English_ships_in_Table_Bay_1787
Sejarah

Dinding Dikembalikan Kepada Perak

16 Februari 1935 – Dinding dikembalikan kepada Perak setelah terpisah selama 109 tahun. Upacara penyerahan tersebut telah disaksikan oleh Sultan Iskandar Shah Ibni Al Marhum Al Sultan Idris dan Residen Geoffrey Gator pada 16 Februari 1935.

Walaupun pada tahun 1926 Sultan Perak pernah membuat perjanjian dengan James Low tentang penyerahan Dinding kepada Inggeris, penglibatan Inggeris secara langsung bermula apabila Perjanjian Pangkor ditandatangani pada 20 Januari 1874. Perjanjian ini ditandatangani untuk menyelesaikan masalah perebutan tahta Perak sebaik sahaja kemangkatan Sultan Jaafar dan peperangan antara puak Ghee Hin dan Hai San di Larut yang merebut kawasan perlombongan.

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Raja Abdullah yang menuntut tahta kerajaan Perak telah meminta bantuan Inggeris untuk menyelesaikan dua masalah tersebut. Sebagai balasannya Raja Muda Abdullah diangkat menjadi Sultan Perak dan perlu menerima syarat-syarat yang dikenakan oleh Inggeris. Dalam Perjanjian Pangkor yang telah ditandatangani di atas kapal HMS Pluto yang berlabuh di Selat Dinding ini, salah satu syaratnya adalah menyerahkan Daerah Dinding kepada Inggeris.

Semenjak itu ia ditadbir dari Pulau Pinang yang terletak seratus batu dari Daerah Dinding. Oleh kerana masalah pentadbiran dan politik, pentadbiran Pulau Pinang telah meminta Jabatan Tanah Jajahan supaya Kawasan Dinding dikembalikan kepada Kerajaan Perak. Inggeris juga menganggap kawasan itu tidak banyak menyumbang faedah kepada kedudukannya yang jauh daripada Pulau Pinang. Selain daripada itu Sultan Perak ke-30, Sultan Iskandar Shah telah berusaha semenjak tahun 1917 untuk mengembalikan Dinding kepada Perak.

Daerah Manjung dulu dikenali sebagai Daerah Dinding.

Daerah Manjung dulu dikenali sebagai Daerah Dinding.

Dinding Dikembalikan Kepada Perak

Atas sebab-sebab tersebut, pada 6 Jun 1934 ‘The Dinding Agreement (Approval) Act, 1934’ telah diluluskan oleh Parlimen Inggeris. Satu upacara menandatangani perjanjian penyerahan semula telah diadakan pada 16 Februari 1935. Dengan itu Dinding dikembalikan kepada Perak setelah sekian lama berada dalam genggaman penjajah.

Setelah penyerahan Dinding, Kerajaan Perak telah menyatukannya dengan Bruas dan kawasan-kawasan persisiran pantai bahagian selatan. Pada tahun 1973, Daerah Dinding telah diberi nama baru iaitu Daerah Manjung dan nama berkenaan berkekalan sehingga kini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Perjanjian Pangkor Ditandatangani

20 Januari 1874 – Perjanjian Pangkor ditandatangani pada 20 Januari 1874 antara Gabenor Negeri-Negeri Selat Sir Andrew Clarke di pihak Inggeris dan Raja Muda Abdullah yang berkuasa di Hilir Perak bersama-sama dengan pembesar-pembesar yang menyokong baginda iaitu Bendahara, Temenggung, Orang Kaya Menteri, Shahbandar, Raja Mahkota, Laksamana dan Dato’ Sagor.

Perjanjian ini memberi kebenaran untuk Inggeris mencampuri urusan negeri Perak dan membuka peluang kepada Inggeris untuk campur tangan secara rasmi dalam urusan negeri Melayu. Perjanjian ini telah ditandatangani di atas kapal HMS Pluto yang berlabuh di Selat Dinding, iaitu di kawasan perairan di antara Lumut dan Pulau Pangkor.

Kronologi Perjanjian Pangkor

Semasa kemangkatan Sultan Ali pada tahun 1871, Raja Abdullah, sebagai Raja Muda, sepatutnya dilantik sebagai sultan baru akan tetapi disebabkan baginda tidak menghadiri upacara pengebumian, Raja Bendahara Raja Ismail telah dilantik pada 28 Jun 1871. Raja Bendahara Ismail diangkat dan ditabalkan kerana mengikut istiadat pertabalan Raja-raja Melayu, baginda ialah sultan yang sah oleh kerana baginda memiliki alat-alat kebesaran diraja. Baginda berkuasa dan mempunyai pengikut yang ramai di Hulu Perak.

Pada masa yang sama, berlaku permusuhan dua kongsi gelap Cina, Ghee Hin yang dipimpin oleh Chin Ah Yam dan Hai San yang dipimpin oleh Chung Keng Quee untuk merebut lombong bijih timah.

Raja Abdullah yang ingin menuntut tahta kerajaan Perak telah meminta pertolongan Inggeris untuk menyelesaikan dua masalah tersebut. Pada 30 Disember 1873 Raja Abdullah telah menghantar sepucuk surat kepada Gabenor Negeri-Negeri Selat, Sir Andrew Clarke meminta Inggeris menyiasat Hal Ehwal Perak. Surat yang ditandatangani oleh baginda itu juga meminta Gabenor memulihkan keamanan negeri Perak dan membenarkan Perak berlindung di bawah naungan Inggeris.

Dengan kedatangan rombongan Inggeris ke Pulau Pangkor, satu perundingan telah diadakan di Pulau Pangkor yang kemudian termeterainya perjanjian di antara Raja Abdullah dan para Pembesar Perak dengan Inggeris yang kemudian dikenali dengan Perjanjian Pangkor pada 1874 yang memanfaatkan persengketaan di antara Pembesar-pembesar Melayu serta Kongsi Gelap Cina.

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Sultan Abdullah Muhammad Shah

Syarat Perjanjian Pangkor

Syarat penuh Perjanjian Pangkor ialah :

  1. Raja Muda Abdulah diiktiraf sebagai Sultan Perak.
  2. Raja Bendahara Ismail, yang sekarang ini menjadi Pemangku Sultan, dibenar mengekalkan gelaran Sultan Muda dengan diberi pencen dan sebuah wilayah kecil diserahkan hak kepadanya.
  3. Segala perlantikan pegawai besar lain yang dibuat pada masa Raja Bendahara Ismail menerima alat kebesaran diraja hendaklah disahkan.
  4. Kuasa yang diberikan kepada Orang Kaya Menteri ke atas Larut oleh Al-Marhum Sultan hendaklah disahkan.
  5. Semua hasil negeri hendaklah dikutip dan semua perlantikan hendaklah dibuat atas nama Sultan.
  6. Sultan menerima dan menyediakan sebuah kediaman yang sesuai untuk seorang pegawai British yang dinamakan Residen. Pegawai ini akan ditauliahkan ke istana Sultan, dan nasihatnya mestilah diminta dan diambil tindakan atas semua persoalan selain yang menyentuh agama Islam dan adat istiadat orang Melayu.
  7. Seorang Penolong Residen, iaitu seorang Pegawai British yang bertindak di bawah Residen Perak, dengan kuasa yang serupa dan tertakluk hanya kepada Residen tersebut hendaklah ditempatkan di istana Gabenor Larut.
  8. Pembiayaan untuk Residen-Residen ini dan Perjawatan mereka hendaklah ditentukan oleh Kerajaan Negeri-Negeri Selat dan menjadi tanggungjawab pertama daripada hasil Negeri Perak.
  9. Peruntukan diraja yang mengawal selia pendapatan yang akan diterima oleh Sultan, Bendahara, Menteri, dan Pegawai lain hendaklah menjadi tanggungan seterusnya daripada hasil tersebut.
  10. Pemungutan dan pengawalan segala hasil dan pentadbiran am negeri dikawal selia di bawah nasihat Residen-residen ini.
  11. Persetiaan di mana Pulau Dinding dan pulau-pulau Pangkor telah diserahkan kepada Great Britain telah tersalah faham, dan dengan yang demikian, maka perlulah diselaraskan semula supaya dapat dikuatkuasakan tujuan sebenar para penggubal Persetiaan itu, dan dengan ini maka diisytiharkan bahawa sempadan wilayah yang diserahkan itu hendaklah diperbetulkan seperti berikut: Dari Bukit Segari, seperti yang tertera dalam Lembaran Carta No. 1 Selat Melaka, yang salinannya dilampirkan, dengan bertanda A, merentas lurus hingga kelaut, kemudiannya di sepanjang [antai laut ke selatan, ke Pulau Katta di sebelah Barat, dan dari Pulau Katta merentang ketimur laut kira-kira sepanjang lima batu, dan kemudiannya ke utara, iaitu ke Bukit Segari.
  12. Bahawa legih selatan Sungai Krian, iaitu bahagian kawasan yang salirannya masuk ke sungai itu dari selatan diisytiharkan sebagai Wilayah British, sebagai membetulkan Sempadan Province Wellesley (Seberang Perai). Sempadan itu hendaklah ditandakan oleh Pesuruhjaya, seorang yang dinamakan oleh Kerajaan Negeri-Negeri Selat, dan seorang lagi dinamakan oleh Sultan Perak.
  13. Bahawa apabila keadaan kacau-bilau sekarang ini sudah terhenti di Negeri Perak dan keamanan dan ketenteraman telah kembali pulih dalam kalangan puak-puak yang berbalah di Negeri itu, maka langkah-langkah segara di bawah kawalan dan seliaan seorang atau lebih daripada seorang Pegawai British hendaklah dilaksanakan bagi memulihkan sejauh mana yang boleh dilakukan kerja-kerja perlombongan dan pemilikan alat jentera, dll., seperti keadaan sebelum berlaku kacau-bilau, serta bagi menguruskan pembayaran pampasan kerana kerosakan, dan keputusan pegawai atau pegawai-pegawai itu dalam hal sedemikian adalah muktamad.
  14. Menteri Larut berjanji mengaku sebagai hutangnya kepada Kerajaan Negeri-Negeri Selat untuk segala caj dan perbelanjaan yang ditanggung atas penyiasatan ini, dan juga atas caj dan perbelanjaan yang ditanggung oleh Tanah Jajahan Negeri-Negeri Selat dan Great Britain dalam usaha mereka bagi mewujudkan ketenteraan di Negeri Perak dan keselamatan perdagangan.
sir_andrew_clarke

Sir Andrew Clarke

Kesan Perjanjian Pangkor

Dengan persetujuan Sultan Abdullah, Gabenor Sir Andrew Clarke menurunkan Sultan Ismail yang berkuasa di Hulu Perak dan bersemayam di Tanjong Belanja, Parit, daripada pangkat sultan tetapi membenarkan Sultan Ismail memakai gelaran “Sultan Muda” dengan memberi pencen 1,000 ringgit tiap-tiap bulan. Che Ngah Ibrahim tidak lagi diakui sebagai pemerintah Larut.

Melalui perjanjian ini juga walaupun Sultan masih berkuasa ke atas negeri Baginda, kuasa itu dibatasi oleh pihak lain iaitu pegawai-pegawai British dimana Baginda terikat untuk mematuhinya. Tegasnya, sultan tidak lagi merupakan pemerintah yang mutlak dalam pentadbiran dan pemerintahan negeri, melainkan yang berkaitan dengan agama dan adat orang-orang Melayu.

j.w.w. birch

J.W.W. Birch

Campur tangan Residen Inggeris telah menimbulkan rasa tidak senang di kalangan orang Melayu, khasnya golongan istana yang berasa kuasa mereka telah hilang. Kesannya, orang Melayu Perak mula bertindak. Mereka telah berpakat membunuh J.W.W. Birch yang menjadi menjadi Residen Inggeris yang pertama di Perak. Pembunuhan tersebut dilakukan pada tahun 1875 di Pasir Salak. Kejadian ini telah mengakibatnya beberapa siri peperangan antara Melayu Perak dan Inggeris hingga tahun 1876.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Perak-800px
Sejarah

Perang Larut-Ngah Ibrahim Meminta Bantuan Inggeris

25 Februari 1872 – Pada tahun 1872, Menteri Larut Ngah Ibrahim meminta bantuan Inggeris iaitu Leftenan Gabenor Inggeris di Pulau Pinang untuk membantu beliau dalam usahanya menyelesaikan pergaduhan di antara puak-puak pelombong Cina yang bermusuhan antara satu dengan lain di Larut.

Daerah Larut telah beberapa lamanya diperintah oleh seorang wakil baginda Sultan Perak. Dengan terjumpanya bijih timah dalam tahun 1848 maka berubahlah aliran sejarah negeri itu. Long Jaafar (bapa kepada Ngah Ibrahim), wakil Sultan di daerah itu telah menguruskan atas perbelanjaannya sendiri, usaha membuka lombong bijih di Kelian Pauh dengan mengupah 20 orang Cina puak Chen Seng Hakka (dari daerah Kwantung).

Perusahaan melombong di tempat itu bertambah maju sehingga ramailah pelombong-pelombong Cina bersama-sama kongsi gelap mereka dari Pulau Pinang datang untuk bekerja di situ. Terdapat beberapa buah kumpulan kongsi gelap yang bermusuhan di Larut yang bergabung dalam dua kumpulan yang besar iaitu kongsi gelap Hai San dan Ghee Hin. Permusuhan itu telah menjadikan Larut sebagai “sebuah gelanggang besar di mana pembunuhan, kekerasan dan rompak samun berlaku terus-terusan”.

Pada tahun 1871, dianggarkan bahawa jumlah pelombong-pelombong Cina ialah 40,000 itu orang. Nilai bijih timah yang dihantar ke Pulau Pinang pada tahun itu ialah 1,276,518 ringgit dan kebanyakannya daripada Larut.

Pada 24 Februari, 1872, telah berlaku satu pergaduhan besar antara puak-puak Ghee Hin dan Hai San. Api pergaduhan ini telah bermula sejak awal bulan Februari lagi apabila seorang gadis puak Chen Seng (puak kumpulan Hai San) yang menyintai seorang pemuda puak San Neng (puak kumpulan Ghee Hin) dicederakan dengan teruk oleh orang-orang kumpulan Ghee Hin sebagai satu amaran kepada kumpulan Hai San.

Akibat kejadian itu rasa permusuhan di antara kedua-dua kumpulan itu begitu memuncak dan akhirnya Perang Larut ke 3 (24 Februari, 1872) telah berlaku yang hanya disebabkan oleh pergaduhan kecil mengenai perjudian. Dalam pergaduhan ini pihak Ghee Hin telah menang dan seramai 10,000 orang-orang Hai San terpaksa meninggalkan Larut dan lari ke Pulau Pinang. Ngah Ibrahim yang sentiasa berubah-ubah sokongannya terhadap kedua-dua kumpulan itu tidak dapat mengawal keadaan. Pergaduhan itu telah menjejaskan perusahaan lombong bijih timah di Larut.

Akhirnya, pada hari ini dalam tahun 1872 beliau terpaksa meminta bantuan daripada Leftenan Gabenor Inggeris di Pulau Pinang untuk menghadapi keadaan itu. Kerana bimbang kekacauan itu akan merebak ke Pulau Pinang, Gabenor telah mengarahkan supaya diadakan sekatan senjata dan menghantarkan satu pasukan tentera laut untuk mengawal kemasukan senjata ke Larut.

Dalam tahun 1873 Kerajaan di Pulau Pinang telah membenarkan Ngah Ibrahim mengimport senjata dan membenarkan Capt. Speedy membantu beliau menubuhkan tenteranya sendiri (dari India) untuk menghadapi kekacauan di kawasannya (Larut).

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
HMS_Midge-800px
Sejarah

Serangan Ke Atas Kapal Midge British Di Larut, Perak

16 September 1873 – Pada tahun 1873, sebuah kapal British Midge telah diserang oleh sekumpulan lanun di perairan Larut, Perak. Dalam serangan tersebut dua orang askar British telah mendapat cedera parah.

Kekacauan di Larut ini berpunca dari pergaduhan puak-puak Hai San dan Ghee Hin yang bukan sahaja di Larut tetapi juga telah merebak ke jajahan Inggeris di Seberang Perai dan Pulau Pinang. Kekacauan oleh orang-orang China ini menyebabkan Inggeris telah campurtangan.

Kolonel Anson pernah mengusahakan mesyuarat di Pulau Pinang di antara puak-puak yang bertentangan di Larut itu. Walau bagaimanapun kekacauan masih juga berterusan. Oleh sebab itu Inggeris telah menghantar kapal Midge ke perairan Larut dan kemudiannya mudik ke Sungai Larut untuk membenteras lanun-lanun China yang sentiasa mengganggu pedagang-pedagang yang menggunakan jalan air tersebut. Dalam masa inilah kapal Midge telah diserang oleh lanun-lanun yang berkubu di tebing Sungai Larut.

HMS Thalia

HMS Thalia

Inggeris kemudiannya menghantar kapal Thalia pada 20 September 1873. Kapal Midge dan Thalia kemudiannya bergabung menyerang kubu-kubu lanun China di Larut dan memusnahkan kubu-kubu di tebing Sungai Larut serta merampas 2 tongkang China di situ. Kira-kira 3000 penduduk di Pekan Larut yang kebanyakkannya terdiri dari orang-orang China telah menyerah diri kepada Inggeris.

Dengan serangan lanun-lanun China ke atas kapal Midge pada hari ini dalam tahun 1873 telah menyebabkan campur tangan Inggeris secara serius di Larut dengan menyerang dan memusnahkan kubu-kubu lanun China di sana serta memaksa mereka berdamai dengan Inggeris.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sultan_abdul_samad_selangor-800px
Sejarah

Syed Masahor Menjadi Penghulu Ulu Kerling

23 Jun 1883 – Sultan Selangor, Sultan Abdul Samad ibni Almarhum Raja Abdullah mengutus surat kepada Frank Swettenham, Residen Inggeris di Selangor memperkenankan supaya ditawarkan pekerjaan dan elaun kepada Syed Masahor untuk berkhidmat di Negeri Selangor. Hasil dari permintaan Baginda Sultan, Syed Masahor telah ditawarkan dan dilantik menjadi Penghulu Ulu Kerling pada 01 Disember 1883.

Syed Masahor bin Syed Muhammad Ash-Sahab adalah berketurunan Arab, berasal dari Pontianak (Kalimantan Barat (West Borneo) dan telah lama diam di Langat. Pada masa permulaan Perang Kelang (1867-1873), beliau berada di Negeri Perlis untuk melawat keluarganya. Syed Masahor yang memang terkenal sebagai seorang pahlawan dan berpengalaman di dalam selok-belok peperangan telah dijemput oleh Sultan Abdul Samad untuk menjadi ketua menjaga pertahanan Kuala Selangor yang di bawah jagaan Raja Musa.

sultan_abdul_samad_selangor

Syed Masahor Menyertai Raja Mahadi

Syed Masahor telah ditugaskan oleh Baginda Sultan mengambil semula daerah Kuala Selangor yang telah jatuh ke tangan Raja Mahadi. Syed Masahor pada mulanya telah menerima permintaan Sultan Selangor itu dan mengepalai satu pasukan tentera untuk menyerang Kuala Selangor tetapi berita kematian saudaranya, Syed Abdullah di Langat menyebabkan beliau berpaling tadah lalu menyebelahi Raja Mahadi.

Syed Masahor mengesyaki dan menuduh Sultan Abdul Samad dan anakanda baginda, Raja Yaakob yang mengakibatkan kematian saudaranya itu.

Syed Masahor kemudiannya telah memainkan peranan penting dan menjadi Panglima Perang Pasukan Raja Mahadi dalam Perang Kelang atau dikenali Juga dengan Perang Saudara (1867-1873).

Peranannya di dalam peperangan ini bermula Julai 1870 (apabila pasukan beliau bersama-sama dengan Chong. Chong dan pasukannya menyerang orang-orang Mandaling dan Fel Chow di Sungai Ampang dan Kelang di antara bulan Ogos dan September 1870 hinggalah tamat peperangan.

Perang Kelang adalah di antara Raja Mahadi, Raja Mahmud dan Syed Masahor yang disokong oleh pelombong-pelombong bijih timah dari puak Ghee Hin dengan Tengku Kudin (wakil Yamtuan) dan Yap Ah Loy yang disokong oleh pasukan dari Pahang dan pelombong-pelombong bijih timah dari puak Hai San.

Tengku Kudin (duduk)

Tengku Kudin (duduk)

Syed Masahor, di dalam usahanya membantu Raja Mahadi telah berjaya mengumpulkan 2,000 orang pengikut di Ulu Selangor, dan dalam pertengahan bulan Jun 1871 beliau bersama-sama dengan Chong-Chong, Ketua puak Ghee Hin cuba menyerang Kuala Lumpur tetapi telah dihalang di Rawang oleh angkatan Tengku Kudin dan penyokongnya Yap Ah Loy, Ketua puak Hai San dan menyebabkan Syed Masahor berundur semula ke Ulu Selangor. Tengku Kudin dan Yap Ah Loy telah berjaya menawan Kuala Lumpur dalam bulan Ogos, 1871.

Dalam bulan November, 1971, Syed Masahor bersama-sama dengan 250 orang penyokongnya dan sepasukan orang-orang Rawa telah mengepung kubu Tengku Kudin (yang dikawal oleh Wan Aman dari Pahang dan orang-orangnya) dan menyekat bekalan makanan dan senjata yang dibawa masuk ke Kuala Lumpur.

Pada bulan Mac 1872, Syed Masahor sekali lagi menyerang Kuala Lumpur dan kali ini dengan bantuan Raja Mahmud dan Raja Mahadi beliau berjaya menawan Kuala Lumpur dari Tengku Kudin dan Yap Ah Loy. Di dalam serangan itu juga Syed Masahor berjaya membunuh Van Hagen, Komandan ‘Sepoy’ upahan Tengku Kudin.

Hai San

Selepas menawan Kuala Lumpur Syed Masahor menuju ke Kuala,Selangor dan berjaya menawan Kuala Selangor dalam bulan Ogos 1872 juga dari Tengku Kudin. Kuala Lumpur berada di dalam kekuasaan Syed Masahor dan Raja Mahadi sehingga akhlr bulan Mac 1873.

Pada bulan Mac 1873, Raja Mahadi, Syed Masahor dan Raja Mahmud telah menerima tentangan hebat dari Tengku Kudin dengan bantuan tentera dari Negeri Pahang yang dipimpin oleh Imam Perang Rasu (Tok’ Raja) dan Orang Chenor.

Akibat dari tentangan ini Syed Masahor terpaksa berundur dari Kuala Lumpur ke Ulu Selangor dan akhirnya melarikan diri ke Negeri Perak. Raja Mahadi dan Raja Mahmud pula berjaya melarikan diri ke Sungai Ujong. Mulai saat itu Tengku Kudin berjaya mengukuhkan kedudukannya di Negeri Selangor hingga berakhirnya Perang Kelang.

Selepas Perang Kelang Syed Masahor dianggap musuh oleh sebilangan pegawai-pegawai Inggeris dan Sultan Selangor, Sultan Abdul Samad. Semasa di Perak Syed Masahor pada mulanya telah memihak kepada Sultan Abdullah dalam pakatan untuk membunuh Birch tetapi kemudiannya keluar dari pakatan itu sejurus sebelum berlakunya pembunuhan itu. Ini diakui sendiri oleh Birch sejurus sebelum kematiannya. Beliau terus membantu Inggeris untuk mengembalikan ketenteraman di Perak.

Syed Masahor Kembali Ke Selangor

Syed Masahor juga, kemudiannya berjaya berhubung semula dengan Baginda Sultan Selangor dan menyakinkan kepercayaan Baginda Sultan terhadapnya. Beliau menyatakan kesusahan yang dialaminya kepada Baginda Sultan.

Akhirnya pada 23 Jun 1883 Sultan Abdul Samad telah mengirim surat kepada Frank Swettenham supaya menawarkan pekerjaan dan elaun kepada Syed Masahor dan berkhidmat di Negeri Selangor. Hasilnya Syed Masahor telah dilantik menjadi Penghulu Ulu Kerling pada 12 Disember 1883.

Syed Masahor telah menunjukkan kebolehannya semasa berkhidmat sebagai Penghulu Ulu Kerling. Dalam masa yang singkat beliau berjaya membangunkan Ulu Kerling melalui pembukaan lombong dengan menggunakan pelombong-pelombong Cina serta juga pembukaan tanah-tanah baru.

Semasa meletusnya penentangan terhadap Inggeris di Pahang (Pemberontakan Pahang 1891-1895) yang diketuai oleh Dato’ Bahaman, Syed Masahor telah turut membantu Inggeris untuk menghapuskan penentangan itu. Syed Masahor bersara sebagai Penghulu Ulu Kerling pada 01 Februari 1899.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard