Tag Archives: Terengganu

kampung-800px
Sejarah

Haji Abdul Rahman Limbong Menentang Peraturan Inggeris

19 April 1928 – Pada tahun 1928, Tuan Haji Abdul Rahman Limbong seorang ulama terkenal dan berpengaruh di Terengganu telah ke Dungun bagi menyebarkan idea menentang peraturan yang diperkenalkan oleh Inggeris.

Tuan Haji Abdul Rahman Limbong atau nama sebenarnya Haji Abdul Rahman bin Abdul Hamid merupakan tokoh agama yang berpengaruh luas di Terengganu. Beliau yang dianggap alim lagi keramat ini sangat dihormati. Pengetahuan agamanya yang mendalam adalah satu keistimewaan yang dikagumi dan beliau adalah ketua membela rakyat yang didakwa kerana membuka tanah tanpa kebenaran. Malah Abdul Rahman Limbong menggalakkan rakyat membuka tanah kerana baginya tanah adalah hak Allah yang diusahakan dan boleh dipakai. Tanah akan dimiliki bila ianya diusahakan dan boleh dipusakai. Sekiranya tidak diwarisi tanah boleh diserah kepada ‘Baitulmal’. Jika didapati tiada pemilik tanah ini akan menjadi hak kerajaan.

Peraturan tanah yang diperkenalkan oleh Inggeris di Terengganu dalam tahun 1921 mensyaratkan bayaran cukai sebanyak lima puluh sen setahun. Hutan-hutan tidak dibenarkan dibuka. Pengenalan undang-undang tanah ini bererti menghapuskan undang-undang adat pemilikan tanah petani yang pernah dikerjakan turun temurun. Maka itu rakyat berpendapat tidak wajar mereka mengambil surat kebenaran kalau tanah yang diminta itu hak milik pusaka nenek moyang mereka dahulu.

Sebelum perlaksanaan undang-undang tanah, penduduk di kawasan Ulu Terengganu termasuk Dungun bebas membuka hutan secara kolektif untuk berhuma. Hasil-hasil hutan seperti rotan, buluh, damar dan lain-lain boleh diambil tanpa sebarang larangan. Bagi mereka tanah merupakan sumber utama kehidupan. Halangan menggunakan tanah merupakan persoalan hidup atau mati, dan inilah juga yang menimbulkan penentangan pada pemerintahan kolonial Inggeris.

Haji Abdul Rahman Limbong mendapati bahawa tanah di Ulu Terengganu mempunyai pemilik sah maka itu peraturan tanah British yang mahukan bayaran hasil penempatan dan surat kebenaran membuka tanah dianggap tidak adil dan keterlaluan.

Sungguhpun maklumat yang disebarkan oleh Abdul Rahman Limbong ini bukanlah untuk menentang kuasa Sultan tetapi menyatakan rasa keinsafan dan kesedaran bahawa pemerintahan negeri telah dikuasai oleh Inggeris dan golongan birokrat yang menjalankan tugas tanpa pertimbangan yang adil. Dan ternyata, dalam sejarah perjuangan bangsa Melayu, Haji Abdul Rahman Limbong telah berjaya membangkit semangat pergerakan menentang kolonial yang menyeluruh.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
panji_RAMD
Sejarah

Batalion Ke-3 Askar Melayu Menerima Panji-Panji

18 April 1952 – Pada tahun 1952, Batalion ke-3 Askar Melayu telah menerima panji-panji dari Pesuruhjaya Tinggi Malaya, General Sir Gerald Templer dalam satu ucapan khas bertempat di Kota Bharu, Kelantan. Turut hadir dalam ucapan penuh gemilang ini ialah DYMM Sultan Kelantan dan DYMM Sultan Pahang, Tengku Mahkota, Penasihat British bagi negeri Kelantan dan Terengganu iaitu Brigadier Andre, Raja Perempuan Kelantan, Lady Templer dan anak perempuannya, Hakim Malaya C.H. Whitton.

Batalion ke-3 Askar Melayu itu telah ditubuhkan pada September 1948 dengan Leftenan Kolonel Walton ditugaskan sebagai Pegawai Pemerintah yang dilantik pada bulan Oktober 1948. Beliau kemudiannya telah ditukarkan ke negeri Kelantan pada bulan Februari 1949.

Rejimen Askar Melayu Diraja

Dalam ucapan penyerahan panji-panji tersebut General Sir Gerald Templer memuji pasukan itu yang telah berjaya dalam operasi-operasi yang ditugaskan sehingga mendapat penghormatan menerima panji-panji. Walaupun batalion itu baru ditubuhkan 4 tahun yang lalu, tetapi ia telah banyak menyumbangkan jasa dan baktinya kepada negara terutama dalam usaha menentang pengganas-pengganas komunis yang telah mengancam ketenteraman negara.

Beliau juga menasihatkan agar perajurit-perajurit sentiasa berwaspada dalam menjalankan tugas mereka dan menjadikan upacara penganugerahan panji-panji ini sebagai satu penghormatan kepada perajurit-perajurit yang telah terkorban khasnya dan kejayaan yang harus dibanggakan oleh batalion ke-3 Askar Melayu amnya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
mati-800px
Sejarah

Pahlawan Pahang Berundur Ke Terengganu

10 April 1895 – Dalam tahun 1895, Hugh Clifford, Residen British di Negeri Pahang telah sampai ke Kuala Terengganu dengan satu angkatan tentera yang mengandungi beratus-ratus orang askar yang lengkap bersenjata untuk mencari dan menangkap pahlawan-pahlawan Melayu Pahang. Pahlawan Pahang berundur ke Terengganu dan menyembunyikan diri ke Ulu Terengganu kerana menentang pihak British yang telah masuk campur dalam pemerintahan negeri Pahang. Di antara pahlawan-pahlawan Pahang itu ialah Datuk Bahaman, Tok Gajah (Katib Rasu), Mat Kilau, Mat Lela, Awang Nong dan Teh Ibrahim.

Hugh_Charles_Clifford

Hugh Charles Clifford

Pasukan Clifford secara keseluruhannya terdiri daripada 252 orang, 190 di antaranya adalah orang-orang Melayu. Beliau melakukan berbagai cara untuk mendapatkan maklumat daripada penduduk-penduduk Kelantan dan Terengganu terhadap pergerakan pahlawan-pahlawan Pahang itu, termasuk membeli rahsia. Bagaimanapun cara ini telah tidak mendatangkan hasil, malah lebih daripada itu dilakukannya paksaan dengan kekerasan seperti perotanan. Beliau juga memakai cara dengan menyuruh penduduk-penduduk melakukan sumpah dengan Quran di atas kepala untuk mendapatkan keterangan yang diperlukannya.

Taktik peperangan sepit udang yang digunakan oleh Clifford untuk mengepung musuh dan juga taktik menyekat bekalan makanan gagal menyebabkan tertangkapnya atau penyerahan diri para pahlawan Pahang tersebut. Clifford mengatakan hal ini terjadi kerana bantuan penduduk-penduduk Kelantan dan Terengganu kepada pejuang-pejuang Pahang serta sikap tidak jujur Pesuruhjaya Siam yang dipercayai bertalam dua muka.

Dato' Bahaman

Dato’ Bahaman

Hugh Clifford yang mengesyaki mereka sedang menyembunyikan diri dalam kawasan rumah Engku Saiyid Keramat di Kampong Paluh, Kuala Terengganu telah meminta pertolongan Sultan Terengganu, Sultan Zainal Abidin dan Engku Saiyid Keramat untuk menangkap pahlawan-pahlawan Pahang yang dianggap sebagai “pemberontak”.

Baginda Sultan Zainal Abidin telah menunjukkan sikap enggan membantu pihak British menangkap pahlawan-pahlawan Pahang itu kerana tidak mahu turut serta membinasakan orang-orang yang sebangsa dan seagama dengan baginda. Engku Saiyid Keramat yang telah bertemu dengan pahlawan-pahlawan Pahang itu dan menyuruh mereka berlindung di Besut serta menggalakkan mereka meneruskan perjuangan mereka terhadap pihak British, memberitahu Clifford bahawa beliau tidak tahu dan tidak pernah berjumpa dengan pahlawan-pahlawan itu.

Setelah tiga bulan ekspedisi memburu (hingga ke Kelantan) pahlawan-pahlawan tidak juga menunjukkan harapan cerah, malah semakin dalam keadaan ketidakpastian, akhirnya pada 17 Jun 1895, Gabenor mengarahkan Clifford kembali ke Pahang. Ekspedisi yang menelan belanja RM 7,393.83 itu telah gagal dalam tujuan utamanya, tetapi menurut Wise (pegawai Inggeris yang terbunuh dalam pertempuran merebut kembali kubu Jeram Ampai pada 29hb Jun, 1894) bahawa ia telah memberikan maklumat yang berguna kepada Inggeris mengenai Kelantan dan Terengganu.

Bagaimanapun dalam tahun 1896 Duff (Superintenden Polis Pahang) dalam laporannya menyatakan bahawa pemimpin-pemimpin pejuang Pahang yang melarikan diri, Bahaman, Mat Kilau, Mat Lela, Imam Perang Yusof, Teh Ibrahim dan Awang Nong telah diperangkap oleh Siam dalam satu jamuan yang sengaja mereka (pihak Siam) adakan. Di dalam sekapan ini dikatakan pahlawan Mat Kilau telah terbunuh, dan yang lainnya dibawa ke Chieng Mai. Laporan Duff ini disokong oleh hasil penyelidikan wakil Konsul British di Siam, Archer, berdasarkan kepada siasatannya ke atas adik Mat Kilau, Teh Ibrahim.

Antara lain, Teh Ibrahim menyatakan,

..The Siamese would not let us go; and, fearing probably that we would escape, they invited us to a banquet, and suddenly attacked and arrested us while we were eating. 1 was seriously hurt, and have, as you see, still the marks of about ten wounds in my head. My elder brother Mat Kilau was killed at the time, as also others of my relations.

Kemunculan Mat Kilau

Bagaimanapun, tidak terdapat sumber yang pasti mengenai hal itu dan mengenai kematian Mat Kilau. Dalam bulan Disember 1969, Tuhan telah menggerakkan hati Mat Kilau yang pada itu memegang kad pengenalan diri K/P 2044778 dan bernama Mohamad bin Ibrahim, memperkenalkan dirinya yang sebenar.

Untuk mengelakkan dirinya dari menjadi tumpuan ramai, Mat Kilau telah bersetuju mengumumkan dirinya di kampung kelahirannya. Atas daya usaha Omar bin Mat Kilau, maka Mat Kilau dibawa ke Kampung asalnya iaitu Kampung Masjid, Pulau Tawar Jerantut. Pada hari Jumaat 26 Disember 1969, Mat Kilau telah pergi ke Masjid di Kampung Masjid untuk bersembahyang Jumaat. Selepas sembahyang, Mat Kilau telah membaca Quran dan kemudiannya mengisytiharkan dirinya sebagai Mat Kilau.

Mat Kilau

Mat Kilau

Pengisytiharan ini telah menggemparkan orang ramai sehingga Kerajaan Pahang menubuhkan sebuah jawatankuasa untuk menyiasat. Jawatankuasa itu dibentuk pada 8 Januari 1970. Beberapa orang telah ditemuramah bagi membuktikan bahawa Mat Siam itu adalah Mat Kilau. Setelah disahkan maka pada pukul 10.30 pagi hari Khamis, 6 Ogos 1970, Mat Siam diisytiharkan sebagai Mat Kilau oleh Menteri Besar Pahang, YAB Tan Sri Haji Yahaya Mohd Seth.

Setelah empat hari selepas pengumuman pengiktirafan terhadap dirinya dibuat, Mat Kilau meninggal dunia kerana keuzuran. Usianya ketika itu dipercayai berusia 122 tahun. Walau bagaimanapun fakta ini dipertikaikan kerana tiada dokumen untuk mengesahkan usia beliau.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
map_lebuh_raya_timur_barat-800px
Sejarah

Pelancaran Pembinaan Lebuh Raya Timur Barat

09 April 1964 – Pada tahun 1964, Timbalan Perdana Menteri, Tun Abdul Razak telah melancarkan peringkat pertama pembinaan Lebuh Raya Timur Barat di Mukim Tersat, Kuala Berang, Terengganu. Lebuh raya sejauh 400 kilometer dan menelan belanja sebanyak 150 juta ini bermula dari Sungai Siput di negeri Perak melintasi negeri Kelantan hingga ke Kuala Berang, Terengganu. YAB Tun Abdul Razak menyifatkan, pembinaan lebuh raya ini sebagai satu simbol perpaduan rakyat dan lambang kemajuan dan pembangunan yang dirancang dan diusahakan oleh kerajaan untuk faedah rakyat.

Dengan pembinaan lebuh raya ini, beribu-ribu hektar tanah pertanian seperti getah, padi, kelapa sawit dan sebagainya akan dapat diterokai dengan adanya sistem perhubungan yang baik. Ia juga akan mendorong perlaksanaan pelbagai projek pembangunan seperti projek-projek hidro elektrik dan penempatan-penempatan baru yang memberi faedah kepada penduduk-penduduk desa di sekitarnya.

Tugu lebuh Raya Timur Barat

Di dalam ucapan perasmiannya, Tun Abdul Razak menyatakan bahawa kerajaan menumpukan perhatian untuk membasmi kemiskinan khasnya di kalangan penduduk desa dengan mengadakan pelbagai projek luar bandar melalui badan-badan tertentu seperti RIDA dan agensi-agensi swasta.

Tun juga menasihatkan penduduk-penduduk desa supaya tidak terpengaruh dengan anasir-anasir subversif yang bertujuan untuk merosakkan kemakmuran dan keamanan negara melalui dakyah-dakyah halus. Rakyat mestilah bersatu-padu dan bekerjasama dengan kerajaan untuk kepentingan Negara.

Dengan pelancaran pembinaan lebuh raya Timur Barat pada hari ini dalam tahun 1964, penduduk desa khasnya di kawasan-kawasan yang terlibat telah dapat menikmati hasil pembangunan yang dilaksanakan oleh kerajaan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
reedy-800px
Sejarah

Panglima Muda Jempol Menyerang Pekan

05 April 1892 – Pada tahun 1892, Panglima Muda Jempol telah menyerang daerah Pekan di negeri Pahang. Peristiwa itu merupakan salah satu episod dalam pemberontakan Pahang yang bermula dalam tahun 1891 yang dipimpin oleh salah seorang pembesar Pahang iaitu Pahlawan Semantan atau Dato’ Bahaman. Dalam kekacauan yang berlaku ketika Panglima Jempol menyerang Pekan, dua orang pekerja Eropah dari Syarikat Pahang Exploration yang sedang menguruskan pengeluaran kayu balak dari hutan Sungai Duri dekat Kuala Chini telah terbunuh.

Berita berkenaan serangan itu telah sampai ke pengetahuan Residen Pahang, J.P. Rodger yang ketika itu berada di Pulau Tawar. Beliau dengan pengikutnya telah pergi ke Pekan dan menahan seorang daripada mereka yang disyaki terlibat dalam serangan tersebut. Seterusnya pihak Inggeris juga telah menangkap seramai 21 orang lagi yang disyaki terlibat dalam kejadian tersebut. Bagaimanapun Panglima Muda Jempol dapat melepaskan diri.

Akibat dari serangan itu pihak Inggeris telah berusaha memperkuatkan pertahanan mereka dengan mendirikan satu pusat kawalan di Kuala Jempol. Pada bulan Julai 1892 pihak Inggeris telah menghantar sepasukan polis Sikh ke Jempol untuk mengekori Panglima Muda Jempol tetapi gagal sehinggalah pada bulan Oktober 1892 apabila Panglima Muda Jempol akhirnya terkorban dalam satu pertempuran dengan pihak Inggeris.

Walaupun Panglima Muda Jempol telah tewas, pemberontakan Pahang berterusan sehingga bulan November 1895 apabila enam orang pahlawan Pahang iaitu Dato’ Bahaman, Awang Nong, Teh Ibrahim, Haji Mat Wahit dan Mat Lela telah menyerah diri kepada Kerajaan Siam. Rasu dan Mat Kilau pula dilaporkan telah meninggal dunia di Terengganu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Jabatan_Telekom_Malaysia-800px
Sejarah

Jabatan Telekom Ditubuhkan

01 April 1946 – Pada tahun 1946, Jabatan Telekom ditubuhkan untuk memberikan perkhidmatan telefon dan telegraf yang lebih sempurna bagi keperluan di dalam dan ke luar negeri. Sebelum ini perkhidmatan telekom yang merangkumi perkhidmatan telegraf, telefon dan radio bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan Negeri-negeri Selat adalah dibawah tanggungjawab Jabatan Pos dan Telegraf.

Kemajuan dan perkembangan perkhidmatan telekom telah bermula sebelum perang dunia kedua lagi di bawah pentadbiran seorang Pengarah Telekom. Sementara perkhidmatan pos dan telekom yang diletakkan di sebuah pejabat yang sama adalah dibawah tanggungjawab Ketua Pengarah Pos dan Telegraf. Selepas Perang Dunia Kedua, Perkhidmatan Pos dan Telekom telah diasingkan.

Telefon Lama - Sumber : Muzium Telekom

Telefon Lama – Sumber : Muzium Telekom

Akhirnya pada hari ini dalam tahun 1946, Jabatan Telekom telah ditubuhkan dengan diketuai oleh seorang Ketua Pengarah. Jabatan ini telah dikemaskinikan untuk menyelaraskan perancangan dan projek. Disamping itu jabatan ini bertanggungjawab membekalkan alat-alat serta bahan kepada bahagian pentadbiran kewangan yang mempunyai fungsi-fungsi pengurusan kepada Jabatan Telekom Singapura.

Walaupun Singapura mempunyai Jabatan Telekom yang tersendiri selepas Perang Dunia Kedua, kerjasama antara Jabatan Telekom Persekutuan dengan Jabatan Telekom Singapura wujud dalam bentuk perlaksanaan polisi jabatan dan pentadbiran. Manakala ibu pejabat teknikal di Kuala Lumpur adalah dibiayai bersama oleh kedua belah pihak.

Perkhidmatan Telekom di Persekutuan Tanah Melayu dibahagikan kepada beberapa kawasan iaitu:

  • Kawasan Utara meliputi Pulau Pinang, Province Wellesley (Seberang Perai) dan Kedah
  • Kawasan Barat Daya meliputi negeri Perak dan Cameron Highlands
  • Kawasan Barat meliputi negeri Selangor dan Negeri Sembilan kecuali kawasan Tampin
  • Kawasan Timur meliputi negeri Pahang, Kelantan dan Terengganu
  • Kawasan selatan yang meliputi negeri Johor, Melaka dan Tampin

Kawasan-kawasan ini kemudiannya dibahagikan kepada beberapa daerah yang ditadbirkan oleh Penolong Penguasa Telekom yang bertanggungjawab kepada Penguasa Telekom di kawasan-kawasan tersebut. Apabila sistem ahli dibentuk pada bulan April 1951 di Persekutuan Tanah Melayu, Jabatan Telekom telah diletakkan di bawah portfolio ahli bagi Tanah, Galian dan Pengangkutan.

Selepas tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada tahun 1957, Jabatan ini adalah bertanggungjawab kepada Kementerian Kerja raya, Pos dan Telekom dan pada masa kini Jabatan Telekom adalah di bawah Kementerian Tenaga, Telekom dan Pos.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
logo_polis-800px
Sejarah

Penubuhan Pasukan Polis

25 Mac 1807 – Pada tahun 1807, pasukan polis yang pertama telah ditubuhkan di Pulau Pinang. Pasukan ini adalah asas kepada penubuhan pasukan Polis Diraja Malaysia yang ada pada hari ini. Ketua Pasukan Polis yang pertama dilantik adalah Mr. James Carnegy. Pasukan ini dianggotai sepenuhnya oleh anak tempatan ini telah menjadi perintis kepada pasukan polis di negeri-negeri lain.

Negeri Melaka telah menubuhkan pasukan polisnya pada 1827. Kedua-dua pasukan ini kemudiannya bergabung menjadi Pasukan Polis Negeri-negeri Selat. Pada 2 Jun 1896, Pasukan Polis Negeri-negeri Melayu Bersekutu ditubuhkan dan Kapten H.C Syers dilantik sebagai Ketua Pasukan. Ketika ini satu pentadbiran pusat telah diwujudkan. Manakala penubuhan Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu mula ditubuhkan di negeri Johor pada 1882, Kedah dan Kelantan 1909 dan Terengganu 1914. Pasukan Polis Sarawak pada 1862 manakala Sabah pada 1882.

Seterusnya pada 1948 seluruh pasukan polis Semenanjung Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak bergabung dan membentuk Pasukan Polis Diraja Malaysia (PDRM). Pengorbanan dan komitmen yang ditunjukkan pasukan polis amat berharga terutama ketika negara masih baru merdeka dan seterusnya mengekalkan kemakmuran dan keamanan tanah air tercinta hingga hari ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
terengganu_dewan_undangan-800px
Sejarah

Pindaan Perlembagaan Negeri Terengganu Diluluskan

24 Mac 1959 – Majlis Mesyuarat Negeri Terengganu telah melangsungkan Persidangan dan telah meluluskan dengan sebulat suara pindaan kepada perlembagaan negeri Terengganu untuk mengadakan cara-cara baru dalam pentadbiran negeri itu.

Menurut sistem yang baru dan bakal diperkenalkan itu, negeri Terengganu akan mempunyai sebuah Dewan Undangan Negeri yang kesemua sekali ahli-ahlinya dipilih oleh rakyat bukannya dengan lantikan seperti sebelum ini. Perlembagaan negeri Terengganu yang dipinda ini akan berkuatkuasa pada 30 April 1959 apabila Majlis Mesyuarat Negeri yang ada sekarang yang diketuai oleh Menteri Besar Dato’ Haji Kamaruddin Idris dibubarkan.

Apabila Majlis Mesyuarat Negeri dibubarkan, sebuah kerajaan sementara akan dibentuk untuk menjalankan urusan pentadbiran negeri dari 30 April sehinggalah Dewan Undangan yang baru ditubuhkan. Dengan pembubaran majlis Mesyuarat Negeri itu juga membolehkan satu pilihanraya diadakan dan rakyat akan memilih wakil-wakil mereka sendiri dalam Dewan Undangan berdasarkan prinsip demokrasi yang diamalkan oleh kerajaan.

Dengan lulusnya pindaan Perlembagaan Negeri Terengganu pada hari ini dalam tahun 1959 telah membawa satu era baru dalam pentadbiran negeri tersebut iaitu memberi kebebasan kepada rakyat untuk memilih kerajaan yang akan menerajui negeri Terengganu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Terengganu-800px
Sejarah

Kuala Terengganu Dibedil Oleh Inggeris

11 November 1862 – Pada tahun 1862, Kuala Terengganu dibedil oleh Inggeris berikutan keengganan Sultan Terengganu menyerahkan Raja Mahmud Muzaffar. Raja Mahmud Muzaffar adalah bekas Sultan Lingga yang telah dipecat oleh Belanda. Dari segi hubungan kekeluargaan, baginda adalah anak saudara kepada Sultan Terengganu.

Penglibatan Raja Mahmud Muzaffar dengan pihak Inggeris bermula apabila baginda campur tangan dalam hal-ehwal negeri Pahang. Tindakan ini menyebabkan Inggeris memberi kata dua kepada baginda. Sultan Terengganu yang pada mulanya memberi sokongan kepada baginda, akhirnya mengambil sikap berkecuali.

Menyedari akan keadaan ini, Raja Mahmud Muzaffar beralih pula ke Siam. Baginda mendapat sokongan kuat dari Siam yang sememangnya tidak begitu senang dengan Sultan Terengganu. Bagi pihak Inggeris pula, tindakan Raja Mahmud Muzaffar ini mengancam kepentingan mereka di Pahang. Oleh itu, Gabenor Cavenagh mengambil keputusan, bekas Sultan Lingga itu perlu diserahkan kepada mereka.

Keputusan ini diberitahu kepada Sultan Terengganu yang kemudiannya memberitahu hal ini kepada Raja Mahmud Muzaffar sendiri. Inggeris memberi tempoh 24 jam kepada Sultan Terengganu untuk menyerahkan Raja Mahmud Muzaffar. Setelah tempoh tersebut tamat dan bekas Sultan Lingga itu tidak juga diserahkan, Inggeris pun membedil bandar Kuala Terengganu pada hari ini dalam tahun 1862.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
riau_lingga-800px
Sejarah

Utusan Menangkap Raja Lingga Sampai Di Kuala Terengganu

09 November 1862 – Pada tahun 1862, utusan menangkap Raja Lingga, Raja Mahmud Muzaffar Shah yang diketuai oleh Kolonel MacPherson sampai di Kuala Terengganu. Utusan Inggeris yang datang dengan dua buah kapal perang itu meminta Sultan Terengganu, Sultan Umar menyerahkan Sultan Lingga dengan memberi tempoh 24 jam.

Sultan Mahmud Muzaffar Shah telah dipecat oleh pemerintah Belanda dari takhta Riau-Lingga pada bulan September 1857 kerana ingkar menuruti perintah Belanda. Baginda Sultan adalah dari keturunan Sultan Kerajaan Johor-Riau-Lingga-Pahang. Setelah dipecat baginda telah pergi ke Singapura, Pahang dan Terengganu untuk meminta bantuan bagi mengambil balik tahta kerajaannya di Pulau Lingga tetapi gagal.

Akhirnya bekas Sultan Lingga itu telah pergi ke Siam. Raja Siam menyambutnya dengan baik dan berjanji akan menolongnya. Setelah sembilan bulan lamanya beliau tinggal di Siam, pertolongan seperti yang dijanjikan tidak diterimanya. Sebaliknya baginda telah dijadikan alat untuk mengembalikan kuasa kerajaan Siam di negeri Terengganu.

Dalam pada itu, Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Orfeur Cavenagh, telah mendapat maklumat menyatakan bahawa Sultan Lingga telah bertolak dari negeri Siam pada bulan Julai 1862 dengan sebuah kapal perang dan beliau akan dilantik menjadi Gabenor Siam di Terengganu dan Kelantan. Sir Cavenagh meminta Schamburg, wakil Inggeris di Siam menemui Menteri Luar Siam dan mendesak agar Sultan Lingga dipanggil pulang ke Siam demi menghormati Perjanjian Burney 1826, yang meletakkan taraf Terengganu sebagai negeri yang merdeka. Kerajaan Siam bersetuju untuk memanggil pulang bekas Sultan Lingga itu tetapi sehingga bulan Oktober 1862, tindakan tersebut tidak juga dilaksanakan.

Pada bulan Oktober itu juga, Dewan Perniagaan Singapura telah menghantar surat memberitahu Gabenor Negeri-negeri Selat bahawa perniagaan mereka dengan Pahang telah terhalang disebabkan oleh serangan-serangan yang dilakukan oleh Wan Ahmad dengan bantuan dari Sultan Terengganu dan Sultan Lingga.

Bagi menghalang pengaruh Siam di Terengganu serta juga menjaga kepentingan perdagangan Inggeris Gabenor Cavenagh telah menghantar dua buah kapal perang Inggeris yang tiba di Terengganu pada hari ini dalam tahun 1862. Angkatan tersebut diketuai oleh Kolonel MacPherson.

Permintaan Inggeris supaya diserahkan Sultan Lingga, telah tidak diendahkan oleh Sultan Terengganu, malah baginda menyuruh bekas Sultan Lingga itu, lari ke Besut. Akibat dari itu bandar Kuala Terengganu telah dibedil selama dua hari dan dikepung dua minggu. Dalam hal ini Gabenor Cavenagh telah disalahkan.

Raja Siam kemudiannya telah mengambil Sultan Lingga setelah empat bulan menyembunyikan dirinya di Besut. Walau bagaimanapun Sultan Lingga telah datang lagi ke Terengganu dan kemudian ke Pahang dan mangkat di Pekan, Pahang pada tahun 1867.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard