Tag Archives: selat

maharaja_lela-800px
Sejarah

Pasir Salak Dikuasai Oleh Inggeris

15 November 1875 – Pada tahun 1875, Pasir Salak telah diserang dan dikuasai oleh angkatan tentera Inggeris. Serangan yang menyebabkan Pasir Salak dikuasai oleh Inggeris ini dilakukan sebagai tindakbalas Inggeris terhadap Sultan dan Pembesar-pembesar Melayu Perak bersabit dengan pembunuhan Residen Pertama Inggeris di Perak, J.W.W. Birch.

Melalui Perjanjian Pangkor yang telah ditandatangani oleh Sultan Abdullah dengan Gabenor Negeri-negeri Selat Sir Andrew Clarke, pada 20 Januari 1874 Negeri Perak terpaksa menerima seorang Residen Inggeris. Fungsi Residen Inggeris adalah sebagai penasihat kepada semua perkara pentadbiran negeri itu kecuali hal-hal berkaitan dengan hal-ehwal agama Islam dan adat istiadat Melayu Perak.

Setiausaha Tanah Jajahan Inggeris di Singapura J. W. W. Birch telah dilantik menjadi Residen Inggeris yang pertama bagi negeri Perak. Perlantikan Birch sebenarnya tidak diperkenankan oleh Sultan Abdullah memandangkan Birch tidak boleh bertutur bahasa Melayu, jahil mengenai adat istiadat Melayu dan sikapnya memandang rendah akan kebolehan sultan dan pembesar-pembesar tempatan mentadbirkan negeri. Sikap Birch itu menyinggung perasaan sultan dan para pembesar negeri.

Tindakan pertama Birch ialah mengubahsuaikan adat istiadat Melayu dan menjadikan negeri Perak seperti tanah-tanah jajahan Inggeris di Negeri-negeri Selat yang mendatangkan banyak hasil kewangan bagi penjajah Inggeris. Dalam usaha melaksanakan sistem pungutan dan kawalan cukai, Birch bersama rombongan mudik ke hilir Sungai Perak untuk mengisytiharkan bahawa pungutan cukai hanya boleh dijalankan oleh pemungut-pemungut yang dilantik oleh Residen Inggeris.

Tindakan sedemikian telah ditentang oleh Datuk Maharaja Lela di Pasir Salak juga oleh sultan sendiri. Akibatnya pada waktu subuh 2 November 1875, Birch diserang dan dibunuh. Pembunuhan Birch telah menggemparkan pegawai-pegawai Inggeris di Perak dan di Negeri-negeri Selat. Mereka menganggap peristiwa itu sebagai kebangkitan rakyat Melayu menentang penjajahan Inggeris.

Pada 7 November 1875, Inggeris telah menghimpunkan satu angkatan tentera yang besar lalu menyerang Pasir Salak. Serangan Inggeris itu dapat dipatahkan oleh perwira-perwira Melayu yang dipimpin oleh Datuk Maharaja Lela. Dalam pertempuran itu Kapten Innes pemerintah pasukan Inggeris dan dua orang askarnya telah terkorban.

Menyedari akan tentangan orang-orang Melayu begitu hebat, pihak berkuasa Inggeris di Negeri-negeri Selat meminta bantuan tentera dari India dan Hong Kong untuk melancarkan serangan kedua dengan menggunakan kapal perang dan askar-askar yang lengkap dengan senjata. Oleh kerana Inggeris mempunyai angkatan perang yang besar dan alat senjata moden berbanding dengan senjata keris, lembing dan pedang orang-orang Melayu, maka tidak hairanlah pada hari ini dalam tahun 1875, Pasir Salak telah dikuasai oleh Inggeris.

Pembunuhan Birch ini telah memberi peluang keemasan penjajahan Inggeris menjadikan alasan utamanya mencerobohi dan menakluki negeri Perak serta menggunakan kekerasan tentera.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
riau_lingga-800px
Sejarah

Utusan Menangkap Raja Lingga Sampai Di Kuala Terengganu

09 November 1862 – Pada tahun 1862, utusan menangkap Raja Lingga, Raja Mahmud Muzaffar Shah yang diketuai oleh Kolonel MacPherson sampai di Kuala Terengganu. Utusan Inggeris yang datang dengan dua buah kapal perang itu meminta Sultan Terengganu, Sultan Umar menyerahkan Sultan Lingga dengan memberi tempoh 24 jam.

Sultan Mahmud Muzaffar Shah telah dipecat oleh pemerintah Belanda dari takhta Riau-Lingga pada bulan September 1857 kerana ingkar menuruti perintah Belanda. Baginda Sultan adalah dari keturunan Sultan Kerajaan Johor-Riau-Lingga-Pahang. Setelah dipecat baginda telah pergi ke Singapura, Pahang dan Terengganu untuk meminta bantuan bagi mengambil balik tahta kerajaannya di Pulau Lingga tetapi gagal.

Akhirnya bekas Sultan Lingga itu telah pergi ke Siam. Raja Siam menyambutnya dengan baik dan berjanji akan menolongnya. Setelah sembilan bulan lamanya beliau tinggal di Siam, pertolongan seperti yang dijanjikan tidak diterimanya. Sebaliknya baginda telah dijadikan alat untuk mengembalikan kuasa kerajaan Siam di negeri Terengganu.

Dalam pada itu, Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Orfeur Cavenagh, telah mendapat maklumat menyatakan bahawa Sultan Lingga telah bertolak dari negeri Siam pada bulan Julai 1862 dengan sebuah kapal perang dan beliau akan dilantik menjadi Gabenor Siam di Terengganu dan Kelantan. Sir Cavenagh meminta Schamburg, wakil Inggeris di Siam menemui Menteri Luar Siam dan mendesak agar Sultan Lingga dipanggil pulang ke Siam demi menghormati Perjanjian Burney 1826, yang meletakkan taraf Terengganu sebagai negeri yang merdeka. Kerajaan Siam bersetuju untuk memanggil pulang bekas Sultan Lingga itu tetapi sehingga bulan Oktober 1862, tindakan tersebut tidak juga dilaksanakan.

Pada bulan Oktober itu juga, Dewan Perniagaan Singapura telah menghantar surat memberitahu Gabenor Negeri-negeri Selat bahawa perniagaan mereka dengan Pahang telah terhalang disebabkan oleh serangan-serangan yang dilakukan oleh Wan Ahmad dengan bantuan dari Sultan Terengganu dan Sultan Lingga.

Bagi menghalang pengaruh Siam di Terengganu serta juga menjaga kepentingan perdagangan Inggeris Gabenor Cavenagh telah menghantar dua buah kapal perang Inggeris yang tiba di Terengganu pada hari ini dalam tahun 1862. Angkatan tersebut diketuai oleh Kolonel MacPherson.

Permintaan Inggeris supaya diserahkan Sultan Lingga, telah tidak diendahkan oleh Sultan Terengganu, malah baginda menyuruh bekas Sultan Lingga itu, lari ke Besut. Akibat dari itu bandar Kuala Terengganu telah dibedil selama dua hari dan dikepung dua minggu. Dalam hal ini Gabenor Cavenagh telah disalahkan.

Raja Siam kemudiannya telah mengambil Sultan Lingga setelah empat bulan menyembunyikan dirinya di Besut. Walau bagaimanapun Sultan Lingga telah datang lagi ke Terengganu dan kemudian ke Pahang dan mangkat di Pekan, Pahang pada tahun 1867.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sir_andrew_clarke-800px
Sejarah

Perlantikan Sir Andrew Clarke Sebagai Gabenor Negeri-Negeri Selat

4 November 1873 – Pada tahun 1873, kerajaan Inggeris telah melantik Sir Andrew Clarke sebagai Gabenor Negeri-negeri Selat bagi menggantikan Sir Harry Ord. Perlantikan Sir Andrew Clarke dicatatkan sebagai sejarah penting dalam siri penjajahan Inggeris di Tanah Melayu.
Ini kerana melalui tindakan dan dasar-dasar beliau, sebahagian dari cita-cita penjajahan Inggeris di Tanah Melayu. Ini kerana melalui tindakan dan dasar-dasar beliau, sebahagian dari cita-cita penjajahan Inggeris di negeri ini telah dapat disempurnakan.

Dilahirkan dalam tahun 1924, Andrew Clarke telah ditauliahkan sebagai seorang pegawai dalam Pasukan Kejuruteraan Diraja England dan pernah berkhidmat di Australia dan New Zealand. Beliau juga pernah menjadi Menteri Kabinet dalam Parlimen Inggeris dan ini menjadikan beliau mahir dengan percaturan politik dan dasar penjajahan Inggeris. Perlantikan beliau sebagai Gabenor Negeri-Negeri Selat pada hari ini dalam tahun 1973, memberi peluang kepadanya untuk mempraktikkan segala pengalaman dan kemahiran tersebut. Beliau mendapat kepercayaan sepenuhnya dari kerajaan Inggeris malah beliau dikenali sebagai ’Imperialis Unggul’.

Sir_Andrew_Clarke

Sir Andrew Clarke

Ketokohan sebagai ’Imperialis’ di Tanah Melayu bermula dengan penglibatan dalam Perang Larut dan dalam perebutan takhta kerajaan Perak. Hasilnya dalam masa dua bulan, Clarke berjaya memujuk Raja Abdullah dan penyokong-penyokongnya untuk menandatangani Perjanjian Pangkor, yang memberikan Inggeris kuasa mentadbir negeri itu melalui perlantikan Residen.

Di Selangor, Clarke telah mengambil kesempatan untuk campur tangan dalam Perang Saudara antara anak-anak Raja dan pembesar-pembesar Selangor. Beliau akhirnya berjaya memujuk Sultan Abdul Samad untuk menyerahkan Selangor kepada pentadbiran Inggeris dan menempatkan seorang Residen.

Clarke juga bertanggungjawab membawa Negeri Sembilan di bawah pengaruh Inggeris. Penglibatannya dalam persengketaan merebut kuasa di Sungai Ujung dan Rembau telah memberi peluang kepada Inggeris untuk berkuasa di negeri itu.

Kebanyakkan tindakan yang dilakukan oleh Andrew Clarke, adalah merupakan keputusan peribadi beliau. Sebagai contoh, Clarke hanya memberitahu Pejabat Tanah Jajahan di London mengenai campur tangannya di Perak selepas seminggu beliau bertindak. Meskipun begitu tindakan Clarke itu mendapat restu sepenuhnya dari Inggeris dan adalah keputusan yang bijak bagi Inggeris melantik Sir Andres Clarke sebagai Gabenor Negeri-negeri Selat, pada hari dalam tahun 1873.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sultan_abdul_hamid_kedah-800px
Sejarah

Perjanjian Kedah – Inggeris 1923

 

1 November 1923 – Perjanjian Kedah – Inggeris telah ditandatangani di antara Sir Laurence Guilemard, Gabenor Negeri-negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Tunku Ibrahim wakil Sultan Kedah pada tahun 1923. Melalui perjanjian ini, Negeri Kedah secara rasmi menerima seorang Penasihat Inggeris.

Menurut Perjanjian Bangkok yang ditandatangani pada 10 Mac 1909, Siam bersetuju menyerahkan kuasa kedaulatan, pertahanan, pentadbiran dan segala hak milik ke atas Negeri-negeri Utara Tanah Melayu iaitu Perlis, Kelantan, Terengganu dan Kedah. Dengan perjanjian ini Negeri-negeri tersebut secara tidak langsung diletakkan di bawah kuasa Inggeris.

Sultan Abdul Hamid Halim Shah

Bagaimanapun bukanlah mudah bagi Inggeris untuk berkeras di Negeri Kedah. Inggeris terpaksa menghadapi tentangan yang sungguh hebat di negeri itu jika dibandingkan dengan negeri-negeri lain. Selepas Perjanjian Bangkok, Inggeris telah menghantar George Maxwell sebagai Penasihat Inggeris di Kedah tetapi beliau telah ditentang oleh pembesar-pembesar Kedah dan Sultan Kedah sendiri enggan menerimanya malahan enggan menandatangani sebarang perjanjian dengan Inggeris.

Namun begitu akhirnya Sultan Kedah terpaksa juga menerima kedatangan Inggeris itu atas hubungan kerjasama. Inggeris merasakan kedudukannya di Kedah harus diperkukuhkan. Menyedari hal ini maka pada hari ini dalam tahun 1923 perjanjian ini telah ditandatangani antara Inggeris dengan Kerajaan Kedah. Di antara lain perjanjian ini menyatakan:-

  •  Negeri Kedah akan terus diletakkan di bawah perlindungan Inggeris dan Sultan Kedah tidak dibenarkan berhubung dengan kuasa-kuasa luar kecuali dengan persetujuan Inggeris.
  • Inggeris tidak akan menyerahkan kekuasaannya ke atas Negeri Kedah kepada kuasa-kuasa lain atau menyatukan Kedah dengan sebarang negeri atau tanah jajahannya yang lain tanpa persetujuan bertulis dari Sultan Kedah.
  • Pewarisan takhta kerajaan atau pengganti Sultan akan ditentukan oleh Sultan yang memerintah setelah diputuskan di Majlis Negeri serta dengan persetujuan Inggeris.

Dengan termeterainya perjanjian ini, Negeri Kedah dengan rasminya terletak di bawah naungan Inggeris bersama-sama dengan Terengganu, Kelantan dan Perlis. Negeri-negeri ini terangkum di bawah Negeri-negeri Melayu Tak Bersekutu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Temenggong-Abu-Bakar_wbg-800px
Sejarah

Maharaja Abu Bakar Diiktiraf Sebagai Pemerintah Muar

24 Oktober 1878 – Pada tahun 1878, Maharaja Abu Bakar diiktiraf sebagai Pemerintah Muar oleh Kerajaan Inggeris. Pengiktirafan ini dibuat berikutan dengan kemangkatan Yang Dipertuan Muar, Sultan Ali Iskandar pada 20 Jun 1877. Muar pada mulanya adalah sebahagian daripada negeri Johor tetapi hasil daripada perjanjian antara kerajaan Johor dengan Inggeris pada 10 Mac 1855, Muar telah dijadikan sebuah negeri yang berasingan.

Sultan Ali Iskandar telah dilantik menjadi Yang Dipertuannya yang pertama. Sebelum Sultan Ali mangkat, baginda telah meninggalkan wasiat supaya putera baginda, Tengku Mahmud menggantikan baginda. Wasiat ini telah ditentang oleh Tengku Alam yang merasakan lebih berhak kerana ia lebih tua dari Tengku Mahmud.

Sengketa perebutan takhta ini kian meruncing apabila Pemangku Gabenor Negeri-negeri Selat, Gabenor Anson pada 26 November 1877, meletakkan Maharaja Abu Bakar sebagai pemerintah Muar. Tindakan ini diambil kerana memenuhi permintaan penghulu dan ketua-ketua tempatan Muar. Tindakan Anson ini dibantah oleh Tengku Alam. Bantahan tersebut tidak diendahkan oleh Anson dan beliau terus mengiktiraf Maharaja Abu Bakar sebagai pemerintah Muar pada hari ini dalam tahun 1878.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
scorpene_Tunku_Abdul_Rahman-800px
Sejarah

Kapal Selam Pertama Negara Secara Rasmi Dinamakan Kd Tunku Abdul Rahman

23 Oktober 2007 – Pada tahun 2007 Kapal selam pertama negara, Scorpene secara rasmi dinamakan Kapal Diraja (KD) Tunku Abdul Rahman bagi mengenang jasa Perdana Menteri Malaysia pertama yang juga Bapa Kemerdekaan. Nama Tunku Abdul Rahman dipilih daripada sebanyak 801 cadangan nama daripada lebih 3,000 rakyat Malaysia yang menyertai pertandingan menamakan kapal selam tersebut sebelum ini.

Scorpene_Tunku_Abdul_Rahman

Scorpene Tunku Abdul Rahman

Penamaan kapal selam buatan Perancis dan Sepanyol itu disempurnakan oleh isteri Timbalan Perdana Menteri, Datin Seri Rosmah Mansor dalam satu majlis di Limbungan DCN Shipyard International (DCNS) di Cherbourg, Perancis dengan melepaskan botol kristal mengandungi air Yasin pada kapal selam tersebut. Turut menyaksikan acara bersejarah itu ialah Timbalan Perdana Menteri yang juga Menteri Pertahanan, Datuk Seri Najib Tun Razak.

Scorpene_Tun_Razak

Scorpene Tun Razak

Kehadiran kapal selam itu merupakan era baru kepada Malaysia bukan sahaja dalam konteks untuk mempertahankan kedaulatan negara malah menjamin keselamatan serantau terutama di perairan Selat Melaka.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Bukit_bendera_funicular-800px
Sejarah

Perkhidmatan Keretapi Bukit Bendera Bermula

21 Oktober 1923 – Pada hari ini dalam tahun 1923, Perkhidmatan Keretapi Bukit Bendera atau dahulunya dikenali sebagai ‘Penang Hill’ bermula. Bukit Bendera yang berketinggian 830 meter daripada paras laut, merupakan bukit yang pertama di negara ini yang mempunyai stesen keretapi.

Sejarah awal perkhidmatan keretapi di Bukit Bendera bermula pada tahun 1897, apabila J. Hein dan A. Wilson membuat permohonan rasmi kepada J.K Birch, Residen Kounselor Pulau Pinang untuk menjalankan perkhidmatan keretapi tarik dengan kawat ke puncak Bukit Bendera. Pada 21 November 1899, Majlis Mesyuarat Jajahan Negeri Selat di Singapura telah meluluskan Rang Undang-Undang Keretapi Bukit Bendera. Berikutan itu Syarikat Keretapi Bukit Bendera ditubuhkan oleh Kogan, Heim dan Wilson.

bukit bendera

Syarikat yang mempunyai dua buah keretapi ini kemudiannya dibubarkan setelah mengalami kerosakan dan masalah kewangan. Selepas Perang Dunia Pertama, Kerajaan Negeri-Negeri Selat bercadang untuk membangunkan semula keretapi Bukit Bendera. Oleh itu Arnold R. Johnson, seorang jurutera tempatan dihantar ke Switzerland untuk mempelajari teknik keretapi yang digerakkan dengan kuasa elektrik. Kerja-kerja membina keretapi baru dimulakan oleh beliau pada tahun 1920.

Keretapi tersebut memulakan perkhidmatannya pada hari ini dalam tahun 1923 dan dirasmikan oleh Gabenor Negeri-Negeri Selat, Sir Lawrence Nums pada 1 Januari 1924. Hingga kini Keretapi Bukit Bendera masih lagi menjadi tarikan untuk para pelancong ke Pulau Pinang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Perak-800px
Sejarah

Perjanjian Low Ditandatangani

18 Oktober 1826 – Pada tahun 1826, wakil politik Gabenor Pulau Pinang, Melaka dan Singapura bagi pihak Gabenor dan Syarikat Hindia Timur Inggeris Kapten James Low dan Sultan Perak, Sultan Abdullah Mu’azzam Shah menandatangani suatu perjanjian yang dikenali sebagai Perjanjian Low.

Perjanjian ini adalah kerana sikap Raja Ligor yang tidak menghormati Perjanjian Burney yang ditandatangani oleh pihak Inggeris dengan Raja Siam pada tahun 1825. Setelah Kapten Burney kembali ke India, Raja Ligor tidak menghormati janjinya mengenai negeri Perak iaitu mengakui hak Sultan Perak untuk ‘memerintah negeri baginda sendiri’. Ini dapat dipastikan apabila Raja Ligor menghantar utusan dengan pasukan tenteranya ke Perak. Raja Ligor telah memberi jawapan yang berdolak-dalik apabila Gabenor Robert Fullerton meminta penjelasan mengenai perbuatannya itu.

Robert Fullerton

Robert Fullerton

Perjanjian Low Ditandatangani

Oleh kerana bimbangkan amaran dari Siam itu dan mengenangkan betapa Inggeris telah mengecewakan harapan Sultan Kedah dengan tidak membantu baginda dari serangan Siam dalam tahun 1821, Sultan Perak berkehendakkan satu perjanjian persahabatan yang dapat menjamin keselamatan negeri baginda dari serangan Siam. Permintaan baginda itu telah dipersetujui lalu pada hari ini dalam tahun 1826, Perjanjian Low ditandatangani.

Di antara perkara-perkara penting yang termaktub dalam perjanjian itu ialah Sultan Perak tidak boleh membuat apa jua bentuk hubungan dengan Raja Siam dan pembesar-pembesarnya, begitu juga dengan Raja Selangor dan pembesar-pembesar baginda, dan juga kuasa-kuasa lain yang berkaitan dengan politik, pentadbiran dan urusan Kerajaan Negeri Perak. Baginda juga mengaku tidak akan mengirim ufti Bunga Emas dan apa jua biaya kepada Raja Siam, Sultan Selangor dan kuasa-kuasa lain.

Perjanjian Low ini telah memeranjatkan pihak atasan di India. Dalam menjanjikan perlindungan Inggeris ke atas negeri Perak itu, Kapten James Low telah melampaui batas kuasa dan arahan yang diberikan kepadanya. Beliau dikatakan telah melanggar dasar tidak campur tangan Syarikat Hindia Timur Inggeris. Bagaimanapun, perjanjian itu mendapat restu dan kelulusan daripada Gabenor Negeri-Negeri Selat, Robert Fullerton.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
replika_tahta_perak-800px
Sejarah

British Mengambil Alih Kuasa Pentadbiran Negeri Perak

12 Oktober 1875 – Pada tahun 1875, Sultan Abdullah Sultan Perak di dalam keadaan serba salah dan dengan desakan J.W.W. Birch terpaksa menandatangani surat persetujuan menyerah kuasa pentadbiran Negeri Perak kepada Inggeris. Dengan ini bermulalah pentadbiran Inggeris secara langsung keatas Negeri Perak.

Perjanjian Pangkor yang ditandatangani pada 20 Januari , 1874 tidak dapat menyelesaikan persengketaan politik malah telah merumitkan lagi keadaan politik Negeri Perak. Dalam beberapa perundingan yang menghasilkan Perjanjian Pangkor, hanya Raja Abdullah dan penyokong-penyokongnya sahaja yang hadir, sementara Sultan Ismail dan Raja Yusuf iaitu pembesar-pembesar yang harus terlibat tidak hadir di dalam perjumpaan tanpa dirancang itu. Ini menggambarkan bahawa Sir Andrew Clark hanya berminat untuk melantik Sultan yang sesuai dengan kehendak-kehendaknya.

sir andrew_clarke

Sir Andrew Clarke

Ini menimbulkan kemarahan kepada Sultan Ismail dan Raja Yusuf lalu menyatakan penentangan mereka terhadap perjanjian itu. Pembesar-pembesar Negeri Perak menyatakan mereka masih belum menyerahkan kuasa pentadbiran Perak kepada Inggeris. Ini dapat dibuktikan bahawa Sultan Abdullah bukan merupakan Sultan yang sah kerana Baginda tidak memiliki Regalia (Alat kebesaran) Negeri Perak.

Sementara Sultan Ismail, yang mendapat sara hidup seperti tercatit di dalam Perjanjian Pangkor menganggap Baginda berhak mewarisi takhta kerana memiliki (Alat Kebesaran). Baginda Sultan Ismail yang mendapat sokongan dari setengah-setengah pembesar Perak terus menjadi Sultan di Hulu Perak. Dengan keadaan begini terdapat dua Sultan yang memerintah di Negeri Perak di dalam suatu masa. Raja Yusuf yang diketepikan oleh perjanjian itu juga menyuarakan Baginda berhak mewarisi takhta.

Inggeris ketika itu yang baru mula melibatkan diri dalam hal ehwal pentadbiran Negeri Perak merasa tidak senang dengan persengketaan itu yang akan menjejaskan dasar kolonialisme dan Imperialismenya. Bimbang dengan keadaan itu, William Jervois, Gabenor Negeri-Negeri Selat lalu mengadakan lawatan ke Negeri Perak pada bulan September 1875. Beliau telah menemui Sultan Ismail dan Raja Yusuf.

Dalam menghadapi masalah itu pihak Inggeris bermain politik kayu tiga. Ini dapat dibuktikan di dalam pertemuan antara William Jervois dengan Sultan Ismail dimana Sultan Ismail diberi pengakuan akan dilantik menjadi Sultan Perak kerana persetujuan baginda menerima pentadbiran Inggeris. manakala Raja Yusuf pula bersetuju Inggeris mengambil alih pentadbiran di Perak kiranya beliau tidak diganggu dan diberi pendapatan yang lumayan.

j.w.w. birch

J.W.W. Birch

Sementara itu J.W.W. Birch memainkan peranannya dengan menghubungi Sultan Abdullah. Beliau menyediakan draf surat untuk ditandatangani oleh Sultan Abdullah bagi penyerahan Negeri Perak kepada Pentadbiran British. Sultan Abdullah mula merasakan dirinya serba salah kerana baginda mengetahui tentang kedudukan Sultan Ismail yang akan dilantik menjadi Sultan Ismail yang akan dilantik menjadi Sultan hasil dari hasutan J.W.W. Birch.

Akhirnya pada hari ini dalam tahun 1875, Baginda dengan rasa serba salah terpaksa menandatangani surat persetujuan Inggeris campur tangan secara langsung keatas pentadbiran Negeri Perak. Surat tersebut diserahkan kepada William Jervois melalui J.W.W. Birch.

Sebaik-baik sahaja William Jervois menerima surat penyerahan kuasa tersebut, beliau mengarahkan supaya surat itu dicetak dan disebarkan kepada rakyat Negeri Perak. Perisytiharan ini menimbulkan kemarahan Datuk Seri Maharaja Lela.

Sultan Abdullah terpaksa berangkat ke Pasir Salak dan menerangkan kepada Datuk Seri Maharaja Lela mengenai perkara sebenarnya dimana baginda telah didesak oleh J.W.W. Birch. Datuk Seri Maharaja Lela mulai membenci J.W.W. Birch dan akhirnya membawa kepada pembunuhan J.W.W. Birch di Pasir Salak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sir_Frederick_Weld
Sejarah

Perjanjian Inggeris Dengan Pahang 1887

8 Oktober 1887 – Perjanjian Inggeris dengan Pahang telah ditandatangani oleh Sultan Pahang, Bendahara Wan Ahmad dan Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Frederick Aloysius Weld pada tahun 1887.

Pahang menarik perhatian Inggeris kerana faktor ekonominya. Pihak Inggeris juga bimbang dengan kedatangan kuasa Eropah yang lain seperti Perancis dan Jerman ke negeri itu. Sikap murah hati Bendahara Wan Ahmad dalam memberi pajakan juga tidak menyenangkan Inggeris. Inggeris menganggap negeri Pahang telah tersalah tadbir dan perlu dinaungi.

Sultan Ahmad Al-Muadzam Shah

Sultan Ahmad Al-Muadzam Shah

Ke arah ini beberapa orang pegawai Inggeris telah dihantar ke Pahang untuk memujuk Bendahara Wan Ahmad supaya bersetuju menandatangani satu perjanjian dengan Inggeris. Antara pegawai-pegawai yang dihantar ialah Frank Swettenham ‘kawan lama’ Bendahara Wan Ahmad. Frederick Weld sendiri telah melawat Pahang pada tahun 1886 diikuti dengan Hugh Clifford. Bagaimanapun semua percubaan untuk memujuk Bendahara Wan Ahmad ini telah gagal.

Inggeris juga telah menyebelahi Wan Mansor, adik Bendahara Wan Ahmad yang menuntut hak sebagai pengganti Bendahara. Pengaruh Sultan Johor, Sultan Abu Bakar yang menghantar Dato’ Menteri Johor Saiyid Mohammad Alsagof ke Pahang dikatakan telah mengubah fikiran Bendahara Wan Ahmad. Ini terbukti dengan surat yang dikirimkan oleh Bendahara kepada Gabenor Frederick Weld pada 10 April 1887, meminta supaya diadakan satu perjanjian antara kedua-dua pihak seperti ‘Perjanjian Johor’.

Sir Frederick Weld

Sir Frederick Weld

Bendahara Wan Ahmad memberikan beberapa syarat untuk perjanjian yang bakal ditandatangani itu. Syarat-syarat tersebut antara lain ialah hak untuk melantik dan memecat wakil Inggeris; wakil Inggeris tidak dibenarkan mencampuri urusan penduduk tempatan dan Inggeris hendaklah mengakui bahawa puteranya Tengku Mahmud sebagai pengganti beliau dan bukan adindanya Wan Mansor. Gabenor Weld telah menolak semua cadangan itu, malah Frederick Weld telah mengemukakan cadangan balas iaitu untuk meluaskan kuasa wakil Inggeris di Pahang.

Akhirnya, pada hari ini dalam tahun 1887, Perjanjian Inggeris dengan Pahang telah ditandatangani. Perjanjian ini antara lain mengiktiraf Bendahara sebagai Sultan dan Pahang menerima Hugh Clifford sebagai wakil Inggeris di negeri itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard