Tag Archives: Temenggung Ibrahim

Tyersall_House-800px
Sejarah

Perjanjian Penyerahan Kuasa Teluk Belanga Kepada Temenggung Abu Bakar

19 Disember 1862 – Pada tahun 1862, satu perjanjian penyerahan kuasa Teluk Belanga kepada Temenggung Abu Bakar oleh Kerajaan Inggeris telah berlangsung di Singapura. Perjanjian ini harus dibuat berikutan dengan persetujuan Gabenor Negeri-Negeri Selat, Blundell bagi pihak Kerajaan Inggeris untuk menyerahkan kawasan tanah di Teluk Belanga kepada Temenggung Abu Bakar. Kawasan itu menjadi hak milik baginda turun temurun.

Kawasan tanah di Teluk Belanga dikuasai Inggeris berikutan dengan perjanjian diantara Residen Inggeris di Singapura, J.Crawford dengan Sultan Hussein dan Temenggung Abdul Rahman pada 2hb Ogos 1824. Mengikut perjanjian tersebut, Pulau Singapura dan pulau-pulau yang berhampiran diserahkan kepada pihak Inggeris. Sultan Hussein dan Temenggung Abdul Rahman tidak lagi mempunyai kuasa ke atas Pulau Singapura. Wang saguhati sebanyak $15000 dibayar oleh Kerajaan Inggeris kepada Temenggung Abdul Rahman apabila kawasan tanah di Teluk Belanga diserahkan kepada Inggeris.

Sultan_Abu_Bakar_potret

Semasa Johor di bawah pemerintahan Temenggung Ibrahim, baginda telah berusaha untuk menguasai semula Teluk Belanga. Temenggung Ibrahim berpendapat bahawa dalam masa 30 tahun akan datang, nilai tanah di Teluk Belanga akan berlipat ganda. Menyedari keadaan tersebut, dalam tahun 1857, Temenggung Ibrahim telah membantah usaha membuka sebuah pangkalan arang batu berhampiran dengan Teluk Belanga. Bantahan baginda itu tidak dihiraukan oleh pihak Inggeris.

Semasa pemerintahan Temenggung Abu Bakar, baginda telah berusaha memajukan negeri Johor. Baginda telah membuat banyak perubahan di dalam sistem pemerintahan, menggalakkan perdagangan di Tanjung Puteri dan mengukuhkan hubungan persahabatan dengan negeri Pahang. Cara pemerintahan Temengung Abu Bakar amat disenangi oleh pihak Inggeris. Hubungan baginda dengan Pihak Inggeris dan pembesar-pembesar negeri berjalan dengan baik dan lancar.

Apabila baginda menyuarakan hasrat supaya Teluk Belanga dijadikan hak milik baginda, pihak Inggeris telah memberi persetujuan. Hasil daripada persetujuan tersebut, satu perjanjian penyerahan kuasa Teluk Belanga kepada Temenggung Abu Bakar telah ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1862 di mana teluk Belanga diserahkan semula kepada Kerajaan Johor.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jata_johor-800px
Sejarah

Pemasyhuran Undang-Undang Tubuh Kerajaan Johor

14 April 1895 – Pada tahun 1895 Sultan Abu Bakar telah mengadakan satu istiadat di Johor Bahru kerana menandatangani dan memasyhurkan Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor iaitu Perlembagaan bagi negeri Johor yang telah disediakan oleh Jemaah Menteri-menteri Baginda yang dibantu oleh sebuah syarikat peguam di Singapura, Rodyk and Davidson. Dalam istiadat ini Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor itu telah ditandatangani oleh Sultan Abu Bakar, adinda baginda, Ungku Muhamad Khalid Ibni Almarhum Temenggung Ibrahim dan Tengku Mahkota Ibrahim. Perlembagaan ini ditandatangani juga oleh Ahli-ahli Jemaah Menteri dan ahli-ahli Mesyuarat Kerajaan Johor.

Di antara kandungan Undang-undang Tubuh Kerajaan itu ialah:

  • Syarat-syarat bagi melantik atau menabalkan Sultan serta menetapkan wang-wang perbelanjaan dan aturan-aturan bagi menggantikan Sultan Johor itu hingga berketurunan;
  • Peraturan-peraturan dan kewajipan-kewajipan Majlis Mesyuarat Menteri-menteri dan Majlis Mesyuarat Negeri;
  • Aturan-aturan berkenaan dengan agama dalam negeri Johor;
  • Menetapkan asas hukuman-hukuman undang-undang yang akan dijalankan di dalam mahkamah-mahkamah keadilan; dan
  • Mengenai perjanjian dengan negara-negara asing.

Undang-undang Tubuh ini kemudiannya diwartakan pada 14 September 1895, (24 Rabiul-Awal 1333). Semenjak ia diperakukan dan dimasyhurkan Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor ini telah mengalami empat kali tambahan yang berlaku di sepanjang pemerintahan Sultan Ibrahim.

  1. Perubahan pertama pada 1 April 1908
  2. Perubahan kedua pada 17 September 1912
  3. Perubahan Ketiga pada 12 Mei 1914
  4. Perubahan Keempat pada 17 Julai 1918

Di antara Kerajaan-kerajaan Melayu di Tanah Melayu dalam kurun Masihi yang ke-19, Kerajaan Johor lah yang mula-mula memakai Undang-undang Tubuh yang bertulis. Teks asal Undang-undang Tubuh 1895 hingga 1908 adalah ditulis dalam tulisan Jawi. Undang-undang ini (1895-1918) masih terpakai bagi Kerajaan Johor hingga sekarang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
selat_johor-1879-800px
Sejarah

Surat Sungai Yang Pertama Dikeluarkan

9 Oktober 1844 – Pada tahun 1844, Temenggung Ibrahim, Pemerintahan Kerajaan Johor telah mengeluarkan Surat Sungai yang pertama kepada seorang pekebun Cina bernama Lau Lib Keng. Dengan ini maka bermulalah penghijrahan orang-orang Cina dari Singapura ke Johor dan bermulalah penanaman gambir dan lada hitam secara komersial di Tanah Melayu.

Corak pentadbiran Kerajaan Johor ke atas pekebun-pekebun Cina ini kemudiannya dikenali sebagai Sistem Kangchu. Kangchu adalah perkataan Teochiew yang bererti Ketua Petempatan Cina, manakala Kerajaan Johor menggunakan istilah Tuan Sungai.

ChineseGambierSingapore

Surat Sungai yang pertama ini menyatakan bahawa “Ungku Temenggung Seri Maharaja memberi surat tanda keterangan kepada orang Cina yang hendak berkebun dalam tanah Johor”. Di dalam Surat Sungai itu juga dijelaskan bahawa Tuan Sungai mesti membayar cukai kepada Ungku Temenggung. Jika dijelaskan bagi tempoh tiga tahun, Tuan Sungai tersebut akan menerima hukuman yang berat.

Di samping itu juga seorang Tuan Sungai mesti mematuhi beberapa peraturan lain. Peraturan-peraturan ini terkandung di dalam beberapa dokumen seperti Surat Jual-beli, Surat Pajak dan Surat Tauliah. Dokumen yang penting ialah Surat Tauliah yang menggariskan 17 undang-undang mengenai kuasa dan tanggungjawab tiap-tiap Tuan Sungai.

Mulai dari Surat Sungai yang pertama pada hari ini dalam tahun 1844 hingga tahun-tahun 1860-an penanaman gambir dan lada hitam telah berkembang dengan pesat di negeri Johor. Dalam tahun 1862 sebanyak 37 Surat Sungai telah dikeluarkan oleh Kerajaan Johor. Dengan itu Johor telah menjadi pengeluar gambir dan lada hitam yang terkemuka di Nusantara mendahului Singapura dan Kepulauan Riau.

Perkembangan yang pesat ini adalah disebabkan oleh tiga faktor penting. Pertama pengeluaran gambir dan lada hitam di Singapura dan Kepulauan Riau telah merosot dengan teruknya. Kedua, pemerintahan Inggeris di Singapura mula niengenakan cukai tanah yang tinggi dan kerana kekurangan tanah di pulau yang kecil itu. Sebaliknya Johor masih mempunyai kawasan hutan yang luas yang belum pernah diteroka. Ketiga, permintaan untuk gambir telah meningkat di Eropah.

Walaupun Surat Sungai yang pertama itu hanya merupakan dokumen yang sederhana dan ringkas, ia merupakan satu pembaharuan dalam sistem pentadbiran tradisional negeri Melayu di abad ke-19.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard