Tag Archives: Negeri Sembilan

jata_johor-800px
Sejarah

Perjanjian Persahabatan Kerajaan Johor Dengan Inggeris

11 Disember 1885 – Pada tahun 1885, satu perjanjian persahabatan di antara kerajaan Johor dengan Inggeris telah ditandatangani di Pejabat Tanah Jajahan Inggeris di London. Perjanjian itu dimeterai oleh Maharaja Abu Bakar bagi pihak kerajaan Johor dan Setiausaha Negara bagi Tanah Jajahan, Frederick Arthur Stanley, yang mewakili kerajaan Inggeris.

Dengan termaktubnya perjanjian itu negeri Johor bersetuju menerima seorang pegawai Inggeris yang berjawatan sebagai kaunselor di negeri itu. Apabila Frederick Weld dilantik menjadi Gabenor Negeri-negeri Selat pada tahun 1880, beliau telah berusaha untuk meluaskan dan menguatkan lagi dasar penjajahan Inggeris di negeri-negeri Melayu. Tumpuan perhatiannya adalah ke atas negeri Johor.

Johor-AbuBakar

Pada tahun 1884, beliau telah mencadangkan kepada kerajaan Inggeris supaya memperbaharui dasar Inggeris ke atas negeri Johor yang merdeka dan menjalankan pemerintahan sendiri. Beliau juga mencadangkan supaya dilantik seorang Residen Inggeris untuk mentadbir negeri itu, seperti yang terdapat di Perak, Selangor dan Negeri Sembilan.

Maharaja Abu Bakar merasa terkejut mendengar cadangan Gabenor Federick Weld itu, lalu baginda membuat keputusan berangkat segera ke England untuk menemui Setiausaha Jajahan British di London. Pada bulan Mei, 1885 Maharaja Abu Bakar dan rombongannya tiba di London. Sepanjang rundingannya dengan kerajaan Inggeris di London, baginda telah dibantu oleh Setiausaha baginda, Datuk Seri Amar Diraja Abdul Rahman yang fasih berbahasa Inggeris dan sungguh faham dengan tipu muslihat penjajah Inggeris.

Rundingan berjalan sehingga enam bulan dan akhirnya pada hari ini dalam tahun 1885, perjanjian persahabatan tersebut telah ditandatangani. Antara lain perjanjian itu menyatakan bahawa Johor tidak akan mencampuri urusan politik dan pentadbiran di negeri-negeri Melayu yang lain dan Inggeris mengakui Maharaja Johor dan keturunan baginda sebagai waris takhta Johor. Dengan termeterainya perjanjian ini, maka terselamatlah Johor dibawah pemerintahan secara Residen.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jungle-800px
Sejarah

Johor Diisytiharkan Sebagai Kawasan Putih

31 Disember 1958 – Seluruh negeri Johor diisytiharkan sebagai Kawasan Putih pada 13 Disember 1958. Pengisytiharan tersebut telah dibuat oleh Tengku Mahkota Johor, Tunku Ismail ibni Almarhum Sultan Ibrahim yang mewakili Sultan Johor disatu upacara perbarisan pasukan-pasukan keselamatan di Johor Bahru.

Di negeri Johor, ‘Kawasan Hitam’ yang terakhir diisytiharkan sebagai kawasan putih ialah Daerah Kota Tinggi. Pada masa darurat diisytiharkan, terdapat lebih 1,200 orang pengganas komunis mengancam keselamatan di daerah di Johor.

Satu operasi yang dipanggil Operasi Badak telah dilancarkan oleh pasukan keselamatan. Operasi ini telah berjaya menghapuskan sebahagian besar pengganas komunis. Pengerusi Jawatankuasa Kerja Operasi Badak, Ungku Mohsin bin Mohamad telah mengalu-galukan pengisytiharan Johor sebagai kawasan putih bersih daripada ancaman dan keganasan komunis.

Pengisytiharan ini memberi makna besar kepada negeri Johor yang telah lama mengalami keadaan darurat serta menerima ancaman yang buruk sekali di Persekutuan Tanah Melayu. Dengan pengisytiharan ini Undang-Undang Darurat seperti sekatan-sekatan ke atas bahan-bahan makanan, bekalan-bekalan penting dan perintah berkurung dihapuskan.

Sebelum Johor diisytiharkan Kawasan Putih beberapa kawasan dan negeri di Persekutuan Tanah Melayu telah pun diisytiharkan sebagai Kawasan Putih seperti Melaka, Terengganu, Negeri Sembilan dan Sabak Bernam.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Seri Menanti-800px
Sejarah

Penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan 1895

08 Ogos 1895 – Satu lagi perjanjian telah ditandatangani diantara Yamtuan Seri Menanti dengan Empat Undang (Sungai Ujong, Rembau, Jelebu dan Johol) dan Tengku Besar Tampin untuk menubuhkan sebuah konfederasi yang dikenali sebagai Negeri Sembilan pada 08 Ogos 1895. Perjanjian ini adalah lanjutan daripada perjanjian yang ditandatangani pada 13 Julai 1889 mengenai penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan.

Melalui perjanjian tersebut mereka bersetuju meletakkan diri mereka di bawah perlindungan Kerajaan British. Sebagai langkah awal Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Charles Bullen Hugh Mitchell melantik Martin Lister sebagai Residen Negeri Sembilan yang pertama.

muhammad_shah_negeri_sembilan

Majlis Persekutuan Negeri Sembilan

Perjanjian Konfederasi Negeri Sembilan 1895 telah membawa kepada penubuhan sebuah Majlis Persekutuan Negeri Sembilan. Mesyuarat pertama telah diadakan pada 19 Oktober 1895. Ahli-ahlinya selain Residen British terdiri daripada Yamtuan Mohammad, Dato Bandar Ahmad (Sungai Ujong), Dato Syed Ali (Jelebu), Dato Serun (Rembau), Dato Wan Omar (Johol), Tengku Muda Chik Seri Menanti (pakcik Yamtuan Mohamad), Tengku Dewa (Tampin), Dato Mohamad Bastan (Linggi) dan Kapitan Chin Who serta Kapitan Lee Sam.

Di antara beberapa peraturan yang diluluskan dalam mesyuarat pertama ini adalah mengenai kod buruh, kod perlombingan, peraturan pencen, peraturan mengenai jalan keretapi, peraturan bagi mencegah jenayah dan peraturan mengenai sewa rumah. Para pembesar juga bersetuju untuk menggunakan sebuah bendera bagi persekutuan Negeri Sembilan.

Tujuan penubuhan Majlis tersebut adalah untuk membincangkan dasar-dasar yang hendak dilaksanakan dalam sistem pentadbiran kerajaan. Walaupun ahli-ahli dalam Majlis Negeri berhak mempersoal sesuatu polisi tersebut namun mereka tidak mempunyai hak untuk menolak atau menerima polisi memandangkan keputusan mutlak terletak di tangan Residen.

Standard
bendera_negeri_negeri_bersekutu-800px
Sejarah

Perjanjian Mengenai Pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu

12 Jun 1895 – Pada tahun 1895, satu perjanjian telah ditandatangani oleh Raja-Raja Melayu, empat buah negeri iaitu Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan dengan pihak British bagi membentuk Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan bernaung di bawah panji-panji British. Perjanjian ini dibuat akibat daripada tercetusnya beberapa kekacauan dan perebutan kuasa yang berlaku di keempat-empat buah negeri tersebut.

Mohor_Negeri-negeri_Melayu_Bersekutu

Perjanjian yang mengandungi enam fasal ini antaranya menyentuh tentang persetiaan dan perakuan Raja-Raja Melayu menjadikan negerinya sebagai satu jemaah yang bernama Negeri-negeri Melayu yang bernaung di bawah bendera dan nasihat Kerajaan Queen. Raja-raja Melayu juga tidak boleh menjalankan kuasanya dalam negeri lain selain negerinya.

Di samping itu Raja-Raja Melayu diminta menerima pegawai Inggeris bergelar Residen-Jeneral sebagai penasihat dan mereka hendaklah memberi pertolongan kepada pihak Inggeris apabila diminta berbuat demikian. Pihak Inggeris juga menegaskan bahawa perjanjian ini tidak akan mengubah atau mengurangkan kuasa mana-mana Raja Melayu dalam negerinya.

Berikutan termeterainya perjanjian Pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ini maka bermulalah campur tangan Inggeris ke atas negeri-negeri Melayu hingga Tanah Melayu mendapat kemerdekaan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-4-800px
Sejarah

Perjanjian Antara Yamtuan Antah Dengan Inggeris

04 Jun 1887 – Selepas Perang Naning di antara tahun 1813-1832 Inggeris mula mengadakan beberapa siri perjanjian persahabatan dengan beberapa Pembesar Negeri Sembilan. Antaranya perjanjian dengan Raja Ali dan Syed Shaaban. Selepas itu Inggeris juga mula mencampuri urusan pentadbiran di Negeri Sembilan atas alasan menjaga kepentingan saudagar-saudagar mereka yang berniaga di Negeri Sembilan. Perjanjian-perjanjian ini secara tidak langsung membawa kepada campur tangan politik Inggeris ke atas kedaulatan pemerintahan Negeri Sembilan.

Pada 4 Jun 1887, salah satu daripada perjanjian tersebut telah ditandatangani. Perjanjian yang dimaksudkan adalah di antara Yang Maha Mulia Tengku Antah, Yamtuan Seri Menanti atau (lebih dikenali sebagai Yamtuan Antah) dengan Gabenor Negeri Selat Sir Frederick Aloysius Weld. Perjanjian dibuat selepas peristiwa Perang Bukit Putus.

Peperangan tersebut berlaku akibat perselisihan yang berlaku antara Yamtuan Antah di Seri Menanti dengan Dato’ Kelana Syed Abd. Rahman Sungei Ujong. Dato’ Kelana telah membuat perhubungan persahabatan dengan British dan semasa pertempuran di Bukit Putus beliau telah dibantu askar-askar British di bawah Kapten Patrick J. Murray. Walaupun Yamtuan Antah telah berperang bermati-matian melawan askar British di Bukit Putus. Baginda akhirnya terpaksa berundur ke Johor apabila pihak British berjaya mengalahkan Baginda.

Semasa berada di Johor, Baginda telah dibantu oleh Maharaja Abu Bakar untuk mengadakan perjanjian dengan Gabenor Negeri Selat di Singapura. Setelah mengadakan perbincangan maka pada hari ini perjanjian tersebut telah ditandatangani setelah Yamtuan Antah kembali semula ke Seri Menanti.

Antara lain perjanjian ini menyebut bahawa kerajaan Negeri Selat dan Negeri Sembilan akan bekerjasama dalam menjaga hal ehwal negeri, Yamtuan Seri Menanti dan Dato’-dato’ Penghulu Negeri Sembilan juga hendaklah sentiasa memberikan pertolongan kepada kerajaan Negeri Selat apabila dikehendaki; dan pihak British juga mengakui bahawa Tengku Besar Muhamad Ibni Tengku Antah akan menjadi pengganti Yamtuan dalam daerah Negeri Sembilan dan keturunannya.

Melalui perjanjian ini jelaslah bahawa British telah mencampuri urusan pentadbiran Negeri Sembilan secara mendalam. Yamtuan Antah pula ketika itu tidak berapa sihat dan semakin gering, menyebabkan fasa mengenai perlantikan anakanada Baginda Tengku Besar Muhamad disebut secara khusus dalam perjanjian ini. Yamtuan Seri Menanti, Yamtuan Antah akhirnya mangkat di Seri Menanti pada tahun 1888 setahun selepas perjanjian ini ditandatangani.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sekolah_pertanian_serdang-800px
Sejarah

Pembukaan Sekolah Pertanian Serdang

21 Mei 1931 – Pada tahun 1931, Sekolah Pertanian Serdang telah dibuka dengan rasminya oleh Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Bersekutu Tuan John Scott. Turut hadir menyaksikan upacara ini ialah Duli-Duli Yang Maha Mulia Sultan Selangor, Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan, Raja Muda Perak, dan Undang Rembau.

Penubuhan Sekolah Pertanian yang berkeluasan 8.8 hektar di kawasan Serdang, Selangor ini bertujuan untuk menyediakan pegawai-pegawai bagi Jabatan Pertanian. Perancangan pembinaan sekolah yang berharga RM370,000 ini mengambil masa selama 18 tahun. Bangunan yang direkabentuk oleh arkitek dari Jabatan Kerja Raya Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ini mampu menampung seramai 80 orang penuntut dan mengendalikan kursus di peringkat diploma selama 3 tahun dan kursus sijil selama setahun.

sekolah_pertanian_serdang-800px

Sekolah Pertanian Serdang

Pada 23 Jun 1942, Sekolah Pertanian ini telah dinaikkan taraf menjadi Maktab Pertanian Malaya dengan upacara pengisytiharannya telah dilakukan oleh Gabenor Sir Edward Gent. Akhirnya pada 4 Oktober 1971, maktab ini telah dinaikkan taraf dan diisytiharkan menjadi Universiti Pertanian Malaysia.

Perkembangan sekolah pertanian ini adalah sejajar dengan sumbangan besar sektor pertanian kepada ekonomi negara pada peringkat awal kemerdekaan negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
uia-800px
Sejarah

Penubuhan Universiti Islam Antarabangsa

20 Mei 1983 – Pada tahun 1983, DYMM Seri Paduka Baginda Yang di Pertuan Agong, Tuanku Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah Ibni Al-Marhum Sultan Abu Bakar Riayatuddin Al-Mu’adzam Shah telah berkenan menandatangani ’Surat Cara’ Penubuhan Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM) di Kuala Lumpur.

universiti_islam_antarabangsa

Sejarah cadangan penubuhan UIAM bermula pada tahun 1977 dengan penerimaan resolusi ‘Konfenderasi Pendidikan Muslim Sedunia’ di Makkah anjuran Universiti Raja Abdul Aziz. Pada awal tahun 1982, YAB Perdana Menteri Datuk Seri Dr Mahathir bin Mohamad merancang untuk menubuhkan Universiti Islam dengan kos perbelanjaan ditaja oleh Pertubuhan Persidangan Islam (OIC) dan beberapa negara Islam. Setelah dipersetujui kabinet, UIAM ditubuhkan secara rasmi dengan menumpang di Maktab Perguruan Islam, Petaling Jaya.

UIAM memulakan sesi pengajian buat pertama kali pada 18 Julai 1983 dengan pengambilan seramai 153 orang pelajar. Pada 24 Ogos 1993, YAB Datuk Seri Dr Mahathir bin Mohamad telah merasmikan upacara meletakkan batu asas kampus UIAM di Gombak dan pada 17 April 2001, beliau merasmikan kampus UIAM yang menelan belanja sebanyak RM672 juta. Kampus tersebut mempunyai reka bentuk seni bina Islam dan tradisional Melayu terletak di kawasan seluas 272 hektar.

Sesungguhnya UIAM terus berkembang dan kini mempunyai dua kampus cawangan di Kuantan dan Kuala Lumpur serta Pusat Asasi UIAM yang terletak di Petaling Jaya, Selangor dan di Nilai, Negeri Sembilan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
merdeka-800px
Sejarah

Rombongan Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu Berlepas Ke London

09 Mei 1957 – Pada tahun 1957, Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu, Tunku Abdul Rahman beserta rombongan telah berlepas ke London. Antara yang turut serta dalam rombongan itu ialah Dato’ Abdul Razak Hussein (Menteri Pelajaran), Tuan V.T. Sambanthan (Menteri Buruh), Encik Shamsuddin bin Nain (Menteri Besar Negeri Sembilan), YM Tengku Ismail bin Tengku Yahya (Menteri Besar Kedah) dan Tuan Haji Mustaffa Al-Bakri (Penyimpan Mohor Raja-raja Melayu).

Tujuan rombongan ini ke London adalah untuk mengadakan rundingan perkara-perkara yang berkaitan dengan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu Merdeka dengan Kerajaan British. Hasil keputusan rundingan berkenaan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu, Melaka dan Pulau Pinang telah dibawa ke Persidangan Raja-Raja pada bulan Jun 1957.

Berikutan daripada itu, kertas putih Rangka Perlembagaan Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu telah dihasilkan dan dibincangkan oleh Majlis Mesyuarat Undangan dan Majlis Mesyuarat Negeri di negeri-negeri. Ianya telah diterbitkan di Persekutuan Tanah Melayu dan di London pada 2 Julai 1957.

Sesungguhnya, rombongan rundingan ini merupakan usaha terakhir dalam menuntut Kemerdekaan Tanah Melayu daripada Kerajaan British.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
chief_negeri_sembilan-800px
Sejarah

Perlantikan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan Yang Pertama

29 April 1898 – Yamtuan Besar Seri Menanti, Tuanku Muhamad Ibni Tuanku Antah telah dilantik sebagai Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama pada tahun 1898. Perlantikan ini adalah berdasarkan persetujuan Inggeris dan Undang Yang Empat.

Perlantikan ini juga merupakan satu langkah Kerajaan Inggeris untuk menyelesaikan rasa tidak puas hati di kalangan rakyat terutamanya penghulu-penghulu yang berfahaman konservatif yang mendakwa bahawa Yam Tuan Tuanku Muhamad adalah orang yang sepatutnya memerintah Kerajaan mengikut adat.

Yamtuan Tuanku Muhamad merupakan Yamtuan Seri Menanti yang ketujuh telah menggantikan ayahandanya Tengku Antah yang mangkat pada tahun 1888. Baginda dilantik atas persetujuan penghulu berenam iaitu Penghulu Johol, Ulu Muar, Jelebu, Teraci, Gunung Pasir dan Inas.

Pada tahun 1889, Tuanku Muhamad telah meletakkan Seri Menanti dan jajahan takluknya di bawah perlindungan Inggeris. Dengan itu, Negeri Sembilan menjadi satu gabungan di bawah perlindungan Inggeris tanpa persefahaman politik.

Untuk memudahkan pentadbiran dan meluaskan pengaruh di samping menyatukan semula luak-luak atau daerah-daerah yang berpecah, Inggeris telah bersetuju melantik Tuanku Muhamad menjadi Raja Negeri Sembilan bergelar Yang Di-Pertuan Besar Negeri Sembilan.

Pada hari perlantikan tersebut satu perjanjian telah ditandatangani antara Yang Dipertuan Besar, Dato’ Kelana dan Dato’ Bandar sebagai Penghulu Sungai Ujung, Dato’ Madika selaku Penghulu Jelebu, Datuk Johan Pahlawan sebagai Penghulu Johol dan Datuk Sedia Raja selaku Penghulu Rembau.

Intipati perjanjian tersebut antara lain menetapkan pemerintahan menurut perlembagaan adat negeri serta warisan nenek moyang, pengesahan pelantikan raja oleh Undang Yang Empat mengikut adat, menerima sebarang nasihat Residen bagi menyelesaikan permasalahan negeri, melarang sebarang campur tangan Yang Dipertuan berkaitan dengan masalah yang dihadapi oleh Undang Yang Empat kecuali mengenai soal sempadan negeri kalau diminta.

Undang Yang Empat akan menyambut perayaan di dalam negeri masing-masing kecuali dalam upacara tertentu yang dijemput, di hari kemangkatan kedua pihak dikehendaki membawa hadiah emas dan Undang Yang Empat dimestikan menabalkan seorang putera Raja sekiranya Yang Dipertuan Besar mangkat.

Perlantikan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama ini telah menyatukan Negeri Sembilan dan menamatkan rasa tidak puas hati yang pernah wujud di negeri itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-bw-800px
Sejarah

Perjanjian Sungai Ujung 1874

21 April 1874 – Pada tahun 1874, Dato’ Kelana Abd. Rahman Sungai Ujung dan Dato’ Muda Linggi telah menandatangani perjanjian menerima perlindungan British ke atas Sungai Ujung di hadapan Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Andrew Clarke di Singapura sebagai ganjaran pihak British mengakui beliau (Dato’ Kelana) sebagai pemerintah Sungai Ujung.

Perjanjian ini adalah usaha terakhir Dato’ Kelana Sungai Ujung untuk menamatkan perbuatan menyekat dan mengenakan cukai secara paksa oleh pihak-pihak yang sukar diketahui ke atas pedagang-pedagang yang menggunakan Sungai Linggi. Dato’ Kelana Abd. Rahman yang menemui kesukaran untuk menamatkan perbuatan itu telah meminta bantuan senjata dan anggota untuk menghadapi pemungut-pemungut cukai di Sungai Linggi itu.

Dato’ Kelana Syed Abdul Rahman juga yang sebenarnya memang perlukan bantuan pihak yang lebih kuat untuk menghadapi Yamtuan Antah Seri Menanti, dan membantu Tuanku Ahmad Tunggal. Tuanku Ahmad Tunggal telah tidak dilantik oleh Orang-orang Besar menggantikan ayahandanya Yamtuan Imam yang baru mangkat (1872) sebaliknya Orang-orang Besar melantik sepupunya Tuanku Antah sebagai Raja Negeri Sembilan.

Tuanku Ahmad Tunggal yang tidak terpilih sebagai Raja itu telah meninggalkan Seri Menanti dan menemui Dato’ Kelana Sungai Ujung yang bersimpati dengannya. Tuanku Ahmad Tunggal berjanji akan mengangkat salah seorang anak Dato’ Kelana menjadi Yamtuan Muda Rembau sekiranya ia berjaya menjadi Raja Negeri Sembilan.

Di samping itu Dato’ Kelana juga menghadapi tentangan dari Dato’ Bandar yang tidak bersetuju dengan perjanjian itu. Bagaimanapun, Dato’ Bandar yang sudah tua itu tidak berdaya menghadapi kekuatan British dan terpaksa bersetuju tidak mencampuri hal ehwal Sungai Ujung melalui satu perjanjian pada 16hb Disember, 1874, dan pada 21hb Disember menyerah diri kepada Kerajaan British di Singapura.

Ketika ini British yang telah memerintah Melaka mula memasang jarum pengaruhnya di Sungai Ujung. Mereka telah berjaya mempengaruhi Dato’ Kelana dan berjanji akan membantunya menyerang Seri Menanti dengan berselindung untuk menolong Tuanku Ahmad Tunggal merebut takhta Kerajaan Negeri Sembilan yang menjadi haknya.

Akhirnya berlakulah peperangan yang sengit di antara Seri Menanti dengan Sungai Ujung yang dibantu oleh British. Peperangan ini berlaku di Bukit Putus dan terkenal dengan Peperangan Bukit Putus. Dalam peperangan ini Seri Menanti telah kalah di tangan tentera British yang diketuai oleh Captain Murry. Tuanku Antah melarikan diri hingga ke Johor.

Dengan kekalahan Seri Menanti itu maka Dato’ Kelana Sungai Ujung, Dato’ Rembau dan Dato’ Jelebu pun mengisytiharkan diri mereka bebas dan menjadi Penghulu di Luak masing-masing, dan tidak mengakui beraja ke Seri Menanti lagi. Dengan itu mudahlah British menyalurkan kuasa dan pengaruhnya ke ketiga-tiga Luak itu yang akhirnya terus berkuasa.

Melalui perjanjian ini pihak British bersetuju memberi bantuan senjata dan anggota dan juga perlindungan kepada Dato’ Kelana dengan syarat senjata-senjata itu tidak digunakan selain dari untuk mengekal dan mengawal keamanan serta kepentingan perdagangan.

Dato’ Kelana juga dikehendaki memberi maklumat-maklumat penting kepada pihak British mengenai perkembangan-perkembangan politik dan perdagangan di Sungai Ujung dan pihak British pula berkuasa penuh ke atas daerah Sempang dan kedua-dua tebing sungai di sepanjang Sungai Linggi dan Sempang hingga ke Permatang Pasir.

Perlindungan ini akan terus berlaku selagi Dato’ Kelana tidak berbuat sesuatu yang menyalahi kehendak-kehendak perjanjian. Ini adalah merupakan langkah pertama campur tangan British di Sungai Ujung. Dengan menggunakan perjanjian itu pihak British telah campur tangan sepenuhnya pada bulan Oktober 1874 apabila Kapten Tathan R.N. dilantik sebagai Penolong Residen, Sungai Ujung.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard