Perjanjian_Persekutuan-800px
Sejarah

Persidangan Pertama Majlis Raja-Raja Melayu

18 Februari 1948 – Persidangan pertama Majlis Raja-raja Melayu diadakan selepas Perjanjian Persekutuan ditandatangani pada 18 Februari 1948. Persidangan ini diadakan di Dewan Majlis Perundangan Persekutuan, Kuala Lumpur. Persidangan ini dihadiri oleh semua Sembilan orang Raja-Raja Melayu.

Persidangan ini telah dirasmikan oleh Sultan Johor, Sultan Ibrahim Almarhum Sultan Abu Bakar. Baginda yang juga dilantik sebagai pengurusi telah diberi penghormatan untuk memeriksa perbarisan kawalan kehormatan yang terdiri daripada 106 orang pegawai dan anggota askar Melayu dari Batalion kedua.

Sejarah Majlis Raja-raja

Majlis Raja-raja ditubuhkan pada tahun 1948 sebagai menggantikan Mesyuarat Raja-raja Negeri-negeri Bersekutu yang dikenali sebagai Majlis Raja-raja Melayu (Durbar). Durbar ditubuhkan pada 1 Julai 1896 dan mesyuarat pertamanya diadakan di Kuala Kangsar pada tahun 13 Julai 1897 di Istana Iskandariah, Bukit Chandan, Kuala Kangsar, Perak. Majlis ini dianggotai oleh empat orang Raja dari Negeri Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang.

Nama Durbar diambil dari perkataan Urdu-Parsi (Darbar) yang membawa maksud istana raja. Durbar juga membawa maksud perjumpaan atau persidangan umum yang diadakan oleh Raja Negeri berkenaan, ataupun Gabenor atau Wizurai British. Tujuan mesyuarat ini diadakan adalah untuk mengeratkan lagi tali persahabatan antara Raja-raja dengan pihak British.

durbar pertama

Raja-raja Melayu yang hadir dalam mesyuarat Durbar tersebut ialah DYMM Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah (Negeri Perak), DYMM Sultan Abdul Samad (Negeri Selangor), DYMM Tuanku Muhammad (Yang Di-Pertuan Besar Negeri Sembilan), dan DYMM Sultan Ahmad (Negeri Pahang).

British pula diwakili oleh Sir Charles Mitchell, Gabenor Negeri-Negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu, Sir Frank Swettenham, Residen Jeneral Negeri-Negeri Melayu Bersekutu, Hugh Clifford, Residen Inggeris di Pahang, J.P Rodgers, Residen Inggeris di Selangor dan W.H. Treacher, Residen Inggeris di Perak. Mesyuarat Durbar telah diadakan sebanyak 9 kali sehingga tahun 1939.

Majlis Raja-raja Selepas Merdeka

Di antara Februari 1948 hingga Ogos 1957 mesyuarat Majlis Raja-Raja telah diadakan sebanyak 50 kali. Selepas Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan, Melaka dan Pulau Pinang telah menjadi ahli dan ini diikuti oleh Sabah, Sarawak dan Singapura (1963-1965) apabila Malaysia ditubuhkan pada tahun 1963.

Mesyuarat Majlis Raja-Raja yang pertama selepas merdeka telah diadakan pada 30 Oktober 1957 dan dipengerusikan oleh Raja Perlis, DYMM Sultan Syed Putra ibni Almarhum Syed Hassan Jamalullail.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Penubuhan Majlis Persekutuan

20 Oktober 1909 – Pada tahun 1909, satu persetujuan telah dicapai antara Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Raja-raja Negeri-negeri Melayu Bersekutu untuk membentuk Majlis Persekutuan, iaitu setelah termeterinya Perjanjian Perlembagaan Majlis Persekutuan.

Pada tahun 1896 kerajaan Inggeris di dalam usahanya menguasai pentadbiran negeri-negeri Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan telah menukarkan corak pentadbirannya dari sistem Residen telah mengurangkan dan melemahkan lagi kuasa Sultan-sultan dan Majlis-majlis Negeri. Ia hanya menguntungkan pihak Inggeris dari segi ekonomi.

Pada tahun 1903, di dalam Majlis Durbar yang telah diadakan di Kuala Lumpur, Sultan Perak iaitu Sultan Idris telah menyuarakan bantahan baginda mengenai penubuhan Persekutuan dan meminta supaya dapat diadakan satu Majlis Persekutuan yang longgar.

Sultan Idris membidas kerajaan Inggeris bahawa kuasa yang sebenarnya sekarang berada di tangan Residen Jeneral dan meminta agar kuasa tersebut dilonggarkan.

Tujuan utama Majlis Raja-raja menyuarakan bantuan tersebut adalah untuk menguatkan semula Kerajaan-kerajaan Negeri, Majlis-majlis Negeri dan mengukuhkan kedudukan Sultan-sultan.

Kerajaan Inggeris di Tanah Melayu pada awal kurun ke-20 itu sedang mengembangkan pengaruhnya terhadap Negeri-negeri Utara Tanah Melayu berusaha untuk menarik minat Negeri-negeri Utara Tanah Melayu terhadap pihak Inggeris.

Ekoran daripada bantahan Sultan Idris dan desakan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu maka pada hari ini dalam tahun 1909, John Anderson, Pesuruhjaya Tinggi Inggeris dan Sultan-sultan Negeri-negeri Melayu Bersekutu telah mencapai persetujuan untuk membentuk Majlis Persekutuan yang bertujuan untuk membahagikan kuasa pentadbiran (desentralisasi).

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Persidangan Raja-Raja Melayu (DURBAR) Di Seri Menanti, Negeri Sembilan

18 Ogos 1931 – Pada tahun 1931, Persidangan Raja-raja atau Durbar telah berlangsung di Istana Sri Menanti, Negeri Sembilan. Persidangan kali ini telah dihadiri oleh keempat-empat Raja Melayu dan empat orang Residen British serta Ketua Setiausaha.

Persidangan Raja-Raja Melayu (DURBAR) Di Seri Menanti ini telah dirasmikan oleh Pesuruhjaya Tinggi British bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Sir Cecil Clementi Smith.

Beliau dalam ucapannya telah mengemukakan cadangan konsep Desentralisasi supaya negeri-negeri Melayu Bersekutu dibubarkan dan dibentuk kesatuan semua negeri-negeri Melayu.

Bagi beliau, pembentukan persekutuan pada tahun 1896 telah membawa kepada pemusatan kuasa yang berlebihan kepada Residen Jeneral di Kuala Lumpur.

Secara tidak langsung kuasa Sultan-sultan telah hilang kecuali dalam hal-hal agama dan adat resam sahaja. Begitu juga dengan kuasa Majlis Mesyuarat Negeri.

Keadaan ini telah menimbulkan bangkangan dan kegelisahan di kalangan Sultan-sultan dan Pembesar-pembesar Melayu, seperti yang telah dikemukakan oleh Sultan Perak di Persidangan Raja-raja pada tahun 1903.

Percubaan ke arah merombak sistem pemusatan kuasa yang ada di Negeri-negeri Melayu mula dilakukan pada tahun 1904 oleh Sir John Anderson. Kemudian diikuti oleh Sir Lawrence Guillemard pada tahun 1927.

Kedua-dua usaha ini terpaksa dibatalkan sehingga ia dicadangkan semula oleh Sir Cecil Clementi.

Selain cadangan Desentralisasi, Sir Cecil Clementi juga telah mengemukakan beberapa perubahan lain seperti memberi kuasa kepada tiap-tiap negeri mentadbir sendiri semua jabatan kecuali Jabatan Kereta Api, Pos dan Kastam.

Satu lembaga adalah dicadangkan bagi setiap jabatan tersebut. Beliau juga mencadangkan supaya jawatan Ketua Setiausaha dimansuhkan.

Cadangan ini telah mendapat tentangan dari pihak Negeri Selat dan Negeri-negeri Melayu tidak Bersekutu. Tentangan dan bantahan terhadap cadangan Sir Cecil Clementi itu telah menimbulkan satu masalah.

Oleh itu kerajaan Inggeris telah melantik Brigedier Jeneral Sir Samuel Wilson, Setiausaha Tetap di Pejabat Tanah Jajahan supaya mengkaji keadaan di Tanah Melayu dan membuat perbincangan dengan Sir Cecil Clementi.

Hasilnya satu persetujuan mengenai cadangan Sir Cecil Clementi telah dicapai dan dalam tahun 1933, kerajaan Inggeris telah menerima laporan Wilson itu.

Berdasarkan laporan ini beberapa perubahan ke arah perkembangan Persekutuan telah dibuat dalam tahun 1939 dan kekal sehingga tahun 1941.

Mana-mana kuasa yang pernah dipegang oleh kerajaan pusat telah diserahkan kembali kepada pentadbiran kerajaan negeri.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Persidangan Raja-Raja Melayu DURBAR Kedua

20 Julai 1903 – Pada tahun 1903, Persidangan Raja-raja Melayu Durbar kedua telah diadakan di Kuala Lumpur. Persidangan ini telah dihadiri oleh Sultan-sultan Melayu dan Pembesar-pembesar negeri.

Antaranya Sultan Perak, Sultan Idris Mersid AI-Azam Shah; Sultan Selangor, Sultan Sulaiman Shah; Sultan Pahang, Sultan Ahmad Shah dan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan, Tuanku Muhammad, Residen-residen British pula terdiri dari J.P. Rodger (Perak), H. Conway Belfield (Selangor), D.G. Campbell (Pahang) dan W. Egerton (N. Sembilan).

Persidangan kali kedua ini telah dirasmi dan dipengerusikan oleh Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Sir Frank Swettenham. Beliau dibantu oleh Residen Jeneral, W.H. Treacher. Peruntukan sebanyak RM80,000 telah diluluskan untuk perbelanjaan persidangan ini.

Perkara-perkara yang dibincangkan antara lain berhubung dengan menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi, pengambilan orang-orang Melayu dalam perkhidmatan kerajaan, peruntukan rumah-rumah dan balai-balai bagi Penghulu.

Turut dibincanakan juga berkenaan perluasan penanaman padi dan kelapa di kalangan orang-orang Melayu, pelaburan tabung Negeri-negeri Melayu Bersekutu dalam Pembinaan Jalan Keretapi Johor dan sebagainya.

Persidangan Durbar kedua yang berlangsung selama empat hari ini telah memberi erti yang besar kepada Raja-raja Melayu. Ia bukan sahaja memberi kesempatan bersuara malah ia juga telah membuka peluang kepada Raja-raja Melayu memperjuangkan hak-hak mereka demi kepentingan orang-orang Melayu.

Sultan Idris, Perak adalah yang paling banyak mengemukakan pendapat. Baginda menentang usul Inggeris bagi menyatukan Negeri-negeri Melayu kerana ini akan mengakibatkan Sultan kehilangan kuasa mutlak.

Baginda juga berharap negeri-negeri ini dikekalkan sebagai entiti yang berasingan bagi menjamin kuasa Sultan-sultan.

Persidangan ini juga telah membuka jalan ke arah Penubuhan Majlis Persekutuan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Sidang Raja-Raja Melayu (DURBAR) Yang Pertama

13 Julai 1897 – Pada tahun 1897, Sidang Raja-raja Melayu (Durbar) yang pertama, telah diadakan di Istana Negara, Kuala Kangsar. Hadir di dalam Sidang Durbar ini ialah DYMM Sultan Perak, Sultan Idris; Sultan Pahang, Sultan Ahmad; Sultan Selangor, Sultan Abdul Samad dan Yam Tuan Negeri Sembilan, Tuanku Muhammad. Baginda Raja-raja Melayu telah diiringi oleh Orang-orang Besar.

Hadir bagi pihak Kerajaan British pula ialah Sir Charles Mitchell, Gabenor Negeri-negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu; Sir Frank Swettenham, Residen Jeneral Negeri-negeri Melayu Bersekutu; Hugh Clifford, Residen Pahang; J.P. Rodger, Residen Selangor dan W.H. Treacher, Residen Negeri Perak.

Sidang Durbar ini merupakan persidangan Raja-raja Melayu yang pertama diadakan di mana Sultan-sultan, dan Pembesar-pembesar Melayu dapat bertemu dalam satu perjumpaan yang besar. Bagaimanapun ia juga merupakan persidangan Raja-raja Melayu dalam Negeri-negeri Melayu Bersekutu sahaja.

Tujuan utama Sidang Durbar ialah untuk memperlihatkan kepada Raja-raja Melayu tentang keadaan Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan bertukar-tukar fikiran mengenai negeri masing-masing.

Dalam persidangan ini perkara-perkara yang berkaitan dengan agama Islam dan lain-lain masalah yang tertentu mengenai kepentingan Orang-orang Melayu telah dibincangkan.

Hasil daripada persidangan seperti ini, seperti yang dinyatakan oleh Residen General, Sir Frank Swettenham, ia telah mendekatkan lagi realiti Negeri-Negeri Melayu Bersekutu kepada orang-orang Melayu di keempat-empat buah negeri itu – Perak, Pahang, Selangor dan Negeri Sembilan dan menyedarkan mereka untuk bersatu dalam hal-hal yang bersangkut-paut dengan hal-hal kepentingan bersama dan mengeratkan hubungan peribadi.

Selain daripada itu, ia tidak menghasilkan sebarang kepentingan pentadbiran kerana tidak ada apa yang boleh diputuskan dalam persidangan itu oleh kerana Raja-raja itu tidak dibenarkan bersuara selain daripada hal-hal yang berkaitan dengan negeri masing-masing. la semata-mata merupakan sebuah badan penasihat.

Bagaimanapun persidangan ini telah membuka jalan kepada Raja-raja Melayu untuk mengenali sistem pentadbiran penjajah British dan dengan itu dapat memberi teguran-teguran yang bernas seperti yang pernah disuarakan oleh Sultan Idris Perak dalam Durbar Kedua yang berlangsung pada 20 hingga 23 Julai 1903.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard