sultan_abdul_hamid_kedah-800px
Sejarah

Perjanjian Kedah – Inggeris 1923

 

1 November 1923 – Perjanjian Kedah – Inggeris telah ditandatangani di antara Sir Laurence Guilemard, Gabenor Negeri-negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Tunku Ibrahim wakil Sultan Kedah pada tahun 1923. Melalui perjanjian ini, Negeri Kedah secara rasmi menerima seorang Penasihat Inggeris.

Menurut Perjanjian Bangkok yang ditandatangani pada 10 Mac 1909, Siam bersetuju menyerahkan kuasa kedaulatan, pertahanan, pentadbiran dan segala hak milik ke atas Negeri-negeri Utara Tanah Melayu iaitu Perlis, Kelantan, Terengganu dan Kedah. Dengan perjanjian ini Negeri-negeri tersebut secara tidak langsung diletakkan di bawah kuasa Inggeris.

Sultan Abdul Hamid Halim Shah

Bagaimanapun bukanlah mudah bagi Inggeris untuk berkeras di Negeri Kedah. Inggeris terpaksa menghadapi tentangan yang sungguh hebat di negeri itu jika dibandingkan dengan negeri-negeri lain. Selepas Perjanjian Bangkok, Inggeris telah menghantar George Maxwell sebagai Penasihat Inggeris di Kedah tetapi beliau telah ditentang oleh pembesar-pembesar Kedah dan Sultan Kedah sendiri enggan menerimanya malahan enggan menandatangani sebarang perjanjian dengan Inggeris.

Namun begitu akhirnya Sultan Kedah terpaksa juga menerima kedatangan Inggeris itu atas hubungan kerjasama. Inggeris merasakan kedudukannya di Kedah harus diperkukuhkan. Menyedari hal ini maka pada hari ini dalam tahun 1923 perjanjian ini telah ditandatangani antara Inggeris dengan Kerajaan Kedah. Di antara lain perjanjian ini menyatakan:-

  •  Negeri Kedah akan terus diletakkan di bawah perlindungan Inggeris dan Sultan Kedah tidak dibenarkan berhubung dengan kuasa-kuasa luar kecuali dengan persetujuan Inggeris.
  • Inggeris tidak akan menyerahkan kekuasaannya ke atas Negeri Kedah kepada kuasa-kuasa lain atau menyatukan Kedah dengan sebarang negeri atau tanah jajahannya yang lain tanpa persetujuan bertulis dari Sultan Kedah.
  • Pewarisan takhta kerajaan atau pengganti Sultan akan ditentukan oleh Sultan yang memerintah setelah diputuskan di Majlis Negeri serta dengan persetujuan Inggeris.

Dengan termeterainya perjanjian ini, Negeri Kedah dengan rasminya terletak di bawah naungan Inggeris bersama-sama dengan Terengganu, Kelantan dan Perlis. Negeri-negeri ini terangkum di bawah Negeri-negeri Melayu Tak Bersekutu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Temenggong-Abu-Bakar_wbg-800px
Sejarah

Maharaja Abu Bakar Diiktiraf Sebagai Pemerintah Muar

24 Oktober 1878 – Pada tahun 1878, Maharaja Abu Bakar diiktiraf sebagai Pemerintah Muar oleh Kerajaan Inggeris. Pengiktirafan ini dibuat berikutan dengan kemangkatan Yang Dipertuan Muar, Sultan Ali Iskandar pada 20 Jun 1877. Muar pada mulanya adalah sebahagian daripada negeri Johor tetapi hasil daripada perjanjian antara kerajaan Johor dengan Inggeris pada 10 Mac 1855, Muar telah dijadikan sebuah negeri yang berasingan.

Sultan Ali Iskandar telah dilantik menjadi Yang Dipertuannya yang pertama. Sebelum Sultan Ali mangkat, baginda telah meninggalkan wasiat supaya putera baginda, Tengku Mahmud menggantikan baginda. Wasiat ini telah ditentang oleh Tengku Alam yang merasakan lebih berhak kerana ia lebih tua dari Tengku Mahmud.

Sengketa perebutan takhta ini kian meruncing apabila Pemangku Gabenor Negeri-negeri Selat, Gabenor Anson pada 26 November 1877, meletakkan Maharaja Abu Bakar sebagai pemerintah Muar. Tindakan ini diambil kerana memenuhi permintaan penghulu dan ketua-ketua tempatan Muar. Tindakan Anson ini dibantah oleh Tengku Alam. Bantahan tersebut tidak diendahkan oleh Anson dan beliau terus mengiktiraf Maharaja Abu Bakar sebagai pemerintah Muar pada hari ini dalam tahun 1878.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Bukit_bendera_funicular-800px
Sejarah

Perkhidmatan Keretapi Bukit Bendera Bermula

21 Oktober 1923 – Pada hari ini dalam tahun 1923, Perkhidmatan Keretapi Bukit Bendera atau dahulunya dikenali sebagai ‘Penang Hill’ bermula. Bukit Bendera yang berketinggian 830 meter daripada paras laut, merupakan bukit yang pertama di negara ini yang mempunyai stesen keretapi.

Sejarah awal perkhidmatan keretapi di Bukit Bendera bermula pada tahun 1897, apabila J. Hein dan A. Wilson membuat permohonan rasmi kepada J.K Birch, Residen Kounselor Pulau Pinang untuk menjalankan perkhidmatan keretapi tarik dengan kawat ke puncak Bukit Bendera. Pada 21 November 1899, Majlis Mesyuarat Jajahan Negeri Selat di Singapura telah meluluskan Rang Undang-Undang Keretapi Bukit Bendera. Berikutan itu Syarikat Keretapi Bukit Bendera ditubuhkan oleh Kogan, Heim dan Wilson.

bukit bendera

Syarikat yang mempunyai dua buah keretapi ini kemudiannya dibubarkan setelah mengalami kerosakan dan masalah kewangan. Selepas Perang Dunia Pertama, Kerajaan Negeri-Negeri Selat bercadang untuk membangunkan semula keretapi Bukit Bendera. Oleh itu Arnold R. Johnson, seorang jurutera tempatan dihantar ke Switzerland untuk mempelajari teknik keretapi yang digerakkan dengan kuasa elektrik. Kerja-kerja membina keretapi baru dimulakan oleh beliau pada tahun 1920.

Keretapi tersebut memulakan perkhidmatannya pada hari ini dalam tahun 1923 dan dirasmikan oleh Gabenor Negeri-Negeri Selat, Sir Lawrence Nums pada 1 Januari 1924. Hingga kini Keretapi Bukit Bendera masih lagi menjadi tarikan untuk para pelancong ke Pulau Pinang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Perak-800px
Sejarah

Perjanjian Low Ditandatangani

18 Oktober 1826 – Pada tahun 1826, wakil politik Gabenor Pulau Pinang, Melaka dan Singapura bagi pihak Gabenor dan Syarikat Hindia Timur Inggeris Kapten James Low dan Sultan Perak, Sultan Abdullah Mu’azzam Shah menandatangani suatu perjanjian yang dikenali sebagai Perjanjian Low.

Perjanjian ini adalah kerana sikap Raja Ligor yang tidak menghormati Perjanjian Burney yang ditandatangani oleh pihak Inggeris dengan Raja Siam pada tahun 1825. Setelah Kapten Burney kembali ke India, Raja Ligor tidak menghormati janjinya mengenai negeri Perak iaitu mengakui hak Sultan Perak untuk ‘memerintah negeri baginda sendiri’. Ini dapat dipastikan apabila Raja Ligor menghantar utusan dengan pasukan tenteranya ke Perak. Raja Ligor telah memberi jawapan yang berdolak-dalik apabila Gabenor Robert Fullerton meminta penjelasan mengenai perbuatannya itu.

Robert Fullerton

Robert Fullerton

Perjanjian Low Ditandatangani

Oleh kerana bimbangkan amaran dari Siam itu dan mengenangkan betapa Inggeris telah mengecewakan harapan Sultan Kedah dengan tidak membantu baginda dari serangan Siam dalam tahun 1821, Sultan Perak berkehendakkan satu perjanjian persahabatan yang dapat menjamin keselamatan negeri baginda dari serangan Siam. Permintaan baginda itu telah dipersetujui lalu pada hari ini dalam tahun 1826, Perjanjian Low ditandatangani.

Di antara perkara-perkara penting yang termaktub dalam perjanjian itu ialah Sultan Perak tidak boleh membuat apa jua bentuk hubungan dengan Raja Siam dan pembesar-pembesarnya, begitu juga dengan Raja Selangor dan pembesar-pembesar baginda, dan juga kuasa-kuasa lain yang berkaitan dengan politik, pentadbiran dan urusan Kerajaan Negeri Perak. Baginda juga mengaku tidak akan mengirim ufti Bunga Emas dan apa jua biaya kepada Raja Siam, Sultan Selangor dan kuasa-kuasa lain.

Perjanjian Low ini telah memeranjatkan pihak atasan di India. Dalam menjanjikan perlindungan Inggeris ke atas negeri Perak itu, Kapten James Low telah melampaui batas kuasa dan arahan yang diberikan kepadanya. Beliau dikatakan telah melanggar dasar tidak campur tangan Syarikat Hindia Timur Inggeris. Bagaimanapun, perjanjian itu mendapat restu dan kelulusan daripada Gabenor Negeri-Negeri Selat, Robert Fullerton.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
replika_tahta_perak-800px
Sejarah

British Mengambil Alih Kuasa Pentadbiran Negeri Perak

12 Oktober 1875 – Pada tahun 1875, Sultan Abdullah Sultan Perak di dalam keadaan serba salah dan dengan desakan J.W.W. Birch terpaksa menandatangani surat persetujuan menyerah kuasa pentadbiran Negeri Perak kepada Inggeris. Dengan ini bermulalah pentadbiran Inggeris secara langsung keatas Negeri Perak.

Perjanjian Pangkor yang ditandatangani pada 20 Januari , 1874 tidak dapat menyelesaikan persengketaan politik malah telah merumitkan lagi keadaan politik Negeri Perak. Dalam beberapa perundingan yang menghasilkan Perjanjian Pangkor, hanya Raja Abdullah dan penyokong-penyokongnya sahaja yang hadir, sementara Sultan Ismail dan Raja Yusuf iaitu pembesar-pembesar yang harus terlibat tidak hadir di dalam perjumpaan tanpa dirancang itu. Ini menggambarkan bahawa Sir Andrew Clark hanya berminat untuk melantik Sultan yang sesuai dengan kehendak-kehendaknya.

sir andrew_clarke

Sir Andrew Clarke

Ini menimbulkan kemarahan kepada Sultan Ismail dan Raja Yusuf lalu menyatakan penentangan mereka terhadap perjanjian itu. Pembesar-pembesar Negeri Perak menyatakan mereka masih belum menyerahkan kuasa pentadbiran Perak kepada Inggeris. Ini dapat dibuktikan bahawa Sultan Abdullah bukan merupakan Sultan yang sah kerana Baginda tidak memiliki Regalia (Alat kebesaran) Negeri Perak.

Sementara Sultan Ismail, yang mendapat sara hidup seperti tercatit di dalam Perjanjian Pangkor menganggap Baginda berhak mewarisi takhta kerana memiliki (Alat Kebesaran). Baginda Sultan Ismail yang mendapat sokongan dari setengah-setengah pembesar Perak terus menjadi Sultan di Hulu Perak. Dengan keadaan begini terdapat dua Sultan yang memerintah di Negeri Perak di dalam suatu masa. Raja Yusuf yang diketepikan oleh perjanjian itu juga menyuarakan Baginda berhak mewarisi takhta.

Inggeris ketika itu yang baru mula melibatkan diri dalam hal ehwal pentadbiran Negeri Perak merasa tidak senang dengan persengketaan itu yang akan menjejaskan dasar kolonialisme dan Imperialismenya. Bimbang dengan keadaan itu, William Jervois, Gabenor Negeri-Negeri Selat lalu mengadakan lawatan ke Negeri Perak pada bulan September 1875. Beliau telah menemui Sultan Ismail dan Raja Yusuf.

Dalam menghadapi masalah itu pihak Inggeris bermain politik kayu tiga. Ini dapat dibuktikan di dalam pertemuan antara William Jervois dengan Sultan Ismail dimana Sultan Ismail diberi pengakuan akan dilantik menjadi Sultan Perak kerana persetujuan baginda menerima pentadbiran Inggeris. manakala Raja Yusuf pula bersetuju Inggeris mengambil alih pentadbiran di Perak kiranya beliau tidak diganggu dan diberi pendapatan yang lumayan.

j.w.w. birch

J.W.W. Birch

Sementara itu J.W.W. Birch memainkan peranannya dengan menghubungi Sultan Abdullah. Beliau menyediakan draf surat untuk ditandatangani oleh Sultan Abdullah bagi penyerahan Negeri Perak kepada Pentadbiran British. Sultan Abdullah mula merasakan dirinya serba salah kerana baginda mengetahui tentang kedudukan Sultan Ismail yang akan dilantik menjadi Sultan Ismail yang akan dilantik menjadi Sultan hasil dari hasutan J.W.W. Birch.

Akhirnya pada hari ini dalam tahun 1875, Baginda dengan rasa serba salah terpaksa menandatangani surat persetujuan Inggeris campur tangan secara langsung keatas pentadbiran Negeri Perak. Surat tersebut diserahkan kepada William Jervois melalui J.W.W. Birch.

Sebaik-baik sahaja William Jervois menerima surat penyerahan kuasa tersebut, beliau mengarahkan supaya surat itu dicetak dan disebarkan kepada rakyat Negeri Perak. Perisytiharan ini menimbulkan kemarahan Datuk Seri Maharaja Lela.

Sultan Abdullah terpaksa berangkat ke Pasir Salak dan menerangkan kepada Datuk Seri Maharaja Lela mengenai perkara sebenarnya dimana baginda telah didesak oleh J.W.W. Birch. Datuk Seri Maharaja Lela mulai membenci J.W.W. Birch dan akhirnya membawa kepada pembunuhan J.W.W. Birch di Pasir Salak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sir_Frederick_Weld
Sejarah

Perjanjian Inggeris Dengan Pahang 1887

8 Oktober 1887 – Perjanjian Inggeris dengan Pahang telah ditandatangani oleh Sultan Pahang, Bendahara Wan Ahmad dan Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Frederick Aloysius Weld pada tahun 1887.

Pahang menarik perhatian Inggeris kerana faktor ekonominya. Pihak Inggeris juga bimbang dengan kedatangan kuasa Eropah yang lain seperti Perancis dan Jerman ke negeri itu. Sikap murah hati Bendahara Wan Ahmad dalam memberi pajakan juga tidak menyenangkan Inggeris. Inggeris menganggap negeri Pahang telah tersalah tadbir dan perlu dinaungi.

Sultan Ahmad Al-Muadzam Shah

Sultan Ahmad Al-Muadzam Shah

Ke arah ini beberapa orang pegawai Inggeris telah dihantar ke Pahang untuk memujuk Bendahara Wan Ahmad supaya bersetuju menandatangani satu perjanjian dengan Inggeris. Antara pegawai-pegawai yang dihantar ialah Frank Swettenham ‘kawan lama’ Bendahara Wan Ahmad. Frederick Weld sendiri telah melawat Pahang pada tahun 1886 diikuti dengan Hugh Clifford. Bagaimanapun semua percubaan untuk memujuk Bendahara Wan Ahmad ini telah gagal.

Inggeris juga telah menyebelahi Wan Mansor, adik Bendahara Wan Ahmad yang menuntut hak sebagai pengganti Bendahara. Pengaruh Sultan Johor, Sultan Abu Bakar yang menghantar Dato’ Menteri Johor Saiyid Mohammad Alsagof ke Pahang dikatakan telah mengubah fikiran Bendahara Wan Ahmad. Ini terbukti dengan surat yang dikirimkan oleh Bendahara kepada Gabenor Frederick Weld pada 10 April 1887, meminta supaya diadakan satu perjanjian antara kedua-dua pihak seperti ‘Perjanjian Johor’.

Sir Frederick Weld

Sir Frederick Weld

Bendahara Wan Ahmad memberikan beberapa syarat untuk perjanjian yang bakal ditandatangani itu. Syarat-syarat tersebut antara lain ialah hak untuk melantik dan memecat wakil Inggeris; wakil Inggeris tidak dibenarkan mencampuri urusan penduduk tempatan dan Inggeris hendaklah mengakui bahawa puteranya Tengku Mahmud sebagai pengganti beliau dan bukan adindanya Wan Mansor. Gabenor Weld telah menolak semua cadangan itu, malah Frederick Weld telah mengemukakan cadangan balas iaitu untuk meluaskan kuasa wakil Inggeris di Pahang.

Akhirnya, pada hari ini dalam tahun 1887, Perjanjian Inggeris dengan Pahang telah ditandatangani. Perjanjian ini antara lain mengiktiraf Bendahara sebagai Sultan dan Pahang menerima Hugh Clifford sebagai wakil Inggeris di negeri itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sultan-Abdul-Samad-Building-800px
Sejarah

Perletakan Batu Asas Bangunan Sultan Abdul Samad

6 Oktober 1894 – Pada tahun 1894, telah berlangsung upacara perletakan batu asas bangunan Bangunan Sultan Abdul Samad yang merupakan bangunan Pejabat-pejabat Kerajaan Negeri Selangor pada ketika itu. Upacara tersebut telah dilakukan oleh Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Charles B.H. Mitchell. Pada tahun 1893, kerajaan Inggeris di negeri Selangor telah mula merancang usaha untuk mendirikan sebuah bangunan kerajaan sebagai pusat pentadbirannya.

Tapak yang sesuai telah dipilih iaitu sebuah kawasan seluas 1.034 hektar, berhampiran dengan pertemuan antara Sungai Gombak dan Sungai Kelang, di tengah-tengah bandar Kuala Lumpur. Jurutera Negeri Selangor C.E. Spooner telah ditugaskan melukis pelan bangunan tersebut. Bagaimanapun beberapa cadangannya di dalam pelan itu telah ditolak.

banggunan sultan abdul samad

Seorang arkitek Inggeris di Jabatan Kerja Raya Kuala Lumpur, A.C. Norman, telah diminta meneruskan tugas Encik Spooner, berdasarkan rekabentuk yang asal. Setelah reka bentuknya dipersetujui, maka pada hari ini dalam tahun 1894, berlangsunglah upacara perletakan batu asas bangunan ini.

Bangunan Sultan Abdul Samad dibina dengan harga $152 ribu dolar selat dan pembinaannya mengambil masa hampir tiga tahun yang bermula pada September 1894 dan siap pada tahun 1897. la dinamakan Bangunan Sultan Abdul Samad sebagai mengambil sempena nama DYMM Sultan Selangor, Sultan Abdul Samad yang memerintah ketika itu.

Bangunan Sultan Abdul Samad 1902

Bangunan Sultan Abdul Samad 1902

Bangunan ini banyak dipengaruhi oleh reka bentuk seni bina Islam. Kubah bersalut tembaga dan diwarnakan hitam itu menyerupai kubah Taj Mahal di India. Tingkap dan pintu pula berbentuk melengkung, seperti masjid-masjid di Cordova dan Mesir. Menara jamnya setinggi 40.6 meter dan diapit oleh kubah kecil, menghasilkan pemandangan yang menarik.

Penggunaan Bangunan Sultan Abdul Samad

Sejak dibuka, Bangunan Sultan Abdul Samad ini telah dijadikan pusat pentadbiran Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Pejabat Residen-General dan Pejabat Besar Pos. Apabila negara mencapai kemerdekaan, ia dijadikan Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri Selangor, Majlis Mesyuarat Negeri dan Perbendaharaan Kerajaan. Kini, ia dijadikan bangunan kehakiman yang menempatkan Mahkamah Tinggi dan Mahkamah Agung.

banggunan sultan abd samad

Peranannya berubah-ubah mengikut arus masa. Di hadapan bangunan inilah rakyat meraikan saat-saat kebebasan dari cengkaman penjajah buat kali pertama. Sejak beberapa tahun kebelakangan ini, upacara sambutan Hari Kemerdekaan berlangsung di hadapan bangunan Sultan Abdul Samad menjadi mercu tanda istimewa bagi Kuala Lumpur kerana keindahan rekabentuk dan kedudukannya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Northport_Malaysia-800px
Sejarah

Port Swettenham, Klang Dibuka

15 September 1901 – Pada tahun 1901, Port Swettenham Kelang telah dibuka dengan rasminya kepada lalu lintas. Ia merupakan salah satu daripada pelabuhan terpenting di Malaya selepas Singapura dan Pulau Pinang.

Sebelum pelabuhan ini dibuka, kebanyakan kapal-kapal yang berdagang antara negeri Selat dengan Selangor berlabuh di Klang melalui Sungai Kelang. Pada awal tahun 1890an akibat pertambahan dalam perdagangan import dan eksport, jeti-jeti di Klang ini telah tidak dapat menampungnya. Setelah beberapa cadangan dikemukakan, akhirnya Kuala Kelang telah dipilih untuk pembinaan pelabuhan, di kawasan pantai.

Northport

Pada mulanya pembinaan hanyalah meliputi dermaga-dermaga dan apabila landasan keretapi dibina dari Kuala Lumpur ke Kelang, pembinaan kemudiannya meliputi gudang-gudang, perhentian keretapi dan kemudahan-kemudahan lain.

Oleh kerana bertambahnya kemudahan-kemudahan ini, kod pembinaan yang pada awalnya dianggar sebanyak $422,188 telah meningkat sehingga $1,108,791 apabila siap dan ia telah diletakkan di bawah tanggungjawab dan pentadbiran Jabatan Kerja dan Lalu Lintas Keretapi.

Pelabuhan ini dinamakan Pelabuhan Swettenham mengambil nama Residen General bagi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dan Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu iaitu Sir Frank Swettenham. Dengan pembinaan pelabuhan ini telah memudahkan lagi perdagangan bagi negeri-negeri Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
hugh_clifford-face-800px
Sejarah

Hugh Clifford Tamat Dari Perkhidmatan Residen Di Negeri Pahang

14 September 1903 – Pada tahun 1903, Perkhidmatan Hugh Clifford sebagai Residen British di Pahang telah ditamatkan dan beliau dilantik menjadi Setiausaha Jajahan Trinidad, kemudiannya sebagai Gabenor di Ceylon, Pantai Emas dan di Nigeria.

Hugh Clifford telah dilahirkan pada 5 Mac 1866 di London dan datang ke Malaya pada tahun 1883 untuk memasuki perkhidmatan awam di negeri-negeri Melayu. Ketika itu beliau baru berusia 17 tahun. Minatnya untuk berkhidmat di Malaya didorong kuat oleh ketokohan bapa saudaranya Frederick Weld yang ketika itu menjadi Gabenor Negeri-negeri Selat (Straits Settlements). Jawatan pertama yang dipegang oleh Hugh Clifford di Malaya adalah sebagai Pegawai Kadet bagi Resident British Hugh Low di Perak.

Hugh_Charles_Clifford

Hugh Charles Clifford

Pada tahun 1887 Hugh Clifford telah dikirimkan ke Pahang sebagai ajen Inggeris untuk memujuk Sultan Ahmad mengadakan perjanjian dengan Inggeris. Dalam usaha ini Hugh Clifford telah berjaya memperdayakan Sultan Ahmad dengan usul-usul pembentukan majlis negeri sebagai badan penasihat yang akan membantu Sultan dalam pemerintahan termasuk pementapan sempadan bagi daerah-daerah serta kedudukan dan kausa yang ada pada Ketua Daerah.

Kejayaan Hugh Clifford di Pekan memberi keyakinan kepada Gabenor untuk melantiknya sebagai Superintendent di Ulu Pahang pada tahun 1889 dan kemudiannya dilantik memangku jawatan Resident British seterusnya sebagai Residen British menggantikan tempat Rodger.

Pada tahun 1929 ia diminta kembali ke England dan meninggal dunia pada 18 Disember 1941.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jata_johor-800px
Sejarah

Sultan Ibrahim Johor Diisytiharkan Menjadi Sultan

07 September 1895 – Pada tahun 1895, Tengku Mahkota Johor, Tengku Ibrahim diisytiharkan menjadi Sultan Johor menggantikan almarhum ayahanda baginda diistiadat pemakaman jenazah Sultan Abu Bakar di Istana Besar, Johor Bahru. Sempena perisytiharan ini satu istiadat pertabalan dan memahkotakan baginda sebagai Sultan Yang di-Pertuan Negeri Johor telah diadakan pada 2 November 1895. Ketika itu baginda baru sahaja berusia 22 tahun.

Sebelum ini baginda bergelar Tengku Mahkota Johor iaitu gelaran yang disandang sejak tahun 1891. Sebelum menjadi sultan, baginda pernah memasuki perkhidmatan Pasukan Askar Johor sebaik sahaja tamat persekolahan. Setelah menerima tauliah sebagai Leftenan Muda dalam pasukan tersebut baginda telah berkhidmat sebagai ‘edikong’ kepada ayahanda baginda almarhum Sultan Abu Bakar.

Johor-Ibrahim

Baginda merupakan seorang raja yang tegas dan mementingkan disiplin. Kakitangan di bawah kerajaan baginda sering diingatkan supaya tidak bertindak sesuka hati malah mereka dikehendaki menjalankan tugas dengan betul dan menepati waktu serta berpakaian lengkap dan kemas. Untuk itu lawatan-lawatan sering dilakukan oleh baginda sendiri bagi melihat keadaan ini.

Di awal pemerintahan baginda ini kebanyakkan negeri-negeri di Semenanjung Tanah Melayu telah berada di bawah naungan British atau setidak-tidaknya telah menerima Penasihat Am British namun ketegasan dan kebijaksanaan baginda telah dapat menjamin negeri Johor daripada kawalan pengaruh Inggeris. Baginda bersikap merdeka dan tidak suka dikawal malah jarang mengikut nasihat daripada pejabat Jajahan di London apatah lagi nasihat-nasihat daripada pegawai-pegawai Inggeris di negeri-negeri Selat.

Pada awal tahun 1910 barulah baginda menerima Penasihat Am British atas sebab-sebab tertentu tetapi hanyalah bermakna memasuki lingkungan pentadbiran dan pengawalan Inggeris di peringkat boleh menasihati tetapi tidak dimestikan diikuti. Kehadiran pegawai British hanyalah menunjuk ajar kaedah pentadbiran cara moden sahaja.

Baginda telah melalui zaman pemerintahan yang lama iaitu sepanjang 64 tahun. Baginda sama-sama meniti sejarah kemasukan Inggeris bahana Perang Dunia Pertama dan Kedua, pemerintahan Jepun dan kehadiran semula Inggeris di Tanah Melayu. Malah baginda juga turut sama menandatangani Perjanjian Persekutuan yang membatalkan kewujudan ‘Malayan Union’ di Tanah Melayu.

Baginda seorang raja yang memandang tinggi nilai kemerdekaan negerinya dan mempercayai hubungan baik dengan negara luar terutama kerajaan Inggeris dapat membantu baginda mempertahankan maruah negerinya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard