Tag Archives: perlembagaan

Laurence_Guillemard-800px
Sejarah

Perjanjian Mengubah Majlis Perundangan Negeri-Negeri Melayu

24 April 1927 – Perjanjian Mengubah Majlis Perundangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu di King’s House (Istana Tetamu) Kuala Lumpur telah diadakan pada tahun 1927. Perubahan ini telah dibincangkan oleh Gabenor Negeri-negeri Selat Sir Laurence Nunns Guillemard sejak dari tahun 1925 lagi.

Beliau telah mengumumkan satu rancangan pembaharuan perlembagaan dan pentadbiran yang meluas dan secara beransur-ansur menghapuskan jawatan Ketua Setiausaha. Dengan ini kuasa Ketua Setiausaha akan diserahkan kepada Residen-Residen dan Majlis-Majlis Undangan Negeri dan menarik keluar raja-raja dari Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu. Dengan demikian, Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu telah diperbaharui semula dengan memasukkan ke dalamnya anggota-anggota Melayu yang tidak rasmi menggantikan Raja-Raja Melayu di samping menyerahkan kuasa-kuasa kecil kepada Majlis Undangan Negeri.

Sir Laurence Guillemard

Sir Laurence Guillemard

Sebelum ini, terdapat lapan anggota tidak rasmi Majlis iaitu 5 wakil Eropah, 2 wakil China dan seorang wakil Melayu. Kemudiannya Guillemard menambahkan lagi anggota rasmi kepada 13 orang dan anggota tidak rasmi kepada 11 orang. Ketua-ketua jabatan diberikan kerusi dalam majlis tersebut. Tetapi keanggotaan Sultan ditarik dalam majlis itu dan dimasukkan pula 4 orang wakil baru daripada orang Melayu Empat orang anggota Melayu dalam Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ialah Raja Chulan, Raja di Hilir Perak, Tengku Musa’eddin Raja Muda kepada Sultan Sulaiman Selangor; Dato’ Abdullah bin Haji Dahan, Undang Rembau; dan Tengku Sulaiman, Tengku Besar kepada Sultan Abdullah Pahang.

Walaupun kesemua mereka datang daripada golongan aristokrasi dan dua orang daripadanya bakal raja-raja di negeri masing-masing tetapi mereka merupakan jurucakap rasmi kepada pendapat umum Melayu. Ini terbukti dalam bentuk perhatian yang diberikan oleh Raja Chulan dan Dato’ Abdullah kepada soal-soal pelajaran Melayu dan peluang anak-anak Melayu bekerja dengan pemerintah.

Di samping itu perubahan Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ada kaitannya dengan peristiwa-peristiwa yang berlaku pada penghujung 1920-an dan 1930-an di mana telah membabitkan kepentingan orang Melayu seperti soal perombakan semula pemusatan kuasa, zaman meleset dan tuntutan orang Tionghua yang berkehendakkan peranan yang lebih besar bagi mereka dalam urusan-urusan pentadbiran dan pemerintahan.

Perjanjian mengubah Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu pada hari ini dalam tahun 1927, kurang memberi kesan kepada pengembalian kuasa Raja-Raja Melayu dan orang Melayu. Kerajaan British tetap berkuasa dalam Majlis Undangan Negeri Melayu Bersekutu walaupun jumlah ahli tidak rasminya yang terdiri daripada orang Melayu bertambah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jata_johor-800px
Sejarah

Pemasyhuran Undang-Undang Tubuh Kerajaan Johor

14 April 1895 – Pada tahun 1895 Sultan Abu Bakar telah mengadakan satu istiadat di Johor Bahru kerana menandatangani dan memasyhurkan Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor iaitu Perlembagaan bagi negeri Johor yang telah disediakan oleh Jemaah Menteri-menteri Baginda yang dibantu oleh sebuah syarikat peguam di Singapura, Rodyk and Davidson. Dalam istiadat ini Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor itu telah ditandatangani oleh Sultan Abu Bakar, adinda baginda, Ungku Muhamad Khalid Ibni Almarhum Temenggung Ibrahim dan Tengku Mahkota Ibrahim. Perlembagaan ini ditandatangani juga oleh Ahli-ahli Jemaah Menteri dan ahli-ahli Mesyuarat Kerajaan Johor.

Di antara kandungan Undang-undang Tubuh Kerajaan itu ialah:

  • Syarat-syarat bagi melantik atau menabalkan Sultan serta menetapkan wang-wang perbelanjaan dan aturan-aturan bagi menggantikan Sultan Johor itu hingga berketurunan;
  • Peraturan-peraturan dan kewajipan-kewajipan Majlis Mesyuarat Menteri-menteri dan Majlis Mesyuarat Negeri;
  • Aturan-aturan berkenaan dengan agama dalam negeri Johor;
  • Menetapkan asas hukuman-hukuman undang-undang yang akan dijalankan di dalam mahkamah-mahkamah keadilan; dan
  • Mengenai perjanjian dengan negara-negara asing.

Undang-undang Tubuh ini kemudiannya diwartakan pada 14 September 1895, (24 Rabiul-Awal 1333). Semenjak ia diperakukan dan dimasyhurkan Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor ini telah mengalami empat kali tambahan yang berlaku di sepanjang pemerintahan Sultan Ibrahim.

  1. Perubahan pertama pada 1 April 1908
  2. Perubahan kedua pada 17 September 1912
  3. Perubahan Ketiga pada 12 Mei 1914
  4. Perubahan Keempat pada 17 Julai 1918

Di antara Kerajaan-kerajaan Melayu di Tanah Melayu dalam kurun Masihi yang ke-19, Kerajaan Johor lah yang mula-mula memakai Undang-undang Tubuh yang bertulis. Teks asal Undang-undang Tubuh 1895 hingga 1908 adalah ditulis dalam tulisan Jawi. Undang-undang ini (1895-1918) masih terpakai bagi Kerajaan Johor hingga sekarang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
malayan_union-bw-800px
Sejarah

Penubuhan Malayan Union

01 April 1946 – Pada tahun 1946, Tanah Melayu telah diletakkan di bawah Sistem Pentadbiran yang dikenali sebagai Malayan Union bagi menggantikan pemerintahan sementara iaitu Pentadbiran Tentera British atau BMA. Penubuhan Malayan Union ini telah meletakkan Tanah Melayu sebagai sebuah negeri naungan negeri jajahan British sepenuhnya dengan diketuai oleh seorang Gabenor British.

Di bawah pentadbiran ini Sultan-sultan Melayu telah kehilangan kedaulatan dan kuasa-kuasa ke atas negeri-negeri masing-masing, ianya terhad kepada soal agama Islam dan adat istiadat dalam negeri sahaja. Perlembagaan Malayan Union juga telah memberi hak kewarganegaraan yang saksama tanpa mengira bangsa dan asal keturunan melalui prinsip Jus Soli.

Akibat daripada tentangan yang kuat dan berterusan daripada orang-orang Melayu mengenai penubuhan Malayan Union suatu Jawatankuasa Kerja telah ditubuhkan pada Julai 1946 bagi merangka sebuah perlembagaan baru yang dapat diterima oleh orang Melayu. Draf perlembagaan tersebut telah disiapkan pada bulan Disember 1947, menjadi asas kepada Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang telah ditandatangani pada 21 Januari 1948.

Penubuhan Malayan Union telah membangkitkan dan menyemarakkan semangat patriotisme di kalangan orang-orang Melayu untuk menuntut kemerdekaan negara daripada penjajah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Muzium_Negeri_Sembilan-800px
Sejarah

Pindaan Perlembagaan Negeri Sembilan Diluluskan

27 Mac 1959 – Dalam tahun 1959, Majlis Negeri Sembilan telah meluluskan Pindaan Perlembagaan Negeri Sembilan. Majlis Negeri Sembilan yang lama akan dibubarkan pada 14 April 1959.

jata negeri sembilan

Pindaan utama di dalam Perlembagaan Negeri Sembilan ialah pembentukan Dewan Perundangan yang mempunyai 24 ahli dengan seorang Menteri Besar yang dipilih. Ia juga mewujudkan Dewan Keadilan dan Undang. Dewan ini akan memberi nasihat kepada pemerintah di dalam perkara-perkara yang dirujuk kepada Dewan ini oleh Pemerintah dan Undang.

Dewan ini dipengerusikan oleh Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan. Pindaan Perlembagaan ini juga telah mengiktiraf perlantikan Dato Shahbandar, Sungai Ujong. Pindaan Perlembagaan Negeri Sembilan telah banyak membawa perubahan di dalam sistem pentadbiran Negeri Sembilan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sultan_Abdul_samad_Building-800px
Sejarah

Pembukaan Rasmi Mahkamah Agung

26 Mac 1984 – Pembukaan Rasmi Mahkamah Agung telah disempurnakan oleh DYMM Seri Paduka Baginda, Sultan Haji Ahmad Shah bertempat di Bangunan Sultan Abdul Samad, Kuala Lumpur. Dalam upacara tersebut baginda telah berkenan memeriksa perbarisan kehormat 107 anggota Batalion 11 Rejimen Askar Melayu Diraja yang diketuai oleh Mejar Ismail Haniffah dengan diiringi 60 anggota Pancaragam Pusat Kor Kovalri Diraja.

Keberangkatan baginda ke dalam Mahkamah Agung diiringi oleh Pemangku Perdana Menteri – Datuk Musa Hitam, Ketua Hakim Negara – Tan Sri Haji Mohd Salleh Abas, Hakim Mahkamah Persekutuan – Tan Sri Wan Sulaiman Pawan Teh, Hakim Besar Malaya – Tan Sri Abdul Hamid Omar dan Hakim Besar Borneo – Tan Sri Lee Hun Hoe. Baginda turut berkenan melawat ke Dewan Penghakiman, bilik Tan Sri Abdul Kadir Yusof dan bilik Tan Sri Abdul Hamid Omar.

Dalam titah perasmiannya baginda berharap agar dengan pembinaan bangunan mahkamah baru dan pembaikan mahkamah lama, urusan pentadbiran kehakiman dan perbicaraan dapat dijalankan dalam keadaan yang lebih selesa dan sesuai. Mahkamah Agung melambangkan kemuncak bidang kehakiman di negara ini dan mempunyai kedudukan istimewa dalam Perlembagaan Malaysia. Mulai daripada 1 April 2007, Mahkamah Agung telah berpindah ke Jalan Duta secara berperingkat.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
terengganu_dewan_undangan-800px
Sejarah

Pindaan Perlembagaan Negeri Terengganu Diluluskan

24 Mac 1959 – Majlis Mesyuarat Negeri Terengganu telah melangsungkan Persidangan dan telah meluluskan dengan sebulat suara pindaan kepada perlembagaan negeri Terengganu untuk mengadakan cara-cara baru dalam pentadbiran negeri itu.

Menurut sistem yang baru dan bakal diperkenalkan itu, negeri Terengganu akan mempunyai sebuah Dewan Undangan Negeri yang kesemua sekali ahli-ahlinya dipilih oleh rakyat bukannya dengan lantikan seperti sebelum ini. Perlembagaan negeri Terengganu yang dipinda ini akan berkuatkuasa pada 30 April 1959 apabila Majlis Mesyuarat Negeri yang ada sekarang yang diketuai oleh Menteri Besar Dato’ Haji Kamaruddin Idris dibubarkan.

Apabila Majlis Mesyuarat Negeri dibubarkan, sebuah kerajaan sementara akan dibentuk untuk menjalankan urusan pentadbiran negeri dari 30 April sehinggalah Dewan Undangan yang baru ditubuhkan. Dengan pembubaran majlis Mesyuarat Negeri itu juga membolehkan satu pilihanraya diadakan dan rakyat akan memilih wakil-wakil mereka sendiri dalam Dewan Undangan berdasarkan prinsip demokrasi yang diamalkan oleh kerajaan.

Dengan lulusnya pindaan Perlembagaan Negeri Terengganu pada hari ini dalam tahun 1959 telah membawa satu era baru dalam pentadbiran negeri tersebut iaitu memberi kebebasan kepada rakyat untuk memilih kerajaan yang akan menerajui negeri Terengganu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
reid_commision
Sejarah

Pembentukan Suruhanjaya Perlembagaan Reid

21 Mac 1956 – Pada tahun 1956, sebuah suruhanjaya bebas yang dikenali sebagai Suruhanjaya Perlembagaan Reid telah dibentuk untuk mengkaji dan menggubal Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu sebagai persediaan mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Suruhanjaya Perlembagaan Reid telah dipengerusikan oleh Lord William Reid, Hakim Mahkamah Rayuan England dan dianggotai oleh Sir Ivor Jennings, Sir William Mac Kell, Hakim Abdul Hamid dan B. Malik. Sehingga Oktober 1956, suruhanjaya ini telah menerima 131 memorandum dari pelbagai lapisan individu dan organisasi untuk dikaji.

Tempoh untuk menyiapkan draf perlembagaan ialah selama lapan bulan dan Suruhanjaya tersebut telah mengemukakannya kepada sebuah Jawatankuasa Kerja untuk diperhalusi sebelum dirujuk oleh Majlis Raja-raja untuk disahkan.

Majlis Raja-raja telah memperkenankan perlembagaan tersebut pada bulan Jun 1957 dan Majlis Perundangan Persekutuan telah menerima dan meluluskannya pada 15 Ogos 1957.

Perlembagaan tersebut telah dikuatkuasakan pada 27 Ogos dan secara rasminya dilaksanakan apabila Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Penubuhan Majlis Persekutuan

20 Oktober 1909 – Pada tahun 1909, satu persetujuan telah dicapai antara Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Raja-raja Negeri-negeri Melayu Bersekutu untuk membentuk Majlis Persekutuan, iaitu setelah termeterinya Perjanjian Perlembagaan Majlis Persekutuan.

Pada tahun 1896 kerajaan Inggeris di dalam usahanya menguasai pentadbiran negeri-negeri Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan telah menukarkan corak pentadbirannya dari sistem Residen telah mengurangkan dan melemahkan lagi kuasa Sultan-sultan dan Majlis-majlis Negeri. Ia hanya menguntungkan pihak Inggeris dari segi ekonomi.

Pada tahun 1903, di dalam Majlis Durbar yang telah diadakan di Kuala Lumpur, Sultan Perak iaitu Sultan Idris telah menyuarakan bantahan baginda mengenai penubuhan Persekutuan dan meminta supaya dapat diadakan satu Majlis Persekutuan yang longgar.

Sultan Idris membidas kerajaan Inggeris bahawa kuasa yang sebenarnya sekarang berada di tangan Residen Jeneral dan meminta agar kuasa tersebut dilonggarkan.

Tujuan utama Majlis Raja-raja menyuarakan bantuan tersebut adalah untuk menguatkan semula Kerajaan-kerajaan Negeri, Majlis-majlis Negeri dan mengukuhkan kedudukan Sultan-sultan.

Kerajaan Inggeris di Tanah Melayu pada awal kurun ke-20 itu sedang mengembangkan pengaruhnya terhadap Negeri-negeri Utara Tanah Melayu berusaha untuk menarik minat Negeri-negeri Utara Tanah Melayu terhadap pihak Inggeris.

Ekoran daripada bantahan Sultan Idris dan desakan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu maka pada hari ini dalam tahun 1909, John Anderson, Pesuruhjaya Tinggi Inggeris dan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu telah mencapai persetujuan untuk membentuk Majlis Persekutuan yang bertujuan untuk membahagikan kuasa pentadbiran (desentralisasi).

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sabah_hari_malaysia-800px
Sejarah

Parlimen Membahaskan Cadangan Menubuhkan Gagasan Malaysia

16 Oktober 1961 – Pada tahun 1961, YTM Perdana Menteri Tunku Abdul Rahman Putra telah membentangkan satu usul bagi menubuhkan gagasan Malaysia. Usul itu berbunyi:
“Bahawa Dewan ini bersetuju pada prinsipnya dengan Konsep Malaysia itu mengandungi sebelas negeri Persekutuan Tanah Melayu, Singapura, Brunei, Borneo Utara dan Sarawak merestui usaha kerajaan untuk menjayakan gagasan tersebut di mana Perdana Menteri Tunku Abdul Rahman Putra akan memberitahu sebarang kemajuan kepada Dewan ini”.

Sebelum ia dibahaskan, Dewan telah menolak satu pindaan yang dikemukakan oleh Presiden PAS, Dr. Burhanuddin Al-Helmi, supaya Malaysia itu meliputi Republik Indonesia dan Filipina selain dari Tanah Melayu, Singapura dan tiga buah negeri di Borneo. Yang Dipertua Dewan Rakyat, Datuk Hj. Mohd.

Noah Omar telah menolak pindaan tersebut berdasarkan Peraturan Tetap Dewan yang menurut beliau tidak kena pada tempatnya kerana usul Perdana Menteri itu hanya meminta Dewan memperkenankan pelaksanaan Persekutuan Melayu Raya. Ahmad Boestamam dari Barisan Sosialis pula berpendapat bahawa Malaysia anjuran Tunku itu bukanlah Melayu Raya. Bagaimanapun beliau menyokong kalau Malaysia itu sebagai peringkat awal untuk menubuhkan Melayu Raya atau Malaysia Raya.

Sewaktu membentangkan usul itu Perdana Menteri menegaskan bahawa dengan perpaduan dan keazaman, kita mungkin berjaya untuk mencapai matlamat menciptakan gabungan yang lebih besar iaitu Malaysia. Konsep asas gagasan itu merangkumi kesebelas negeri dalam Persekutuan Tanah Melayu serta Brunei, Sabah dan Sarawak yang disatukan dalam satu Persekutuan.

Perlembagaan Persekutuan yang baru ini akan berasaskan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu. Sedikit perubahan akan dibuat untuk mengadakan peraturan-peraturan bagi masa peralihan kerana kepentingan ketiga-tiga Wilayah Kalimantan dan Singapura.

Dalam ucapannya semasa membentangkan usul itu Perdana Menteri, Tunku Abdul Rahman, menegaskan bahawa semua negeri dalam Malaysia akan menikmati taraf yang sama. Di bawah konsep Malaysia ini tidak ada negeri yang akan menjadi tanah jajahan, bahkan tidak akan ada negeri yang dipanggil Persekutuan Tanah Melayu kerana tempatnya digantikan oleh sebuah negara yang bergabung akan mempunyai taraf yang sama dan mengekalkan kuasa-kuasa tempatan seperti yang akan dipersetujui oleh negeri-negeri itu.

Usul ini telah diluluskan oleh Dewan Rakyat pada 18 Oktober 1966. Ucapan Perdana Menteri, Tunku Abdul Rahman itu telah menjadi kenyataan pada 16 September 1963 apabila gagasan ini diisytiharkan dengan rasminya dalam bentuk yang dikenali sebagai Persekutuan Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard