Tag Archives: selat

Sir_Frank_Swettenham_1904-800px
Sejarah

Frank Swettenham Menamatkan Tugasnya Sebagai Residen General Negeri-Negeri Melayu Bersekutu

12 Disember 1901 – Frank Swettenham telah menamatkan tugasnya sebagai Residen General Negeri-negeri Melayu Bersekutu yang meliputi Negeri-negeri Selangor, Perak, Negeri Sembilan dan Pahang pada tahun 1901. Beliau telah memulakan perkhidmatan pada 1 Januari 1901 sebagai Residen General pertama Negeri-negeri Melayu Bersekutu yang ditubuhkan dalam tahun 1896.

frank swettenham

Sir Frank Athelstane Swettenham dilahirkan di Belper, Derbyshire, England sebagai anak keempat James Oldham Swettenham, Swettenham menjadi kadet Perkhidmatan Awam Negeri-Negeri Selat pada tahun 1870. Tiba di Singapura pada Januari 1871, beliau lulus dalam peperiksaan akhir pengajian Melayu pada Julai 1872 dan menjadi Penolong Pemungut Hasil Tanah. Beliau merupakan salah satu daripada hampir empat puluh orang pegawai Empayar British yang menentang Malayan Union.

Sebelum beliau dilantik sebagai Residen General Negeri-negeri Melayu Bersekutu, beliau juga pernah memangku dan memegang jawatan Residen Selangor dari 2 Oktober 1882 sehingga 31 Mei 1889. Beliau turut memangku jawatan Residan Perak pada masa yang sama juga iaitu dari 22 Mac 1884 sehingga Januari 1886. Manakala dari 1 Jun 1889 hingga 30 Jun, Frank Swettenham telah dilantik sebagai Residen Perak. Beliau kemudiannya telah digantikan oleh W.H. Treacher yang mula bertugas pada 13 Disember 1901.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jata_johor-800px
Sejarah

Perjanjian Persahabatan Kerajaan Johor Dengan Inggeris

11 Disember 1885 – Pada tahun 1885, satu perjanjian persahabatan di antara kerajaan Johor dengan Inggeris telah ditandatangani di Pejabat Tanah Jajahan Inggeris di London. Perjanjian itu dimeterai oleh Maharaja Abu Bakar bagi pihak kerajaan Johor dan Setiausaha Negara bagi Tanah Jajahan, Frederick Arthur Stanley, yang mewakili kerajaan Inggeris.

Dengan termaktubnya perjanjian itu negeri Johor bersetuju menerima seorang pegawai Inggeris yang berjawatan sebagai kaunselor di negeri itu. Apabila Frederick Weld dilantik menjadi Gabenor Negeri-negeri Selat pada tahun 1880, beliau telah berusaha untuk meluaskan dan menguatkan lagi dasar penjajahan Inggeris di negeri-negeri Melayu. Tumpuan perhatiannya adalah ke atas negeri Johor.

Johor-AbuBakar

Pada tahun 1884, beliau telah mencadangkan kepada kerajaan Inggeris supaya memperbaharui dasar Inggeris ke atas negeri Johor yang merdeka dan menjalankan pemerintahan sendiri. Beliau juga mencadangkan supaya dilantik seorang Residen Inggeris untuk mentadbir negeri itu, seperti yang terdapat di Perak, Selangor dan Negeri Sembilan.

Maharaja Abu Bakar merasa terkejut mendengar cadangan Gabenor Federick Weld itu, lalu baginda membuat keputusan berangkat segera ke England untuk menemui Setiausaha Jajahan British di London. Pada bulan Mei, 1885 Maharaja Abu Bakar dan rombongannya tiba di London. Sepanjang rundingannya dengan kerajaan Inggeris di London, baginda telah dibantu oleh Setiausaha baginda, Datuk Seri Amar Diraja Abdul Rahman yang fasih berbahasa Inggeris dan sungguh faham dengan tipu muslihat penjajah Inggeris.

Rundingan berjalan sehingga enam bulan dan akhirnya pada hari ini dalam tahun 1885, perjanjian persahabatan tersebut telah ditandatangani. Antara lain perjanjian itu menyatakan bahawa Johor tidak akan mencampuri urusan politik dan pentadbiran di negeri-negeri Melayu yang lain dan Inggeris mengakui Maharaja Johor dan keturunan baginda sebagai waris takhta Johor. Dengan termeterainya perjanjian ini, maka terselamatlah Johor dibawah pemerintahan secara Residen.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
prince_of_wales-800px
Sejarah

Kapal Prince Of Wales Dan Repulse Ditenggelamkan

10 Disember 1941 – Dua buah kapal perang Inggeris, Prince of Wales dan Repulse ditenggelamkan oleh pasukan kapal terbang pengebom Jepun di Laut China Selatan. Tenggelamnya kedua-dua buah kapal perang Inggeris ini bukan sahaja telah memalukan Inggeris, malahan juga telah menghancurkan pertahanan Inggeris di Tanah Melayu.

Oleh yang demikian tentera Jepun dengan mudah dan cepat telah dapat menawan negeri ini dan terus mara ke Singapura. Prince of Wales dan Repulse merupakan kapal perang terbesar kepunyaan Tentera Laut Inggeris.

HMS_Prince_of_Wales

Prince of Wales

Pada pertengahan bulan November 1941, Perdana Menteri British, Sir Winston Churchil telah bersetuju menghantar Prince of Wales dan Repulse ke Tanah Melayu bersama-sama empat buah kapal perang pembinasa. Tujuannya hanyalah sekadar menakut-nakutkan Jepun supaya tidak menyerang Tanah Melayu di samping cuba menyembunyikan kelemahan pertahanan Inggeris di negara ini kerana Britain pada masa itu terpaksa menumpukan perhatian bagi pertahanan di Eropah dan Timur Tengah.

Pada 2 Disember 1941, Prince of Wales dan Repulse dengan diiringi oleh keempat-empat kapal perang pembinasa tersebut tiba di Singapura. Ketibaan ini, dianggap sebagai satu sejarah kerana ia merupakan kali pertama sebuah angkatan kapal perang mendarat di Singapura. Lima hari kemudian, iaitu pada 8 Disember 1941, Jepun dengan secara mengejut telah menyerang dan menawan Kota Bharu Ialu terus menyusur ke selatan.

HMS_Repulse

Repulse

Di hari yang sama Prince of Wales dan Repulse bersama keempat-empat buah kapal pembinaan bertolak dari Singapura menuju ke Teluk Siam. Kapal-kapal ini dihantar untuk menggempur pusat tentera Jepun di Singgora, Siam. Malangnya pelayaran Prince of Wales dan Repulse itu telah dapat dikesan oleh pihak Jepun.

Apabila Inggeris mengetahui kedudukannya dalam bahaya, Prince of Wales dan Repulse terpaksa berpatah balik ke Singapura. Dalam pelayaran pulang kapal-kapal tersebut telah membelok ke Kuantan setelah pasukan kawalan ternampak kapal musuh berhampiran dengan pantai. Tepat jam 2.10 pagi, 10 Disember, sebanyak 85 buah kapal terbang pengebom Jepun telah menyerang Prince of Wales dan Repulse.

Kira-kira jam 1.20 petang kapal perang British yang teragung itu pun tenggelam di lautan, tidak jauh dari Kuantan. Dengan tenggelamnya kapal Prince of Wales dan Repulse itu hancurlah kegemilangan Tentera Laut British dan pertahanannya di Tanah Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
100_dolar_strait-800px
Sejarah

Undang-Undang Wang Kertas Negeri-Negeri Selat Diumumkan

03 Disember 1896 – Pada tahun 1896, Undang-Undang mengenai nilai wang kertas Negeri-negeri Selat telah diumumkan. Sebelum undang-undang itu diumumkan, terdapat pelbagai masalah mengenai penggunaan unit kewangan, nilai matawang dan penawaran wang yang dikawal oleh nilai sterling. Pada tahun 1867, dolar secara rasminya telah diterima sebagai unit kewangan di Negeri-negeri Selat dan Tanah Jajahan British yang lain.

100 dollars

Berikut itu, disyor supaya kerajaan mengeluarkan wang kertas dan cadangan itu dibuat oleh Perbendaharaan British. Bagaimanapun, apabila cadangan tersebut dimajukan kepada Majlis Perundangan, ianya ditentang oleh bank-bank yang juga diberi hak mengeluarkan wang. Oleh itu, memandangkan berbagai masalah dan bantahan diterima, Majlis Perundangan akhirnya mengambil keputusan supaya diadakan satu Undang-Undang mengenai nilai wang kertas Negeri-negeri Selat yang dikawal oleh kerajaan.

100 dollars back

Dengan itu pada tahun 1893, wang kertas bernilai 5, 10, 50 dan 100 dolar telah dikeluarkan. Cadangan mengeluarkan wang kertas bernilai satu dolar, ditentang oleh Dewan Perniagaan Pulau Pinang. Berikutan dengan itu juga, Setiausaha Tanah Jajahan mengumumkan Oridinan Nilai Matawang 1894 (Currency Note Ordinance). Undang-undang Nilai Wang Kertas Negeri-negeri Selat telah diumumkan pada 1896, tetapi undang-undang itu hanya dikuatkuasakan pada awal tahun 1899, iaitu setelah dibuat beberapa pindaan berikutan bantahan yang dibuat oleh bank-bank perdagangan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
selat_johor-1955-800px
Sejarah

Perjanjian Sempadan Perairan Singapura Dengan Johor 1927

19 Oktober 1927 – Pada tahun 1927, perjanjian sempadan perairan Singapura dengan Johor telah ditandatangani oleh Kerajaan Inggeris dengan Sultan Johor, Sultan Ibrahim ibni Almarhum Sultan Abu Bakar. Kerajaan Inggeris telah diwakili oleh Sir Hugh Clifford, Gabenor dan merangkap Panglima Tertinggi Negeri-negeri Selat. Tujuan perjanjian ini adalah untuk menetapkan sempadan perairan di antara Pulau Singapura dengan negeri dan kawasan-kawasan jajahan negeri Johor.

Perjanjian sempadan perairan Singapura dengan Johor ini adalah lanjutan dari perjanjian yang ditandatangani pada 2 Ogos 1824, di antara Syarikat Hindia Timur Inggeris (EIC) dengan Sultan dan Temenggung Johor. Melalui perjanjian itu EIC atau penggantinya berkuasa penuh ke atas Singapura, kawasan perairan selat serta kepulauan yang berhampiran. Dalam perjanjian ini, kerajaan Inggeris berhasrat untuk memulangkan semula kawasan perairan, selat dan kepulauan-kepulauan kecil yang tertentu kepada Kerajaan Negeri Johor.

Tambak Johor sekitar 1955

Tambak Johor sekitar 1955 | Kredit : rafchangi

Tiga fasal dari perjanjian itu menyebutkan:-

  • Fasal Pertama: Menentukan sempadan di antara kedua buah negeri iaitu berasaskan kepada tengah laut yang paling dalam di Selat Johor yang memisahkan negeri Johor dengan kawasan pantai di utara Pulau Singapura, Pulau Ubi, Pulau Tekong Kecil dan Pulau Tekong Besar. Di bahagian barat Selat Johor, sempadan adalah dari dasar tengah laut yang paling dalam di timur Pulau Merambung sehingga had 4.8 kilometer di perairan selatan Pulau Merambung. Manakala di bahagian timur Selat Johor sempadannya adalah ditandakan oleh dasar tengah laut yang paling dalam antara tanah besar negeri Johor di barat Bukit Johor dan Pulau Tekong Besar. Seterusnya melalui dasar tengah laut yang paling dalam di antara kawasan perairan cetek dengan tanah besar Johor yang kemudiannya menghala ke arah selatan sehingga 4.8 kilometer, kira-kira 307.2 kilometer dari Tanjung Sitapa.
  • Fasal Kedua: Menyatakan semua kawasan perairan yang telah diserahkan oleh Sultan dan Temenggung Johor mengikut perjanjian pada 2 Ogos 1824, iaitu kawasan dalam lingkungan 4.8 kilometer dari tanah besar negeri Johor adalah di bawah kuasa negeri Johor.
  • Fasal Ketiga: Menentukan bahawa semua kepulauan kecil yang terletak dalam kawasan perairan negeri Johor adalah diserahkan sepenuhnya kepada Kerajaan. Negeri Johor.

Perjanjian sempadan perairan Singapura dengan Johor berkuatkuasa setelah dipersetujui oleh Parlimen Inggeris.

Sumber : Arkib Negara

Standard
Seri Menanti-800px
Sejarah

Penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan 1895

08 Ogos 1895 – Satu lagi perjanjian telah ditandatangani diantara Yamtuan Seri Menanti dengan Empat Undang (Sungai Ujong, Rembau, Jelebu dan Johol) dan Tengku Besar Tampin untuk menubuhkan sebuah konfederasi yang dikenali sebagai Negeri Sembilan pada 08 Ogos 1895. Perjanjian ini adalah lanjutan daripada perjanjian yang ditandatangani pada 13 Julai 1889 mengenai penubuhan Konfederasi Negeri Sembilan.

Melalui perjanjian tersebut mereka bersetuju meletakkan diri mereka di bawah perlindungan Kerajaan British. Sebagai langkah awal Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Charles Bullen Hugh Mitchell melantik Martin Lister sebagai Residen Negeri Sembilan yang pertama.

muhammad_shah_negeri_sembilan

Majlis Persekutuan Negeri Sembilan

Perjanjian Konfederasi Negeri Sembilan 1895 telah membawa kepada penubuhan sebuah Majlis Persekutuan Negeri Sembilan. Mesyuarat pertama telah diadakan pada 19 Oktober 1895. Ahli-ahlinya selain Residen British terdiri daripada Yamtuan Mohammad, Dato Bandar Ahmad (Sungai Ujong), Dato Syed Ali (Jelebu), Dato Serun (Rembau), Dato Wan Omar (Johol), Tengku Muda Chik Seri Menanti (pakcik Yamtuan Mohamad), Tengku Dewa (Tampin), Dato Mohamad Bastan (Linggi) dan Kapitan Chin Who serta Kapitan Lee Sam.

Di antara beberapa peraturan yang diluluskan dalam mesyuarat pertama ini adalah mengenai kod buruh, kod perlombingan, peraturan pencen, peraturan mengenai jalan keretapi, peraturan bagi mencegah jenayah dan peraturan mengenai sewa rumah. Para pembesar juga bersetuju untuk menggunakan sebuah bendera bagi persekutuan Negeri Sembilan.

Tujuan penubuhan Majlis tersebut adalah untuk membincangkan dasar-dasar yang hendak dilaksanakan dalam sistem pentadbiran kerajaan. Walaupun ahli-ahli dalam Majlis Negeri berhak mempersoal sesuatu polisi tersebut namun mereka tidak mempunyai hak untuk menolak atau menerima polisi memandangkan keputusan mutlak terletak di tangan Residen.

Standard
replika_istana_raja_melewar_rembau-800px
Sejarah

Perjanjian Persahabatan Rembau – Belanda

05 Jun 1819 – Satu perjanjian persahabatan dan pengiktirafan telah ditandatangani di Naning di antara Kerajaan Belanda dan Rembau pada tahun 1819. Rembau telah diwakili oleh Raja Ali, Penghulu Dato’ Maharaja Lela dan Empat Suku yang terdiri dari Dato’ Gempa Maharaja, Dato’ Marabangsa, Dato’ Sangsoera Pahlawan dan Dato’ Bangsa di Balang. Kerajaan Negeri Belanda pula diwakili oleh Gabenor Belanda di Melaka iaitu J. S. Timmermann Thyssen.

Perkara-perkara yang dipersetujui dalam perjanjian ini adalah :

  • ARTIKEL PERTAMA – Kerajaan Belanda mengiktiraf Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku sebagai pentadbir Kerajaan Rembau.
  • ARTIKEL KEDUA – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku mengiktiraf Kerajaan Belanda sebagai pelindung serta bersumpah dan berjanji akan sentiasa taat setia dan tidak akan menentang Kerajaan Belanda dan menganggap bahawa sahabat-sahabat Belanda adalah sahabat-sahabat mereka dan usuh Belanda sebagai musuh Rembau juga, dan oleh itu berjanji akan memberi bantuan tenaga atau senjata jika diperlukan oleh pemerintah Belanda di Melaka.
  • ARTIKEL KETIGA – Kerajaan Belanda mengaku untuk mengekalkan dan menyokong Raja Ali, Penghulu, hak-hak mereka dan waris-waris mereka kecuali mengenai adat istiadat Negeri Rembau yang dibenarkan berlaku sepenuhnya, tetapi jika Raja Ali atau Penghulu meninggal dunia, waris yang dipilih menggantikannya tidak boleh bertindak atau diakui tindakannya itu oleh sesiapa pun kecuali ianya telah dipersetujui oleh pemerintah Belanda di Melaka.
  • ARTIKEL KEEMPAT – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku tidak akan memberi perlindungan kepada orang-orang yang terlibat dalam penjualan hamba abdi atau yang telah melakukan jenayah tetapi sebaliknya mestilah menyerahkan mereka kepada Gabenor Belanda di Melaka supaya dibicarakan mengikut kesalahan mereka.
  • ARTIKEL KELIMA – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku mestilah menyerahkan hamba-hamba yang telah lari dan berselindung di Rembau semenjak 21hb September. 1818 iaitu tarikh bermulanya pemerintahan Belanda di Melaka, dan demikian itu bagi tiap-tiap seorang hamba yang diserahkan semula akan dibayar 14 Dollar Sepanyol yang mana 7 dollar akan dibahagi-bahagikan kepada Penghulu dan Empat Suku, dan 7 dollar lagi akan diberikan sebagai hadiah kepada sesiapa saja yang telah menyerahkan hamba tersebut.
  • ARTIKEL KEENAM – Di atas permintaan Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku, Gabenor Melaka akan mengeluarkan arahan-arahan untuk menahan orang-orang seperti itu yang melarikan diri dari Rembau dan menyembunyikan diri dalam kawasan kekuasaan Melaka, dan menyerahkan mereka kepada Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku. Peraturan yang sama hendaklah diikuti berhubung dengan hamba-hamba yang lari dari Rembau ke Melaka di mana bayaran sebanyak 14 dollar Sepanyol hendaklah dibayar oleh yang empunya hamba.
  • ARTIKEL KETUJUH – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku akan menyerahkan kepada kerajaan Belanda semua bijih timah yang dipungut oleh mereka atau rakyat mereka dari Linggi, Sungai Ujong, Rembau dan jajahan takluk mereka; Kerajaan Belanda akan membayar 40 dollar (Sepanyol) bagi setiap satu bahara yang seberat 300 kati atau 375 paun Belanda bagi berat yang sama. Walau bagaimanapun Kerajaan Belanda mempunyai kuasa merampas bijih timah yang diseludup, atau yang menyalahi Perjanjian 1759.
  • ARTIKEL KELAPAN – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku tidak akan membantu atau melindungi lanun-lanun tetapi sebaliknya membantu dengan segala kuasa yang ada pada mereka untuk memajukan perdagangan di Selat Melaka dan mereka akan bertanggungjawab terhadap kegiatan perompakan di laut yang dilakukan oleh rakyat mereka.
  • ARTIKEL KESEMBILAN – Jika diketahui ada orang-orang yang membuat persiapan untuk bermusuhan mereka hendaklah menghalangnya daripada berlaku dan memberitahukan hal itu ke pengetahuan Gabenor Melaka.
  • ARTIKEL KESEPULUH – Setiap kapal tanpa mengecualikan tuan punya sama ada yang datang dari Timur atau Barat, yang melalui Melaka akan dirampas jika tidak membayar cukai pelabuhan. Semua kapal yang dipunyai oleh Rembau jika bertembung dengan kapal-kapal kerajaan asing yang memberi tembakan isyarat kepada mereka, mestilah memberikan lambaian isyarat dan menunjukkan pas kebenaran supaya dibenarkan Ialu dan tidak disyaki sebagai lanun.

Perjanjian ini adalah untuk memperbaharui Perjanjian 1759 yang telah ditandatangani oleh Kerajaan Tertinggi Belanda di India dengan Daeng Kemboja (Dain Cambodia) bersama-sama Penghulu dan Empat Suku yang dahulu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seri_menanti-4-800px
Sejarah

Perjanjian Antara Yamtuan Antah Dengan Inggeris

04 Jun 1887 – Selepas Perang Naning di antara tahun 1813-1832 Inggeris mula mengadakan beberapa siri perjanjian persahabatan dengan beberapa Pembesar Negeri Sembilan. Antaranya perjanjian dengan Raja Ali dan Syed Shaaban. Selepas itu Inggeris juga mula mencampuri urusan pentadbiran di Negeri Sembilan atas alasan menjaga kepentingan saudagar-saudagar mereka yang berniaga di Negeri Sembilan. Perjanjian-perjanjian ini secara tidak langsung membawa kepada campur tangan politik Inggeris ke atas kedaulatan pemerintahan Negeri Sembilan.

Pada 4 Jun 1887, salah satu daripada perjanjian tersebut telah ditandatangani. Perjanjian yang dimaksudkan adalah di antara Yang Maha Mulia Tengku Antah, Yamtuan Seri Menanti atau (lebih dikenali sebagai Yamtuan Antah) dengan Gabenor Negeri Selat Sir Frederick Aloysius Weld. Perjanjian dibuat selepas peristiwa Perang Bukit Putus.

Peperangan tersebut berlaku akibat perselisihan yang berlaku antara Yamtuan Antah di Seri Menanti dengan Dato’ Kelana Syed Abd. Rahman Sungei Ujong. Dato’ Kelana telah membuat perhubungan persahabatan dengan British dan semasa pertempuran di Bukit Putus beliau telah dibantu askar-askar British di bawah Kapten Patrick J. Murray. Walaupun Yamtuan Antah telah berperang bermati-matian melawan askar British di Bukit Putus. Baginda akhirnya terpaksa berundur ke Johor apabila pihak British berjaya mengalahkan Baginda.

Semasa berada di Johor, Baginda telah dibantu oleh Maharaja Abu Bakar untuk mengadakan perjanjian dengan Gabenor Negeri Selat di Singapura. Setelah mengadakan perbincangan maka pada hari ini perjanjian tersebut telah ditandatangani setelah Yamtuan Antah kembali semula ke Seri Menanti.

Antara lain perjanjian ini menyebut bahawa kerajaan Negeri Selat dan Negeri Sembilan akan bekerjasama dalam menjaga hal ehwal negeri, Yamtuan Seri Menanti dan Dato’-dato’ Penghulu Negeri Sembilan juga hendaklah sentiasa memberikan pertolongan kepada kerajaan Negeri Selat apabila dikehendaki; dan pihak British juga mengakui bahawa Tengku Besar Muhamad Ibni Tengku Antah akan menjadi pengganti Yamtuan dalam daerah Negeri Sembilan dan keturunannya.

Melalui perjanjian ini jelaslah bahawa British telah mencampuri urusan pentadbiran Negeri Sembilan secara mendalam. Yamtuan Antah pula ketika itu tidak berapa sihat dan semakin gering, menyebabkan fasa mengenai perlantikan anakanada Baginda Tengku Besar Muhamad disebut secara khusus dalam perjanjian ini. Yamtuan Seri Menanti, Yamtuan Antah akhirnya mangkat di Seri Menanti pada tahun 1888 setahun selepas perjanjian ini ditandatangani.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tengku_kudin-800px
Sejarah

Tengku Kudin Meninggal Dunia

25 Mei 1909 – Pada tahun 1909, Tengku Dhiauddin Ibni Almarhum Sultan Zainal Abidin Halim Shah atau lebih dikenali sebagai Tengku Kudin meninggal dunia di Tanjung Kelawai, Pulau Pinang. Tengku Kudin yang berpendidikan Inggeris ini adalah adinda kepada Sultan Ahmad Tajuddin Mukarram Shah, Sultan Negeri Kedah.

Dalam tahun 1867, Tengku Kudin telah berkahwin dengan puteri Sultan Abdul Samad dari Selangor dan telah menetap di Langat. Berikutan itu Tengku Kudin telah dilantik sebagai wakil mutlak Sultan Abdul Samad untuk memerintah dan menjalankan pentadbiran bagi pihak Sultan. Keadaan ini telah menimbulkan ketidakpuasan hati di kalangan pembesar hingga membawa kepada Perang Kelang pada 1869.

Tengku Kudin

Tengku Kudin

Ketika menghadapi peperangan ini Tengku Kudin telah meminta bantuan daripada Gabenor Negeri-negeri Selat. Pada 22 Disember 1873, Tengku Kudin telah menulis surat kepada Gabenor Negeri-negeri Selat meminta seorang Residen bagi Kelang dan Selangor. Akhirnya pada 18 Jun1874, Sir Frank Swettenham telah dilantik sebagai Penolong Residen Selangor dengan itu bermulalah campur tangan secara langsung Inggeris di Selangor.

Tengku Kudin juga adalah orang yang pertama daripada kalangan Pembesar-pembesar Melayu yang bertanggungjawab terhadap perlaksanaan pentadbiran British di negeri Selangor apabila ia telah dilantik sebagai Presiden pertama bagi Majlis Mesyuarat negeri Selangor pada 18 April 1877.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Terengganu-800px
Sejarah

Perjanjian Inggeris-Terengganu 1919

24 Mei 1919 – Pada tahun 1919, satu perjanjian telah ditandatangani di antara Sir Arthur Henderson Young iaitu Gabenor Negeri-negeri Selat merangkap Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu bagi pihak kerajaan British dengan Baginda Sultan Terengganu, Sultan Muhammad Zainal Abidin.

Perjanjian ini bertujuan untuk membatalkan Perkara Kedua dalam Perjanjian pada 22 April 1910 yang ditandatangani oleh Sultan Muhammad dan John Anderson. Perkara Kedua ini menetapkan “…… bahawa Kerajaan Great Britain hanya ingin meletakkan seorang Pegawai British di Terengganu sebagai seorang Agen yang berfungsi sama seperti Pegawai Konsulat. Baginda Sultan Terengganu hendaklah menerima Pegawai ini dan menyediakan dengan percuma suatu tempat di mana akan dibina rumah kediaman Pegawai seperti ini. ”

Dalam perjanjian yang ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1919, kedua-kedua pihak bersetuju membatalkan Perkara Kedua tersebut dan menggantikannya dengan perkara-perkara berikut:

  • PERTAMA- Duli Yang Maha Mulia Sultan Trengganu akan menerima dan menyediakan tempat kediaman yang sesuai untuk seorang Pegawai British yang akan dipanggil sebagai Penasihat British dan yang akan tinggal di Negeri Terengganu, dan nasihatnya hendaklah diminta dan dilaksanakan mengenai semua perkara yang berkaitan dengan pentadbiran negeri itu kecuali hal-hal yang bersangkutan dengan Agama Islam;
  • KEDUA- Perbelanjaan bagi perjawatan Penasihat British ini akan ditentukan oleh Pesuruhjaya Tinggi British dan dibayar dari wang hasil mahsul Negeri Terengganu;
  • KETIGA- Pungutan dan pembayaran semua hasil negeri itu hendaklah diselenggarakan mengikut nasihat Penasihat British itu.

Perjanjian ini ditandatangani di Singapura dengan disaksikan oleh H. Marriot dan J. L. Humphreys bagi pihak Kerajaan British, manakala saksi bagi pihak Sultan Muhammad Zainal Abidin ialah Omar bin Abdul Rahman (Tengku Ngah), Abu Bakar bin Abdul Rahman (Tuan Embong), Ahmad bin Abdul Rahman (Tengku Chik) dan Muhammad bin Yusop (Haji Ngah).

Ekoran dari perjanjian ini J. L. Humphreys telah dilantik sebagai Penasihat British yang pertama di Terengganu. Dengan pelantikan ini pentadbiran Negeri Terengganu telah berubah corak dan Sultan terpaksa menerima dan mengikut kehendak Penasihat British itu. Keadaan ini secara langsung telah menggugat kuasa-kuasa Baginda di dalam pentadbiran negeri. Akhirnya Sultan Muhammad Zainal Abidin telah mengundurkan diri. Baginda digantikan oleh Tengku Muda Sulaiman yang menjadi Sultan pada bulan Mei 1920.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard