Coat_of_arms_of_Sarawak-800px
Sejarah

Perjanjian Di Antara Brunei Dan Sarawak Mengenai Sungai Dan Daerah Pandaruan

21 Mei 1912 – Pada tahun 1912, satu perjanjian di antara Brunei dan Sarawak telah ditandatangani untuk menjelaskan kedudukan Sungai dan Daerah Pandaruan yang dahulunya telah dipajakkan kepada Alfred Hart Everett oleh Pengiran Muda Damit Mohamed Tajudin anakanda kepada Pengiran Muda Hashim yang kemudian dipindah pajak kepada Sir Charles Brooke, Raja Sarawak pada 25 Ogos 1885.

Perjanjian ini menjelaskan perkara-perkara berikut:

  1. Hak-hak kedaulatan Kerajaan Brunei di Daerah Pandaruan adalah diakui;
  2. Kesemua cukai eksport yang dikenakan dan dikutip oleh Kerajaan Brunei di Daerah Pandaruan akan dibahagi dua, satu bahagian akan dibayar kepada Residen Limbang empat kali setahun;
  3. Kesemua cukai import di Daerah ‘Pandaruan akan dikutip oleh Kerajaan Brunei dan dimasukkan ke dalam Hasil Mahsul Kerajaan Brunei.,
  4. Kerajaan Sarawak berhak mengutip cukai kepala (poll tax) iaitu cukai yang dikenakan ke atas setiap orang di Daerah Pandaruan;
  5. Kerajaan Sarawak boleh meletakkan seorang pekedai Cina di Daerah Pandaruan untuk mengutip bayaran dalam Daerah ini, dan
  6. Kerajaan Sarawak akan bertanggungjawab ke atas orang-orang Dayak yang tinggal di Daerah Pandaruan dalam masa setahun dari ‘tarikh (Perjanjian ditandatangani) ini supaya perkara mengenai di mana mereka harus tinggal dapat dibincangkan.

Perjanjian ini dibuat di Labuan dan ditandatangani oleh Harvey Chevallier. Residen British di Brunei bagi pihak Kerajaan Brunei, sementara R. S. Dougles, Pemangku Residen Bahagian Kelima Sarawak, dan H Halil, Native Officer, Limbang, menandatangani bagi pihak Kerajaan Sarawak.

Bagaimanapun, perjanjian ini telah dibatalkan 8 tahun kemudian. Satu perjanjian baru telah dibuat pada 4hb Februari, 1920.2 Dalam perjanjian ini kedua-dua Kerajaan bersetuju:

  1. Semua tanah dan segala hak dalam apa bentuk juapun di sebelah tebing Barat (Limbang) Pandaruan akan menjadi kepunyaan dan hakmilik Kerajaan Sarawak.
  2. Semua tanah dan segala hak dalam apa bentuk juapun di sebelah tebing Timur (Temburong) Pandaruan akan menjadi kepunyaan dan hakmilik Kerajaan Brunei;
  3. Tidak ada satu apapun di dalam perjanjian ini yang akan mengakibatkan hak-hak yang telah diberikan kepada Sir Charles Brooke, G. C. M. G. untuk mencari dan mendapatkan batu arang di Negeri Brunei;.
  4. Prinsip umum yang termaktub dalam seksyen-seksyen 1 dan 2 di atas tidak boleh diubah tanpa restu Tuan Yang Terutama Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu dan Brunei di satu pihak dan Yang Maha Mulia Raja Sarawak di satu pihak yang lain.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
raja_haji_war-800px
Sejarah

Raja Haji Menyerang Bukit Cina

16 Mei 1784 – Pada tahun 1784, seorang pahlawan Bugis yang terkenal iaitu Raja Haji menyerang Bukit Cina manakala Tengkera pula diserang oleh askar Sultan Ibrahim yang ketika itu di bawah penguasaan Belanda.

Mulai tahun 1782, Raja Haji telah bermusuh dengan Belanda. Belanda telah mungkir janji tidak mahu membahagi dua harta rampasan yang mereka dapati, iaitu candu yang telah dirampasnya daripada sebuah kapal Inggeris di perairan laut Riau. Sejak itu Raja Haji mula menyerang kapal-kapal Belanda yang belayar di Selat Melaka dan mengganggu perniagaan orang-orang Belanda. Sementara itu Belanda juga selalu menyerang Riau dan angkatan perang Raja Haji.

Permusuhan antara kedua belah pihak ini telah berlanjutan dari tahun 1782 hingga 1784. Pada bulan Februari 1784, Raja Haji membuat serangan belas ke atas Melaka, dengan bantuan dari orang-orang Bugis dan Sultan Ibrahim dari Selangor.

Pada hari ini dalam tahun 1784, Raja Haji menyerang Bukit Cina, sementara askar Sultan Ibrahim serta orang-orang Rembau pula menyerang Tengkera. Serangan juga dilakukan ke atas tempat-tempat seperti Punggor, Duyung, Pernu, Ujong Pasir, Bunga Raya, Bandar Hilir dan Tanjung Keling, menyebabkan Melaka terkepung dan bantuan makanan terputus. Melaka hampir jatuh ke tangan Bugis, tetapi Belanda dapat mempertahankan Melaka dengan bantuan seramai 2,130 orang askar dari Betawi yang diketuai oleh Jacob Peter Van Braam.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Jelebu_District_Council-bw-800px
Sejarah

Perjanjian Yamtuan Jelebu Dengan Inggeris

26 April 1877 – Pada tahun 1877, satu perjanjian telah ditandatangani di antara Yamtuan Jelebu Tunku Abdullah bin Tuanku Radin dengan pihak British yang diwakili oleh Kolonel Anson.

Perkara-perkara yang dipersetujui dalam perjanjian ini ialah:

  1. Yamtuan Jelebu berjanji tidak akan mengganggu ketenteraman daerah-daerah Sri Menanti, Jempul, Johol dan lain-lain daerah yang bernaung di bawah Seri Menanti di bawah pemerintahan Yamtuan Antah;
  2. Yamtuan Jelebu bersetuju membenarkan sebarang aktiviti perdagangan dijalankan oleh sesiapa juga tidak kira Cina, Melayu dan bangsa-bangsa lain di Jelebu
  3. Yamtuan Jelebu bersetuju merujuk dan meminta nasihat dari Sultan Johor sekiranya terjadi sebarang masalah di Jelebu atau negeri-negeri jirannya yang tidak dapat diselesaikan sendiri.

Perjanjian ini adalah merupakan ikrar Yamtuan Jelebu Tunku Abdullah untuk tidak campur tangan dalam urusan luak-luak yang lain, terutamanya urusan luak-luak yang di dalam Konfiderasi Sri Menanti 2 di bawah pemerintahan Yamtuan Antah, iaitu Johol, Inas, Ulu Muar, Jempol, Terachi dan Gunong Pasir.

Persetujuan ini perlu oleh kerana semasa Yamtuan Seri Menanti, Tuanku Antah melarikan diri ke Johor kerana kalah berperang dengan Dato’ Kelana Sungai Ujung dan British dalam tahun 1874, Dato’ Jelebu bersama-sama dengan Dato’ Rembau dan Dato’ Kelana Sungai Ujung telah mengisytiharkan diri menjadi Penghulu di Luak masing-masing dan tidak mengakui beraja ke Seri Menanti lagi.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jata_selangor-800px
Sejarah

Mesyuarat Pertama Majlis Negeri Selangor

18 April 1877 – Mesyuarat pertama Majlis Negeri Selangor telah diadakan pada tahun 1877. Majlis seperti ini merupakan majlis pertama terbentuk di negeri Selangor dan Tanah Melayu amnya.

Majlis ini dianggotai oleh ahli-ahli yang dilantik dengan persetujuan Sultan dan terdiri dari kerabat-kerabat diraja yang mewakili orang-orang Melayu, wakil-wakil orang Cina dan dua orang Inggeris. Mesyuarat diadakan tujuh kali setahun.

Majlis Negeri Selangor diwujudkan sebagai badan penasihat kepada pemerintah dan pentadbiran negeri, mempunyai kuasa perundangan bagi memutuskan tuntutan, rayuan mahkamah dan memutuskan hukuman mati di samping mempunyai kuasa meluluskan undang-undang dan peraturan dalam negeri.

Majlis ini juga berkuasa melantik penghulu, kadi, pentadbir, pemungut cukai, pemilik tanah dan lain-lain berkaitan dengan pentadbiran Kerajaan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
radio_malaya_flyer-800px
Sejarah

Penubuhan Radio Malaya

02 April 1946 – Jabatan Penyiaran yang dikenali dengan RADIO MALAYA ditubuhkan pada tahun 1946 dan beribu pejabat di Singapura. Dengan tertubuhnya Jabatan ini maka tamatlah perkhidmatan penyiaran di bawah Pentadbiran Tentera British. Sejak ditubuhkan ia memainkan peranan yang penting kepada rakyat dan negara.

Di masa darurat tahun 1948 hingga 1951 Radio Malaya menyiarkan Siaran Darurat dalam usaha menentang dakyah dan keganasan komunis. Menjelang merdeka Radio Malaya mendidik dan membimbing rakyat dalam menghadapi satu penghidupan baru dalam negara yang merdeka dan berdaulat.

Pemindahan Radio Malaya Dari Singapura

Pada tahun 1959, Ibu Pejabat perkhidmatan ini (Radio Malaya) telah dipindahkan dari Singapura ke Rumah Persekutuan, di Kuala Lumpur. Dari Rumah Persekutuan ini rancangan-rancangan disiarkan dalam empat bahasa iaitu Melayu oleh Perkhidmatan Melayu, Inggeris (Perkhidmatan Inggeris), Cina (Perkhidmatan Cina), dan Tamil (Perkhidmatan Tamil), yang kemudiannya dikenali sebagai Rangkaian-rangkaian Nasional, Biru, Hijau dan Merah.

Radio_Malaya

Selepas Penubuhan Malaysia

Apabila Malaysia ditubuhkan pada 16 September 1963 ia bertukar menjadi Radio Malaysia dan siarannya meliputi Sabah (Radio Malaysia Sabah) dan Sarawak (Radio Malaysia Sarawak). Dalam tahun 1963, selepas penubuhan Malaysia, Jabatan Penyiaran memulakan siaran daerahnya untuk memberi perkhidmatan yang lebih meluas pada orang ramai supaya dapat diterima dan difahami oleh rakyat sepenuhnya.

Siaran Daerah yang pertama dimulakan pada 16 November 1963, apabila Stesen Daerah Kota Bharu ditubuhkan. Bagaimanapun Stesen Daerah ini hanya dirasmikan pada 6 November 1964. Kini terdapat 15 stesen daerah di Malaysia termasuk di Sabah dan Sarawak. Pada 15 Februari 1963 Radio Malaya melancarkan Siaran Luar Negeri iaitu SUARA MALAYA dalam 3 bahasa untuk memprojek imej negara di luar negeri dari segi politik, ekonomi dan sosial di samping mempereratkan tali persaudaraan dengan negara jiran.

Apabila Malaysia tertubuh ia bertukar menjadi Suara Malaysia. Hari ini Suara Malaysia menyiarkan rancangan dalam lapan bahasa iaitu Indonesia, Inggeris, Mandarin, Thai, Arab, Filipina dialek Tagalog, Bahasa Malaysia dan Burma.

angkasapuri_70_800px

Angkasapuri

Perkhidmatan Televisyen Malaysia

Bidang penyiaran telah maju setapak lagi apabila Perkhidmatan TV dimulakan pada 28 Disember 1963. Segala kegiatan dan penerbitan rancangan dijalankan di Studio-studio sementara di Jalan Ampang, Kuala Lumpur. Apabila studionya di Kompleks Angkasapuri yang terletak di Bukit Putra siap, TV Malaysia memulakan siaran dari sana pada 6 Oktober 1969 melalui Rangkaian Pertama. Pada bulan November tahun yang sama Rangkaian Kedua pula dilancarkan dan diikuti oleh Rangkaian Ketiga pada bulan November 1971.

Pada 11 Oktober 1969, Radio Malaysia dan TV Malaysia telah bergabung menjadi satu Jabatan iaitu JABATAN PENYIARAN MALAYSIA. Pada 19 April 1972, Rangkaian Nasional Radio Malaysia memulakan siaran 24 jam sehari, manakala masa siaran bagi rangkaian lain juga turut bertambah. Pada 9 Mei 1972, Radio Malaysia telah berpindah ke bangunannya sendiri, Wisma Radio yang dilengkapi dengan kemudahan penyiaran yang moden. Selaras dengan perkembangan pesat di Ibu negara, Radio Malaysia telah memulakan Siaran Ibu kota pada 5 November 1973. Kajian juga sedang dibuat untuk menentukan sama ada siaran yang sama dapat diadakan di bandar-bandar besar di Malaysia di masa akan datang.

Siaran Televisyen Warna

Pada 20 Jun 1975, Siaran FM Stereo pula dilancarkan bagi memenuhi kehendak pendengar-pendengar yang meminati Siaran Stereofonik. Siaran FM yang ada sekarang dapat didengar di Selangor, di Wilayah Persekutuan, Pahang Barat, Selatan Perak dan sebahagian dari Negeri Sembilan. Untuk memberi perkhidmatan yang lebih bermutu kepada orang ramai, Jabatan Penyiaran menerusi TV Malaysia telah memulakan siaran warna pada 28 Disember, 1978 melalui Rangkaian Nasional dan Pertama setelah 15 tahun TV Malaysia dilancarkan. Ini diikuti oleh Rangkaian Kedua pada 7 Mei 1979 dan Rangkaian Ketiga pada 31 Ogos 1980.

Siaran TV warna ini telah mencapai kejayaan yang lebih tinggi dari yang dijangkakan mengikut perancangan asalnya. Peratus siaran warna kini ialah 87 % melalui Rangkaian Nasional dan Pertama, 67% Rangkaian Kedua dan 50% Rangkaian Ketiga. Peratusan ini telah melebihi dari peratus yang dirancangkan mengikut perancangan asal di mana hanya pada tahun 1985 ia dijangkakan akan mencapai 80%.

Hari ini kedua-kedua media Radio dan TV Malaysia menjadi media kerajaan yang terpenting untuk menerangkan dan memberi liputan yang seluas-luasnya mengenai segala dasar dan rancangan kerajaan di samping memberi hiburan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
briggs_plan-800px
Sejarah

Pelantikan Briggs Sebagai Pengarah Gerakan Menentang Pengganas Komunis

21 Mac 1950 – Pada tahun 1950, Leftenan General Sir Harold Rawdon Briggs dilantik sebagai Pengarah Gerakan menentang pengganas komunis. Beliau ditugaskan untuk merancang, menyelaras dan mengarah gerakan-gerakan anti pengganas yang sedang dijalankan oleh pasukan polis dan angkatan bersenjata.

Briggs yang berpengalaman luas dalam peperangan di Eropah dan Perang Jepun, mengemukakan rancangannya setelah dua minggu tiba di Kuala Lumpur dan setelah melawat dan bertukar pendapat dengan rakyat di kawasan-kawasan yang terlibat. Rancangan beliau ialah untuk mengasingkan musuh dari mendapat bekalan makanan dan maklumat risikan, memancing mereka ke kawasan pertempuran yang ditentukan oleh pasukan keselamatan, dan memberikan perlindungan kepada orang ramai yang terdedah kepada ancaman dan sebagai sumber maklumat dan bekalan makanan. Beliau menetapkan dengan jelas dan terperinci peranan pihak polis dan tentera dan menggunakan kedua-duanya untuk merancang dan menyelaras gerakan menentang komunis.

Briggs juga menubuhkan “Kabinet Perang” di semua peringkat. Di peringkat atas ialah Majlis Perang Persekutuan (Federal War Council) yang terdiri daripada beliau sendiri, Ketua Setiausaha Kerajaan, Pesuruhjaya Polis, Pemerintah-pemerintah Angkatan Bersenjata dan Tentera Udara di Tanah Melayu.

Di peringkat negeri pula terdapat jawatankuasa Kerja Perang Negeri (State War Executive Committee-SWEC) yang terdiri daripada Menteri Besar/Ketua Menteri sebagai Pengerusi, Ketua Pegawai Polis dan Pemerintah tentera tempatan (negeri). Di tiap-tiap negeri juga ditubuhkan jawatankuasa-jawatankuasa Kerja Perang Daerah (District War Executive Committee-DWEC) yang dipengerusikan oleh Pegawai Daerah (British/ Melayu) dengan ahli-ahlinya terdiri daripada Pegawai Kanan Polis dan Pemerintah tentera daerah.

Ketiga-tiga bahagian ini iaitu perkhidmatan awam, polis dan tentera disatukan untuk mengumpulkan maklumat risikan, merancang dan melaksanakan gerakan menentang musuh yang sama. Briggs hanya berada lapan belas bulan di Tanah Melayu dan terpaksa meninggalkan rancangannya kerana sakit dan kecewa dengan sikap kerajaan yang tidak memberikan kepadanya kuasa-kuasa eksekutif sepertimana yang dijanjikan sebelum beliau bersetuju menerima tugas dan jawatan Pengarah Gerakan itu.

Antara tindakan yang dijalankan ialah dengan memindahkan penduduk Cina dari kawasan-kawasan terpencil yang bertaburan dan menempatkan mereka di kawasan penempatan semula atau di Kampung Baru supaya tidak diugut oleh komunis untuk memberi maklumat dan bekalan makanan serta ubat-ubatan. Kampung-kampung baru ini dipagar dengan kawat berduri serta dikawal oleh pasukan keselamatan.

Penduduk Kampung Baru diberi banyak kemudahan seperti pendidikan, perkhidmatan kesihatan, tempat tinggal serta bekalan elektrik dan air paip. Jumlah penduduk yang terbabit dalam rancangan ini adalah seramai 470,509 orang yang ditempatkan di 440 buah kampung baru. Persatuan Cina Malaya (MCA) yang ditubuhkan pada tahun 1949 banyak membantu usaha kerajaan menempatkan semula orang Cina. Akibat yang nyata daripada Rancangan Briggs ini ialah wujudnya Kampung-kampung Baru Cina sebagai satu ciri penempatan yang kekal hingga kini.

Walau bagaimanapun, rancangan peninggalan beliau itu, Rancangan Briggs telah diteruskan oleh pengganti-penggantinya sehingga menghasilkan kejayaan 10 tahun kemudian apabila Darurat diisytiharkan tamat pada 31 Julai 1960.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Perak-800px
Sejarah

Perang Larut-Ngah Ibrahim Meminta Bantuan Inggeris

25 Februari 1872 – Pada tahun 1872, Menteri Larut Ngah Ibrahim meminta bantuan Inggeris iaitu Leftenan Gabenor Inggeris di Pulau Pinang untuk membantu beliau dalam usahanya menyelesaikan pergaduhan di antara puak-puak pelombong Cina yang bermusuhan antara satu dengan lain di Larut.

Daerah Larut telah beberapa lamanya diperintah oleh seorang wakil baginda Sultan Perak. Dengan terjumpanya bijih timah dalam tahun 1848 maka berubahlah aliran sejarah negeri itu. Long Jaafar (bapa kepada Ngah Ibrahim), wakil Sultan di daerah itu telah menguruskan atas perbelanjaannya sendiri, usaha membuka lombong bijih di Kelian Pauh dengan mengupah 20 orang Cina puak Chen Seng Hakka (dari daerah Kwantung).

Perusahaan melombong di tempat itu bertambah maju sehingga ramailah pelombong-pelombong Cina bersama-sama kongsi gelap mereka dari Pulau Pinang datang untuk bekerja di situ. Terdapat beberapa buah kumpulan kongsi gelap yang bermusuhan di Larut yang bergabung dalam dua kumpulan yang besar iaitu kongsi gelap Hai San dan Ghee Hin. Permusuhan itu telah menjadikan Larut sebagai “sebuah gelanggang besar di mana pembunuhan, kekerasan dan rompak samun berlaku terus-terusan”.

Pada tahun 1871, dianggarkan bahawa jumlah pelombong-pelombong Cina ialah 40,000 itu orang. Nilai bijih timah yang dihantar ke Pulau Pinang pada tahun itu ialah 1,276,518 ringgit dan kebanyakannya daripada Larut.

Pada 24 Februari, 1872, telah berlaku satu pergaduhan besar antara puak-puak Ghee Hin dan Hai San. Api pergaduhan ini telah bermula sejak awal bulan Februari lagi apabila seorang gadis puak Chen Seng (puak kumpulan Hai San) yang menyintai seorang pemuda puak San Neng (puak kumpulan Ghee Hin) dicederakan dengan teruk oleh orang-orang kumpulan Ghee Hin sebagai satu amaran kepada kumpulan Hai San.

Akibat kejadian itu rasa permusuhan di antara kedua-dua kumpulan itu begitu memuncak dan akhirnya Perang Larut ke 3 (24 Februari, 1872) telah berlaku yang hanya disebabkan oleh pergaduhan kecil mengenai perjudian. Dalam pergaduhan ini pihak Ghee Hin telah menang dan seramai 10,000 orang-orang Hai San terpaksa meninggalkan Larut dan lari ke Pulau Pinang. Ngah Ibrahim yang sentiasa berubah-ubah sokongannya terhadap kedua-dua kumpulan itu tidak dapat mengawal keadaan. Pergaduhan itu telah menjejaskan perusahaan lombong bijih timah di Larut.

Akhirnya, pada hari ini dalam tahun 1872 beliau terpaksa meminta bantuan daripada Leftenan Gabenor Inggeris di Pulau Pinang untuk menghadapi keadaan itu. Kerana bimbang kekacauan itu akan merebak ke Pulau Pinang, Gabenor telah mengarahkan supaya diadakan sekatan senjata dan menghantarkan satu pasukan tentera laut untuk mengawal kemasukan senjata ke Larut.

Dalam tahun 1873 Kerajaan di Pulau Pinang telah membenarkan Ngah Ibrahim mengimport senjata dan membenarkan Capt. Speedy membantu beliau menubuhkan tenteranya sendiri (dari India) untuk menghadapi kekacauan di kawasannya (Larut).

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tengku_kudin-800px
Sejarah

Kekalahan Petaling Ditangan Tengku Kudin

18 November 1872 – Kekalahan Petaling yang merupakan salah satu kubu pertahanan Raja Mahadi telah mengakibatkannya jatuh ke tangan Tengku Kudin dan penyokong-penyokongnya. Dalam peristiwa tersebut Tok Engku Kelang dan Raja Berkat, Tengku Panglima Raja yang merupakan dua penyokong buat Raja Mahadi telah dikepung dan ditawan.

Tengku Kudin (duduk)

Tengku Kudin (duduk)

Petaling sebenarnya merupakan di antara kubu-kubu terakhir yang ditawan oleh Tengku Kudin dalam kancah Perang Klang yang bermula sejak tahun 1867 dan berakhir di pertengahan tahun 1873. Kejayaan Tengku Kudin merampas Petaling dari Raja Mahadi sebenarnya adalah kerana adanya sokongan dari orang cina di bawah pimpinan Kapitan Yap Ah Loy dan bantuan askar dari Pahang.

Kekalahan Petaling menonjolkan kelemahan Raja Mahadi dan pengikutnya yang akhirnya terpaksa lari untuk mendapatkan perlindungan di Perak dan Sungai Ujong.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
penempatan_terancang
Sejarah

Skim Penempatan Terancang Yang Pertama Di Malaya

27 Oktober 1949 – Pada tahun 1949, Skim Penempatan Terancang yang pertama di Malaya menerima kumpulan pertama setinggan. Ianya terletak di Mawai, Kota Tinggi, Johor. Skim Penempatan Terancang itu diwujudkan untuk menempatkan kaum Cina berikutan keputusan Kerajaan mengisytiharkan Darurat di Malaya.

Kerajaan menyedari anasir-anasir Komunis berjaya mempengaruhi sebilangan besar orang-orang Cina menyertai perjuangan mereka. Atas kesedaran dan daya usaha Parti Malayan Chinese Association (M.C.A) satu kawasan tanah pertanian seluas tiga ekar telah berjaya diperolehi daripada Kerajaan Negeri Johor dan belanja membuka kawasan ini dibiayai sepenuhnya oleh M.C.A. sendiri. Ia dibuka dengan kos sebanyak RM422,000 dan berkemampuan menampung seramai 2000 keluarga.

Sesungguhnya Skim Penempatan Terancang yang pertama di Malaya yang di buka di Mawai, Kota Tinggi, Johor pada hari ini dalam tahun 1949 bukan sahaja menjadi perintis kepada negeri-negeri lain untuk membuka kawasan penempatan masing-masing tetapi juga suatu langkah bijak untuk mengurangkan ancaman pengganas komunis.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
selat_johor-1879-800px
Sejarah

Surat Sungai Yang Pertama Dikeluarkan

9 Oktober 1844 – Pada tahun 1844, Temenggung Ibrahim, Pemerintahan Kerajaan Johor telah mengeluarkan Surat Sungai yang pertama kepada seorang pekebun Cina bernama Lau Lib Keng. Dengan ini maka bermulalah penghijrahan orang-orang Cina dari Singapura ke Johor dan bermulalah penanaman gambir dan lada hitam secara komersial di Tanah Melayu.

Corak pentadbiran Kerajaan Johor ke atas pekebun-pekebun Cina ini kemudiannya dikenali sebagai Sistem Kangchu. Kangchu adalah perkataan Teochiew yang bererti Ketua Petempatan Cina, manakala Kerajaan Johor menggunakan istilah Tuan Sungai.

ChineseGambierSingapore

Surat Sungai yang pertama ini menyatakan bahawa “Ungku Temenggung Seri Maharaja memberi surat tanda keterangan kepada orang Cina yang hendak berkebun dalam tanah Johor”. Di dalam Surat Sungai itu juga dijelaskan bahawa Tuan Sungai mesti membayar cukai kepada Ungku Temenggung. Jika dijelaskan bagi tempoh tiga tahun, Tuan Sungai tersebut akan menerima hukuman yang berat.

Di samping itu juga seorang Tuan Sungai mesti mematuhi beberapa peraturan lain. Peraturan-peraturan ini terkandung di dalam beberapa dokumen seperti Surat Jual-beli, Surat Pajak dan Surat Tauliah. Dokumen yang penting ialah Surat Tauliah yang menggariskan 17 undang-undang mengenai kuasa dan tanggungjawab tiap-tiap Tuan Sungai.

Mulai dari Surat Sungai yang pertama pada hari ini dalam tahun 1844 hingga tahun-tahun 1860-an penanaman gambir dan lada hitam telah berkembang dengan pesat di negeri Johor. Dalam tahun 1862 sebanyak 37 Surat Sungai telah dikeluarkan oleh Kerajaan Johor. Dengan itu Johor telah menjadi pengeluar gambir dan lada hitam yang terkemuka di Nusantara mendahului Singapura dan Kepulauan Riau.

Perkembangan yang pesat ini adalah disebabkan oleh tiga faktor penting. Pertama pengeluaran gambir dan lada hitam di Singapura dan Kepulauan Riau telah merosot dengan teruknya. Kedua, pemerintahan Inggeris di Singapura mula niengenakan cukai tanah yang tinggi dan kerana kekurangan tanah di pulau yang kecil itu. Sebaliknya Johor masih mempunyai kawasan hutan yang luas yang belum pernah diteroka. Ketiga, permintaan untuk gambir telah meningkat di Eropah.

Walaupun Surat Sungai yang pertama itu hanya merupakan dokumen yang sederhana dan ringkas, ia merupakan satu pembaharuan dalam sistem pentadbiran tradisional negeri Melayu di abad ke-19.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard