Tag Archives: Residen

Bukit_bendera_funicular-800px
Sejarah

Perkhidmatan Keretapi Bukit Bendera Bermula

21 Oktober 1923 – Pada hari ini dalam tahun 1923, Perkhidmatan Keretapi Bukit Bendera atau dahulunya dikenali sebagai ‘Penang Hill’ bermula. Bukit Bendera yang berketinggian 830 meter daripada paras laut, merupakan bukit yang pertama di negara ini yang mempunyai stesen keretapi.

Sejarah awal perkhidmatan keretapi di Bukit Bendera bermula pada tahun 1897, apabila J. Hein dan A. Wilson membuat permohonan rasmi kepada J.K Birch, Residen Kounselor Pulau Pinang untuk menjalankan perkhidmatan keretapi tarik dengan kawat ke puncak Bukit Bendera. Pada 21 November 1899, Majlis Mesyuarat Jajahan Negeri Selat di Singapura telah meluluskan Rang Undang-Undang Keretapi Bukit Bendera. Berikutan itu Syarikat Keretapi Bukit Bendera ditubuhkan oleh Kogan, Heim dan Wilson.

bukit bendera

Syarikat yang mempunyai dua buah keretapi ini kemudiannya dibubarkan setelah mengalami kerosakan dan masalah kewangan. Selepas Perang Dunia Pertama, Kerajaan Negeri-Negeri Selat bercadang untuk membangunkan semula keretapi Bukit Bendera. Oleh itu Arnold R. Johnson, seorang jurutera tempatan dihantar ke Switzerland untuk mempelajari teknik keretapi yang digerakkan dengan kuasa elektrik. Kerja-kerja membina keretapi baru dimulakan oleh beliau pada tahun 1920.

Keretapi tersebut memulakan perkhidmatannya pada hari ini dalam tahun 1923 dan dirasmikan oleh Gabenor Negeri-Negeri Selat, Sir Lawrence Nums pada 1 Januari 1924. Hingga kini Keretapi Bukit Bendera masih lagi menjadi tarikan untuk para pelancong ke Pulau Pinang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Penubuhan Majlis Persekutuan

20 Oktober 1909 – Pada tahun 1909, satu persetujuan telah dicapai antara Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Raja-raja Negeri-negeri Melayu Bersekutu untuk membentuk Majlis Persekutuan, iaitu setelah termeterinya Perjanjian Perlembagaan Majlis Persekutuan.

Pada tahun 1896 kerajaan Inggeris di dalam usahanya menguasai pentadbiran negeri-negeri Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan telah menukarkan corak pentadbirannya dari sistem Residen telah mengurangkan dan melemahkan lagi kuasa Sultan-sultan dan Majlis-majlis Negeri. Ia hanya menguntungkan pihak Inggeris dari segi ekonomi.

Pada tahun 1903, di dalam Majlis Durbar yang telah diadakan di Kuala Lumpur, Sultan Perak iaitu Sultan Idris telah menyuarakan bantahan baginda mengenai penubuhan Persekutuan dan meminta supaya dapat diadakan satu Majlis Persekutuan yang longgar.

Sultan Idris membidas kerajaan Inggeris bahawa kuasa yang sebenarnya sekarang berada di tangan Residen Jeneral dan meminta agar kuasa tersebut dilonggarkan.

Tujuan utama Majlis Raja-raja menyuarakan bantuan tersebut adalah untuk menguatkan semula Kerajaan-kerajaan Negeri, Majlis-majlis Negeri dan mengukuhkan kedudukan Sultan-sultan.

Kerajaan Inggeris di Tanah Melayu pada awal kurun ke-20 itu sedang mengembangkan pengaruhnya terhadap Negeri-negeri Utara Tanah Melayu berusaha untuk menarik minat Negeri-negeri Utara Tanah Melayu terhadap pihak Inggeris.

Ekoran daripada bantahan Sultan Idris dan desakan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu maka pada hari ini dalam tahun 1909, John Anderson, Pesuruhjaya Tinggi Inggeris dan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu telah mencapai persetujuan untuk membentuk Majlis Persekutuan yang bertujuan untuk membahagikan kuasa pentadbiran (desentralisasi).

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kediaman_dato_kelana_sungai_ujong-800px
Sejarah

Campurtangan Inggeris Di Sungai Ujung

10 Oktober 1874 – Pada tahun 1874, Datuk Kelana Sungai Ujung, Datuk Kelana Putera Syed Abdul Rahman Alkadri menaikkan bendera Inggeris dengan diiringi oleh tembakan meriam sebanyak 21 das. Upacara ringkas tetapi besar ertinya kepada penjajah Inggeris ini telah disaksikan oleh wakil Leftenan Gabenor Melaka, W.A. Pickering yang diiringi oleh sepasukan polis sepoi Melayu.

Upacara menaikkan bendera Inggeris yang menandakan bermulanya campur tangan Inggeris di Sungai Ujung secara aktif. Ini adalah ekoran dari permusuhan di antara pembesar-pembesar Sungai Ujung terutamanya Datuk Kelana dan Datuk Bandar Shahbandar Tunggal mengenai hasil mahsul negeri dan jawatan Undang.

datuk kelana

Datuk Kelana

Perjanjian Menerima Perlindungan Inggeris

Pada 21 April 1874, Datuk Kelana telah menandatangani satu perjanjian menerima perlindungan Inggeris ke atas Sungai Ujung di Singapura. Perjanjian ini telah menguatkan kedudukan Datuk Kelana. Bagaimanapun, apabila Raja Mahadi dan Raja Mahmud dari Selangor menawarkan bantuan kepada Datuk Bandar, Datuk Kelana merasakan kedudukannya tergugat.

William Alexander Pickering

William Alexander Pickering

Pada 24 September 1974, Datuk Kelana telah mengutus surat kepada Leftenan Gabenor Melaka Kapten Shaw untuk meminta bantuan.Sebaik saja menerima surat itu Kapten Shaw menghantar W.A. Pickering dengan sepasukan polis sepoi untuk membantu Datuk Kelana. Kehadiran Pickering membolehkan Datuk Kelana menaikkan bendera Inggeris pada hari ini dalam tahun 1874.

Berikutan itu Kapten W.l. Tatham telah dilantik menjadi Penolong Residen dan Datuk Kelana terpaksa tunduk kepada nasihat dan arahan Inggeris.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sultan-Abdul-Samad-Building-800px
Sejarah

Perletakan Batu Asas Bangunan Sultan Abdul Samad

6 Oktober 1894 – Pada tahun 1894, telah berlangsung upacara perletakan batu asas bangunan Bangunan Sultan Abdul Samad yang merupakan bangunan Pejabat-pejabat Kerajaan Negeri Selangor pada ketika itu. Upacara tersebut telah dilakukan oleh Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Charles B.H. Mitchell. Pada tahun 1893, kerajaan Inggeris di negeri Selangor telah mula merancang usaha untuk mendirikan sebuah bangunan kerajaan sebagai pusat pentadbirannya.

Tapak yang sesuai telah dipilih iaitu sebuah kawasan seluas 1.034 hektar, berhampiran dengan pertemuan antara Sungai Gombak dan Sungai Kelang, di tengah-tengah bandar Kuala Lumpur. Jurutera Negeri Selangor C.E. Spooner telah ditugaskan melukis pelan bangunan tersebut. Bagaimanapun beberapa cadangannya di dalam pelan itu telah ditolak.

banggunan sultan abdul samad

Seorang arkitek Inggeris di Jabatan Kerja Raya Kuala Lumpur, A.C. Norman, telah diminta meneruskan tugas Encik Spooner, berdasarkan rekabentuk yang asal. Setelah reka bentuknya dipersetujui, maka pada hari ini dalam tahun 1894, berlangsunglah upacara perletakan batu asas bangunan ini.

Bangunan Sultan Abdul Samad dibina dengan harga $152 ribu dolar selat dan pembinaannya mengambil masa hampir tiga tahun yang bermula pada September 1894 dan siap pada tahun 1897. la dinamakan Bangunan Sultan Abdul Samad sebagai mengambil sempena nama DYMM Sultan Selangor, Sultan Abdul Samad yang memerintah ketika itu.

Bangunan Sultan Abdul Samad 1902

Bangunan Sultan Abdul Samad 1902

Bangunan ini banyak dipengaruhi oleh reka bentuk seni bina Islam. Kubah bersalut tembaga dan diwarnakan hitam itu menyerupai kubah Taj Mahal di India. Tingkap dan pintu pula berbentuk melengkung, seperti masjid-masjid di Cordova dan Mesir. Menara jamnya setinggi 40.6 meter dan diapit oleh kubah kecil, menghasilkan pemandangan yang menarik.

Penggunaan Bangunan Sultan Abdul Samad

Sejak dibuka, Bangunan Sultan Abdul Samad ini telah dijadikan pusat pentadbiran Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Pejabat Residen-General dan Pejabat Besar Pos. Apabila negara mencapai kemerdekaan, ia dijadikan Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri Selangor, Majlis Mesyuarat Negeri dan Perbendaharaan Kerajaan. Kini, ia dijadikan bangunan kehakiman yang menempatkan Mahkamah Tinggi dan Mahkamah Agung.

banggunan sultan abd samad

Peranannya berubah-ubah mengikut arus masa. Di hadapan bangunan inilah rakyat meraikan saat-saat kebebasan dari cengkaman penjajah buat kali pertama. Sejak beberapa tahun kebelakangan ini, upacara sambutan Hari Kemerdekaan berlangsung di hadapan bangunan Sultan Abdul Samad menjadi mercu tanda istimewa bagi Kuala Lumpur kerana keindahan rekabentuk dan kedudukannya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Penanaman Pokok-Pokok Getah Hevea Brasiliensis Yang Pertama Di Tanah Melayu

03 Oktober 1877 – Pada tahun 1877, pokok-pokok getah Hevea Brasiliensis yang pertama di Tanah Melayu telah ditanam di Kuala Kangsar, Perak oleh H.J. Murton, Penguasa Botanical Gardens, Singapura. Sebanyak 9 biji benih getah Hevea Brasiliensis telah ditanam di halaman rumah Residen British Perak, Sir Hugh Low. Bermula dari itu, penanaman pokok getah terus berkembang dan sehingga kini dianggarkan tanaman getah negara meliputi kawasan seluas 1.7 juta hektar.

Hevea_brasiliensis

Hevea Brasiliensis

Bekalan yang pertama sebanyak 50 biji benih pokok dari Sri Lanka telah dihantar ke Singapura tetapi disebabkan oleh kelambatan di dermaga, usaha ini telah menemui kegagalan. Bekalan kedua sebanyak 22 biji getah telah dihantar dari Taman Kew, England ke Singapura dalam tahun 1877. Sebahagian daripadanya telah ditanam di Botanical Garden Singapura, manakala selebihnya ditanam di Kuala Kangsar.

Pokok Getah

Pokok Getah

Kini, selepas lebih seabad masa berlalu, pokok getah yang dahulunya dianggap tidak menarik, kini telah menjadi bahan ekonomi yang penting di Malaysia. Dengan wujudnya Lembaga Getah Malaysia, tanaman getah berupaya melonjakkan ekonomi negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Northport_Malaysia-800px
Sejarah

Port Swettenham, Klang Dibuka

15 September 1901 – Pada tahun 1901, Port Swettenham Kelang telah dibuka dengan rasminya kepada lalu lintas. Ia merupakan salah satu daripada pelabuhan terpenting di Malaya selepas Singapura dan Pulau Pinang.

Sebelum pelabuhan ini dibuka, kebanyakan kapal-kapal yang berdagang antara negeri Selat dengan Selangor berlabuh di Klang melalui Sungai Kelang. Pada awal tahun 1890an akibat pertambahan dalam perdagangan import dan eksport, jeti-jeti di Klang ini telah tidak dapat menampungnya. Setelah beberapa cadangan dikemukakan, akhirnya Kuala Kelang telah dipilih untuk pembinaan pelabuhan, di kawasan pantai.

Northport

Pada mulanya pembinaan hanyalah meliputi dermaga-dermaga dan apabila landasan keretapi dibina dari Kuala Lumpur ke Kelang, pembinaan kemudiannya meliputi gudang-gudang, perhentian keretapi dan kemudahan-kemudahan lain.

Oleh kerana bertambahnya kemudahan-kemudahan ini, kod pembinaan yang pada awalnya dianggar sebanyak $422,188 telah meningkat sehingga $1,108,791 apabila siap dan ia telah diletakkan di bawah tanggungjawab dan pentadbiran Jabatan Kerja dan Lalu Lintas Keretapi.

Pelabuhan ini dinamakan Pelabuhan Swettenham mengambil nama Residen General bagi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dan Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu iaitu Sir Frank Swettenham. Dengan pembinaan pelabuhan ini telah memudahkan lagi perdagangan bagi negeri-negeri Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
hugh_clifford-face-800px
Sejarah

Hugh Clifford Tamat Dari Perkhidmatan Residen Di Negeri Pahang

14 September 1903 – Pada tahun 1903, Perkhidmatan Hugh Clifford sebagai Residen British di Pahang telah ditamatkan dan beliau dilantik menjadi Setiausaha Jajahan Trinidad, kemudiannya sebagai Gabenor di Ceylon, Pantai Emas dan di Nigeria.

Hugh Clifford telah dilahirkan pada 5 Mac 1866 di London dan datang ke Malaya pada tahun 1883 untuk memasuki perkhidmatan awam di negeri-negeri Melayu. Ketika itu beliau baru berusia 17 tahun. Minatnya untuk berkhidmat di Malaya didorong kuat oleh ketokohan bapa saudaranya Frederick Weld yang ketika itu menjadi Gabenor Negeri-negeri Selat (Straits Settlements). Jawatan pertama yang dipegang oleh Hugh Clifford di Malaya adalah sebagai Pegawai Kadet bagi Resident British Hugh Low di Perak.

Hugh_Charles_Clifford

Hugh Charles Clifford

Pada tahun 1887 Hugh Clifford telah dikirimkan ke Pahang sebagai ajen Inggeris untuk memujuk Sultan Ahmad mengadakan perjanjian dengan Inggeris. Dalam usaha ini Hugh Clifford telah berjaya memperdayakan Sultan Ahmad dengan usul-usul pembentukan majlis negeri sebagai badan penasihat yang akan membantu Sultan dalam pemerintahan termasuk pementapan sempadan bagi daerah-daerah serta kedudukan dan kausa yang ada pada Ketua Daerah.

Kejayaan Hugh Clifford di Pekan memberi keyakinan kepada Gabenor untuk melantiknya sebagai Superintendent di Ulu Pahang pada tahun 1889 dan kemudiannya dilantik memangku jawatan Resident British seterusnya sebagai Residen British menggantikan tempat Rodger.

Pada tahun 1929 ia diminta kembali ke England dan meninggal dunia pada 18 Disember 1941.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
muzium_matang-800px
Sejarah

Jasad Dua Pahlawan Melayu Dikebumikan Semula

09 September 2006 – Pada tahun 2006, Rangka jasad dua pahlawan Melayu, Allahyarham Orang Kaya Menteri Ngah Ibrahim Long Jaafar dan bapa mertuanya, Allahyarham Laksamana Mohamad Amin Alang Duakap selamat dikebumikan semula di Kuala Kangsar dan Taiping.

Laksamana Mohd Amin bersama-sama Ngah Ibrahim, Sultan Abdullah dan Datuk Syahbandar Uda Maamor dibuang daerah dan diasingkan ke Pulau Seychelles di Lautan Hindi pada tahun 1877 kerana dituduh terlibat dalam pakatan membunuh Residen British di Perak, J.W.W Birch di Pasir Salak, bersama pahlawan Perak yang lain seperti Datuk Maharaja Lela, Datuk Sagor, Pandak Endut dan Si Puntum.

Pengebumian semula kedua-dua pahlawan Melayu itu dimulakan dengan rangka jasad Mohamad Amin pada pukul 11 pagi di Makam Diraja Bukit Chandan, Kuala Kangsar. Manakala rangka jasad Ngah Ibrahim di kebumikan di Kota Ngah Ibrahim yang kini dikenali sebagai Kompleks Sejarah Matang di Taiping pukul 1.30 tengah hari.

Kerajaan negeri Perak dalam satu kenyataan, yakin rangka jasad Orang Kaya Menteri Ngah Ibrahim Long Jaafar yang dibawa pulang dari Singapura dan disemadikan semula di Kota Ngah Ibrahim hari ini adalah milik pahlawan Melayu Perak berdasarkan dokumen-dokumen dan bukti nyata bahawa Ngah Ibrahim memang meninggal dunia di Singapura dan perkara tersebut disokong oleh fakta sejarah yang di simpan di Jabatan Muzium Malaysia serta kajian yang dilakukan oleh Jabatan Warisan Negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
union_jack_diturunkan-800px
Sejarah

Bendera Union Jack Diturunkan Di Melaka

30 Ogos 1957 – Pada tahun 1957, bendera Union Jack diturunkan di Padang Bandar Hilir, Melaka. Upacara penurunan bendera dilakukan tepat pada pukul 6.30 petang, iaitu lebih awal dari tempoh berakhirnya pemerintahan Inggeris di Tanah Melayu yang sepatutnya bermula pada tengah malam.

Upacara penurunan bendera Union Jack itu berlangsung dalam suasana hening, disaksikan oleh Residen Commisioner Inggeris di Melaka, Encik H. G. Hammett, bersama-sama dengan beribu-ribu rakyat jelata.

Penurunan bendera telah dilakukan oleh dua orang anak kapal dari kapal perang H. M. S. Saint Brides Bay, kemudiannya diserahkan kepada Residen Commissioner Inggeris, Encik Hammett.

union jack diturunkan

Union Jack diturunkan

Penyerahan bendera Union Jack kepada En. Hammett itu melambangkan berakhirnya penjajahan Inggeris di Tanah Melayu.

Pada malamnya pula, pekikan “merdeka” dilaungkan dari Padang Kelab Selangor di Kuala Lumpur, iaitu tempat berlangsungnya acara kemuncak, bagi menurunkan bendera Inggeris yang merupakan lambang kedaulatan Baginda Queen.

Turunnya ‘Union Jack’ pada hari ini dalam tahun 1957, bermakna kibaran bendera itu tidak lagi menaungi negeri Melaka serta Tanah Melayu keseluruhannya.

Maka Tanah Melayu adalah sebuah negara yang merdeka dan berdaulat serta lepas bebas dari belenggu penjajah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sultan_ahmad_and_frederic_duberly_1902-800px
Sejarah

Campur Tangan Inggeris Di Pahang

24 Ogos 1888 – Pada tahun 1888, Sultan Pahang, Sultan Ahmad di dalam keadaan serba salah telah terpaksa menandatangani sepucuk surat meminta Inggeris memberi perlindungan ke atas Negeri Pahang seperti mana Inggeris memberi perlindungan ke atas Negeri Perak, Selangor dan Sungai Ujong.

Akibat dari surat ini bermulalah campur tangan Inggeris di Pahang dan John P. Rodger telah dilantik menjadi Residen Inggeris di negeri Pahang.

Kekayaan hasil bumi Pahang telah menarik minat penjajah Inggeris, tetapi telah beberapa kali gagal dalam usahanya untuk menakluki negeri itu.

Pada tahun 1885 Frank Swettenham telah diutuskan oleh Gabenor Negeri-Negeri Selat untuk mengadakan perjanjian dengan Sultan Ahmad, tetapi gagal.

Pada tahun 1887 Hugh Clifford pula telah diutuskan untuk mengikat Perjanjian Pertahanan tetapi telah juga ditolak oleh Sultan Ahmad.

Akhirnya Sir Frederick Weld, Gabenor Negeri-Negeri Selat sendiri telah pergi ke Pahang mengadap Sultan Ahmad dan telah mendesak baginda menandatangani perjanjian dengan Inggeris.

Sultan Ahmad yang telah dipengaruhi oleh Sultan Johor, Sultan Abu Bakar, akhirnya terpaksa menandatangani perjanjian menerima seorang wakil Inggeris di negeri Pahang.

Sultan Ahmad Al-Muadzam Shah

Sultan Ahmad Al-Muadzam Shah

Inggeris masih belum puas hati terhadap penglibatannya dalam negeri Pahang.

Pada bulan Februari 1888 telah berlaku satu peristiwa yang tidak disangka-sangka berhampiran dengan istana di Pekan iaitu pembunuhan ke atas Goh Hui, seorang berbangsa Cina.

Pihak Inggeris telah memberikan perhatian yang sungguh serius terhadap peristiwa ini dan mendakwa bahawa mangsa pembunuhan itu adalah seorang rakyat Inggeris, dan telah menuntut ganti rugi dan mendakwa Sultan Ahmad bertanggungjawab di atas pembunuhannya.

Inggeris juga telah meminta supaya wakil Inggeris di Pahang dinaikkan tarafnya sebagai Residen untuk menjaga dan menjamin keselamatan rakyat Inggeris di Pahang.

Tuntutan-tuntutan ini dibuat sendiri oleh Gabenor Negeri-Negeri Selat, Cecil Smith yang datang bersama-sama dengan Frank Swettenham dan Pickering ke Pahang pada bulan Jun 1888.

Sultan Ahmad telah diberi tempoh oleh Cecil Smith selama 10 hari untuk memberi kata putus.

Dalam masa yang sama Inggeris telah meminta jasa baik Sultan Johor, Sultan Abu Bakar, supaya campur tangan di atas perselisihan ini.

Sultan Abu Bakar sendiri telah berangkat ke Negeri Pahang mengadap Sultan Ahmad. Sultan Abu Bakar menasihatkan Sultan Ahmad supaya menerima Residen Inggeris dan memberitahu bahawa untuk berperang dengan Inggeris adalah merupakan pekerjaan yang sia-sia saja.

Sultan Ahmad sebagaimana kebiasaannya terlebih dahulu terpaksa mendapatkan pandangan dari pembesar-pembesar baginda sebelum membuat keputusan.

Pembesar-pembesar Pahang seperti Datuk Bahaman, Maharaja Perba Jelai, Datuk Kaya Chenor, Imam Perang Indera Gajah telah meminta Sultan menolak permintaan Inggeris dan mereka bersedia berperang dengan Inggeris.

Akhirnya, dalam keadaan yang serba salah pada hari ini dalam tahun 1888 Sultan Ahmad terpaksa menandatangani sepucuk surat menerima perlindungan dan bantuan Inggeris di dalam urusan pentadbiran dan menjalankan sistem yang sama ke atas negeri Pahang seperti mana yang telah dijalankan ke atas negeri-negeri Melayu yang lain iaitu Negeri Perak, Selangor dan Sungai Ujong.

Sultan Ahmad juga telah mengakui bertanggungjawab ke atas pembunuhan Goh Hui. Dengan surat ini bermakna negeri Pahang terpaksa menerima seorang Residen Inggeris.

Pada bulan Oktober, 1888, John Pickersgill Rodger telah dilantik menjadi Residen Inggeris yang pertama di negeri Pahang dan bermulalah campur tangan Inggeris di Pahang secara langsung di dalam hal-hal pentadbiran, politik dan ekonomi negeri Pahang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard