Tag Archives: british

tengku_kudin-800px
Sejarah

Tengku Kudin Meninggal Dunia

25 Mei 1909 – Pada tahun 1909, Tengku Dhiauddin Ibni Almarhum Sultan Zainal Abidin Halim Shah atau lebih dikenali sebagai Tengku Kudin meninggal dunia di Tanjung Kelawai, Pulau Pinang. Tengku Kudin yang berpendidikan Inggeris ini adalah adinda kepada Sultan Ahmad Tajuddin Mukarram Shah, Sultan Negeri Kedah.

Dalam tahun 1867, Tengku Kudin telah berkahwin dengan puteri Sultan Abdul Samad dari Selangor dan telah menetap di Langat. Berikutan itu Tengku Kudin telah dilantik sebagai wakil mutlak Sultan Abdul Samad untuk memerintah dan menjalankan pentadbiran bagi pihak Sultan. Keadaan ini telah menimbulkan ketidakpuasan hati di kalangan pembesar hingga membawa kepada Perang Kelang pada 1869.

Tengku Kudin

Tengku Kudin

Ketika menghadapi peperangan ini Tengku Kudin telah meminta bantuan daripada Gabenor Negeri-negeri Selat. Pada 22 Disember 1873, Tengku Kudin telah menulis surat kepada Gabenor Negeri-negeri Selat meminta seorang Residen bagi Kelang dan Selangor. Akhirnya pada 18 Jun1874, Sir Frank Swettenham telah dilantik sebagai Penolong Residen Selangor dengan itu bermulalah campur tangan secara langsung Inggeris di Selangor.

Tengku Kudin juga adalah orang yang pertama daripada kalangan Pembesar-pembesar Melayu yang bertanggungjawab terhadap perlaksanaan pentadbiran British di negeri Selangor apabila ia telah dilantik sebagai Presiden pertama bagi Majlis Mesyuarat negeri Selangor pada 18 April 1877.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Terengganu-800px
Sejarah

Perjanjian Inggeris-Terengganu 1919

24 Mei 1919 – Pada tahun 1919, satu perjanjian telah ditandatangani di antara Sir Arthur Henderson Young iaitu Gabenor Negeri-negeri Selat merangkap Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu bagi pihak kerajaan British dengan Baginda Sultan Terengganu, Sultan Muhammad Zainal Abidin.

Perjanjian ini bertujuan untuk membatalkan Perkara Kedua dalam Perjanjian pada 22 April 1910 yang ditandatangani oleh Sultan Muhammad dan John Anderson. Perkara Kedua ini menetapkan “…… bahawa Kerajaan Great Britain hanya ingin meletakkan seorang Pegawai British di Terengganu sebagai seorang Agen yang berfungsi sama seperti Pegawai Konsulat. Baginda Sultan Terengganu hendaklah menerima Pegawai ini dan menyediakan dengan percuma suatu tempat di mana akan dibina rumah kediaman Pegawai seperti ini. ”

Dalam perjanjian yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1919, kedua-kedua pihak bersetuju membatalkan Perkara Kedua tersebut dan menggantikannya dengan perkara-perkara berikut:

  • PERTAMA- Duli Yang Maha Mulia Sultan Trengganu akan menerima dan menyediakan tempat kediaman yang sesuai untuk seorang Pegawai British yang akan dipanggil sebagai Penasihat British dan yang akan tinggal di Negeri Terengganu, dan nasihatnya hendaklah diminta dan dilaksanakan mengenai semua perkara yang berkaitan dengan pentadbiran negeri itu kecuali hal-hal yang bersangkutan dengan Agama Islam;
  • KEDUA- Perbelanjaan bagi perjawatan Penasihat British ini akan ditentukan oleh Pesuruhjaya Tinggi British dan dibayar dari wang hasil mahsul Negeri Terengganu;
  • KETIGA- Pungutan dan pembayaran semua hasil negeri itu hendaklah diselenggarakan mengikut nasihat Penasihat British itu.

Perjanjian ini ditandatangani di Singapura dengan disaksikan oleh H. Marriot dan J. L. Humphreys bagi pihak Kerajaan British, manakala saksi bagi pihak Sultan Muhammad Zainal Abidin ialah Omar bin Abdul Rahman (Tengku Ngah), Abu Bakar bin Abdul Rahman (Tuan Embong), Ahmad bin Abdul Rahman (Tengku Chik) dan Muhammad bin Yusop (Haji Ngah).

Ekoran dari perjanjian ini J. L. Humphreys telah dilantik sebagai Penasihat British yang pertama di Terengganu. Dengan pelantikan ini pentadbiran Negeri Terengganu telah berubah corak dan Sultan terpaksa menerima dan mengikut kehendak Penasihat British itu. Keadaan ini secara langsung telah menggugat kuasa-kuasa Baginda di dalam pentadbiran negeri. Akhirnya Sultan Muhammad Zainal Abidin telah mengundurkan diri. Baginda digantikan oleh Tengku Muda Sulaiman yang menjadi Sultan pada bulan Mei 1920.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Sarawak-800px
Sejarah

Majlis Negeri Sarawak Ditubuhkan

24 Mei 1867 – Majlis Negeri Sarawak yang sekarang dikenali sebagai Dewan Undangan Negeri Sarawak telah ditubuhkan oleh James Brooke pada tahun 1867. Ia merupakan Dewan Undangan Negeri yang tertua di Malaysia.

Sebelum itu, pada tahun 1865 ‘General Council’ yang juga dikenali sebagai ‘Supreme Council’ telah ditubuhkan. Pada asal penubuhan Majlis Negeri Sarawak ini bertujuan untuk membawa semua kaum bumiputera dalam satu perjumpaan yang terbesar. Disamping bagi mendengar ucapan dasar untuk menyuarakan pandangan serta bertukar-tukar fikiran.

Persidangan Majlis Negeri yang pertama telah diadakan pada 8 September 1867, bertempat disebuah perkampungan nelayan kecil di Bintulu, Sarawak. Sejak ditubuhkan sehinggalah tahun 1941, Majlis Negeri tidak mempunyai sebarang peraturan tetap sehinggalah pada bulan September 1941, Raja Vnyer Brooke telah menggubal satu perlembagaan baru bagi Majlis Negeri. Perlembagaan baru ini telah mengurangkan suara bumiputera kerana 14 dari 25 orang ahlinya mestilah terdiri daripada pegawai kerajaan bangsa Eropah, manakala sebelas lagi ahlinya terdiri daripada wakil-wakil kaum bumiputera dan bukan bumiputera.

Sesungguhnya, Dewan ini telah menempuh tiga zaman yang penting iaitu zaman Raja Putih Keluarga Brooke, diikuti dengan zaman koloni atau zaman penjajahan British dan ketiga zaman kemerdekaannya menerusi Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Crest_of_the_Royal_Malaysian_Navy-800px
Sejarah

Kapal Darlaston (MAHAMIRU) – Hadiah Kerajaan British Kepada Tentera Laut Diraja Persekutuan

24 Mei 1960 – Pada tahun 1960, Kerajaan British telah menghadiahkan sebuah kapal penyapu periuk api Darlaston kepada Angkatan Laut Diraja Persekutuan Tanah Melayu. Kapal itu yang sekarang diberi nama ‘Mahamiru’ akan merupakan kapal terbesar dan paling lengkap di antara sebelas buah kapal penyapu periuk api dan kapal peronda yang dipunyai oleh Angkatan Laut Diraja Malaysia.

Upacara penyerahan kapal tersebut telah berlangsung di Naval Base, Singapura dengan dihadiri oleh Pemangku Perdana Menteri Persekutuan, Tun Abdul Razak bin Hussein; Kepala Staf Angkatan Bersenjata Persekutuan, Leftenan General Sir Rodney Moore; Pegawai Pemerintah Angkatan Laut, Captain W.J. Dovers; Laksamana Muda R.E Portlock selaku Kepala Staf Panglima Agong Daerah Timor Jauh dan juga Kapten Kapal yang baharu, Leftenan Komander M. Roden.

Dalam ucapan terima kasih kepada kerajaan British, Tun Abdul Razak yang juga merangkap Menteri Pertahanan Persekutuan menyatakan harapannya agar Mahamiru dapat berganding bahu dengan kapal-kapal Angkatan Laut lainnya dalam usaha mengawal wilayah perairan Persekutuan Tanah Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
batu_peringatan_pahlawan_padang_kachung-800px
Sejarah

Pertempuran Padang Kanchung

23 Mei 1928 – Pada tahun 1928, satu pertempuran telah berlaku di antara pejuang-pejuang penentang pentadbiran British di Terengganu dengan pasukan Kerajaan yang dipimpin oleh Datuk Seri Lela.

Penentangan ini terjadi kerana perasaan benci penduduk terhadap Pentadbiran British yang telah memperkenalkan peraturan yang mewajibkan rakyat mempunyai surat izin untuk membuat huma, menebang kayu, membuka tanah, malah mengambil daun untuk membuat atap. Di samping itu dikenakan juga cukai hasil tanah dan pendapatan tanah serta menyekat rakyat dari memburu binatang liar.

Setelah berjaya menawan balai polis di Kuala Berang pejuang-pejuang tersebut menuju ke Kuala Terengganu untuk mengadu kepada Sultan Terengganu. Ketika sampai di Padang Kanchung mereka telah bertempur dengan pasukan polis. Dalam pertempuran di Padang Kanchong ini 12 orang dari pihak pejuang telah terkorban. Hampir kesemua ketua-ketua pejuang ini telah ditangkap dan dikenakan hukuman penjara.

Haji Abdul Rahman Limbong yang juga didapati bersalah tetapi tidak dikenakan dihukum penjara. Beliau telah dibuang ke Singapura dan seterusnya ke Mekah. Haji Abdul Rahman Limbong telah meninggal dunia sekitar 15 bulan selepas itu di Mekah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Sarawak-800px
Sejarah

Perjanjian Di Antara Brunei Dan Sarawak Mengenai Sungai Dan Daerah Pandaruan

21 Mei 1912 – Pada tahun 1912, satu perjanjian di antara Brunei dan Sarawak telah ditandatangani untuk menjelaskan kedudukan Sungai dan Daerah Pandaruan yang dahulunya telah dipajakkan kepada Alfred Hart Everett oleh Pengiran Muda Damit Mohamed Tajudin anakanda kepada Pengiran Muda Hashim yang kemudian dipindah pajak kepada Sir Charles Brooke, Raja Sarawak pada 25 Ogos 1885.

Perjanjian ini menjelaskan perkara-perkara berikut:

  1. Hak-hak kedaulatan Kerajaan Brunei di Daerah Pandaruan adalah diakui;
  2. Kesemua cukai eksport yang dikenakan dan dikutip oleh Kerajaan Brunei di Daerah Pandaruan akan dibahagi dua, satu bahagian akan dibayar kepada Residen Limbang empat kali setahun;
  3. Kesemua cukai import di Daerah ‘Pandaruan akan dikutip oleh Kerajaan Brunei dan dimasukkan ke dalam Hasil Mahsul Kerajaan Brunei.,
  4. Kerajaan Sarawak berhak mengutip cukai kepala (poll tax) iaitu cukai yang dikenakan ke atas setiap orang di Daerah Pandaruan;
  5. Kerajaan Sarawak boleh meletakkan seorang pekedai Cina di Daerah Pandaruan untuk mengutip bayaran dalam Daerah ini, dan
  6. Kerajaan Sarawak akan bertanggungjawab ke atas orang-orang Dayak yang tinggal di Daerah Pandaruan dalam masa setahun dari ‘tarikh (Perjanjian ditandatangani) ini supaya perkara mengenai di mana mereka harus tinggal dapat dibincangkan.

Perjanjian ini dibuat di Labuan dan ditandatangani oleh Harvey Chevallier. Residen British di Brunei bagi pihak Kerajaan Brunei, sementara R. S. Dougles, Pemangku Residen Bahagian Kelima Sarawak, dan H Halil, Native Officer, Limbang, menandatangani bagi pihak Kerajaan Sarawak.

Bagaimanapun, perjanjian ini telah dibatalkan 8 tahun kemudian. Satu perjanjian baru telah dibuat pada 4hb Februari, 1920.2 Dalam perjanjian ini kedua-dua Kerajaan bersetuju:

  1. Semua tanah dan segala hak dalam apa bentuk juapun di sebelah tebing Barat (Limbang) Pandaruan akan menjadi kepunyaan dan hakmilik Kerajaan Sarawak.
  2. Semua tanah dan segala hak dalam apa bentuk juapun di sebelah tebing Timur (Temburong) Pandaruan akan menjadi kepunyaan dan hakmilik Kerajaan Brunei;
  3. Tidak ada satu apapun di dalam perjanjian ini yang akan mengakibatkan hak-hak yang telah diberikan kepada Sir Charles Brooke, G. C. M. G. untuk mencari dan mendapatkan batu arang di Negeri Brunei;.
  4. Prinsip umum yang termaktub dalam seksyen-seksyen 1 dan 2 di atas tidak boleh diubah tanpa restu Tuan Yang Terutama Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu dan Brunei di satu pihak dan Yang Maha Mulia Raja Sarawak di satu pihak yang lain.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
british_north_borneo-800px
Sejarah

Perjanjian Perlindungan North Borneo Di Antara British North Borneo Company Dengan Kerajaan British

12 Mei 1888 – Pada tahun 1888 satu perjanjian telah ditandatangani di antara British North Borneo Company dengan Kerajaan British. Perjanjian tersebut adalah mengenai persetujuan Kerajaan British memberi perlindungan kepada wilayah-wilayah di North Borneo yang kemudiannya, melalui perjanjian ini, dikenali sebagai Negeri North Borneo (State of North Borneo).

Wilayah-wilayah yang termasuk dalam Negeri North Borneo adalah :

  • Province Alcock
  • Province Cunliffe
  • Province Dent
  • Province Dewhurst
  • Province Keppel
  • Province Martin
  • Province Mayne
  • Province Myburgh

Syarat-syarat Perjanjian Perlindungan North Borneo tersebut adalah :

  1. Wilayah-wilayah dalam North Borneo akan terus ditadbir oleh British North Borneo Company sebagai satu Negeri bebas yang dilindungi oleh Kerajaan British, tetapi perlindungan itu tidaklah memberi hak kepada Kerajaan British untuk campur tangan dalam hal ehwal pentadbiran dalam Negeri North Borneo.
  2. Hubungan dengan negara-negara luar seperti Brunei dan Sarawak akan dikendalikan oleh kerajaan British dan sekiranya timbul perselisihan faham dengan negara-negara luar pihak British North Borneo Company bersetuju mengikut budi bicara kerajaan British dan menjalankan langkah-langkah seperti yang diarahkan oleh kerajaan British;
  3. Kerajaan British juga berhak membuka pejabat-pejabat Konsul British di mana-mana wilayah di North Borneo dan Konsul-konsul British itu diberi keistimewaan-keistimewaan Kerajaan Negeri North Borneo dan mereka boleh mengibarkan bendera kerajaan British di Residensi masing-masing atau di Pejabat-pejabat awam;
  4. British North Borneo Company tidak berhak menyerahkan mana-mana kawasan North Borneo kepada mana-mana kuasa luar atau rakyat luar atau warganegara luar tanpa pengetahuan kerajaan British melainkan yang berkaitan dengan tanah atau rumah oleh orang perseorangan atas tujuan untuk kediaman atau pertanian atau perniagaan.

Perjanjian ini telah ditandatangani di London oleh Lord Salisbury bagi pihak kerajaan British dan Sir Rutherford Alcock bagi pihak British North Borneo Company. Dengan Perjanjian Perlindungan North Borneo ini maka hak-hak kedaulatan yang sepatutnya terletak di tangan sultan-sultan (Brunei dan Sulu) telah dibahagi-bahagikan di antara Kerajaan British dan British North Borneo Company: kedaulatan luar negeri kepada Kerajaan British dan kedaulatan dalam negeri kepada British North Borneo Company.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
umno_logo-800px
Sejarah

Penubuhan Umno

11 Mei 1946 – Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (PEKEMBAR) atau United Malays National Organization (UMNO) telah ditubuhkan pada tahun 1946. Istana Besar Johor Bahru, telah menyaksikan kelahiran parti terbesar orang Melayu apabila ribuan orang Melayu berhimpun dan bertemu dalam Kongres Melayu Se-Malaya untuk kali ketiga.

Kongres ketiga ini diadakan berikutan penentangan keras orang Melayu terhadap penubuhan Malayan Union oleh penjajah British selepas berakhirnya pendudukan Jepun pada Ogos 1945.

Sebuah jawatankuasa yang terdiri daripada Datuk Onn, Datuk Panglima Bukit Gantang, Datuk Nik Ahmad Kamil, Datuk Hamzah Abdullah dan Zainal Abidin Ahmad (Zaaba) yang dibentuk ketika Kongres Melayu Se-Malaya Pertama pada 1-4 Mac 1946 di Kelab Sultan Sulaiman, Kuala Lumpur telah membentangkan Piagam atau Perlembagaan UMNO dan diluluskan oleh 29 anggota pertubuhan yang mewakili pertubuhan orang Melayu di Tanah Melayu dan Singapura.

Almarhum Sultan Ismail telah merasmikan penubuhan Umno pada 11 Mei 1946 dan Dato’ Onn Jaafar telah dipilih menjadi Presiden UMNO.

Penubuhan UMNO sekaligus membubarkan Kongres Melayu Se-Malaya yang sebelum ini menjadi gabungan seluruh persatuan orang Melayu. Kejayaan UMNO yang terbesar ialah memansuhkan Malayan Union seterusnya membentuk Persekutuan Tanah Melayu. Ia merintis laluan ke arah kemerdekaan Tanah Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
merdeka-800px
Sejarah

Rombongan Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu Berlepas Ke London

09 Mei 1957 – Pada tahun 1957, Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu, Tunku Abdul Rahman beserta rombongan telah berlepas ke London. Antara yang turut serta dalam rombongan itu ialah Dato’ Abdul Razak Hussein (Menteri Pelajaran), Tuan V.T. Sambanthan (Menteri Buruh), Encik Shamsuddin bin Nain (Menteri Besar Negeri Sembilan), YM Tengku Ismail bin Tengku Yahya (Menteri Besar Kedah) dan Tuan Haji Mustaffa Al-Bakri (Penyimpan Mohor Raja-raja Melayu).

Tujuan rombongan ini ke London adalah untuk mengadakan rundingan perkara-perkara yang berkaitan dengan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu Merdeka dengan Kerajaan British. Hasil keputusan rundingan berkenaan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu, Melaka dan Pulau Pinang telah dibawa ke Persidangan Raja-Raja pada bulan Jun 1957.

Berikutan daripada itu, kertas putih Rangka Perlembagaan Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu telah dihasilkan dan dibincangkan oleh Majlis Mesyuarat Undangan dan Majlis Mesyuarat Negeri di negeri-negeri. Ianya telah diterbitkan di Persekutuan Tanah Melayu dan di London pada 2 Julai 1957.

Sesungguhnya, rombongan rundingan ini merupakan usaha terakhir dalam menuntut Kemerdekaan Tanah Melayu daripada Kerajaan British.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
lambang_kedah-800px
Sejarah

Perjanjian Inggeris-Siam 1869 (Hubungan Inggeris-Kedah)

06 Mei 1869 – Pada tahun 1869 satu perjanjian Inggeris-Siam mengenai kedudukan hubungan Inggeris-Kedah telah ditandatangani oleh Konsul Jeneral British di Siam, Thomas George Knox Esq., bagi pihak kerajaan British dengan Perdana Menteri Siam, Chao Phya Sri Suriwongsa Phra Kalahome, Perdana Menteri Siam bagi pihak Raja Siam.

Antara lain perjanjian ini memperuntukkan bahawa:

  • Gabenor Negeri-negeri Selat hendaklah membayar RM 10,000 setahun kepada Yang Di-pertuan Negeri Kedah selagi kerajaan British masih memiliki Pulau Pinang dan kawasan-kawasan yang bersetentangan dengannya di tanah besar;
  • Yang Di-pertuan Negeri Kedah hendaklah mengakui sebagai wilayah British kawasan-kawasan di tanah besar yang bersetentangan dengan Pulau Pinang dan bersempadankan laut di sebelah barat, bersempadankan tebing kanan Sungai Muda di sebelah utara, tebing kanan Sungai Kerian di sebelah selatan, dan daripada tebing kanan Sungai Muda hingga ke timur Bukit Mertajam serta daripada tebing kanan Sungai Krian hingga ke timur Bukit Tunggal bagi sempadan di sebelah timur;
  • Kerajaan Negeri-negeri Selat dan Yang Di-pertuan Negeri Kedah bersetuju untuk mendirikan batu-batu sempadan dalam jarak satu batu tiap-tiap satu untuk menandakan sempadan sebelah timur wilayah yang diserahkan itu;
  • Kedua-dua belah pihak (Gabenor Negeri-negeri Selat dan Yang Di-pertuan Negeri Kedah) hendaklah saling menyerahkan pesalah-pesalah yang terhukum, ataupun yang masih menunggu perbicaraan ataupun yang diperintah tangkap yang cuba bersembunyi di kawasan mana-mana pihak yang berkenaan;
  • Yang Di-pertuan Negeri Kedah hendaklah jangan mengenakan cukai yang lebih tinggi daripada kadar yang ada ke atas binatang-binatang ternakan, bijian-bijian dan lain-lain barangan yang dieksport ke Wilayah British, melainkan jika berlaku kemarau tetapi dengan memberi tiga bulan notis lebih dahulu kepada kerajaan British di Pulau Pinang.

Dengan perjanjian ini maka mansuhlah perjanjian-perjanjian yang terdahulu yang bertarikh 1786, 1791, 1802, 1831 dan 21 Mac 1868.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard