Tag Archives: bijih timah

Ships_Trading_in_the_East-800px
Sejarah

Perjanjian Inggeris-Belanda 1824

17 Mac 1824 – Pada tahun 1824, satu perjanjian ditandatangani di antara pihak Inggeris dengan Belanda. Perjanjian yang lebih dikenali sebagai Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ini meliputi pembahagian tanah- tanah jajahan dan pusat-pusat perniagaan.

Mengenai tanah jajahan, pihak Belanda menyerahkan Melaka serta jajahan takluknya kepada Inggeris. la mengaku tidak akan membuka sebarang tempat di Semenanjung Tanah Melayu ataupun menandatangani sebarang perjanjian dengan mana-mana raja, pembesar ataupun sebarang negeri di Tanah Melayu dan memansuhkan segala tuntutan ke atas Semenanjung Tanah Melayu.

Pihak Belanda juga mengesahkan pendudukan Inggeris di Singapura dan menarik semula semua bantahan mengenainya. Belanda juga dikehendaki menyerahkan kilang-kilangnya di India dan menarik semula semua tuntutannya mengenai kemudahan dan pengecualian.

perjanjian_inggeris_belanda_1824

Pihak Inggeris pula berundur dari Sumatera dan menyerahkan Bangkahulu serta segala hak miliknya di Sumatera kepada Belanda sebagai pertukaran dengan Melaka, dan tidak akan membuat sebarang perjanjian dengan mana-mana pemerintah atau pembesar atau membuka penempatan di Sumatera. Pihak Inggeris juga tidak dibenarkan membuka sebarang penempatan atau membuat perjanjian dengan mana-mana pihak di Kepulauan Karimun, Semenanjung Riau-Lingga dan mana-mana pulau di Selatan Selat Singapura.

Kedua-dua kuasa mengaku tidak akan membuka sebarang tempat baharu tanpa pengetahuan pihak yang lain dan jika mana-mana pihak hendak berundur daripada salah satu kawasannya, pihak itu hendaklah memberi peluang kepada pihak yang lagi satu memilikinya.

Mengenai perniagaan pula pihak Belanda diberi hak monopoli di Kepulauan Rempah tetapi tidak sama sekali di Semenanjung Tanah Melayu; perjanjian-perjanjian monopoli tidak boleh dibuat dengan mana-mana pihak. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memberi “layanan negara istimewa” (most favoured nation treatment) di Ceylon, India dan Semenanjung Tanah Melayu.

Pihak Belanda hendaklah menamatkan perjanjian monopoli bijih timah dengan Perak dan Selangor. Pedagang -pedagang tempatan hendaklah dibenarkan berdagang di pelabuhan -pelabuhan kedua-dua pihak dan juga pelabuhan-pelabuhan tempatan. Kedua-dua pihak juga hendaklah sama-sama membasmi kegiatan-kegiatan lanun.

Hasil daripada Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ini seluruh kawasan Nusantara telah dikuasai sepenuhnya oleh kedua-dua kuasa itu dan dibahagikan kepada kawasan pengaruh masing-masing. Kedua-dua pihak menentukan Selat Singapura sebagai sempadan kawasan pengaruh mereka Kawasan sebelah utara Selat Singapura diletakkan di bawah pengaruh Inggeris manakala sebelah selatannya pula di bawah pengaruh Belanda.

Kawasan yang banyak terlibat ialah tanah jajahan Johor di mana ia dengan sewenang-wenangnya telah dibahagikan sama ada kepada Belanda atau Inggeris. Dalam hal ini Pemerintah Johor tidak ada suara terhadap satu-satu keputusan yang dibuat mengenai negerinya.

Akibat dari Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ini, Inggeris telah dapat menguasai satu pusat perniagaan bebas yang makmur di tengah-tengah kawasan yang dulunya begitu lama dikuasai Belanda. Dengan menguasai Semenanjung Tanah Melayu dan Singapura itu maka jalan perniagaan Timur-Barat terbuka seluas-luasnya kepada pihak Inggeris.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
istana_iskandariah_perak-800px
Sejarah

Perjanjian Perak – Belanda

13 Mac 1753 – Satu perjanjian perdagangan telah ditandatangani di antara Sultan Sri Iskandar Zulkarnain, Sultan Perak dengan Thomas Schippers, seorang saudagar serta Pesuruhjaya bagi pihak Syarikat Hindia Timur Belanda (SHTB) pada tahun 1753.

Antara perkara-perkara yang dipersetujui ialah:

  • Sultan Perak akan menjual semua keluaran bijih timah dari Perak dan kawasan-kawasan di bawah kawalannya kepada pihak kompeni dan pihak kompeni akan membayar 26 ducatoons atau 32 ringgit Sepanyol untuk timah seberat 375 paun Belanda.
  • Para pengedar bijih timah dimestikan membawa bijih timah masing-masing ke Kota Kompeni sebagaimana yang mereka lakukan sekarang. Manakala timbangan dan sukatan mestilah mengikut apa yang digunakan oleh pihak kompeni.
  • Sultan Perak akan mengeluarkan perintah dengan serta merta kepada seluruh negeri, iaitu mana-mana kapal yang ingin keluar dari Negeri Perak mestilah terlebih dahulu singgah di Kota Kompeni untuk diperiksa.
  • Akhirnya, Sultan berjanji untuk menawarkan kerjasama yang rapat kepada Syarikat Hindia Timur Belanda dalam semua bidang khususnya dalam mempertahankan kedudukan di antara kedua-dua belah pihak terhadap sebarang ancaman musuh.

Dengan perjanjian yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1753, syarikat Hindia Timur Belanda berhasrat untuk menguasai seluruh perjanjian bijih timah di Perak bagi menghadapi saingan kuasa-kuasa asing yang lain.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Perak-800px
Sejarah

Perang Larut-Ngah Ibrahim Meminta Bantuan Inggeris

25 Februari 1872 – Pada tahun 1872, Menteri Larut Ngah Ibrahim meminta bantuan Inggeris iaitu Leftenan Gabenor Inggeris di Pulau Pinang untuk membantu beliau dalam usahanya menyelesaikan pergaduhan di antara puak-puak pelombong Cina yang bermusuhan antara satu dengan lain di Larut.

Daerah Larut telah beberapa lamanya diperintah oleh seorang wakil baginda Sultan Perak. Dengan terjumpanya bijih timah dalam tahun 1848 maka berubahlah aliran sejarah negeri itu. Long Jaafar (bapa kepada Ngah Ibrahim), wakil Sultan di daerah itu telah menguruskan atas perbelanjaannya sendiri, usaha membuka lombong bijih di Kelian Pauh dengan mengupah 20 orang Cina puak Chen Seng Hakka (dari daerah Kwantung).

Perusahaan melombong di tempat itu bertambah maju sehingga ramailah pelombong-pelombong Cina bersama-sama kongsi gelap mereka dari Pulau Pinang datang untuk bekerja di situ. Terdapat beberapa buah kumpulan kongsi gelap yang bermusuhan di Larut yang bergabung dalam dua kumpulan yang besar iaitu kongsi gelap Hai San dan Ghee Hin. Permusuhan itu telah menjadikan Larut sebagai “sebuah gelanggang besar di mana pembunuhan, kekerasan dan rompak samun berlaku terus-terusan”.

Pada tahun 1871, dianggarkan bahawa jumlah pelombong-pelombong Cina ialah 40,000 itu orang. Nilai bijih timah yang dihantar ke Pulau Pinang pada tahun itu ialah 1,276,518 ringgit dan kebanyakannya daripada Larut.

Pada 24 Februari, 1872, telah berlaku satu pergaduhan besar antara puak-puak Ghee Hin dan Hai San. Api pergaduhan ini telah bermula sejak awal bulan Februari lagi apabila seorang gadis puak Chen Seng (puak kumpulan Hai San) yang menyintai seorang pemuda puak San Neng (puak kumpulan Ghee Hin) dicederakan dengan teruk oleh orang-orang kumpulan Ghee Hin sebagai satu amaran kepada kumpulan Hai San.

Akibat kejadian itu rasa permusuhan di antara kedua-dua kumpulan itu begitu memuncak dan akhirnya Perang Larut ke 3 (24 Februari, 1872) telah berlaku yang hanya disebabkan oleh pergaduhan kecil mengenai perjudian. Dalam pergaduhan ini pihak Ghee Hin telah menang dan seramai 10,000 orang-orang Hai San terpaksa meninggalkan Larut dan lari ke Pulau Pinang. Ngah Ibrahim yang sentiasa berubah-ubah sokongannya terhadap kedua-dua kumpulan itu tidak dapat mengawal keadaan. Pergaduhan itu telah menjejaskan perusahaan lombong bijih timah di Larut.

Akhirnya, pada hari ini dalam tahun 1872 beliau terpaksa meminta bantuan daripada Leftenan Gabenor Inggeris di Pulau Pinang untuk menghadapi keadaan itu. Kerana bimbang kekacauan itu akan merebak ke Pulau Pinang, Gabenor telah mengarahkan supaya diadakan sekatan senjata dan menghantarkan satu pasukan tentera laut untuk mengawal kemasukan senjata ke Larut.

Dalam tahun 1873 Kerajaan di Pulau Pinang telah membenarkan Ngah Ibrahim mengimport senjata dan membenarkan Capt. Speedy membantu beliau menubuhkan tenteranya sendiri (dari India) untuk menghadapi kekacauan di kawasannya (Larut).

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Perak-800px
Sejarah

Utusan Perak Kepada Kompeni Belanda Di Melaka

 

16 Februari 1680 – Pada tahun 1680, Sultan Perak ketika itu Sultan Mahmud Iskandar Shah telah menghantar beberapa orang- orang besar Perak sebagai utusan baginda pergi ke Melaka untuk menyatakan persahabatan baginda dengan Kompeni Belanda. Tindakan menghantar utusan Perak kepada Kompeni Belanda ini adalah berikutan daripada perbuatan sepasukan Kompeni Belanda yang telah menguatkan kawalan mereka di pantai dan kuala sungai Perak bagi mengawal bangsa-bangsa lain daripada berdagang bijih timah di Perak.

Selepas penghantaran utusan itu pada 20 April 1690, Sultan Perak telah mengurniakan surat kuasa kepada seorang Ketua Pegawai Belanda yang tinggal di Perak bernama Adriaen Wylant. Surat kuasa tersebut telah memberikan beberapa keistimewaan kepada Pegawai Belanda berkenaan untuk menyerang, menangkap dan memenjarakan sesiapa sahaja yang keluar dari negeri Perak membawa timah tanpa membawa surat kebenaran.

Sebelum pengurniaan surat kuasa tersebut askar-askar Kompeni Belanda memang selalu mengganggu dan menghalang bangsa-bangsa lain daripada mendapatkan perniagaan bijih timah. Mereka juga telah membuat perhubungan perjanjian dengan Sultan Acheh agar memaksa Perak membenarkan hanya Acheh dan Belanda sahaja membeli bijih timah dari negeri Perak.

Kompeni Belanda juga membina loji dan gudang-gudang timah di negeri Perak untuk tujuan dagangan mereka. Walaupun begitu perdagangan timah orang-orang Belanda tetap berkurangan kerana orang-orang Perak yang tidak menyukai tindakan keras Belanda itu telah bertindak menyeludup keluar timah dan dijual kepada bangsa lain dengan harga yang lebih baik.

Sebagai tindak balas perbuatan orang- orang Perak, Belanda telah mengepong Kuala Sungai Perak dan mengawal Pantai Perak bagi menghalang penyeludupan timah, perbuatan ini menyebabkan kemerosotan perdagangan timah di Perak, lalu memaksa Sultan Mahmud Iskandar Shah menghantar utusan persahabatan ke Melaka pada hari ini dalam tahun 1680.

Sebaliknya Pegawai Belanda yang diberi kuasa itu telah menggunakan kekuasaan mereka dengan amat keras dan tiada berpatutan. Perkara ini telah menyebabkan perniagaan Kompeni Belanda di negeri Perak semakin merosot sekitar tahun 1682.

Pada tahun 1690 pula sekumpulan orang-orang Melayu yang diketuai oleh Panglima Perak bernama Panglima Kulup telah menyerang Kota Belanda yang mengawal peniaga Perak di Pulau Pangkor dan membunuh askar-askar Belanda di situ. Pihak Kompeni Belanda kemudian telah mengarahkan askar-askar mereka supaya berundur dari perairan Perak dan kota tersebut telah ditinggalkan dari pantai negeri Perak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
ngah_ibrahim-800px
Sejarah

Ngah Ibrahim Diberi Kuasa Ke Atas Larut

30 November 1857 – Ngah Ibrahim diberi kuasa ke atas Larut pada tahun 1857. Pengiktirafan dan penyerahan kuasa ke atas seluruh daerah Larut ini dibuat berikutan kematian bapanya Long Ja’afar.

Long Ja’afar merupakan orang pertama yang meramalkan kepentingan Larut akan menjadi terkenal kerana sumber bijih timahnya. Menyedari akan kepentingan Larut, beliau telah membeli satu persatu kawasan bijih di Daerah Larut.

Berikutan daripada itu pada tahun 1850, Ngah Ali telah memberikan hak milik daerah tersebut kepada Long Ja’afar. Pada 23 Oktober 1863, Ngah Ibrahim telah dianugerahkan oleh DYMM Paduka Seri Sultan Perak, Sultan Jaafar Muazzam Shah dengan gelaran Orang Kaya Menteri Larut.

Penganugerahan gelaran tersebut adalah sebagai mengenang jasa dan perkhidmatan cemerlang beliau kepada baginda sultan terhadap perkembangan serta kemajuan perusahaan melombong bijih timah di daerah Larut. Penganugerahan ini juga telah meletakkan Ngah Ibrahim sebagai orang yang berkuasa penuh di Larut. Ngah Ibrahim bebas untuk membuat perhubungan dengan mana-mana kuasa luar tanpa persetujuan dan kebenaran Sultan Perak.

Bagaimanapun setelah termeterainya Perjanjian Pangkor pada 20 Januari 1874, kuasa mutlak Ngah Ibrahim terhadap daerah Larut telah dilucutkan oleh pentadbiran Inggeris.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kota_belanda-800px
Sejarah

Kota Belanda Di Pulau Pangkor Dibina Semula

20 November 1745 – Pada tahun 1745, Kota Belanda di Pulau Pangkor telah di bina semula. Pada peringkat awal, pedagang Perak telah menjalankan perdagangan dengan pedagang-pedagang lain secara senyap dengan menawarkan harga yang lebih baik. Perkara ini telah menimbulkan kemarahan Syarikat Belanda.

Beberapa serangan telah dibuat oleh orang-orang Melayu terhadap kota ini atas sebab tidak puas hati dengan kekerasan orang-orang Belanda. Akhirnya, serangan oleh Panglima Kulup Ali telah memusnahkan kota tersebut. Peluang untuk bertapak semula terbuka apabila keadaan politik negeri Perak yang bergolak akibat perebutan kuasa dan kawasan bijih timah. Orang-orang Belanda berjaya mendapatkan monopoli perdagangan bijih timah tersebut.

Kota Belanda

Kota Belanda

Bagi menjaga kepentingan dan keselamatan orang Belanda dan hasil bijihnya sebuah Kota Belanda telah didirikan di Pulau Pangkor pada tahun 1670. Kota tersebut telah musnah diserang oleh sekumpulan pahlawan-pahlawan Melayu yang diketuai oleh Panglima Kulup Ali pada tahun 1690 dan askar-askar Belanda telah melarikan diri ke tempat lain. Berikutan serangan pahlawan-pahlawan Melayu, Kota Belanda berjaya dibina semula di bawah kuasa Negeri Perak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
empang_pecah_kuala_kubu
Sejarah

Empangan Kuala Kubu Pecah

29 Oktober 1883 – Pada tahun 1883, banjir besar telah berlaku di Sungai Selangor. Banjir ini telah menyebabkan Empangan Kuala Kubu pecah lalu menenggelamkan seluruh pekan Kuala Kubu. Peristiwa penting ini dicatatkan dalam sejarah kerana bertolak dari peristiwa inilah lahirnya pekan Kuala Kubu Bharu yang ada sekarang.

Empangan ini terletak dekat Kampung Asam Lenggong sekarang dikenali sebagai Kampung Ampang Pecah kira-kira 2.4 km dari pekan Kuala Kubu. Empangan yang roboh itu panjangnya kira-kira 1.6 kilometer dan lebarnya melebihi 91.4 meter. la dibuat dari batang-batang kayu dan ditambak dengan tanah merentangi Sungai Kubu iaitu anak Sungai Selangor. Daerah Kuala Kubu sering dilanda hujan. Ini menyebabkan kerap berlaku bah di Sungai Selangor.

kuala kubu

Sungai ini pula menjadi cetek oleh takungan tanah dan pasir yang mengalir akibat hujan dan kegiatan melombong di bahagian hulu sungai. Lama-kelamaan Sungai Selangor menjadi sebak dan apabila hujan lebat turun dan sungai ini banjir, empangannya tidak berdaya lagi membendung arus air yang deras, lalu roboh dan menenggelamkan seluruh pekan Kuala Kubu serta kawasan-kawasan sekitarnya.

Kejadian ini telah mengorbankan nyawa dan harta benda. Seramai 33 orang termasuk Cecil Ranking, Pegawai Daerah dan Majistret pertama Inggeris di daerah itu telah terkorban manakala 38 buah rumah hanyut. Satu-satunya mata pencarian penduduk kawasan itu iaitu mendulang bijih timah juga turut terjejas.

Tragedi pecahnya Empangan Kuala Kubu ini juga dikenali sebagai ‘Sejarah Kuala Kubu’. Akibat dari kejadian ini, Kuala Kubu sebagai sebuah mukim, pekan dan pusat pentadbiran jajahan Hulu Selangor tidak lagi wujud dalam sejarah. Pusat tersebut dipindahkan ke Rasa buat sementara.

Kuala Kubu dibuka pada kurun kelapan belas oleh orang-orang Melayu dan mereka merupakan perintis kepada kegiatan melombong bijih di daerah itu, sehingga dapat membina empangan besar untuk kerja-kerja mendulang bijih. Daerah ini juga pernah menjadi kubu pertahanan Raja Mahadi dan Syed Mashor menentang angkatan perang Tengku Kudin dalam Perang Saudara di Selangor pada tahun 1867-1874.

Usaha-usaha untuk membangunkan semula Kuala Kubu telah dibuat dan pada tahun 1931, lahirlah pekan Kuala Kubu Bharu yang kekal hingga ke hari ini sebagai pusat pentadbiran daerah Hulu Selangor, menggantikan Kuala Kubu Lama yang kini tinggal dalam kenangan. Kini Kuala Kubu Bharu ini terkenal dengan pusat latihan yang penting di Malaysia seperti Maktab Latihan Bomba Malaysia, Maktab Polis Diraja Malaysia dan Pusat Latihan Belia Negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tin_mining-1-800px
Sejarah

Perbalahan Pelombong-Pelombong Bijih Timah Sungai Ujong

21 Ogos 1860 – Pada tahun 1860 telah berlaku perbalahan di antara pelombong-pelombong tempatan iaitu Dato Kelana Sending Sungai Ujong, pembesar-pembesar Rembau dan Sri Menanti.

Perbalahan pelombong-pelombong bijih timah yang akhirnya mengakibatkan pergaduhan antara dua pihak itu adalah berpunca dari tindakan pembesar-pembesar tempatan mengenakan cukai tambahan sebanyak 4,000 ringgit kepada pelombong-pelombong itu yang dahulunya hanya dikenakan cukai 1 ringgit satu kepala di samping bayaran tol yang tetap dan cukai ke atas bijih.

Kemarahan pelombong-pelombong itu tidak dapat dibendung dan tanpa mengendahkan nasihat Penghulu Rembau dan Dato Kelana Sending. Mereka telah mula mengancam ketenteraman orang-orang tempatan.

Akibatnya pada hari ini dalam tahun 1860 kedua belah pihak telah bertempur dan mengakibatkan kematian salah seorang ketua kumpulan pelombong-pelombong itu ialah Kapitan Sheng Meng Li.

Setelah mengalami kekalahan yang teruk pelombong-pelombong itu telah melarikan diri ke negeri-negeri jiran dan meminta perlindungan dan campur tangan British. Mereka menuntut ganti rugi akibat peristiwa itu.

Walaupun tidak ada usaha dibuat untuk mendapatkan ganti rugi itu tetapi pihak berkuasa British di Melaka telah cuba memujuk agar Dato Kelana Sending melepaskan kuasanya ke atas Sungai Linggi.

Menyedari yang kekuasaannya tidak begitu kuat, Dato Kelana Sending telah menyatakan hasratnya untuk membuat perjanjian perniagaan dengan pihak Kerajaan British di mana pihak British dikehendaki mengawal Sungai Linggi dan dibenarkan mengenakan cukai 10% kepada semua bijih yang dibawa dari lombong-lombong di Sungai Ujong.

Kerajaan Negeri-Negeri Selat bukan sahaja telah bersetuju dengan cadangan perjanjian itu malah telah mencadangkan pula supaya seorang Penolong Residen ditempatkan di Linggi bagi menyelesaikan masalah perniagaan di antara pedagang-pedagang British dengan pedagang-pedagang bumiputera dan juga untuk membina sebuah balai polis di Simpang.

Bagaimanapun semua hasrat dan cadangan itu tidak menjadi kenyataan. Namun, pada akhir tahun 1860 seramai 5,000 orang pelombong telah kembali ke Sungai Ujong dan mula bekerja semula di lombong-lombong yang ditinggalkan itu.

Peristiwa seperti ini merupakan salah satu faktor-faktor penting mengenai campur tangan Inggeris di Sungai Ujong dalam tahun 1874.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
dutch_war1-800px
Sejarah

Selangor Ditawan Oleh Belanda

02 Ogos 1784 – Pada tahun 1784, Selangor ditawan oleh Belanda yang memulakan serangan pada 13 Julai 1784. Kemenangan Belanda ke atas pusat pemerintahan di Kuala Selangor itu menyebabkan Sultan Ibrahim, Sultan Selangor pada masa itu bersama para pembesar dan pengikutnya berundur ke negeri Pahang.

Serangan Belanda ke atas Selangor ini adalah sebagai membalas serangan Selangor ke atas kedudukan Belanda di Melaka.

Ini kerana semasa peperangan Kerajaan Melayu Johor-Riau dengan Belanda, Sultan Ibrahim yang bersimpati dengan Johor telah membantu menyerang Belanda di Melaka di mana Belanda hampir-hampir tewas dalam tahun 1783 sekiranya tidak mendapat bantuan dari Betawi, Jawa.

Dengan penguasaan Belanda ke atas Selangor selepas mengharungi peperangan sengit, Belanda telah memperkuatkan lagi Kota di Kuala Selangor yang terletak di atas Bukit Melawati.

Untuk beberapa waktu Belanda juga menguasai perjalanan lalulintas Selat Melaka dan menguasai perdagangan bijih timah dan gambir.

Walau bagaimanapun dengan bantuan tentera Bendahara Pahang, Sultan Ibrahim telah menyerang dan menawan semula ibu negerinya Kuala Selangor dari tangan Belanda dalam tahun 1785.

Dengan kekalahan Belanda ini, Sultan Ibrahim dapat menegakkan kembali Kerajaan Melayu Selangor. Baginda juga kemudiannya telah memperbaiki dan memperkuatkan lagi Kota Melawati sebagai tempat kawalan dan pertahanan kerajaannya dari sebarang serangan dari luar dan masa hadapan.

Kemenangan Belanda ke atas Selangor pada hari ini dalam tahun 1784 adalah bersifat sementara sahaja kerana pada 28 Jun 1785 Selangor telah menewaskan Belanda semula dan mengusir penceroboh itu dari tanah airnya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
rotterdam-800px
Sejarah

Perjanjian Antara Negeri Perak Dan Syarikat Hindia Timur Belanda

25 Julai 1746 – Pada tahun 1746, satu perjanjian antara Negeri Perak dan Syarikat Hindia Timur Belanda telah ditandatangani. Negeri Perak telah diwakili oleh Sultan Muzaffar Shah dan Belanda pula telah diwakili oleh Gabenor Melaka, H. M. Bernhard Albinus.

Perjanjian ini bertujuan untuk mewujudkan hubungan yang lebih erat antara Negeri Perak dengan Syarikat Belanda bagi menghadapi ancaman orang-orang Bugis.

Dalam bulan Disember 1739, orang-orang Bugis telah menyerang Perak bagi kali pertamanya. Ketibaan Daeng Chelak di Perak dalam bulan Jun 1740 untuk menyiasat kematian sepupunya yang telah diracun, amat membimbangkan Sultan Perak.

Ketika berada di Perak, Daeng Chelak telah merampas empat buah perahu dan 200 bahara bijih timah. Peristiwa ini telah mendorongkan Sultan Muzaffar Shah untuk mendapatkan bantuan sebuah kuasa lain dalam menghadapi ancaman Bugis.

Ketibaan Syarikat Belanda di Perak memberi peluang kepada baginda untuk mengadakan hubungan persahabatan. Dengan persetujuan kedua-dua belah pihak, satu perjanjian telah ditandatangani.

Antara syarat-syarat penting dalam perjanjian tersebut adalah :-

Sultan bersetuju untuk mengadakan hubungan yang berkekalan dengan pihak Belanda. Baginda yang bersetuju menyerahkan sebuah pulau bernama “Tanjung Putus”, kira-kira 48 kilometer dari Kuala Perak berserta dengan sebidang kawasan tanah ditebing sungai kepada Syarikat Hindia Timur Belanda untuk kemudahan dan keselamatan perdagangan.

Sultan bersetuju untuk membenarkan Syarikat Hindia Timur Belanda sahaja dalam mengutip semua hasil bijih timah dari negeri Perak. Belanda pula bersetuju untuk membeli semua bijih timah dengan harga 26 ’ducatoon’ bagi 375 bahara, serta membayar sebanyak dua rial bagi setiap bijih timah yang telah dieksport kepada Sultan Muzaffar Shah.

Semua kapal yang akan meninggalkan negeri Perak mesti berlabuh di kawasan Syarikat Hindia Timur Belanda untuk diperiksa bagi memgelakkan penyeludupan. Sekiranya di jumpai bijih timah yang cuba diseludupkan, maka ia hendaklah dibahagikan kepada kedua-dua pihak dengan sama rata.

Perjanjian yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1746, antara negeri Perak dengan Syarikat Hindia Timur Belanda merupakan titik-tolak dalam hubungan Perak dengan dunia luar.

Perjanjian ini juga merupakan perjanjian yang pertama ditandatangani oleh Perak dengan sebuah kuasa luar.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard