20 Mac 1884 – Pada tahun 1884, Pengiran Muda Damit Tajuddin bin Pengiran Muda Hashim menandatangani satu perjanjian di mana ia menyerahkan kawasan Sungai Putatan di Sabah kepada Syarikat Borneo Utara British.

Kawasan yang dimaksudkan ialah semua kawasan Sungai Putatan dari hulu hingga ke hilir termasuk pulau-pulau yang di dalam lingkungan 6 batu ke laut dari kuala sungai itu. Sebagai gantinya Syarikat Borneo Utara British membayar sebanyak satu ribu ringgit tiap-tiap tahun kepada Pengiran Muda Damit.

Mengikut perjanjian itu Syarikat Borneo Utara British diberi hak milik ke atas kawasan tersebut termasuk hak pengeluaran sebarang galian, tanaman dan haiwan; membuat undang-undang; mengeluarkan mata wang; mewujudkan tentera darat dan laut; mengenakan cukai ke atas perdagangan di dalam dan luar negeri; dan mengenakan cukai ke atas penduduknya. Wilayah tersebut dan segala hak yang termaktub adalah menjadi kepunyaan Syarikat Borneo Utara British buat selama-lamanya mengikut kehendak Syarikat itu.

Perjanjian Putatan

Pengiran Muda Damit bersetuju dan berjanji akan membantu Syarikat Borneo Utara British mewujudkan sebuah Kerajaan di kawasan itu. Beliau juga akan memastikan supaya penduduk-penduduk di situ mengakui Kerajaan Syarikat Borneo Utara British. Jika timbul apa-apa bantahan dari mana-mana pihak terhadap hak berkerajaan oleh Syarikat Borneo Utara British, beliau akan bertanggungjawab terhadapnya.

Perjanjian ini adalah merupakan kejayaan pertama bagi Syarikat Borneo Utara British dalam usaha mengembangkan perdagangan dan politik penjajah Inggeris. Sebelum dari itu, semasa ia ditubuhkan dan direstui oleh Ratu Victoria pada tahun 1881, Syarikat itu telah mewarisi beberapa wilayah yang telah dijajahi oleh Gustav Baron von Overback dan Alfred Dent.

Seterusnya Syarikat Borneo Utara British juga berjaya melalui perjanjian-perjanjian yang lain mendapatkan wilayah-wilayah baru dan sehinggalah pada tahun 1903 seluruh Negeri Sabah berjaya diperolehinya.

 Sumber : Arkib Negara Malaysia