Tag Archives: Francis Light

mohor_syarikat_hindia_timur_inggeris-800px
Sejarah

Sultan Ahmad Tajuddin Halim Shah Meminta Bantuan Gabenor Jeneral India

24 Disember 1810 – Pada tahun 1810, Baginda Sultan Kedah, Sultan Ahmad Tajuddin Halim Shah meminta bantuan Gabenor Jeneral India dari kerajaan England bagi melindungi Kedah dari serangan Siam. Bantuan perlindungan tersebut dipinta menerusi sepucuk surat yang ditulis oleh Baginda Sultan dan ditujukan kepada Lord Minto, Gabenor Jeneral India.

Melalui surat tersebut baginda Sultan menuntut agar pihak Syarikat Hindia Timur Inggeris menunaikan janji untuk melindungi baginda (Sultan Abdullah) dengan pihak Inggeris dalam tahun 1785, pihak Inggeris akan memberi perlindungan dan apa sahaja permintaan Sultan Kedah. Sebagai balasan Sultan Kedah membenarkan pihak Inggeris menduduki Pulau Pinang iaitu sebagai pengkalan tentera Inggeris. Pihak Inggeris juga berjanji membayar sewa sebanyak $30,000 setahun kerana mengambil alih Pulau Pinang dari Kedah.

Setelah satu tahun berlalu Sultan tidak mendapat sebarang jawapan persetujuan dan bantuan England, namun Francis Light telah pun menduduki Pulau Pinang. Pihak England juga tidak menunaikan sebarang janjinya terhadap Kedah. Dalam tempoh itu Sultan Kedah hanya menerima bayaran sewa sebanyak 10,000 ringgit sahaja.

Setelah enam tahun lamanya pihak England juga tidak memberi sebarang perlindungan sepertimana yang dijanjikan itu, maka pada hari ini dalam tahun 1810, Sultan Ahmad Tajuddin Halim Shah pula memohon bantuan perlindungan dari General India, dan menuntut agar syarat-syarat perjanjian tahun 1785 dipatuhi.

Walau bagaimanapun Gabenor Jeneral India, tidak dapat memberi perlindungan dan tidak berjaya mendamaikan persengketaan antara Siam dan Kedah. Namun begitu bagi mengelakkan serangan Siam tersebut kerajaan Kedah telah menghantar Bunga Emas dan Perak kepada Siam.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Teluk Baru Langkawi
Sejarah

Perjanjian Persahabatan Syarikat Hindia Timur Inggeris Dengan Kedah 1971

01 Mei 1791 – Pada tahun 1791, satu perjanjian persahabatan dan keamanan telah ditandatangani di antara Syarikat Hindia Timur Inggeris dengan Kedah. Perjanjian ini adalah perjanjian kedua di antara pihak Syarikat Hindia Timur Inggeris dengan Sultan Kedah.

Perjanjian persahabatan Syarikat Hindia Timur Inggeris dengan Kedah ini ditandatangani setelah timbulnya hubungan diplomatik yang tegang antara Kedah dan Inggeris selepas perjanjian Inggeris Kedah dalam tahun 1786 dan pendudukan Inggeris.

Ketegangan ini bermula apabila pihak Francis Light melanggar syarat-syarat perjanjian tahun 1786, dengan tidak membuat bayaran tahunan kepada Kedah seperti mana yang telah dipersetujui. Pihak Francis Light juga enggan memulangkan kembali Tunku Petrie yang menderhaka kepada Sultan dan melarikan diri ke Pulau Pinang. Kapten Light juga enggan untuk melawat Sultan Kedah. Disamping itu pada 12 April 1787, pula pihak Light telah menyerang Kota Perai dengan mengejut.

Ini telah menyebabkan Sultan Kedah amat murka dan terpaksa menilai semula kedudukan hubungannya dengan Inggeris. Sultan Kedah kemudiannya telah menghantar utusannya Tunku Raden Muhamad, Tunku Alang Ibrahim dan Dato Penggawa Talibon untuk merundingkan penyelesaian hubungan dengan pihak Syarikat Hindia Timur.

Rundingan kedua pihak akhirnya bersetuju dengan syarat-syarat perjanjian yang termaktub sebanyak 9 Fasal:

  • Syarat I – Syarikat Hindia Timur Inggeris membayar sebanyak 6 ribu ringgit Sepanyol tiap-tiap tahun, kepada Sultan Kedah selagi pihak Inggeris diberikan kuasa untuk menduduki Pulau Pinang.
  • Syarat II – Yang Maha Mulia Yang Dipertuan Negeri Kedah bersetuju supaya permintaan yang berkaitan dengan Pulau Pinang sama ada kapal-kapal perang dan kapal-kapal Syarikat Hindia Timur yang akan dibeli di Kedah tidak dikenakan sebarang cukai.
  • Syarat III – Semua hamba-hamba abdi yang melarikan diri dari Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Kedah hendaklah dipulangkan kembali.
  • Syarat IV – Semua orang-orang yang berhutang dan melarikan diri dari Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Kedah, dan sekiranya mereka enggan membayar hutang tersebut, mereka hendaklah dikembalikan semula kepada orang yang memberikan hutang.
  • Syarat V – Sultan Kedah bersetuju untuk tidak membenarkan bangsa-bangsa Eropah yang lain selain dari bangsa Inggeris untuk menetap di mana-mana juga bahagian di dalam negerinya.
  • Syarat VI – Pihak Syarikat Hindia Timur pula bersetuju tidak akan memberikan perlindungan kepada sesiapa juga yang terlibat dengan jenayah atau memberontak menentang Sultan Kedah.
  • Syarat VII – Semua orang yang terlibat dengan pembunuhan dan melarikan diri dari Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Kedah akan ditahan dan dikembalikan sebagai orang tangkapan.
  • Syarat VIII – Sesiapa juga yang mencuri cop mohor akan dikembalikan kepada kedua-dua belah pihak.
  • Syarat IX – Kedua-dua belah pihak bersetuju bahawa orang-orang yang memusuhi Syarikat Hindia Timur dan Sultan Kedah tidak akan diberikan sebarang bantuan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
mohor_syarikat_hindia_timur_inggeris-800px
Sejarah

Perjanjian Francis Light Dengan Sultan Abdullah 1791

20 April 1971 – Pada tahun 1791, Sultan Kedah, Sultan Abdullah telah bersetuju membuat dan menetapkan syarat-syarat bagi satu perjanjian dengan kompeni Inggeris. Perjanjian ini ditandatangani oleh Tengku Shariff Muhamad, Tengku Alang Ibrahim dan Dato Penggawa Telebon selaku wakil-wakil Sultan Kedah dengan Francis Light selaku wakil Kompeni Inggeris, di Fort Cornwallis, Pulau Pinang pada 1 Mei 1791.

Perjanjian ini mengandungi 9 perkara iaitu :

  1. Kompeni Inggeris akan membayar 6,000 dollar Sepanyol tiap-tiap tahun kepada Sultan selagi Pulau Pinang menjadi hakmilik Inggeris.
  2. Sultan bersetuju tidak akan menghalang atau mengenakan cukai ke atas apa-apa bekalan yang dibeli di Kedah bagi keperluan Pulau Pinang dan kapal-kapal Kompeni Inggeris.
  3. Semua hamba yang lari dari Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Kedah akan dikembalikan kepada tuan masing-masing.
  4. Semua orang yang lari dari hutang, sama ada dari Kedah atau Pulau Pinang akan diserahkan kepada si pemberi hutang.
  5. Sultan tidak akan membenarkan mana-mana kuasa Eropah yang lain menduduki mana-mana tempat di Kedah.
  6. Pihak Kompeni tidak akan melindungi orang-orang yang menderhaka atau memberontak terhadap baginda Sultan.
  7. Semua orang yang lari dari Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Kedah kerana kesalahan membunuh akan ditahan dan dipulangkan dengan ikatanjamin.
  8. Semua orang yang melakukan penipuan (forgery) hendaklah ditangkap dan diserahkan kepada kedua-dua belah pihak, dan
  9. Sultan tidak akan membekalkan apa-apa barangan keperluan kepada mereka yang bermusuh dengan Kompeni Inggeris.

Perjanjian ini amat penting kepada Inggeris kerana ia merupakan dasar perundangan yang mengesahkan hakmilik Inggeris ke atas Pulau Pinang walaupun Inggeris telah mendudukinya sejak tahun 1786. Sebelum perjanjian itu ditandatangani Francis Light telah mendapat izin Sultan menduduki Pulau Pinang secara tidak rasmi sementara menunggu kelulusan dari London mengenai syarat yang menghendaki Syarikat Hindia Timur Inggeris memberi perlindungan tentera kepada Kedah.

Francis Light bersetuju dengan syarat itu tetapi telah mengambil sikap melambat-lambatkan perkara itu dengan memberi jaminan bahawa permintaan baginda sedang mendapat pertimbangan pihak berkuasa di London dan akan berjaya. Bagaimanapun, sebelum persetujuan mengenai syarat itu dicapai Francis Light telah memaksakan perjanjian kepada Sultan Abdullah dan mengambil Pulau Pinang di atas nama King George Ill, England, pada 11 Ogos 1786.

Dalam bulan Jun 1788, setelah dipaksa oleh Sultan, barulah Light mengakui bahawa Syarikat Hindia Timur Inggeris enggan memberi perlindungan tentera kepada Kedah. Oleh itu Sultan Abdullah menuntut supaya Pulau Pinang dikembalikan kepada Kedah. Untuk lari dari persoalan itu Light menawarkan untuk membeli Pulau Pinang tetapi Sultan enggan. Pihak Syarikat kemudiannya menawarkan gantirugi dan Sultan Abdullah menuntut sebanyak 30,000 dollar Sepanyol setahun. Tetapi Light hanya sanggup membayar sebanyak 10,000 selama lapan tahun atau 4,000 untuk selama-lamanya.

Sultan Abdullah menegaskan jika pihak Syarikat Inggeris tidak dapat memenuhi syarat-syarat baginda maka Syarikat mestilah meninggalkan Pulau Pinang. Tetapi Lord Cornwalis, Gabenor Jeneral India dan Light telah menganggap Pulau Pinang sebagai wilayah Inggeris mengikut syarat-syarat mereka sendiri.

Dalam bulan Februari 1791 Sultan Abdullah bersetuju menerima sebanyak 10,000 selama-lamanya sebagai ganti keengganan Inggeris memberi perlindungan. Light pula berjanji membayar sebanyak 10,000 ‘serta merta’ dan meminta Sultan menghentikan permusuhan sementara menunggu jawapan dari Bengal. Bagaimanapun Light hanya membayar sebanyak 5,000 dan berjanji untuk membayar bakinya hanya setelah lanun-lanun meninggalkan Perai.

Sultan Abdullah murka lalu memberi kata dua: sama ada Light membayar baki sebanyak 5,000 bersama-sama 10,000 setahun sebagai tunggakan sejak tahun 1786, atau Inggeris tinggalkan Pulau Pinang. Di samping itu Sultan Abdullah memperkuatkan kubu-kubu di Perai.

Light menganggap kata dua Sultan Abdullah itu sebagai mengisytiharkan perang. Tanpa membalas kata dua itu Light terus mengarahkan Capt. Andrew Glass menyerang Perai secara mengejut pada 12 April 1791. Dengan serangan itu pasukan Kedah telah dapat dikalahkan. Sultan Abdullah terpaksa mengakui kekalahan dan berdamai melalui perjanjian yang dipersetujui dan ditandatangani pada 1 Mei 1971.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
lambang_kedah-800px
Sejarah

Perjanjian Sultan Muhammad Jiwa Dengan Syarikat Hindia Timur Inggeris

20 April 1772 – Pada tahun 1772, satu perjanjian telah ditandatangani di antara Sultan Kedah, Sultan Muhammad Jiwa dengan Syarikat Hindia Timur Inggeris. Perjanjian itu adalah lanjutan daripada keinginan baginda Sultan Kedah untuk mendapatkan bantuan pertahanan bagi mengatasi huru-hara dalam negeri, membuat persediaan untuk bergabung dengan orang-orang Bugis dari tujuan berkuasa di Selangor dan keinginan untuk membebaskan diri dari kongkongan Siam.

Dalam tahun 1770, Sultan Muhammad telah menabalkan Raja Abdullah, putera baginda sebagai Pemangku Sultan. Pelantikan tersebut mengecewakan kerabat diraja lalu mereka mengupah orang-orang Bugis yang kebetulan berdendam kepada Sultan untuk memberontak. Pada awal bulan Mac 1771, orang-orang Bugis dan pemberontak-pemberontak tempatan telah menguasai Kuala Kedah seterusnya Alor Setar. Untuk itu Sultan cuba mendapatkan bantuan Gabenor Madras melalui surat bertarikh 18 Mac 1771 tetapi tidak dihiraukan.

Pada 24 Mac 1771, Francis Light, seorang saudagar Inggeris telah mengadap Sultan dengan membawa senjata dan 30 orang askar sepoi bersama 2 buah kapal perang. Dengan sangkaan bahawa Inggeris akan membantu baginda dalam usaha meluaskan kekuasaan baginda, Sultan bersetuju membenarkan Light berdagang dengan syarat 2/3 keuntungan dibahagi sama rata. Malangnya Light mengingkari janji malah menyatakan persetujuan memberi bantuan sekiranya harta rampasan dan Kuala Kedah diberikan kepadanya secara peribadi dan bukan Syarikat Hindia Timur.

Oleh itu, pada bulan November 1771, Sultan Muhammad Jiwa telah mengutuskan surat ke Madras untuk mendapatkan bantuan dengan menawarkan ke semua Pantai Kuala Kedah hingga ke Pulau Pinang, tetapi hingga ke bulan Jun 1772, Sultan tidak menerima jawapan. Berikutan dari peristiwa itulah bermulanya pendudukan Inggeris di Pulau Pinang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
francis_light-800px
Sejarah

Inggeris Mengambil Pulau Pinang

11 Ogos 1786 – Pada tahun 1786, Francis Light, seorang pegawai Inggeris mengambil Pulau Pinang daripada Sultan Kedah iaitu Sultan Abdullah. Francis Light merupakan bekas pengawal tentera laut Inggeris yang kemudiannya bertugas dengan Syarikat Hindia Timur.

Pemilikan Pulau Pinang kepada Inggeris merupakan satu kelegaan kepada mereka. Lantaran memerlukan sebuah penempatan, pelabuhan perdagangan dan pangkalan perang yang sesuai di rantau ini dalam matlamatnya untuk mengawal jalan laut di Asia Tenggara.

Sultan Abdullah memberi keizinan kepada Francis Light dengan syarat tentera-tentera Syarikat Hindia Timur akan memberi bantuan senjata dan menentang kuasa lain yang hendak menyerang Kedah.

Tanpa mendapat persetujuan dari Ibu Pejabat Syarikat Hindia Timur di India, beliau telah berjanji akan memenuhi syarat tersebut. Namun Francis Light telah memungkiri janjinya apabila Kedah diserang.

Oleh itu pada 1791, tentera-tentera Sultan Kedah telah cuba menyerang tentera Syarikat Hindia Timur di Pulau Pinang untuk menghalau mereka keluar dari pulau itu. Malangnya, usaha itu telah gagal.

Dengan itu bermulalah pendudukan Inggeris dan pengesahan hakmilik Pulau Pinang menggunakan tipu helah Francis Light kepada pihak Inggeris melalui satu perjanjian tanpa kerelaan Sultan Abdullah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sang_saka_bangsa-800px
Sejarah

Pengesahan Bendera Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO)

27 Julai 1946 – Pada tahun 1946, Bendera Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) telah disahkan dengan rasminya sebagai bendera tunggal bagi UMNO. Pengesahan ini telah dibuat di dalam Majlis Mesyuarat Agong UMNO ke 3 di Pulau Pinang.

Di Mesyuarat Agong itu diadakan istiadat menaikkan Bendera UMNO oleh Duli Yang Maha Mulia Sultan Kedah, Sultan Tunku Sir Badlishah Ibni Almarhum Sultan Abd. Hamid Shah tepat pada jam 10.00 pagi di hadapan bangunan Sekolah Francis Light dimana mesyuarat itu diadakan.

Bendera Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu telah dibincangkan secara khusus di Majlis Mesyuarat Agong UMNO ke 2 yang telah diadakan di Ipoh, Perak pada 29 Jun hingga 30 Jun 1946.

Berbagai contoh telah dikemukakan oleh wakil-wakil Persatuan Melayu dari seluruh negeri-negeri Melayu termasuk contoh dari wakil Persatuan Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) yang mengesyorkan Bendera PKMM Sangkakala Merah-Putih untuk dijadikan Bendera UMNO.

Sang Saka Bangsa

Sang Saka Bangsa

Hasil dari pengundian dan sokongan, Majlis dengan sebulat suara bersetuju memilih satu corak yang dikemukakan oleh perwakilan UMNO dan menentukan peraturan-peraturan yang ditetapkan sebagai peraturan IV Piagam 1946 iaitu :-

  1. Bendera UMNO hendaklah berwarna merah dan putih yang sama besar. Warna merah di sebelah atas manakala warna putih di sebelah bawah. Di tengah-tengahnya terdapat satu bulatan berwarna kuning di dalam bulatan itu terdapat sebilah keris tujuh luk berwarna hijau. Hujung matanya menghala ke bawah penjuru kanan.
  2. Bendera UMNO adalah berukuran 183 cm panjang dan 122 cm lebar. Keluasan bulatan ialah 61cm dan keris 50.8 cm panjang. Jarak hulu dan hujung keris dengan garisan bulatan ialah 5.08 cm.
  3. Bendera UMNO dimuliakan pada bila-bila masa
  4. Bendera UMNO dikibarkan ditempatkan yang mudah dilihat.
  5. Tempat-tempat utama bendera dikibarkan ialah di Dewan-dewan persidangan tatkala mesyuarat sedang berlangsung dan di Pejabat Setiausaha Agong UMNO, di pejabat ahli-ahli UMNO dan juga boleh dikibarkan oleh ahli-ahli UMNO dengan mengikut peraturan-peraturan yang ditetapkan.

Setiap corak Bendera UMNO mempunyai lambang yang tertentu iaitu warna merah melambangkan keberanian, warna putih bererti bersih, kuning melambangkan kebesaran raja, hijau bererti pegangan kepada agama Islam dan keris melambangkan pusaka Bangsa Melayu.

Bendera UMNO adalah lambang penyatuan dan perpaduan bangsa Melayu semenjak UMNO ditubuhkan pada 11 Mei 1946 hinggalah ke hari ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
francis_light-800px
Sejarah

Presidensi Pulau Pinang Dibubarkan

30 Jun 1830 – Pentadbiran Inggeris di Pulau Pinang yang bertaraf Presidensi telah dibubarkan pada tahun 1830. Pembubaran ini adalah merupakan satu peristiwa bersejarah dalam sistem pentadbiran Inggeris khasnya di Pulau Pinang ekoran dari perkembangan politik dan ekonomi yang merosot.

Semenjak Pulau Pinang di buka dalam tahun 1786, satu sistem pentadbiran bertaraf Residen telah dimulakan oleh Francis Light selaku Residen yang pertama di bawah pengawasan Gabenor Inggeris di Benggala. Dasar-dasar pentadbiran adalah mengikut dasar pentadbiran syarikat perdagangannya dan dibantu oleh beberapa orang kakitangan.

Francis Light

Selepas kematiannya pada tahun 1794, taraf Residen diturunkan kepada taraf Superintendent dan pada tahun 1800 kepada taraf Lieutenant-Governor. Sepanjang tahun 1800 hingga 1805, perkembangan ekonomi dan perdagangan Pulau Pinang bertambah baik dan maju dengan sistem pentadbiran yang lebih teratur. Dengan itu, kerajaan Inggeris yakin Pulau Pinang akan memberi faedah yang besar sesuai dengan tujuan untuk menjadikannya pengkalan tentera laut dan pusat perdagangan Inggeris di timur.

Berikutan dari itu, taraf pentadbiran Pulau Pinang dinaikkan ke taraf Presidensi iaitu setaraf dengan Presidensi Inggeris di India, seperti Benggala, Bombay dan Madras pada tahun 1805. Urusan pentadbirannya adalah di bawah pengawasan terus dari London. Oleh itu, beberapa jawatan baru telah ditambah untuk melicinkan pentadbiran sesuai dengan taraf Presidensi. Presidensi Pulau Pinang bertanggungjawab menguruskan hal-ehwal dalam dan luar negeri serta menjalankan arahan dari Kerajaan Inggeris di London. Presidensi itu menghadapi berbagai masalah terutamanya kewangan dan undang-undang manakala rancangan perkapalan dan perdagangan gagal kerana tidak sesuai.

Pada tahun 1826, Negeri-Negeri Selat ditubuhkan dan Pulau Pinang telah dijadikan ibu negeri. Hal itu telah membebankan lagi Presidensi Pulau Pinang dan seterusnya kerajaan Inggeris kerana perbelanjaan pentadbirannya terus bertambah melebihi pendapatannya yang kian merosot. Akhirnya pada hari ini dalam tahun 1830, Presidensi Pulau Pinang terpaksa dibubarkan dan taraf pentadbirannya diturunkan kepada Residensi di bawah pengawasan Gabenor Benggala.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard