Sejarah

Penubuhan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu

01 Julai 1896 – Pada tahun 1896, Pahang, Negeri Sembilan, Perak dan Selangor telah bergabung menjadi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Kuala Lumpur sebagai pusat pentadbirannya.

Usaha kearah penubuhan Negeri-negeri Melayu Bersekutu ini bermula menjelang tahun 1892 apabila didapati bahawa Sistem Residen telah tidak sesuai lagi dan tidak dapat memenuhi kehendak pentadbiran penjajah Inggeris di Tanah Melayu.

Cadangan rasmi yang pertama bagi mengadakan suatu bentuk persekutuan datangnya dari Sir Charles Lucas, seorang Pegawai Tetap di Pejabat Jajahan London dalam bulan Mac 1892 yang telah diasaskan dari perbincangan dengan Frank Swettenham. Penjajah British mendapati bahawa sistem yang paling sesuai bagi negeri-negeri Melayu ialah satu sistem di mana pentadbirannya diseragamkan supaya negeri-negeri yang lebih kuat dan kaya akan dapat membantu negeri-negeri yang lemah dan kurang mewah.

Sir_Frank_Swettenham_1904-800px

Sir Frank Swettenham

Untuk melaksanakan rancangan ini, pada tahun 1895, Frank Swettenham telah diutus ke negeri-negeri yang berkenaan untuk menerangkan rancangan tersebut kepada Raja-Raja Melayu serta mendapatkan persetujuan mereka. Frank Swettenham telah berjaya mendapatkan persetujuan daripada Raja-Raja berkenaan.

Hasilnya satu perjanjian yang dikenali sebagai Perjanjian Persekutuan 1895 telah ditandatangani di antara Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Cecil Clementi Smith bagi pihak Kerajaan British dengan Duli-Duli Yang Maha Mulia Sultan Idris, Perak; Sultan Suleiman, Selangor; Sultan Mahmud, Pahang; dan Yam Tuan Besar Sri Menanti, Dato Bandar Sungai Ujong, Undang Johol, Undang Rembau dan Tengku Dewa Tampin.

Menurut perjanjian penubuhan Negeri-negeri Melayu Bersekutu ini, Raja-Raja yang berkenaan bersetuju menempatkan diri mereka dan negeri-negeri mereka di bawah lindungan Kerajaan British dan menjadikan negeri-negeri mereka satu persekutuan yang akan dikenali sebagai Protected Malay States yang akan ditadbir dengan nasihat dari Kerajaan British.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
raja_haji_war-800px
Sejarah

Belanda Menyerang Kubu Raja Haji Di Tanjung Palas, Telok Ketapang

18 Jun 1784 – Pada tahun 1784, angkatan kapal-kapal Perang yang diketuai oleh Admiral Jacobs Peter Van Braam dari Belanda menyerang kubu Raja Haji di Tanjung Palas, Telok Ketapang yang jauhnya kira-kira 8 kilometer dari bandar Melaka.

Sebelum berlakunya serangan tersebut, orang-orang Riau, terutama Bugis dari Telok Ketapang dan orang-orang Selangor yang bersekutu dengan orang-orang Rembau dari Batang Tiga telah berkubu di Telok Ketapang dan telah memulakan serangan ke atas tempat-tempat di sekitar bandar Melaka seperti Punggor, Duyung, Pernu, Semabok, Ujung Pasir, Bunga Raya, Bandar Hilir, Bukit Cina, Tanjung Keling dan Tengkera.

Perselisihan antara Bugis dengan Belanda bermula disebabkan pembahagian harta rampasan yang diperolehi dari kapal Inggeris bernama ‘Betsy’ yang membawa muatan sebanyak 1,154 buah peti berisi candu antara pihak Belanda dan nakhoda Perancis tanpa pengetahuan Bugis.

Ini telah melanggar perjanjian yang telah dipersetujui bersama antara Bugis dengan Kompeni Belanda yang memberi hak kepada Bugis untuk mendapatkan pembahagian yang sama dari harta rampasan tersebut tambahan pula rampasan tersebut dilakukan di perairan Riau.

Bermula dari itu Raja Haji memusuhi Belanda dengan membuat serangan-serangan yang mengganggu perniagaan Belanda di Selat Melaka. Gabenor Belanda di Melaka telah meminta bantuan dari Gabenor Jeneral Belanda di Betawi supaya menghantar bantuan ke Melaka.

Kedatangan angkatan kapal-kapal perang Belanda dari Betawi diketuai oleh Panglima Perang Belanda bernama Peter Van Braam. Angkatan itu terdiri dari 6 buah kapal besar dan beberapa buah kapal kecil, 2,130 orang askar dan 326 pucuk meriam telah berlabuh di Telok Ketapang.

Pertempuran hebat antara kedua belah pihak berakhir dengan kemangkatan Raja Haji bersama dengan panglima-panglima perangnya bernama Arong Lenga, Daing Salikang dan Raja Ahmad.

Walaupun askar-askar Bugis telah berperang dengan penuh keberanian namun mereka gagal melawan askar-askar Belanda yang bersenjatakan senjata-senjata moden.

Serangan Belanda ke atas kubu Raja Haji di Tanjung Palas, Telok Ketapang ini memulakan siri-siri pertempuran di antara Bugis dengan Belanda di sekitar Selat Melaka.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
naning-bg
Sejarah

Perang Naning Berakhir 1832

15 Jun 1832 – Pada tahun 1832 peperangan di antara pihak Kerajaan Inggeris di Melaka dengan Naning yang lebih dikenali sebagai Perang Naning berakhir.

Peperangan itu dikatakan berpunca daripada keengganan orang-orang Melayu Naning membayar 1/10 daripada hasil pendapatan mereka kepada pihak berkuasa Kerajaan Inggeris di Melaka.

Orang-orang Melayu Naning diketuai oleh Penghulunya, Dato’ Naning Abdul Said atau Dol Said. Setelah beberapa kali gagal memujuk Dato’ Naning supaya membayar ufti 1/10, pada bulan Julai 1831, satu pasukan seramai 150 orang askar Sepoi dengan dua buah meriam telah dihantar oleh kerajaan Inggeris ke Naning untuk menghancurkan pasukan Dato’ Naning dan orang-orangnya.

Askar-askar ini telah ditentang dan dikalahkan oleh orang-orang Dato’ Naning dengan bantuan daripada orang-orang Rembau yang diketuai oleh Syed Shaaban yang merupakan menantu Raja Ali.

Serangan ini adalah merupakan serangan yang pertama. Inggeris sedar bahawa kekuatan Naning dan Rembau tidak mudah dikalahkan.

Oleh itu dari bulan September 1831 hingga Januari 1832 beberapa siri rundingan di antara Raja Ali dari Rembau dan pihak kerajaan Inggeris di Melaka telah diadakan dan akhirnya pada 28hb Januari. 1832 satu perjanjian telah dipersetujui dan ditandatangani.

Mengikut perjanjian tersebut, kedua-dua pihak bersetuju tidak akan menyerang di antara satu sama lain dan Rembau diiktiraf sebagai sebuah negeri yang berdaulat dan mempunyai kuasa penuh dalam pentadbiran kerajaannya.

Sebagai ganjaran, Raja Ali menarik balik pasukannya daripada Naning dan mengurangkan kekuatannya kepada kira-kira 600 orang dan beberapa bulan kemudian bergabung dengan pasukan Inggeris.

Pada bulan April, 1832 pasukan Rembau yang diketuai oleh Syed Shaaban dan askar-askar Inggeris berjumlah kira-kira 1,200 hingga 1,400 orang yang diketuai oleh Kolonel Herbert menyerang Naning bagi kali yang kedua.

Dalam serangan kali kedua ini, dan setelah berlaku beberapa pertempuran selama lebih kurang dua bulan, Taboh, ibu negeri dan pusat gerakan Dato’ Dol Said dapat ditawan dan Dato’ Dol Said serta pengikut-pengikutnya berundur.

Dengan berakhirnya perang Naning pada hari ini dalam tahun 1832, telah memberi ruang kepada Inggeris untuk menawan Naning.

Perang Naning telah membuktikan semangat juang yang tinggi di kalangan orang-orang Melayu dalam mempertahankan maruah dan hak bangsa.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard