Tag Archives: waktu

perjanjian_haadyai-800px
Sejarah

Rundingan Damai Haadyai

2 Disember 1989 – Rundingan Damai Haadyai ditandatangani pada 2 Disember 1989 jam 11.30 pagi waktu Malaysia di antara Kerajaan Malaysia dan Parti Komunis Malaya (PKM). Perjanjian damai bersejarah ini diadakan di Hotel Le Garden , Haadyai, Thailand.

Wakil Malaysia :

  • Datuk Wan Sidek Wan Abdul Rahman, Setiausaha Kementerian Dalam Negeri
  • Tan Sri Mohd. Hanif Omar – Ketua Polis Negara
  • Jeneral Hashim Mohd Ali – Ketua Turus Angkatan Tentera Malaysia

Wakil Thailand :

  • Jeneral Yodhana Yamphundi – Timbalan Pengarah Operasi Keselamatan Bahagian ke-4
  • Jeneral Chavalit Yongchaiyudh – Pengarah Operasi Keselamatan
  • Jeneral Sawaeng Therasawat – Ketua Pengarah Polis diraja Thailand.

Wakil PKM :

  • Chin Peng – Setiausaha Agung PKM
  • Abdullah C.D – Pengerusi PKM
  • Rashid Maidin – Komander Regimen ke-10

Turut hadir ialah :

  • Dato Megat Junid Megat Ayub – Timbalan Menteri Dalam Negeri Malaysia
  • Ai Ying atau Zainon – isteri Chin Peng
  • Chan Tien – Komander Regimen ke-12 PKM
Wakil Parti Komunis Malaya

Wakil Parti Komunis Malaya

Isi Kandungan Rundingan Damai Haadyai

Antara kandungan utama Perjanjian Damai Haadyai ialah :

  • PKM berjanji untuk menamatkan perjuangan bersenjata mereka.
  • Parti Komunis Malaya dibubarkan
  • Senjata api hendaklah diserahkan kepada pihak berkuasa Malaysia atau Thailand atau dimusnahkan di hadapan pihak keselamatan.
  • Chin Peng selaku wakil ahi PKM berikrar taat setia kepada Yang diPertuan Agung Malaysia.
  • Ahli PKM akan mematuhi undang-undang negara Malaysia.
  • Artikel 3 perjanjian menetapkan bahawa Kerajaan Malaysia akan membenarkan bekas anggota Parti Komunis Malaya yang dilucutkan senjata untuk menetap di Malaysia sekiranya mereka mahu.
  • Artikel 3.1 menetapkan bekas anggota Parti Komunis Malaya yang memang berasal dari Malaysia akan dibenarkan menetap di Malaysia mengikut undang-undang Malaysia.
  • Artikel 4 perjanjian menetapkan bahawa kerajaan Malaysia akan membantu bekas bekas anggota Parti Komunis Malaya untuk memulakan hidup baru di Malaysia.

Di bawah perjanjian rundingan damai Haadyai ini, mana-mana ahli PKM yang ingin kembali ke Malaysia perlu mematuhi beberapa syarat seperti:

  • Memaklumkan hasrat untuk kembali ke Malaysia kepada pihak berkuasa di dalam tempoh tidak lebih setahun dari tarikh perjanjian ditandatangani;
  • Mengemukakan butir-butir berkaitan dengan pemohon;
  • Menjalani proses temuduga serta dokumentasi

Kerajaan tidak memaksa mana-mana anggota komunis untuk pulang ke negara ini. Mereka diberi kebebasan memilih sama ada untuk pulang atau terus tinggal di Selatan Thailand. Dengan pilihan tersebut, ternyata tidak semua bekas anggota komunis menerima tawaran untuk pulang ke Malaysia, malah ramai yang memilih untuk terus tinggal di Selatan Thailand.

Pelaksanaan Rundingan Damai Haadyai

Selepas perjanjian Rundingan Damai Haadyai dimeterai :

  • Kira-kira 1,188 anggota pasukan keselamatan bersenjata PKM yang berada di hutan sempadan Malaysia – Thailand akan keluar dari hutan dan memulakan hidup baru.
  • Di hutan Malaysia – Thailand terdapat 694 rakyat Malaysia, Indonesia, Singapura dan 2 bekas anggota tentera Jepun.
  • Kerajaan Malaysia membenarkan 380 338 bekas anggota komunis untuk pulang ke Malaysia sepanjang tempoh tawaran sekali sahaja di bawah perjanjian untuk menghentikan peperangan di antara kerajaan dan Parti Komunis Malaya (PKM). Seramai 431 ahli PKM memohon pulang ke Malaysia. Tetapi 338 diluluskan dan 93 ditolak kerana tidak memenuhi syarat perjanjian dan masalah daripada segi status kewarganegaraan. Nama mereka yang dibenarkan pulang tidak akan didedahkan demi keselamatan.
  • Kerajaan Malaysia berjanji untuk membayar subsidi kehidupan sebanyak RM 8,000 sekembali ke Malaysia dan wang saranan hidup sebanyak RM300 untuk membantu mereka menyesuaikan diri dengan kehidupan di tanahair.

Dengan termetrinya Rundingan Damai Haadyai yang ditandatangani pada 2 Disember 1989, maka tamatlah permusuhan dan kegiatan-kegiatan bersenjata oleh Parti Komunis Malaya yang telah berjalan selama 40 tahun, 5 bulan dan 26 hari sejak bermulanya Darurat Tanah Melayu iaitu dari 16 Jun 1948 hingga 2 Disember 1989.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
james_brooke_portrait-800px
Sejarah

James Brooke Meninggal Dunia

11 Jun 1868 – James Brooke meninggal dunia di England akibat penyakit jantung pada tahun 1868. Mayatnya telah dikebumikan di perkarangan gereja Sheepstor di Devonshire, England dalam tahun 1863. Anak saudaranya Charles Brooke, telah dilantik untuk menggantikannya sebagai Raja Sarawak bergelar Tuan Muda James Brooke meninggal ketika berusia 65 tahun.

James Brooke mula datang ke Sarawak pada 27 Julai 1839, dengan kapal Royalist dari Singapura. Sejak kedatangannya beliau telah bersahabat baik dengan Pengiran Muda Hashim, pemerintah Sarawak ketika itu. Pada waktu itu Sarawak berada dalam keadaan kucar-kacir.

Pengiran Hashim telah meminta James Brooke untuk menolongnya menghapuskan keadaan kacau-bilau tersebut. Sebagai membalas jasanya, Pengiran Muda Hashim telah memberikan Seniawan dan Sarawak yang pada masa itu hanyalah bandar Kuching sahaja kepada James Brooke.

Sir_James_Brooke_1847_by_Francis_Grant

Sejak itu James Brooke telah dilantik menjadi pemerintah Sarawak bergelar Raja Sarawak. Semasa hayatnya sebagai pemerintah Sarawak beliau terkenal sebagai seorang pemerintah yang bijak. Dalam usahanya untuk berbaik-baik dengan orang Melayu beliau telah melantik pemimpin-pemimpin Sarawak dari kalangan orang-orang Melayu. Beliau telah melantik Datu Patinggi, Datu Bandar dan Datu Temenggung bagi memimpin masyarakat Melayu di Kuching.

Beliau juga telah mengadakan bendera Sarawak yang pertama. Bendera itu berwarna merah ungu dan bersilang. Tapi warna ungu itu kemudiannya ditukarkan ke warna hitam untuk memudahkan percetakan. Bendera ini berlatarkan warna kuning iaitu warna rasmi kerajaan Borneo.

brookes_graves_in_sheepstor

Kubur James Brooke di Sheepstor

Di samping itu beliau telah berusaha mententeramkan negeri Sarawak dari ancaman-ancaman lanun. Misalnya peperangan di Batang Maru untuk menghapuskan lanun-lanun Kanowit. Beliau juga telah berjaya menamatkan pemberontakan orang-orang Cina dalam tahun 50-an di Kuching dan Bau. Semasa hayatnya James Brooke telah banyak merintis jalan bagi memudahkan pemerintahan anak saudaranya Charles Brooke

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
finas_logo-800px
Sejarah

Perbadanan Kemajuan Filem Nasional Malaysia (FINAS) Ditubuhkan Dengan Rasminya

01 Jun 1981 – Pada tahun 1981, Perbadanan Kemajuan Filem Nasional Malaysia (FINAS) telah ditubuhkan dengan rasminya. Sebelum penubuhan FINAS ini sebuah jawatankuasa telah dibentuk pada 26 Julai 1980 oleh kerajaan yang dinamakan Jawatankuasa Kemajuan Filem Nasional.

Jawatankuasa itu ditugaskan untuk mengkaji tentang rancangan-rancangan memajukan perusahaan filem negara di samping tugas utamanya merangka dan merancangkan penubuhan FINAS. Jawatankuasa ini juga telah merangka akta yang kemudiannya diluluskan oleh Parlimen sebagai Akta 244 – Akta Perbadanan Kemajuan Filem Malaysia, 1981. Dengan kelulusan Parlimen ini maka FINAS telah dapat ditubuhkan dengan rasminya.

Matlamat penubuhan Perbadanan Kemajuan Filem Nasional Malaysia oleh kerajaan ini ialah untuk membangun, memelihara dan mengembangkan industri perfileman di Malaysia. Dengan adanya penglibatan pihak kerajaan sendiri ini FINAS telah berjaya menggerakkan aktivitinya dengan cepat dan berkesan. FINAS yang baru ditubuhkan ini diketuai oleh Tan Sri Abdul Samad Idris sebagai pengerusinya dan Encik Ismail Zan selaku Timbalan Pengerusi merangkap Ketua Pengarah FINAS serta 10 orang ahli Lembaga Pengurus yang lain yang terdiri daripada para pentadbir dan karyawan filem.

Kini FINAS telah berusia 9 tahun dan dalam jangka waktu itu ianya telah berjaya mengemudikan perkembangan dan kemajuan filem negara hasil kesungguhan para pentadbirnya.

Sesungguhnya penubuhan FINAS pada hari ini dalam tahun 1981 tersebut telah memberi nafas baru kepada kemajuan dunia filem di Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Tun_Hussein_Onn_portrait
Sejarah

Tun Hussein Onn Meninggal Dunia

29 Mei 1990 – Pada hari ini dalam tahun 1990, Y.A.B. Tun Hussein Onn, Perdana Menteri Malaysia ketiga telah meninggal dunia di Pusat Rawatan Seaton, San Francisco, Amerika Syarikat pada pukul 7.15 pagi waktu Malaysia kerana sakit jantung pada usia 68 tahun. Jenazah Allahyarham Tun Hussein Onn telah diterbangkan semula ke tanah air dan diberi penghormatan pengkebumian negara di Makam Pahlawan, Masjid Negara, Kuala Lumpur.

Tun Hussein Onn, dilahirkan pada 12 Februari 1922 di Johor Bahru dan merupakan anak sulung kepada pasangan Dato’ Onn Ja’afar dan Datin Halimah Hussein. Allahyarham telah dilantik sebagai Perdana Menteri Malaysia yang ketiga pada 15 Januari 1976. Di bawah pimpinan Tun Hussein Onn asas dan kemajuan ekonomi Malaysia yang dijana oleh Dasar Ekonomi Baru yang diperkenalkan pada tahun 1970an juga telah mula menampakkan hasilnya. Dasar Tun Hussein Onn yang berbelanja dengan cermat dan menanamkan sifat suka menabung di kalangan rakyat telah memberi asas yang sangat kuat dalam pembangunan ekonomi negara.

Pada 17 Julai 1981, Tun Hussein Onn secara rasmi telah meletakkan jawatan sebagai Perdana Menteri Malaysia yang atas sebab kesihatan. Sebagai seorang pemimpin negara, Tun Hussein Onn dikenali sebagai ‘Bapa Perpaduan’ bagi mengenang segala jasa dan usahanya dalam memupuk perpaduan di Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Universiti_Malaya_gateway
Sejarah

Sesi Pengajian Pertama Universiti Malaya

25 Mei 1959 – Pada tahun 1959, sesi pengajian pertama Universiti Malaya, Bahagian Kuala Lumpur dimulakan di bawah Perlembagaan Universiti Malaya yang baru yang berkuatkuasa pada hari penubuhannya, 15 Januari 1951. Universiti Malaya telah ditubuhkan di Singapura apabila Maktab Perubatan King Edward VII dan Maktab Raffles digabungkan dalam tahun 1949.

Hasil daripada pindaan-pindaan ke atas Ordinan Universiti Malaya 1949, Universiti ini telah dijadikan kepada dua Bahagian: satu Bahagian di Singapura, dan satu Bahagian lagi di Persekutuan Tanah Melayu. Pada mulanya Suruhanjaya Carr-Saunders mencadangkan supaya Universiti Malaya Bahagian Persekutuan Tanah Melayu ditempatkan di Johor. Cadangan ini telah ditolak dan sebaliknya dipersetujui supaya ditempatkan di Kuala Lumpur.

tan_teck_guan_building

Sebelum ini dalam tahun 1957 kursus pengajian bagi para pelajar tahun pertama jurusan Sastera, telah dijalankan di bangunan sementara di Kolej Teknik, Kuala Lumpur. Sementara itu, dalam tahun ini juga Suruhanjaya Penyiasat telah dibentuk dengan dipengerusikan oleh Sir Robert Atken iaitu Naib Canselor Universiti Birmingham. Suruhanjaya ini ditugaskan untuk merancangkan kemajuan Universiti Malaya di Kuala Lumpur.

Sebagai hasilnya dalam bulan November, 1958 satu undang-undang telah diluluskan untuk meneruskan usaha ke arah perubahan Universiti Malaya di Kuala Lumpur sebagai satu institusi yang tersendiri dan mempunyai taraf yang setanding dengan yang di Singapura. Dengan ini Universiti Malaya di Kuala Lumpur dan Universiti Malaya di Singapura akan mempunyai Pengetua (Principal), Majlis Bahagian (Divisional Council), dan Senat Bahagian (Divisional Senate) masing-masing. Pada tahun ini juga Fakulti Kejuruteraan dipindahkan ke bangunan barunya di Lembah Pantai.

Universiti Malaya di Kuala Lumpur dibina di kawasan bukit dan lembah seluas 450 ekar yang dikenali sebagai Lembah Pantai. Dalam awal bulan Mei, 1959 bangunan Fakulti Sastera dan bangunan Perpustakaan telah siap dibina. Dalam masa yang sama juga Kolej Pertama kediaman para pelajar telah dibuka. Dengan pembukaan sesi pengajian pertama Universiti Malaya pada hari ini dalam tahun 1959 ini, Universiti Malaya telah dapat mengadakan kursus-kursus Tahun Pertama Sastera, Tahun Pertama Sains dan semua tahun bagi kursus Kejuruteraan dan Kursus ljazah kepujian dalam Pengajian Melayu dan India oleh kerana kedua-dua pengajian ini telah dipindahkan sepenuhnya dari Singapura ke Kuala Lumpur.

Bagaimanapun, oleh kerana pembinaan bangunan-bangunan bagi Fakulti Sains hanya dapat disiapkan sepenuhnya dalam bulan Mei, 1960, sebahagian daripada Kursus Sains diadakan di makmal-makmal yang dipinjamkan oleh Kolej Teknik dan Victoria Institution. Dalam sesi ini seramai 323 orang pelajar mengikuti kursus-kursus Sastera (163), Sains (31), dan Kejuruteraan (129).

Pada 18hb Jun, 1959, Universiti Malaya di Kuala Lumpur telah dibuka dengan rasminya oleh Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong yang pertama, Tunku Abdul Rahman ibni Almarhum Tuanku Mohammad.

Dewan_Tunku_Canselor_Universiti_Malaya

Dalam tahun 1960 kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan Kerajaan Singapura mengumumkan untuk menubuhkan Universiti yang berasingan, satu di Persekutuan dan satu lagi di Singapura, dan mempunyai kuasa otonomi sendiri-sendiri. Berbangkit dari keputusan untuk menjadikan Bahagian yang di Singapura dan Bahagian yang di Kuala Lumpur sebagai dua buah universiti yang berasingan, sebuah Jawatankuasa Bersama yang mengandungi wakil-wakil dari pihak Universiti dan kedua-dua buah Kerajaan telah ditubuhkan untuk membincangkan berbagai isu mengenai universiti itu keseluruhannya.

Jawatankuasa-jawatankuasa Bersama yang serupa yang mengandungi wakil-wakil Bahagian dan Kerajaan di mana Bahagian itu terletak telah juga ditubuhkan untuk membincangkan isu-isu yang berkaitan dengan Bahagian itu sahaja, dan untuk merangka perlembagaan-perlembagaan biru bagi kedua-dua buah universiti yang baru itu. Dengan kerjasama yang erat di antara wakil-wakil Universiti, Bahagian dan Kerajaan, kerja-kerja merangka perlembagaaan- perlembagaan itu telah dapat disiapkan dalam waktu yang singkat.

Draf Perlembagaan bagi Universiti Malaya yang baru telah diterima dengan beberapa pindaan oleh Parlimen Persekutuan dalam bulan Oktober 1961 sementara Draf Perlembagaan bagi Universiti Singapura pula telah dibentangkan dan diluluskan oleh Dewan Perundangan Singapura dalam bulan Disember 1961. Pada 1 Januari 1962 Universiti Malaya menjadi Universiti Kebangsaan bagi Persekutuan Tanah Melayu melalui Akta Universiti Malaya 1961, dan pada waktu yang sama Universiti Malaya di Singapura menjadi Universiti Singapura.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jambatan_sungai_golok-800px
Sejarah

Perasmian Jambatan Sungai Golok, Kelantan

21 Mei 1973 – Pada tahun 1973, Jambatan Sungai Golok di Kelantan telah dirasmikan oleh Perdana Menteri, Tun Abdul Razak bin Hussein. Jambatan Sungai Golok yang dibina dengan kerjasama Kerajaan Malaysia dan Thailand ini menghubungkan pekan Rantau Panjang di Negeri Kelantan dengan pekan Golok di negeri Thai.

jambatan_sungai_golok

Sebelum jambatan ini dibina kemudahan perhubungan antara Malaysia dengan negeri Thai adalah terhad kepada sebatang jambatan keretapi dan perahu-perahu kecil yang berulang alik antara pekan Rantau Panjang dengan Pekan Golok. Perkembangan perniagaan dan pelancongan yang semakin meningkat antara Malaysia dan negeri Thai memerlukan kemudahan yang lebih baik dan moden.

Perjalanan dengan keretapi terhad kepada waktu-waktu yang ditetapkan sahaja. Tetapi dengan pembinaan jambatan ini perjalanan serta perhubungan antara pekan Golok dengan Pekan Rantau Panjang boleh dibuat pada bila-bila masa. Oleh kerana perhubungan yang erat antara kedua buah pekan ini pembinaan jambatan Sungai Golok ini dijalankan serentak dengan pembinaan kompleks Stesyen Keretapi, Pejabat Kastam dan Imigresen. Semua kemudahan ini telah memberikan wajah baru kepada Pekan Rantau Panjang.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sarjan_hassan-800px
Sejarah

Kapten (B) Hassan Haji Othman Meninggal Dunia

30 April 1991 – Keperwiraan Kapten (B) Hassan Haji Othman yang diabadikan oleh Allahyarham Tan Sri P. Ramlee melalui filem patriotiknya ‘Sarjan Hassan’ pada tahun 1955 amat mengkagumkan para penonton yang menonton filem tersebut. Beliau merupakan anak Melayu yang mempunyai semangat waja dan berkesungguhan dalam menentang anggota pengganas komunis yang bermaharajalela sebelum negara mencapai kemerdekaan.

Pada 30 April 1991 Kapten (B) Hassan bin Haji Othman telah menghembuskan nafasnya yang terakhir di Hospital Besar Seremban, kerana diserang sakit jantung. Allahyarham yang berusia 64 tahun, meninggalkan seorang balu, Puan Aishah bte Haji Salleh 60 tahun, 12 orang anak serta 18 orang cucu. Jenazahnya selamat disemadikan di makam Tuan haji Said, Seremban, selepas waktu Zohor.

Allahyarham Kapten (B) Hassan berasal dari Kampung Pantai, Seremban dan dilahirkan pada tahun 1927 serta memasuki perkhidmatan tentera pada tahun 1946 sebagai rekrut biasa. Setelah berjuang menegakkan keamanan di negara ini selama 23 tahun, Allahyarham bersara sebagai anggota tentera dari Rejimen Askar Melayu yang berpangkalan di Port Dickson pada tahun 1969 dengan berpangkat Kapten.

Sarjan Hassan

Sarjan Hassan

Allahyarham melibatkan diri dalam pasukan tentera setelah pembunuhan kejam dilakukan oleh anggota pengganas komunis terhadap keluarganya termasuk isterinya di hadapan matanya sendiri. Dalam catatan sejarah tanahair telah tercatat bahawa Allahyarham pernah berjaya membunuh seramai 54 pengganas komunis dan antara jasanya yang terbesar ialah menggagalkan usaha 400-500 pengganas komunis di Water Fall Estate, Rawang yang cuba mensabotaj kemerdekaan negara kira-kira 10 hari sebelum negara Merdeka.

Allahyarham juga pernah menerima pingat keberanian oleh Kerajaan British seperti King Medal pada tahun 1951 dan Queen Order pada tahun 1953. Selain itu Allahyarham juga dianugerahkan Pingat Jaksa Kebaktian (PJK), Ahli Mangku Negara (AMN), Pingat Pekerti Terpilih (PPT) dan Pingat Sri Mahkota Selangor (SMS).

Sesungguhnya semangat keperwiraan yang tersemat dan dimiliki oleh Kapten (B) Hassan atau lebih dikenali dengan panggilan ‘Sarjan Hassan’ sewaktu hayatnya di alam fana ini, amat mengagumkan dan tiada tolok bandingnya, terutama sebagai penghayatan generasi muda pada hari ini. Harimau mati meninggalkan belang, manusia mati meninggalkan nama. Semoga nama Allahyarham akan sentiasa terpahat dipersada sejarah tanahair.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Dewan_Tunku_Canselor_Universiti_Malaya-800px
Sejarah

Penubuhan Universiti Malaya

31 Mac 1949 – Pada tahun 1949, Majlis Perundangan Persekutuan, Persekutuan Tanah Melayu telah meluluskan Rang Undang-Undang Penubuhan Universiti Malaya. Penubuhan universiti ini adalah sejajar dengan kehendak-kehendak yang terkandung dalam Laporan Suruhanjaya Carr-Saunders.

Rang Undang-undang ini kemudiannya telah ditandatangani oleh Pesuruhjaya Agung British di Asia Tenggara, Mr Malcom MacDonald selaku Canselornya yang pertama. Dato Onn bin Jaafar, Menteri Besar Johor pada waktu itu telah dilantik sebagai salah seorang daripada Pro-Canselornya. Naib Canselornya yang pertama ialah Dr G. V. Allen.

Sebagai sebuah Universiti yang pertama di negara ini penubuhannya telah disambut dan dialu-alukan oleh semua golongan rakyat. Rang Undang-undang Penubuhan Universiti Malaya itu dianggap sebagai yang paling progresif dan mempunyai implikasi yang menyeluruh dan dinamik kepada perkembangan pelajaran di Tanah Melayu pada keseluruhannya.

 

dewan_tunku_canselor

Upacara yang menandakan kewujudan Universiti itu telah dilakukan pada 8 Oktober 1949 di Dewan Raffles College, Singapura apabila Raffles College dan King Edward VII College of Medicine diisytiharkan sebagai sebahagian daripada Universiti Malaya, sebagaimana yang diperlembagakan dalam Rang Undang-undang penubuhannya.

Kerja-kerja pembinaan bagi jangka masa sepuluh tahun yang pertama dianggarkan menelan belanja sebanyak $3 juta, sementara perbelanjaan rencam untuk jangka masa yang sama ialah $5 juta sehingga kini. Universiti Malaya masih terus kekal sebagai sebuah universiti tempatan yang unggul di negara ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
malacca_dutch-800px
Sejarah

Pembaharuan Perjanjian Belanda Dengan Selangor

28 Mac 1819 – Pada tahun 1819, Gabenor Belanda di Melaka yang baru, Timmerman Thyssen telah menghantar perjanjian lama Belanda dengan Selangor yang ditandatangani pada 20 Julai 1790 kepada pihak Selangor untuk memperbaharuinya.

Ini berikutan dengan pendudukan semula Belanda ke atas Melaka setelah ianya diserahkan kepada Inggeris untuk ditadbirkan sementara waktu sehingga keadaan pergolakan Perang Napoleon di Eropah selesai. Apabila Belanda mengambil balik pentadbiran Melaka daripada Inggeris itu, pihak Belanda telah menjalankan usaha mempererat perhubungan dengan Selangor seperti sebelum ini. Ini kerana pihak Belanda menyatakan rasa puas hatinya bahawa Selangor telah menolong Perak menentang Siam.

Oleh itu pada 3 Mei 1819, Gabenor Thyssen telah menghantar Hendrick Stecker menghadap Sultan Ibrahim, Sultan Selangor dengan membawa surat Gabenor tersebut dan juga perjanjian Belanda dengan Selangor yang baru untuk ditandatangani. Walau bagaimanapun Selangor telahpun mengikat perjanjian dalam tahun 1818 dengan pihak Inggeris di mana Inggeris mendapat monopoli bijih timah dari Selangor dan Selangor pula mendapat bekalan alat-alat pertahanan seperti meriam, peluru-peluru dan sebagainya.

Beberapa syarat lain perjanjian Inggeris-Selangor ini ialah Selangor tidak boleh memberi monopoli perdagangan kepada kuasa-kuasa lain dan juga mengikat perjanjian.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
maharaja_lela-800px
Sejarah

Pasir Salak Dikuasai Oleh Inggeris

15 November 1875 – Pada tahun 1875, Pasir Salak telah diserang dan dikuasai oleh angkatan tentera Inggeris. Serangan yang menyebabkan Pasir Salak dikuasai oleh Inggeris ini dilakukan sebagai tindakbalas Inggeris terhadap Sultan dan Pembesar-pembesar Melayu Perak bersabit dengan pembunuhan Residen Pertama Inggeris di Perak, J.W.W. Birch.

Melalui Perjanjian Pangkor yang telah ditandatangani oleh Sultan Abdullah dengan Gabenor Negeri-negeri Selat Sir Andrew Clarke, pada 20 Januari 1874 Negeri Perak terpaksa menerima seorang Residen Inggeris. Fungsi Residen Inggeris adalah sebagai penasihat kepada semua perkara pentadbiran negeri itu kecuali hal-hal berkaitan dengan hal-ehwal agama Islam dan adat istiadat Melayu Perak.

Setiausaha Tanah Jajahan Inggeris di Singapura J. W. W. Birch telah dilantik menjadi Residen Inggeris yang pertama bagi negeri Perak. Perlantikan Birch sebenarnya tidak diperkenankan oleh Sultan Abdullah memandangkan Birch tidak boleh bertutur bahasa Melayu, jahil mengenai adat istiadat Melayu dan sikapnya memandang rendah akan kebolehan sultan dan pembesar-pembesar tempatan mentadbirkan negeri. Sikap Birch itu menyinggung perasaan sultan dan para pembesar negeri.

Tindakan pertama Birch ialah mengubahsuaikan adat istiadat Melayu dan menjadikan negeri Perak seperti tanah-tanah jajahan Inggeris di Negeri-negeri Selat yang mendatangkan banyak hasil kewangan bagi penjajah Inggeris. Dalam usaha melaksanakan sistem pungutan dan kawalan cukai, Birch bersama rombongan mudik ke hilir Sungai Perak untuk mengisytiharkan bahawa pungutan cukai hanya boleh dijalankan oleh pemungut-pemungut yang dilantik oleh Residen Inggeris.

Tindakan sedemikian telah ditentang oleh Datuk Maharaja Lela di Pasir Salak juga oleh sultan sendiri. Akibatnya pada waktu subuh 2 November 1875, Birch diserang dan dibunuh. Pembunuhan Birch telah menggemparkan pegawai-pegawai Inggeris di Perak dan di Negeri-negeri Selat. Mereka menganggap peristiwa itu sebagai kebangkitan rakyat Melayu menentang penjajahan Inggeris.

Pada 7 November 1875, Inggeris telah menghimpunkan satu angkatan tentera yang besar lalu menyerang Pasir Salak. Serangan Inggeris itu dapat dipatahkan oleh perwira-perwira Melayu yang dipimpin oleh Datuk Maharaja Lela. Dalam pertempuran itu Kapten Innes pemerintah pasukan Inggeris dan dua orang askarnya telah terkorban.

Menyedari akan tentangan orang-orang Melayu begitu hebat, pihak berkuasa Inggeris di Negeri-negeri Selat meminta bantuan tentera dari India dan Hong Kong untuk melancarkan serangan kedua dengan menggunakan kapal perang dan askar-askar yang lengkap dengan senjata. Oleh kerana Inggeris mempunyai angkatan perang yang besar dan alat senjata moden berbanding dengan senjata keris, lembing dan pedang orang-orang Melayu, maka tidak hairanlah pada hari ini dalam tahun 1875, Pasir Salak telah dikuasai oleh Inggeris.

Pembunuhan Birch ini telah memberi peluang keemasan penjajahan Inggeris menjadikan alasan utamanya mencerobohi dan menakluki negeri Perak serta menggunakan kekerasan tentera.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard