Tag Archives: pelabuhan

limestone_cliffs_kinta_train-800px
Sejarah

Perjanjian Mendapatkan Tanah Untuk Pembinaan Jalan Keretapi Dari Taiping Ke Prai

29 Mac 1898 – Satu perjanjian ditandatangani oleh Residen General negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Gabenor Negeri-negeri Selat berkenaan dengan pembelian tanah untuk tujuan pembinaan jalan keretapi pada tahun 1898. Kerajaan Negeri-negeri Melayu Bersekutu telah membeli tanah di Seberang Prai untuk menyambung jalan keretapi dari Taiping ke Prai, di Seberang Prai.

Jalan keretapi ini dicadangkan dibina dalam masa lima tahun daripada tarikh perjanjian itu dan kerajaan Negeri-negeri Melayu Bersekutu berjanji tidak akan menggunakan tanah itu selain daripada tujuan tersebut.

keretapi

Jalan keretapi yang pertama telah dibina 13 tahun dahulu, iaitu dalam tahun 1885 dari Taiping ke Port Weld. Semenjak itu beberapa jalan keretapi lagi telah dibina kerana cara perjalanan ini sangat sesuai dan mudah, terutama bagi mengangkut bahan-bahan untuk dipasarkan. Bahan-bahan itu termasuk bijih timah yang digali di negeri Perak dan Selangor, dan dihantar melalui keretapi ke pelabuhan-pelabuhan Pulau Pinang dan Singapura ke pasaran-pasaran di Eropah.

Dengan pembinaan jalan keretapi itu perhubungan dan juga kegiatan ekonomi di antara negeri-negeri di Tanah Melayu, terutamanya di bahagian Pantai Barat semakin bertambah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Ships_Trading_in_the_East-800px
Sejarah

Perjanjian Inggeris-Belanda 1824

17 Mac 1824 – Pada tahun 1824, satu perjanjian ditandatangani di antara pihak Inggeris dengan Belanda. Perjanjian yang lebih dikenali sebagai Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ini meliputi pembahagian tanah- tanah jajahan dan pusat-pusat perniagaan.

Mengenai tanah jajahan, pihak Belanda menyerahkan Melaka serta jajahan takluknya kepada Inggeris. la mengaku tidak akan membuka sebarang tempat di Semenanjung Tanah Melayu ataupun menandatangani sebarang perjanjian dengan mana-mana raja, pembesar ataupun sebarang negeri di Tanah Melayu dan memansuhkan segala tuntutan ke atas Semenanjung Tanah Melayu.

Pihak Belanda juga mengesahkan pendudukan Inggeris di Singapura dan menarik semula semua bantahan mengenainya. Belanda juga dikehendaki menyerahkan kilang-kilangnya di India dan menarik semula semua tuntutannya mengenai kemudahan dan pengecualian.

perjanjian_inggeris_belanda_1824

Pihak Inggeris pula berundur dari Sumatera dan menyerahkan Bangkahulu serta segala hak miliknya di Sumatera kepada Belanda sebagai pertukaran dengan Melaka, dan tidak akan membuat sebarang perjanjian dengan mana-mana pemerintah atau pembesar atau membuka penempatan di Sumatera. Pihak Inggeris juga tidak dibenarkan membuka sebarang penempatan atau membuat perjanjian dengan mana-mana pihak di Kepulauan Karimun, Semenanjung Riau-Lingga dan mana-mana pulau di Selatan Selat Singapura.

Kedua-dua kuasa mengaku tidak akan membuka sebarang tempat baharu tanpa pengetahuan pihak yang lain dan jika mana-mana pihak hendak berundur daripada salah satu kawasannya, pihak itu hendaklah memberi peluang kepada pihak yang lagi satu memilikinya.

Mengenai perniagaan pula pihak Belanda diberi hak monopoli di Kepulauan Rempah tetapi tidak sama sekali di Semenanjung Tanah Melayu; perjanjian-perjanjian monopoli tidak boleh dibuat dengan mana-mana pihak. Kedua-dua pihak bersetuju untuk memberi “layanan negara istimewa” (most favoured nation treatment) di Ceylon, India dan Semenanjung Tanah Melayu.

Pihak Belanda hendaklah menamatkan perjanjian monopoli bijih timah dengan Perak dan Selangor. Pedagang -pedagang tempatan hendaklah dibenarkan berdagang di pelabuhan -pelabuhan kedua-dua pihak dan juga pelabuhan-pelabuhan tempatan. Kedua-dua pihak juga hendaklah sama-sama membasmi kegiatan-kegiatan lanun.

Hasil daripada Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ini seluruh kawasan Nusantara telah dikuasai sepenuhnya oleh kedua-dua kuasa itu dan dibahagikan kepada kawasan pengaruh masing-masing. Kedua-dua pihak menentukan Selat Singapura sebagai sempadan kawasan pengaruh mereka Kawasan sebelah utara Selat Singapura diletakkan di bawah pengaruh Inggeris manakala sebelah selatannya pula di bawah pengaruh Belanda.

Kawasan yang banyak terlibat ialah tanah jajahan Johor di mana ia dengan sewenang-wenangnya telah dibahagikan sama ada kepada Belanda atau Inggeris. Dalam hal ini Pemerintah Johor tidak ada suara terhadap satu-satu keputusan yang dibuat mengenai negerinya.

Akibat dari Perjanjian Inggeris-Belanda 1824 ini, Inggeris telah dapat menguasai satu pusat perniagaan bebas yang makmur di tengah-tengah kawasan yang dulunya begitu lama dikuasai Belanda. Dengan menguasai Semenanjung Tanah Melayu dan Singapura itu maka jalan perniagaan Timur-Barat terbuka seluas-luasnya kepada pihak Inggeris.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tldm-800px
Sejarah

Kapal Penggempur Terlaju Di Dunia Ditauliahkan Kepada Tentera Laut Diraja Malaysia

21 November 1967 – Pada tahun 1967, Perdana Menteri Malaysia, Tunku Abdul Rahman Putra, telah menyampaikan tauliah kepada 3 buah kapal penggempur laju Tentera Laut Diraja Malaysia, iaitu K.D. Pendekar, K.D. Handalan dan K.D Gempita di Pelabuhan Klang.

Ketiga-tiga buah kapal penggempur tersebut adalah dari jenis kapal-kapal penggempur yang terlaju di dunia. Kapal yang berharga $6 juta setiap sebuah itu boleh berlayar hingga kira-kira 96 kilometer/ jam dan boleh digunakan sebagai kapal pembedil, kapal pemasang periuk api dan juga sebagai kapal pembawa torpedo.

Di dalam ucapannya sempena upacara penyampaian tauliah tersebut, Tunku menyatakan bahawa TLDM yang kini mempunyai 40 buah kapal dan 3,000 orang kakitangan, akan diperbesarkan secara berperingkat sehingga mempunyai kira-kira 200 buah kapal dari berbagai jenis dan jumlah kakitangannya akan ditambah.

Upacara menyampaikan tauliah kepada 3 buah kapal penggempur laju TLDM pada hari ini dalam tahun 1967, adalah sebahagian dari usaha kerajaan untuk membesarkan lagi angkatan TLDM di dalam usaha mengawasi ancaman melalui laut, menyekat kegiatan penyeludupan dan melindungi nelayan-nelayan kita. Usaha ini penting memandangkan Malaysia mempunyai kawasan pantai yang panjang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
yung_lo-800px
Sejarah

Hubungan Antara China Dan Melaka

28 Oktober 1403 – Pada tahun 1403, Maharaja Yung Lo, China telah mengarahkan Laksamana Yi Ch ‘ing mengetuai satu utusan menemui Raja Melaka, Parameswara. Hasil dari pertemuan itu maka bermulalah perhubungan perdagangan dan politik antara China dan Melaka.

Maharaja Yung Lo dari Dinasti Ming yang memerintah dari tahun 1402-1424 merupakan pemerintah yang bijak dan terkenal. Beliau telah menubuhkan sebuah Angkatan Tentera Laut dan melalui beberapa siri ekspedisi angkatan itu, China telah berjaya membawa beberapa negara tunduk di bawah naungannya dan ini menjadikan China sebagai sebuah negara yang berkuasa di Asia. Di antara bulan Oktober 1402 hingga awal Oktober 1403, Maharaja Yung Lo telah mengadakan hubungan dengan negeri-negeri di Asia Tenggara seperti Annam, Champa, Siam, Jawa, Majapahit, Acheh dan India Selatan.

Sejak itu utusan-utusan China sentiasa berulang-alik dan mengadakan lawatan ke negeri-negeri di Asia Tenggara. Hasil dari laporan lawatan tersebut, Maharaja Yung Lo mengetahui akan wujudnya Kerajaan Melayu Melaka. Berikutan itu, pada hari ini dalam tahun 1403, Yin Ch’ing pun dihantar untuk menemui Parameswara dengan membawa hadiah-hadiah yang mahal seperti emas, payung dan kain sutera. Parameswara menyambut baik kedatangan utusan China itu dan meminta supaya Melaka menjadi naungan China. Dengan hubungan persahabatan antara China dan Melaka ini, terselamatlah Melaka dari serangan Siam.

yung lo

Yung Lo

Maharaja Yung Lo mengakui Parameswara sebagai pemerintah Melaka dan Kerajaan Siam diberi amaran supaya jangan mengganggu dan menyerang Melaka. Melaka telah mendapat banyak faedah hasil dari hubungannya dengan China. Pada tahun 1409, China telah mengiktiraf Kesultanan Melaka. Pelabuhan Melaka menjadi tempat persinggahan pedagang-pedagang Islam dari Selatan India di dalam perjalanan mereka ke Siam dan Acheh.

Setelah menerima perlindungan politik dari Negeri China, peranan Melaka sebagai ‘entrepot’ menjadi bertambah pesat, disebabkan kehadiran lebih ramai pedagang asing. Melaka menjadi pusat perdagangan yang utama di Asia Tenggara. Hubungan antara China dan Melaka telah diteruskan oleh Sultan-sultan selepas Parameswara.

Apabila Melaka bertambah kuat dan menjadi sebuah Empayar, hubungan antara China dan Melaka bertukar menjadi hubungan diplomatik. Di zaman Sultan Mansor Shah, Maharaja China pada masa itu telah menghantar puterinya, Puteri Hang Li Po ke Melaka, untuk berkahwin dengan baginda. Melaka dan China teguh menjadi sahabat setia, sehinggalah kedatangan kuasa Barat yang mengubah segalanya.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Northport_Malaysia-800px
Sejarah

Port Swettenham, Klang Dibuka

15 September 1901 – Pada tahun 1901, Port Swettenham Kelang telah dibuka dengan rasminya kepada lalu lintas. Ia merupakan salah satu daripada pelabuhan terpenting di Malaya selepas Singapura dan Pulau Pinang.

Sebelum pelabuhan ini dibuka, kebanyakan kapal-kapal yang berdagang antara negeri Selat dengan Selangor berlabuh di Klang melalui Sungai Kelang. Pada awal tahun 1890an akibat pertambahan dalam perdagangan import dan eksport, jeti-jeti di Klang ini telah tidak dapat menampungnya. Setelah beberapa cadangan dikemukakan, akhirnya Kuala Kelang telah dipilih untuk pembinaan pelabuhan, di kawasan pantai.

Northport

Pada mulanya pembinaan hanyalah meliputi dermaga-dermaga dan apabila landasan keretapi dibina dari Kuala Lumpur ke Kelang, pembinaan kemudiannya meliputi gudang-gudang, perhentian keretapi dan kemudahan-kemudahan lain.

Oleh kerana bertambahnya kemudahan-kemudahan ini, kod pembinaan yang pada awalnya dianggar sebanyak $422,188 telah meningkat sehingga $1,108,791 apabila siap dan ia telah diletakkan di bawah tanggungjawab dan pentadbiran Jabatan Kerja dan Lalu Lintas Keretapi.

Pelabuhan ini dinamakan Pelabuhan Swettenham mengambil nama Residen General bagi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dan Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu iaitu Sir Frank Swettenham. Dengan pembinaan pelabuhan ini telah memudahkan lagi perdagangan bagi negeri-negeri Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Royal_Standard_of_the_Sultan_of_Selangor-800px
Sejarah

Perjanjian Perdagangan Inggeris-Selangor 1818

22 Ogos 1818 – Pada tahun 1818, Walter Sewell Crocroft selaku agen kepada Gabenor Inggeris di Pulau Pinang, John Alexander Bannerman dan bagi pihak Syarikat Hindia Timur Inggeris telah membuat Perjanjian Perdagangan Inggeris-Selangor dengan Sultan Ibrahim Shah, Raja Selangor ketika itu.

perjanjian selangor 1818

Perjanjian Selangor 1818

Perjanjian Perdagangan Inggeris-Selangor ini mengandungi lapan perkara yang bermaksud:

  1. Bahawa keamanan dan persahabatan yang sedia wujud di antara Syarikat Hindia Timur Inggeris dengan Raja Selangor akan dikekalkan.
  2. Kapal-kapal dan barang-barang dagangan kepunyaan rakyat British atau orang-orang di bawah perlindungan Syarikat Hindia Timur Inggeris akan sentiasa menikmati segala kemudahan dan keistimewaan di pangkalan-pengkalan dan jajahan takluk Raja Selangor.
  3. Kapal-kapal dan barang-barang dagangan kepunyaan rakyat Raja Selangor akan menerima peruntukan dan keistimewaan yang sama di pelabuhan Cornwallis dan mana-mana tempat di bawah jajahan Pulau Pinang.
  4. Raja Selangor bersetuju tidak akan memperbaharui sebarang perjanjian dengan lain-lain negara, badan-badan awam, atau orang-orang persendirian di mana ianya akan mengancam perdagangan rakyat British. Rakyat British juga tidak akan dikenakan cukai yang lain daripada apa yang dikenakan ke atas rakyat lain-lain negeri.
  5. Raja Selangor bersetuju tidak akan memberikan hak-hak monopoli perdagangan di Selangor kepada lain-lain bangsa asing, dan hendaklah membenarkan rakyat British berdagang di Selangor seperti mana bangsa-bangsa lain.
  6. Syarikat Hindia Timur Inggeris bersetuju tidak akan membuat apa-apa perjanjian atau persetujuan di mana ianya akan mengancam perdagangan rakyat Raja Selangor atau memberikan hak monopoli perdagangan kepada lain-lain bangsa tetapi akan membenarkan rakyat Selangor berdagang di Pulau Pinang.
  7. Rakyat Selangor atau Rakyat British tidak dibenarkan dijual sebagai hamba di Selangor ataupun di Pulau Pinang.
  8. Perjanjian ini adalah bertujuan memupuk perdamaian dan persahabatan di antara Selangor dengan Pulau Pinang dan untuk menjamin kebebasan perdagangan dan pelayaran di antara rakyat kedua belah pihak bagi kepentingan mereka bersama.

Perjanjian perdagangan Inggeris-Selangor ini adalah hasil daripada persahabatan baik di antara Sultan Ibrahim iaitu Raja Selangor dengan orang-orang Inggeris di Pulau Pinang.

Pihak Syarikat Hindia Timur Inggeris di Pulau Pinang telah menghantar Waiter Sewell Crocroft pergi mengadap dan mempengaruhi Sultan Ibrahim.

Pengarah Inggeris telah dapat menarik perhatian baginda terhadap orang-orang Inggeris, hingga Crocroft bagi pihak Syarikat Hindia Timur Inggeris di Pulau Pinang dapat membuat perjanjian dengan Baginda pada hari ini dalam tahun 1818.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
dutch_war1-800px
Sejarah

Pertempuran Belanda-Portugis Di Pelabuhan Melaka 1606

17 Ogos 1606 – Satu pertempuran di antara kapal-kapal angkatan perang Belanda dengan kapal-kapal angkatan perang Portugis telah berlaku di pelabuhan Melaka pada tahun 1606.

Dalam pertempuran Belanda-Portugis di Pelabuhan Melaka ini telah berlaku tembak-menembak dengan meriam dari kapal masing-masing dan kedua-dua pihak telah kehilangan dua buah kapal.

Walaupun pihak Belanda yang diketuai oleh Admiral Matelief telah berjaya dalam pertempuran itu, mereka telah meninggalkan pelabuhan Melaka seminggu kemudiannya kerana gagal mengalahkan orang-orang Portugis di Kota Melaka.

Pertempuran ini adalah ekoran daripada serangan askar-askar Belanda ke atas askar-askar Portugis yang bertahan di Kota Melaka sebelum itu.

Dalam serangan ini askar-askar Johor telah membantu orang-orang Belanda mengikut syarat-syarat dalam perjanjlan yang telah dibuat oleh Raja Abdullah dengan Belanda.

Selama Admiral Matelief mengepung dan menyerang Kota Melaka, orang-orang Portugis yang bertahan dalam kota itu terpaksa menanggung penderitaan, terutamanya kekurangan bekalan makanan.

Tetapi orang-orang Portugis tetap melawan dengan gigihnya sehingga askar-askar Belanda dan Johor itu telah gagal menembusi Kota Melaka, padahal kampung-kampung dan tempat-tempat di luar kota di sekitar bandar Melaka telah dikuasai oleh pihak Belanda dan Johor.

Bagaimanapun pada 17 Ogos, sebuah angkatan perang Portugis yang besar yang mengandungi empat belas buah kapal perang besar dan sebanyak itu pula kapal-kapal kecil dari Goa telah sampai ke pelabuhan Melaka untuk membantu mempertahankan Melaka.

Askar-askar Belanda pula yang telah menunggu di sekeliling Kota Melaka sekian lama itu telah balik semula ke kapal-kapal mereka dengan membawa meriam-meriam serta alat-alat senjata mereka.

Kedua-dua pihak itu terus bertembung dan berlakulah pertempuran sengit pada hari ini dalam tahun 1606 di pelabuhan Melaka.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
malacca_dutch-800px
Sejarah

Perjanjian Belanda – Selangor Ditandatangani

13 Ogos 1784 – Perjanjian Belanda – Selangor ditandatangani berikutan penaklukan Belanda ke atas Selangor pada tahun 1784.

Dengan termeterainya perjanjian ini kuasa Sultan jatuh ke tangan Belanda dan semua bangsa lain seperti Bugis, Cina dan Eropah tidak dibenarkan memasuki pelabuhan Selangor kecuali orang-orang Belanda.

Perjanjian ini juga membawa kepada wujudnya hubungan di antara Syarikat Belanda Hindia Timur dengan Selangor.

Sebenarnya perjanjian ini memberikan kesan yang besar kepada orang-orang Bugis yang selama ini memusuhi orang-orang Belanda. Permusuhan di antara kedua belah pihak bermula apabila Belanda menakluki Makasar pada tahun 1668 dan menghalau orang-orang Bugis dari tanah air mereka.

Namun begitu orang-orang Bugis terus memainkan peranan penting di Kepulauan Melayu dengan menjadi penyokong kuat Sultan-sultan. Sehingga tahun 1718 orang-orang Bugis masih mempunyai pengaruh yang kuat ke atas pemerintahan negeri-negeri Kepulauan Melayu.

Pada tahun 1722, orang-orang Bugis mengadakan perjanjian dengan Sultan Johor. Perjanjian ini meluaskan lagi pengaruh mereka di negeri tersebut.

Menyedari keadaan ini Sultan cuba membebaskan diri dari pengaruh Bugis. Percubaan ini membawa kepada perselisihan di antara kedua belah pihak. Akibatnya wujud pula perhubungan di antara pihak Sultan dengan Belanda.

Hubungan ini memberi peluang baik kepada Belanda yang selama ini merasakan orang-orang Bugis mengancam kepentingan ekonomi mereka.

Keadaan ini berterusan sehingga tahun 1784, apabila Belanda merasakan tekanan yang hebat akibat peluasan pengaruh orang-orang Bugis yang telah menguasai kawasan-kawasan di Selat Melaka dari Riau hingga ke Kedah.

Belanda akhirnya terpaksa meminta bantuan dari Terengganu dan Kedah apabila diserang oleh orang-orang Bugis. Terengganu yang sememangnya mempunyai hubungan dengan Belanda sejak 1766 turut membantu. Manakala Kedah yang menghadapi ancaman dari Siam tidak dapat membantu.

Akhirnya, serangan orang-orang Bugis yang diketuai oleh Raja Muda Riau dapat dipatahkan. Raja Muda Riau terbunuh manakala ibu negeri Selangor ditawan oleh Belanda.

Dengan jatuhnya ibu negeri Selangor ke tangan Belanda dan termeterainya perjanjian Belanda-Selangor pada hari ini dalam tahun 1784, berakhirnya pengaruh orang-orang Bugis yang sekian lama berkuasa di Kepulauan Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
francis_light-800px
Sejarah

Inggeris Mengambil Pulau Pinang

11 Ogos 1786 – Pada tahun 1786, Francis Light, seorang pegawai Inggeris mengambil Pulau Pinang daripada Sultan Kedah iaitu Sultan Abdullah. Francis Light merupakan bekas pengawal tentera laut Inggeris yang kemudiannya bertugas dengan Syarikat Hindia Timur.

Pemilikan Pulau Pinang kepada Inggeris merupakan satu kelegaan kepada mereka. Lantaran memerlukan sebuah penempatan, pelabuhan perdagangan dan pangkalan perang yang sesuai di rantau ini dalam matlamatnya untuk mengawal jalan laut di Asia Tenggara.

Sultan Abdullah memberi keizinan kepada Francis Light dengan syarat tentera-tentera Syarikat Hindia Timur akan memberi bantuan senjata dan menentang kuasa lain yang hendak menyerang Kedah.

Tanpa mendapat persetujuan dari Ibu Pejabat Syarikat Hindia Timur di India, beliau telah berjanji akan memenuhi syarat tersebut. Namun Francis Light telah memungkiri janjinya apabila Kedah diserang.

Oleh itu pada 1791, tentera-tentera Sultan Kedah telah cuba menyerang tentera Syarikat Hindia Timur di Pulau Pinang untuk menghalau mereka keluar dari pulau itu. Malangnya, usaha itu telah gagal.

Dengan itu bermulalah pendudukan Inggeris dan pengesahan hakmilik Pulau Pinang menggunakan tipu helah Francis Light kepada pihak Inggeris melalui satu perjanjian tanpa kerelaan Sultan Abdullah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
syarikat-hindia-timur-800px
Sejarah

Perjanjian Ikatan Perdagangan Perak-Syarikat Hindia Timur Inggeris

30 Julai 1818 – Pada tahun 1818 satu Perjanjian Ikatan Perdagangan telah ditandatangani di antara East India Company atau Syarikat Hindia Timur Inggeris yang diwakili oleh Walter Sewell Gacraft dengan Sultan Perak, Sultan Abdullah.

Perkara-perkara yang terkandung di dalam perjanjian ini ialah seperti berikut:

FASAL I

Keamanan dan persaudaraan yang ujud sekarang di antara Syarikat Hindia Timur Inggeris dan D.Y.M.M. Raja Perak akan dikekalkan.

FASAL II

Kapal-kapal dan barang-barang dagangan kepunyaan rakyat British, atau orang-orang yang berada di bawah lindungan Syarikat Hindia Timur Inggeris, akan menikmati segala kemudahan dan keistimewaan yang diberi dan yang akan diperolehi oleh negara-negara yang diperkenankan oleh Raja Perak.

FASAL III

Kapal-kapal dan barang-barang dagangan kepunyaan rakyat Raja Perak akan juga menikmati kemudahan dan keistimewaan yang sama, selagi mereka berada di pelabuhan Fort Cornwallis dan di mana-mana tempat taklukan kerajaan British di Pulau Pinang.

FASAL IV

Raja Perak bersetuju tidak akan memperbaharui mana-mana perjanjian lama yang dibuat dengan negara-negara lain, syarikat awam dan orang-orang perseorangan, di mana peruntukan-peruntukannya menafikan atau menghalang perdagangan-perdagangan rakyat Inggeris, dan mereka tidak harus dibebani dengan cukai-cukai yang tidak dikenakan kepada rakyat negara-negara lain.

FASAL V

Raja Perak juga bersetuju tidak akan memberi monopoli barang-barang dagangan dan hasil keluaran daerah-daerahnya kepada sesiapa jua, Eropah atau Amerika atau rakyat lain-lain negara, dan membenarkan rakyat Inggeris untuk datang dan membeli apa jua jenis barangan seperti orang-orang lain.

FASAL VI

Syarikat Hindia Timur Inggeris tidak akan membuat sebarang perjanjian yang akan menafikan atau menghalang rakyat Raja Perak datang berdagang di Pulau Pinang, dan tidak akan membenarkan monopoli sebarang jenis barang dagangan kepada sesiapa jua pun.

FASAL VII

Raja Perak bersetuju tidak akan membenarkan perdagangan hamba sahaja, dan sebaliknya.

FASAL VIII

Perjanjian Ikatan Perdagangan ini seperti mana yang dinyatakan dalam perkara-perkara di atas adalah bertujuan untuk memupuk suasana aman dan persahabatan di antara Perak dan Pulau Pinang dan menjamin kebebasan perdagangan di antara kedua belah pihak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard