Tag Archives: Rembau

chief_negeri_sembilan-800px
Sejarah

Perlantikan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan Yang Pertama

29 April 1898 – Yamtuan Besar Seri Menanti, Tuanku Muhamad Ibni Tuanku Antah telah dilantik sebagai Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama pada tahun 1898. Perlantikan ini adalah berdasarkan persetujuan Inggeris dan Undang Yang Empat.

Perlantikan ini juga merupakan satu langkah Kerajaan Inggeris untuk menyelesaikan rasa tidak puas hati di kalangan rakyat terutamanya penghulu-penghulu yang berfahaman konservatif yang mendakwa bahawa Yam Tuan Tuanku Muhamad adalah orang yang sepatutnya memerintah Kerajaan mengikut adat.

Yamtuan Tuanku Muhamad merupakan Yamtuan Seri Menanti yang ketujuh telah menggantikan ayahandanya Tengku Antah yang mangkat pada tahun 1888. Baginda dilantik atas persetujuan penghulu berenam iaitu Penghulu Johol, Ulu Muar, Jelebu, Teraci, Gunung Pasir dan Inas.

Pada tahun 1889, Tuanku Muhamad telah meletakkan Seri Menanti dan jajahan takluknya di bawah perlindungan Inggeris. Dengan itu, Negeri Sembilan menjadi satu gabungan di bawah perlindungan Inggeris tanpa persefahaman politik.

Untuk memudahkan pentadbiran dan meluaskan pengaruh di samping menyatukan semula luak-luak atau daerah-daerah yang berpecah, Inggeris telah bersetuju melantik Tuanku Muhamad menjadi Raja Negeri Sembilan bergelar Yang Di-Pertuan Besar Negeri Sembilan.

Pada hari perlantikan tersebut satu perjanjian telah ditandatangani antara Yang Dipertuan Besar, Dato’ Kelana dan Dato’ Bandar sebagai Penghulu Sungai Ujung, Dato’ Madika selaku Penghulu Jelebu, Datuk Johan Pahlawan sebagai Penghulu Johol dan Datuk Sedia Raja selaku Penghulu Rembau.

Intipati perjanjian tersebut antara lain menetapkan pemerintahan menurut perlembagaan adat negeri serta warisan nenek moyang, pengesahan pelantikan raja oleh Undang Yang Empat mengikut adat, menerima sebarang nasihat Residen bagi menyelesaikan permasalahan negeri, melarang sebarang campur tangan Yang Dipertuan berkaitan dengan masalah yang dihadapi oleh Undang Yang Empat kecuali mengenai soal sempadan negeri kalau diminta.

Undang Yang Empat akan menyambut perayaan di dalam negeri masing-masing kecuali dalam upacara tertentu yang dijemput, di hari kemangkatan kedua pihak dikehendaki membawa hadiah emas dan Undang Yang Empat dimestikan menabalkan seorang putera Raja sekiranya Yang Dipertuan Besar mangkat.

Perlantikan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama ini telah menyatukan Negeri Sembilan dan menamatkan rasa tidak puas hati yang pernah wujud di negeri itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Jelebu_District_Council-bw-800px
Sejarah

Perjanjian Yamtuan Jelebu Dengan Inggeris

26 April 1877 – Pada tahun 1877, satu perjanjian telah ditandatangani di antara Yamtuan Jelebu Tunku Abdullah bin Tuanku Radin dengan pihak British yang diwakili oleh Kolonel Anson.

Perkara-perkara yang dipersetujui dalam perjanjian ini ialah:

  1. Yamtuan Jelebu berjanji tidak akan mengganggu ketenteraman daerah-daerah Sri Menanti, Jempul, Johol dan lain-lain daerah yang bernaung di bawah Seri Menanti di bawah pemerintahan Yamtuan Antah;
  2. Yamtuan Jelebu bersetuju membenarkan sebarang aktiviti perdagangan dijalankan oleh sesiapa juga tidak kira Cina, Melayu dan bangsa-bangsa lain di Jelebu
  3. Yamtuan Jelebu bersetuju merujuk dan meminta nasihat dari Sultan Johor sekiranya terjadi sebarang masalah di Jelebu atau negeri-negeri jirannya yang tidak dapat diselesaikan sendiri.

Perjanjian ini adalah merupakan ikrar Yamtuan Jelebu Tunku Abdullah untuk tidak campur tangan dalam urusan luak-luak yang lain, terutamanya urusan luak-luak yang di dalam Konfiderasi Sri Menanti 2 di bawah pemerintahan Yamtuan Antah, iaitu Johol, Inas, Ulu Muar, Jempol, Terachi dan Gunong Pasir.

Persetujuan ini perlu oleh kerana semasa Yamtuan Seri Menanti, Tuanku Antah melarikan diri ke Johor kerana kalah berperang dengan Dato’ Kelana Sungai Ujung dan British dalam tahun 1874, Dato’ Jelebu bersama-sama dengan Dato’ Rembau dan Dato’ Kelana Sungai Ujung telah mengisytiharkan diri menjadi Penghulu di Luak masing-masing dan tidak mengakui beraja ke Seri Menanti lagi.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Laurence_Guillemard-800px
Sejarah

Perjanjian Mengubah Majlis Perundangan Negeri-Negeri Melayu

24 April 1927 – Perjanjian Mengubah Majlis Perundangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu di King’s House (Istana Tetamu) Kuala Lumpur telah diadakan pada tahun 1927. Perubahan ini telah dibincangkan oleh Gabenor Negeri-negeri Selat Sir Laurence Nunns Guillemard sejak dari tahun 1925 lagi.

Beliau telah mengumumkan satu rancangan pembaharuan perlembagaan dan pentadbiran yang meluas dan secara beransur-ansur menghapuskan jawatan Ketua Setiausaha. Dengan ini kuasa Ketua Setiausaha akan diserahkan kepada Residen-Residen dan Majlis-Majlis Undangan Negeri dan menarik keluar raja-raja dari Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu. Dengan demikian, Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu telah diperbaharui semula dengan memasukkan ke dalamnya anggota-anggota Melayu yang tidak rasmi menggantikan Raja-Raja Melayu di samping menyerahkan kuasa-kuasa kecil kepada Majlis Undangan Negeri.

Sir Laurence Guillemard

Sir Laurence Guillemard

Sebelum ini, terdapat lapan anggota tidak rasmi Majlis iaitu 5 wakil Eropah, 2 wakil China dan seorang wakil Melayu. Kemudiannya Guillemard menambahkan lagi anggota rasmi kepada 13 orang dan anggota tidak rasmi kepada 11 orang. Ketua-ketua jabatan diberikan kerusi dalam majlis tersebut. Tetapi keanggotaan Sultan ditarik dalam majlis itu dan dimasukkan pula 4 orang wakil baru daripada orang Melayu Empat orang anggota Melayu dalam Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ialah Raja Chulan, Raja di Hilir Perak, Tengku Musa’eddin Raja Muda kepada Sultan Sulaiman Selangor; Dato’ Abdullah bin Haji Dahan, Undang Rembau; dan Tengku Sulaiman, Tengku Besar kepada Sultan Abdullah Pahang.

Walaupun kesemua mereka datang daripada golongan aristokrasi dan dua orang daripadanya bakal raja-raja di negeri masing-masing tetapi mereka merupakan jurucakap rasmi kepada pendapat umum Melayu. Ini terbukti dalam bentuk perhatian yang diberikan oleh Raja Chulan dan Dato’ Abdullah kepada soal-soal pelajaran Melayu dan peluang anak-anak Melayu bekerja dengan pemerintah.

Di samping itu perubahan Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ada kaitannya dengan peristiwa-peristiwa yang berlaku pada penghujung 1920-an dan 1930-an di mana telah membabitkan kepentingan orang Melayu seperti soal perombakan semula pemusatan kuasa, zaman meleset dan tuntutan orang Tionghua yang berkehendakkan peranan yang lebih besar bagi mereka dalam urusan-urusan pentadbiran dan pemerintahan.

Perjanjian mengubah Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu pada hari ini dalam tahun 1927, kurang memberi kesan kepada pengembalian kuasa Raja-Raja Melayu dan orang Melayu. Kerajaan British tetap berkuasa dalam Majlis Undangan Negeri Melayu Bersekutu walaupun jumlah ahli tidak rasminya yang terdiri daripada orang Melayu bertambah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-bw-800px
Sejarah

Perjanjian Sungai Ujung 1874

21 April 1874 – Pada tahun 1874, Dato’ Kelana Abd. Rahman Sungai Ujung dan Dato’ Muda Linggi telah menandatangani perjanjian menerima perlindungan British ke atas Sungai Ujung di hadapan Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Andrew Clarke di Singapura sebagai ganjaran pihak British mengakui beliau (Dato’ Kelana) sebagai pemerintah Sungai Ujung.

Perjanjian ini adalah usaha terakhir Dato’ Kelana Sungai Ujung untuk menamatkan perbuatan menyekat dan mengenakan cukai secara paksa oleh pihak-pihak yang sukar diketahui ke atas pedagang-pedagang yang menggunakan Sungai Linggi. Dato’ Kelana Abd. Rahman yang menemui kesukaran untuk menamatkan perbuatan itu telah meminta bantuan senjata dan anggota untuk menghadapi pemungut-pemungut cukai di Sungai Linggi itu.

Dato’ Kelana Syed Abdul Rahman juga yang sebenarnya memang perlukan bantuan pihak yang lebih kuat untuk menghadapi Yamtuan Antah Seri Menanti, dan membantu Tuanku Ahmad Tunggal. Tuanku Ahmad Tunggal telah tidak dilantik oleh Orang-orang Besar menggantikan ayahandanya Yamtuan Imam yang baru mangkat (1872) sebaliknya Orang-orang Besar melantik sepupunya Tuanku Antah sebagai Raja Negeri Sembilan.

Tuanku Ahmad Tunggal yang tidak terpilih sebagai Raja itu telah meninggalkan Seri Menanti dan menemui Dato’ Kelana Sungai Ujung yang bersimpati dengannya. Tuanku Ahmad Tunggal berjanji akan mengangkat salah seorang anak Dato’ Kelana menjadi Yamtuan Muda Rembau sekiranya ia berjaya menjadi Raja Negeri Sembilan.

Di samping itu Dato’ Kelana juga menghadapi tentangan dari Dato’ Bandar yang tidak bersetuju dengan perjanjian itu. Bagaimanapun, Dato’ Bandar yang sudah tua itu tidak berdaya menghadapi kekuatan British dan terpaksa bersetuju tidak mencampuri hal ehwal Sungai Ujung melalui satu perjanjian pada 16hb Disember, 1874, dan pada 21hb Disember menyerah diri kepada Kerajaan British di Singapura.

Ketika ini British yang telah memerintah Melaka mula memasang jarum pengaruhnya di Sungai Ujung. Mereka telah berjaya mempengaruhi Dato’ Kelana dan berjanji akan membantunya menyerang Seri Menanti dengan berselindung untuk menolong Tuanku Ahmad Tunggal merebut takhta Kerajaan Negeri Sembilan yang menjadi haknya.

Akhirnya berlakulah peperangan yang sengit di antara Seri Menanti dengan Sungai Ujung yang dibantu oleh British. Peperangan ini berlaku di Bukit Putus dan terkenal dengan Peperangan Bukit Putus. Dalam peperangan ini Seri Menanti telah kalah di tangan tentera British yang diketuai oleh Captain Murry. Tuanku Antah melarikan diri hingga ke Johor.

Dengan kekalahan Seri Menanti itu maka Dato’ Kelana Sungai Ujung, Dato’ Rembau dan Dato’ Jelebu pun mengisytiharkan diri mereka bebas dan menjadi Penghulu di Luak masing-masing, dan tidak mengakui beraja ke Seri Menanti lagi. Dengan itu mudahlah British menyalurkan kuasa dan pengaruhnya ke ketiga-tiga Luak itu yang akhirnya terus berkuasa.

Melalui perjanjian ini pihak British bersetuju memberi bantuan senjata dan anggota dan juga perlindungan kepada Dato’ Kelana dengan syarat senjata-senjata itu tidak digunakan selain dari untuk mengekal dan mengawal keamanan serta kepentingan perdagangan.

Dato’ Kelana juga dikehendaki memberi maklumat-maklumat penting kepada pihak British mengenai perkembangan-perkembangan politik dan perdagangan di Sungai Ujung dan pihak British pula berkuasa penuh ke atas daerah Sempang dan kedua-dua tebing sungai di sepanjang Sungai Linggi dan Sempang hingga ke Permatang Pasir.

Perlindungan ini akan terus berlaku selagi Dato’ Kelana tidak berbuat sesuatu yang menyalahi kehendak-kehendak perjanjian. Ini adalah merupakan langkah pertama campur tangan British di Sungai Ujung. Dengan menggunakan perjanjian itu pihak British telah campur tangan sepenuhnya pada bulan Oktober 1874 apabila Kapten Tathan R.N. dilantik sebagai Penolong Residen, Sungai Ujung.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-3-800px
Sejarah

Cadangan Meletakkan Seri Menanti, Ulu Muar Dan Jempol Di Bawah Naungan British

13 April 1876 – Pada tahun 1876, satu cadangan untuk meletakkan daerah Seri Menanti, Ulu Muar dan Jempol di bawah naungan British telah dikemukakan oleh Sir F. W. Jervois, Gabenor Negeri-negeri Selat kepada Kerajaan British di London. Cadangan itu juga bertujuan untuk melantik seorang Penghulu (Malay Captain) yang disenangi oleh Inggeris dan disokong oleh kebanyakan Suku.

Di samping itu seorang Wakil British akan dilantik bagi ketiga-tiga daerah tersebut untuk menyakinkan penduduk-penduduk di situ bahawa Kerajaan British sedang berusaha untuk menyelesaikan masalah-masalah mereka. Ini adalah berikutan daripada perebutan kuasa di antara Tuanku Ahmad Tunggal (anakanda kepada Yamtuan Imam) dan Tuanku Antah (anakanda kepada Yamtuan Radin) untuk jawatan Yamtuan Besar.

Ketiga-tiga daerah itu adalah di bawah kuasa Tuanku Ahmad Tunggal yang disenangi oleh Inggeris dan mendapat sokongan 10 daripada 12 suku Tubuh di Seri Menanti dan yang juga berpengaruh di daerah Jelebu dan Jale. Bagaimanapun Tuanku Ahmad Tunggal tidaklah diangkat oleh Datuk -datuk Penghulu Luak dan Orang Empat Istana sebagai pengganti ayahandanya (Tuanku Imam) yang baru mangkat kerana tidak suka dengan kelakuannya.

Kedudukan Tuanku Ahmad Tunggal sebagai Yamtuan Seri Menanti dicabar oleh sepupunya Tuanku Antah, anakanda kepada Yamtuan Radin yang diangkat oleh Orang-orang Besar dan segolongan anak-anak Raja sebagai Yamtuan pada tahun 1872. Tuanku Antah dan pasukannya yang dikatakan telah menyebabkan kekacauan di Sungai Ujung telah melarikan diri dari buruan British dan Datuk Kelana yang menyokong Tuanku Ahmad Tunggal.

Setelah Tuanku Antah lari meninggalkan Seri Menanti maka Dato’ Kelana Sungai Ujung, Dato’ Rembau dan Dato’ Jelebu mengisytiharkan diri mereka sebagai Penghulu-penghulu yang bebas dalam Luak atau Daerah masing-masing.

Pada 5 Jun 1876 Tuanku Antah telah sampai ke Johor dan mengadap Sultan Johor. Pada 6hb Jun, beliau telah pergi ke Singapura menemui Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Frederick Aloysius Weld. Dalam pertemuan itu Tuanku Antah telah menyatakan persetujuannya untuk bersahabat dengan Kerajaan British dan membantu British memujuk Dato’ Muar, Dato’ Jempol dan Dato’ Terachi, Dato’ Gunung Pasir, Dato’ Inas dan Baginda Tan Mas yang dikatakan telah sama-sama menyebabkan kekacauan (menyerang Balai Polis) Sungai Ujung itu supaya menyerah diri.

Dalam pertemuan itu juga Tuanku Antah meminta British supaya tidak campur tangan jika beliau ingin berperang semula dengan Dato’ Kelana Syed Abdul Rahman (Syed Aman) untuk mengambil semula Seri Menanti. Di atas permintaan itu Sir Frederick menjawab, “Untuk menjaga keamanan Tuanku, sekarang baliklah Tuanku ke Seri Menanti dan menjadi Raja Seri Menanti sahaja. Sungai Ujung biarlah tinggal pada Syed Aman.

Dengan keputusan Gabenor British itu maka Tuanku Antah pun baliklah ke Seri Menanti dan menjadi Raja Seri Menanti sahaja yang berkuasa ke atas luak-luak Johol, Inas, Ulu Muar, Jempol, Terachi dan Gunung Pasir. Pada 23hb November, 1876 telah diadakan perjanjian di antara Tuanku Antah dengan Penghulu-penghulu Luak dengan disaksikan oleh Gabenor British untuk mengakui dan mengesahkan perlantikan Tuanku Antah sebagai Yamtuan Seri Menanti sahaja, dan bukan Yamtuan Besar atau ‘sultan’ Negeri Sembilan seperti yang dihajatkannya dahulu.

Bagaimanapun, perjanjian ini masih belum dapat meletakkan daerah Seri Menanti, Ulu Muar dan Jempol di bawah perlindungan British. Pada peringkat ini pihak British hanya mulai meresapkan kuasanya.

Hanya pada tahun 1889 (13hb Julai, 1889) barulah kawasan-kawasan itu terletak di bawah pengaruh dan perlindungan British dengan termeterainya perjanjian penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan di antara Tuanku Muhamad ibni Almarhum Tuanku Antah dengan Penghulu-penghulu Luak, Konfederasi Seri Menanti di satu pihak dan Gabenor Negeri-negeri Selat di pihak yang lain.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-3-800px
Sejarah

Perjanjian Penyatuan Semula Negeri Sembilan

18 Mac 1889 – Perjanjian penyatuan semula Negeri Sembilan telah ditandatangani oleh Yamtuan Besar Tuanku Muhamad yang juga Yamtuan Besar Seri Menanti dengan Undang Yang Empat yang membawa kepada pembentukan Negeri Sembilan pada tahun 1889.

Perjanjian ini ditandatangani setelah 10 tahun Yamtuan Antah menaiki takhta kerajaan Seri Menanti. Yamtuan Besar Tuanku Muhamad merupakan putera sulung Yamtuan Antah menaiki takhta kerajaan pada tahun 1888. Pelantikan beliau tidak diiktiraf oleh Undang Yang Empat iaitu Undang Luak Sungai Ujung, Jelebu, Rembau dan Johol.

Antara kandungan perjanjian yang bersejarah ini ialah persetujuan Undang Yang Empat mengiktiraf Yamtuan Besar Tuanku Muhamad sebagai Yamtuan Besar kepada keempat-empat Luak yang disatukan itu dengan nama Negeri Sembilan. Melalui perjanjian ini jugalah Yamtuan Besar Seri Menanti bersama-sama Undang Yang Empat bersetuju menerima seorang Penasihat British menjadi Penasihat kepada Negeri Sembilan melainkan hal-hal yang bersangkutan dengan hal-ehwal Agama Islam.

Perjanjian penyatuan semula Negeri Sembilan yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1889 membawa dua kesan. Kesan pertama ialah penyatuan beberapa Luak dengan nama Negeri Sembilan dan kesan kedua ialah bermulanya campur tangan British di Negeri Sembilan secara langsung.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
replika_istana_raja_melewar_rembau-800px
Sejarah

Perjanjian Inggeris – Rembau 1831

30 November 1831 – Pada tahun 1831, satu perjanjian Persahabatan dan Kerjasama telah dipersetujui di antara Kerajaan Inggeris dengan Penghulu Raja Ali dan Empat Suku yang memerintah Rembau dan Jajahan Takluknya. Kerajaan Inggeris telah diwakili oleh Robert Ibbetson, Residen Singapura, Pulau Pinang, Melaka dan Jajahan Takluknya. Perjanjian Inggeris – Rembau ini melibatkan soal-soal kawasan penempatan, perniagaan dan pengiktirafan Inggeris terhadap Rembau sebagai sebuah negeri yang merdeka.

Di antara kandungan perjanjian Inggeris – Rembau ini adalah :

  1. Kerajaan Inggeris mengakui bahawa Penghulu Raja Ali dan Empat Suku sebagai Ketua Pemerintah Rembau dan Jajahan Takluknya. Orang-orang Inggeris dan Orang-orang Rembau menjalinkan persahabatan dengan ikhlas dan jujur dan kedua-dua pihak tidak akan menimbulkan sebarang permusuhan di antara satu sama lain.
  2. Jika sesuatu pihak mempertikaikan sesuatu kawasan yang terletak di sempadan bersama, Ketua Pemerintah salah satu pihak hendaklah menghantar surat dan pegawai masing-masing menemui salah seorang Ketua Pemerintah daerah berkenaan untuk menyelesaikan masalah sempadan itu dengan cara persahabatan.
  3. Kedua-dua pihak bersetuju tidak boleh memasuki untuk mengejar, menangkap dan membawa balik rakyat yang lari dari daerah masing-masing ke dalam daerah salah satu pihak tetapi hendaklah melapor dan minta pulangkan orang itu dengan cara yang baik. Pihak pemerintah yang menangkap orang yang lari itu bebas memutuskan sama ada hendak memulangkan atau tidak.
  4. Dari segi perniagaan salah satu pihak dikehendaki melindungi sampan-sampan dan tongkang-tongkang pihak yang datang berniaga. Sebelum memasuki sesuatu daerah, peniaga-peniaga hendaklah mendapat kebenaran kastam daerah yang hendak dimasuki dan peniaga-peniaga terikat dengan undang-undang di dalam daerah-daerah yang dimasuki. Kedua-dua pihak pula bersetuju untuk menentang lanun-lanun bagi mengekalkan keselamatan perniagaan dan pelayaran.

Perjanjian lapan perkara ini menjadi garis panduan kepada kedua-dua pihak bagi menyelesaikan sebarang masalah yang timbul.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sir_andrew_clarke-800px
Sejarah

Perlantikan Sir Andrew Clarke Sebagai Gabenor Negeri-Negeri Selat

4 November 1873 – Pada tahun 1873, kerajaan Inggeris telah melantik Sir Andrew Clarke sebagai Gabenor Negeri-negeri Selat bagi menggantikan Sir Harry Ord. Perlantikan Sir Andrew Clarke dicatatkan sebagai sejarah penting dalam siri penjajahan Inggeris di Tanah Melayu.
Ini kerana melalui tindakan dan dasar-dasar beliau, sebahagian dari cita-cita penjajahan Inggeris di Tanah Melayu. Ini kerana melalui tindakan dan dasar-dasar beliau, sebahagian dari cita-cita penjajahan Inggeris di negeri ini telah dapat disempurnakan.

Dilahirkan dalam tahun 1924, Andrew Clarke telah ditauliahkan sebagai seorang pegawai dalam Pasukan Kejuruteraan Diraja England dan pernah berkhidmat di Australia dan New Zealand. Beliau juga pernah menjadi Menteri Kabinet dalam Parlimen Inggeris dan ini menjadikan beliau mahir dengan percaturan politik dan dasar penjajahan Inggeris. Perlantikan beliau sebagai Gabenor Negeri-Negeri Selat pada hari ini dalam tahun 1973, memberi peluang kepadanya untuk mempraktikkan segala pengalaman dan kemahiran tersebut. Beliau mendapat kepercayaan sepenuhnya dari kerajaan Inggeris malah beliau dikenali sebagai ’Imperialis Unggul’.

Sir_Andrew_Clarke

Sir Andrew Clarke

Ketokohan sebagai ’Imperialis’ di Tanah Melayu bermula dengan penglibatan dalam Perang Larut dan dalam perebutan takhta kerajaan Perak. Hasilnya dalam masa dua bulan, Clarke berjaya memujuk Raja Abdullah dan penyokong-penyokongnya untuk menandatangani Perjanjian Pangkor, yang memberikan Inggeris kuasa mentadbir negeri itu melalui perlantikan Residen.

Di Selangor, Clarke telah mengambil kesempatan untuk campur tangan dalam Perang Saudara antara anak-anak Raja dan pembesar-pembesar Selangor. Beliau akhirnya berjaya memujuk Sultan Abdul Samad untuk menyerahkan Selangor kepada pentadbiran Inggeris dan menempatkan seorang Residen.

Clarke juga bertanggungjawab membawa Negeri Sembilan di bawah pengaruh Inggeris. Penglibatannya dalam persengketaan merebut kuasa di Sungai Ujung dan Rembau telah memberi peluang kepada Inggeris untuk berkuasa di negeri itu.

Kebanyakkan tindakan yang dilakukan oleh Andrew Clarke, adalah merupakan keputusan peribadi beliau. Sebagai contoh, Clarke hanya memberitahu Pejabat Tanah Jajahan di London mengenai campur tangannya di Perak selepas seminggu beliau bertindak. Meskipun begitu tindakan Clarke itu mendapat restu sepenuhnya dari Inggeris dan adalah keputusan yang bijak bagi Inggeris melantik Sir Andres Clarke sebagai Gabenor Negeri-negeri Selat, pada hari dalam tahun 1873.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tin_mining-1-800px
Sejarah

Perbalahan Pelombong-Pelombong Bijih Timah Sungai Ujong

21 Ogos 1860 – Pada tahun 1860 telah berlaku perbalahan di antara pelombong-pelombong tempatan iaitu Dato Kelana Sending Sungai Ujong, pembesar-pembesar Rembau dan Sri Menanti.

Perbalahan pelombong-pelombong bijih timah yang akhirnya mengakibatkan pergaduhan antara dua pihak itu adalah berpunca dari tindakan pembesar-pembesar tempatan mengenakan cukai tambahan sebanyak 4,000 ringgit kepada pelombong-pelombong itu yang dahulunya hanya dikenakan cukai 1 ringgit satu kepala di samping bayaran tol yang tetap dan cukai ke atas bijih.

Kemarahan pelombong-pelombong itu tidak dapat dibendung dan tanpa mengendahkan nasihat Penghulu Rembau dan Dato Kelana Sending. Mereka telah mula mengancam ketenteraman orang-orang tempatan.

Akibatnya pada hari ini dalam tahun 1860 kedua belah pihak telah bertempur dan mengakibatkan kematian salah seorang ketua kumpulan pelombong-pelombong itu ialah Kapitan Sheng Meng Li.

Setelah mengalami kekalahan yang teruk pelombong-pelombong itu telah melarikan diri ke negeri-negeri jiran dan meminta perlindungan dan campur tangan British. Mereka menuntut ganti rugi akibat peristiwa itu.

Walaupun tidak ada usaha dibuat untuk mendapatkan ganti rugi itu tetapi pihak berkuasa British di Melaka telah cuba memujuk agar Dato Kelana Sending melepaskan kuasanya ke atas Sungai Linggi.

Menyedari yang kekuasaannya tidak begitu kuat, Dato Kelana Sending telah menyatakan hasratnya untuk membuat perjanjian perniagaan dengan pihak Kerajaan British di mana pihak British dikehendaki mengawal Sungai Linggi dan dibenarkan mengenakan cukai 10% kepada semua bijih yang dibawa dari lombong-lombong di Sungai Ujong.

Kerajaan Negeri-Negeri Selat bukan sahaja telah bersetuju dengan cadangan perjanjian itu malah telah mencadangkan pula supaya seorang Penolong Residen ditempatkan di Linggi bagi menyelesaikan masalah perniagaan di antara pedagang-pedagang British dengan pedagang-pedagang bumiputera dan juga untuk membina sebuah balai polis di Simpang.

Bagaimanapun semua hasrat dan cadangan itu tidak menjadi kenyataan. Namun, pada akhir tahun 1860 seramai 5,000 orang pelombong telah kembali ke Sungai Ujong dan mula bekerja semula di lombong-lombong yang ditinggalkan itu.

Peristiwa seperti ini merupakan salah satu faktor-faktor penting mengenai campur tangan Inggeris di Sungai Ujong dalam tahun 1874.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-2-800px
Sejarah

Penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan

13 Julai 1889 – Dalam tahun 1889, satu persetujuan penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan telah dicapai. Yamtuan Besar Seri Menanti Tuanku Mohamad ibni Almarhum Tuanku Antah bersama-sama pemerintah-pemerintah Johol (termasuk Gemencheh), Inas, Ulu Muar, Jempol, Gunung Pasir dan Terachi, bersama-sama dengan Tunku Syed Hamid pemerintah Tampin dan Dato Setia Raja dari Rembau dengan rasminya telah bersetuju menerima perlindungan British melalui satu perjanjian yang telah ditandatangani bersama oleh Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Cecil Clementi Smith.

Yamtuan Besar Tuanku Muhammad Shah

Yamtuan Besar Tuanku Muhammad Shah

Persetujuan juga dicapai untuk melantik Residen British bagi membantu pentadbiran Kerajaan Konfederasi ini. Dengan penubuhan Konfederasi ini, maka kawasan Negeri Sembilan terbahagi kepada dua daerah pentadbiran yang diakui oleh Inggeris.

Yang pertama ialah kawasan bahagian Timur yang mengandungi Sungai Ujung (termasuk Jelebu) di bawah Residen Sungai Ujung iaitu W.F.B. Paul, manakala bahagian Barat dengan nama Negeri Sembilan terletak di bawah Residen Negeri Sembilan, Martin Lister.

Setiap daerah ini ditadbir secara berasingan dan mempunyai organisasi pentadbirannya yang tersendiri seperti Pasukan Polis dan jabatan-jabatan yang menguruskan yang menguruskan pendapatan dan perbelanjaan negeri.

Pada 8 Ogos 1895, satu lagi perjanjian telah ditandatangani di hadapan Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Charles Bullen Hugh Mitchell mengenai penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan yang lebih besar dengan Martin Lister telah dilantik sebagai Residennya yang pertamanya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard