.
  • Walau sesiapa pun yang akan menjadi pemerintah Kerajaan Melaka atau Kerajaan Rembau kemudiannya, mereka hendaklah menghormati dan mematuhi perjanjian yang telah dibuat ini.
  • Daripada tarikh ini, kedua-dua pihak yang menandatangani perjanjian ini, hendaklah membatalkan kesemua perjanjian-perjanjian dan persetujuan yang telah dibuat sebelumnya berkaitan dengan sempadan di antara Rembau dan Melaka.

Dengan termeterainya perjanjian sempadan Rembau yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1833, terbentuklah sempadan di antara Melaka dan Rembau yang akan memudahkan perhubungan di antara kedua-dua belah pihak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
big_tree_mckk-800px
Sejarah

Pembukaan Kolej Melayu Kuala Kangsar

02 Januari 1905 – Pembukaan Kolej Melayu Kuala Kangsar merupakan cadangan daripada R.J. Wilkinson, pegawai pendidikan jajahan pada masa itu. Sekolah ini dikenali sebagai Malay Residential School ditubuhkan sebagai sekolah percubaan. Cadangan itu disokong oleh Sultan Perak, Sultan Idris Murshidul Azam Shah I, Sultan Selangor Sultan Alaiddin Sulaiman Shah, Yamtuan Besar Negeri Sembilan Tuanku Muhammad Shah dan Sultan Pahang Sultan Ahmad Mu’adzam Shah.

Di antara guru-guru yang pernah mengajar di Maktab ini ialah Mr. William Hargreaves, Mr. Rolands dan Mr. Vanreuman. Pada tahun 1907 terdapat kira-kira 70 orang pelajar yang dibahagikan kepada beberapa kelas. Guru Besar, Mr. William Hargreaves mengajar kelas 6 dan 7, Mr. Roland mengajar kelas 3, 4 dan 5 manakala Mr. Vanreuman mengajar kelas 1, 2 dan 3. Mr. Vanreuman kemudiannya digantikan oleh Cikgu Ab. Majid bekas pelajar sekolah ini pada tahun 1918.

Sejarah Awal Pembukaan

Pada peringkat permulaannya, murid-muridnya adalah seramai lapan orang dan bertambah kepada 63 orang menjelang bulan Mac. Sehingga penghujung tahun 1905 terdapat seramai 79 orang murid di sekolah tersebut.

Tujuan asal penubuhan sekolah khas ini ialah bagi melatih anak-anak kerabat diraja dan pembesar-pembesar Melayu serta memberi pelajaran dan latihan bagi mengisi jawatan-jawatan dalam perkhidmatan Kerajaan British di Tanah Melayu.

Pada tahun 1909, bangunan utama sekolah yang dinamakan `Big School’ telah siap dibina dengan berbagai kemudahan disediakan seperti berek guru, asrama pelajar, padang permainan dan lain-lain di kawasan seluas 30-40 ekar. Pembukaan rasmi bangunan sekolah yang baru ini dilakukan oleh Sultan Idris pada 11 Disember 1909 dan pada hari ini juga nama `Malay Residential School’ ditukar kepada ‘Malay College Kuala Kangsar’ (MCKK).

malay_collage_kuala_kangsar_800

Penambahan Banggunan

Bangunan Big School yang dibina pada 1909 adalah binaan yang menjadi identiti sekolah ini, bercirikan senibina Greco-Roman terletak berhadapan padang ragbi. Pada 1913 bangunan Prep School dibina untuk menampung pertambahan pelajar.

Pada tahun 1955, bangunan West Wing dan East Wing ditambah. Pada tahun yang sama, Blok Pentadbiran dan Menara Jam juga ditambah dan dibuka oleh Pesuruhjaya Tinggi Malaya Donald MacGillivray. Seterusnya pada tahun 1963 asrama tambahan, Pavilion dan pada tahun 1972, Asrama Baru (New Hostel) dibina.

Mercu Tanda

Satu lagi mercu tanda utama sekolah ini ialah Big Tree, sebatang pokok hutan hijau (Samanea saman) yang terletak di hadapan East Wing. Pokok ini dikatakan berusia lebih tua daripada bangunan itu sendiri.

Menjelang kemerdekaan MCKK telah menyumbangkan banyak jasa baktinya dan melahirkan ramai pemimpin-pemimpin negara yang berkaliber seperti Allahyarham Tun Hj. Abd. Razak, Allahyarham Raja Tun Uda, Allahyarham Tan Sri Nik Ahmad Kamil dan lain-lain lagi. Selepas merdeka, MCKK terus memainkan peranannya dalam usaha mendidik dan mengeluarkan cendekiawan Melayu dan ramai di antara lepasan MCKK memegang berbagai jawatan penting Kerajaan sehingga kini.

 Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
chief_negeri_sembilan-800px
Sejarah

Perlantikan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan Yang Pertama

29 April 1898 – Yamtuan Besar Seri Menanti, Tuanku Muhamad Ibni Tuanku Antah telah dilantik sebagai Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama pada tahun 1898. Perlantikan ini adalah berdasarkan persetujuan Inggeris dan Undang Yang Empat.

Perlantikan ini juga merupakan satu langkah Kerajaan Inggeris untuk menyelesaikan rasa tidak puas hati di kalangan rakyat terutamanya penghulu-penghulu yang berfahaman konservatif yang mendakwa bahawa Yam Tuan Tuanku Muhamad adalah orang yang sepatutnya memerintah Kerajaan mengikut adat.

Yamtuan Tuanku Muhamad merupakan Yamtuan Seri Menanti yang ketujuh telah menggantikan ayahandanya Tengku Antah yang mangkat pada tahun 1888. Baginda dilantik atas persetujuan penghulu berenam iaitu Penghulu Johol, Ulu Muar, Jelebu, Teraci, Gunung Pasir dan Inas.

Pada tahun 1889, Tuanku Muhamad telah meletakkan Seri Menanti dan jajahan takluknya di bawah perlindungan Inggeris. Dengan itu, Negeri Sembilan menjadi satu gabungan di bawah perlindungan Inggeris tanpa persefahaman politik.

Untuk memudahkan pentadbiran dan meluaskan pengaruh di samping menyatukan semula luak-luak atau daerah-daerah yang berpecah, Inggeris telah bersetuju melantik Tuanku Muhamad menjadi Raja Negeri Sembilan bergelar Yang Di-Pertuan Besar Negeri Sembilan.

Pada hari perlantikan tersebut satu perjanjian telah ditandatangani antara Yang Dipertuan Besar, Dato’ Kelana dan Dato’ Bandar sebagai Penghulu Sungai Ujung, Dato’ Madika selaku Penghulu Jelebu, Datuk Johan Pahlawan sebagai Penghulu Johol dan Datuk Sedia Raja selaku Penghulu Rembau.

Intipati perjanjian tersebut antara lain menetapkan pemerintahan menurut perlembagaan adat negeri serta warisan nenek moyang, pengesahan pelantikan raja oleh Undang Yang Empat mengikut adat, menerima sebarang nasihat Residen bagi menyelesaikan permasalahan negeri, melarang sebarang campur tangan Yang Dipertuan berkaitan dengan masalah yang dihadapi oleh Undang Yang Empat kecuali mengenai soal sempadan negeri kalau diminta.

Undang Yang Empat akan menyambut perayaan di dalam negeri masing-masing kecuali dalam upacara tertentu yang dijemput, di hari kemangkatan kedua pihak dikehendaki membawa hadiah emas dan Undang Yang Empat dimestikan menabalkan seorang putera Raja sekiranya Yang Dipertuan Besar mangkat.

Perlantikan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama ini telah menyatukan Negeri Sembilan dan menamatkan rasa tidak puas hati yang pernah wujud di negeri itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-3-800px
Sejarah

Cadangan Meletakkan Seri Menanti, Ulu Muar Dan Jempol Di Bawah Naungan British

13 April 1876 – Pada tahun 1876, satu cadangan untuk meletakkan daerah Seri Menanti, Ulu Muar dan Jempol di bawah naungan British telah dikemukakan oleh Sir F. W. Jervois, Gabenor Negeri-negeri Selat kepada Kerajaan British di London. Cadangan itu juga bertujuan untuk melantik seorang Penghulu (Malay Captain) yang disenangi oleh Inggeris dan disokong oleh kebanyakan Suku.

Di samping itu seorang Wakil British akan dilantik bagi ketiga-tiga daerah tersebut untuk menyakinkan penduduk-penduduk di situ bahawa Kerajaan British sedang berusaha untuk menyelesaikan masalah-masalah mereka. Ini adalah berikutan daripada perebutan kuasa di antara Tuanku Ahmad Tunggal (anakanda kepada Yamtuan Imam) dan Tuanku Antah (anakanda kepada Yamtuan Radin) untuk jawatan Yamtuan Besar.

Ketiga-tiga daerah itu adalah di bawah kuasa Tuanku Ahmad Tunggal yang disenangi oleh Inggeris dan mendapat sokongan 10 daripada 12 suku Tubuh di Seri Menanti dan yang juga berpengaruh di daerah Jelebu dan Jale. Bagaimanapun Tuanku Ahmad Tunggal tidaklah diangkat oleh Datuk -datuk Penghulu Luak dan Orang Empat Istana sebagai pengganti ayahandanya (Tuanku Imam) yang baru mangkat kerana tidak suka dengan kelakuannya.

Kedudukan Tuanku Ahmad Tunggal sebagai Yamtuan Seri Menanti dicabar oleh sepupunya Tuanku Antah, anakanda kepada Yamtuan Radin yang diangkat oleh Orang-orang Besar dan segolongan anak-anak Raja sebagai Yamtuan pada tahun 1872. Tuanku Antah dan pasukannya yang dikatakan telah menyebabkan kekacauan di Sungai Ujung telah melarikan diri dari buruan British dan Datuk Kelana yang menyokong Tuanku Ahmad Tunggal.

Setelah Tuanku Antah lari meninggalkan Seri Menanti maka Dato’ Kelana Sungai Ujung, Dato’ Rembau dan Dato’ Jelebu mengisytiharkan diri mereka sebagai Penghulu-penghulu yang bebas dalam Luak atau Daerah masing-masing.

Pada 5 Jun 1876 Tuanku Antah telah sampai ke Johor dan mengadap Sultan Johor. Pada 6hb Jun, beliau telah pergi ke Singapura menemui Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Frederick Aloysius Weld. Dalam pertemuan itu Tuanku Antah telah menyatakan persetujuannya untuk bersahabat dengan Kerajaan British dan membantu British memujuk Dato’ Muar, Dato’ Jempol dan Dato’ Terachi, Dato’ Gunung Pasir, Dato’ Inas dan Baginda Tan Mas yang dikatakan telah sama-sama menyebabkan kekacauan (menyerang Balai Polis) Sungai Ujung itu supaya menyerah diri.

Dalam pertemuan itu juga Tuanku Antah meminta British supaya tidak campur tangan jika beliau ingin berperang semula dengan Dato’ Kelana Syed Abdul Rahman (Syed Aman) untuk mengambil semula Seri Menanti. Di atas permintaan itu Sir Frederick menjawab, “Untuk menjaga keamanan Tuanku, sekarang baliklah Tuanku ke Seri Menanti dan menjadi Raja Seri Menanti sahaja. Sungai Ujung biarlah tinggal pada Syed Aman.

Dengan keputusan Gabenor British itu maka Tuanku Antah pun baliklah ke Seri Menanti dan menjadi Raja Seri Menanti sahaja yang berkuasa ke atas luak-luak Johol, Inas, Ulu Muar, Jempol, Terachi dan Gunung Pasir. Pada 23hb November, 1876 telah diadakan perjanjian di antara Tuanku Antah dengan Penghulu-penghulu Luak dengan disaksikan oleh Gabenor British untuk mengakui dan mengesahkan perlantikan Tuanku Antah sebagai Yamtuan Seri Menanti sahaja, dan bukan Yamtuan Besar atau ‘sultan’ Negeri Sembilan seperti yang dihajatkannya dahulu.

Bagaimanapun, perjanjian ini masih belum dapat meletakkan daerah Seri Menanti, Ulu Muar dan Jempol di bawah perlindungan British. Pada peringkat ini pihak British hanya mulai meresapkan kuasanya.

Hanya pada tahun 1889 (13hb Julai, 1889) barulah kawasan-kawasan itu terletak di bawah pengaruh dan perlindungan British dengan termeterainya perjanjian penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan di antara Tuanku Muhamad ibni Almarhum Tuanku Antah dengan Penghulu-penghulu Luak, Konfederasi Seri Menanti di satu pihak dan Gabenor Negeri-negeri Selat di pihak yang lain.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-3-800px
Sejarah

Perjanjian Penyatuan Semula Negeri Sembilan

18 Mac 1889 – Perjanjian penyatuan semula Negeri Sembilan telah ditandatangani oleh Yamtuan Besar Tuanku Muhamad yang juga Yamtuan Besar Seri Menanti dengan Undang Yang Empat yang membawa kepada pembentukan Negeri Sembilan pada tahun 1889.

Perjanjian ini ditandatangani setelah 10 tahun Yamtuan Antah menaiki takhta kerajaan Seri Menanti. Yamtuan Besar Tuanku Muhamad merupakan putera sulung Yamtuan Antah menaiki takhta kerajaan pada tahun 1888. Pelantikan beliau tidak diiktiraf oleh Undang Yang Empat iaitu Undang Luak Sungai Ujung, Jelebu, Rembau dan Johol.

Antara kandungan perjanjian yang bersejarah ini ialah persetujuan Undang Yang Empat mengiktiraf Yamtuan Besar Tuanku Muhamad sebagai Yamtuan Besar kepada keempat-empat Luak yang disatukan itu dengan nama Negeri Sembilan. Melalui perjanjian ini jugalah Yamtuan Besar Seri Menanti bersama-sama Undang Yang Empat bersetuju menerima seorang Penasihat British menjadi Penasihat kepada Negeri Sembilan melainkan hal-hal yang bersangkutan dengan hal-ehwal Agama Islam.

Perjanjian penyatuan semula Negeri Sembilan yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1889 membawa dua kesan. Kesan pertama ialah penyatuan beberapa Luak dengan nama Negeri Sembilan dan kesan kedua ialah bermulanya campur tangan British di Negeri Sembilan secara langsung.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-2-800px
Sejarah

Penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan

13 Julai 1889 – Dalam tahun 1889, satu persetujuan penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan telah dicapai. Yamtuan Besar Seri Menanti Tuanku Mohamad ibni Almarhum Tuanku Antah bersama-sama pemerintah-pemerintah Johol (termasuk Gemencheh), Inas, Ulu Muar, Jempol, Gunung Pasir dan Terachi, bersama-sama dengan Tunku Syed Hamid pemerintah Tampin dan Dato Setia Raja dari Rembau dengan rasminya telah bersetuju menerima perlindungan British melalui satu perjanjian yang telah ditandatangani bersama oleh Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Cecil Clementi Smith.

Yamtuan Besar Tuanku Muhammad Shah

Yamtuan Besar Tuanku Muhammad Shah

Persetujuan juga dicapai untuk melantik Residen British bagi membantu pentadbiran Kerajaan Konfederasi ini. Dengan penubuhan Konfederasi ini, maka kawasan Negeri Sembilan terbahagi kepada dua daerah pentadbiran yang diakui oleh Inggeris.

Yang pertama ialah kawasan bahagian Timur yang mengandungi Sungai Ujung (termasuk Jelebu) di bawah Residen Sungai Ujung iaitu W.F.B. Paul, manakala bahagian Barat dengan nama Negeri Sembilan terletak di bawah Residen Negeri Sembilan, Martin Lister.

Setiap daerah ini ditadbir secara berasingan dan mempunyai organisasi pentadbirannya yang tersendiri seperti Pasukan Polis dan jabatan-jabatan yang menguruskan yang menguruskan pendapatan dan perbelanjaan negeri.

Pada 8 Ogos 1895, satu lagi perjanjian telah ditandatangani di hadapan Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Charles Bullen Hugh Mitchell mengenai penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan yang lebih besar dengan Martin Lister telah dilantik sebagai Residennya yang pertamanya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard