voc_ship-800px
Sejarah

Perjanjian Perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda

11 Julai 1642 – Pada tahun 1642, satu perjanjian perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda telah ditandatangani oleh Sultan Muhammad Shah (Sultan Kedah) dengan Syarikat Hindia Timur Belanda.

Perjanjian perdagangan itu dibuat bagi memperbaharui perjanjian lama yang bertarikh 6 Julai 1641, yang telah dipersetujui oleh Sultan Sulaiman Shah (ayahanda Sultan Rijaluddin) dengan pihak Belanda.

VOC Amsterdam

VOC Amsterdam

Kerajaan Kedah menandatangani perjanjian itu bertujuan untuk menjalin hubungan politik dengan Belanda dan bagi mengurangkan tekanan daripada Kerajaan Siam, Acheh dan Portugis. Di samping itu ia diharap dapat mengukuhkan kedudukan baginda dalam menghadapi ancaman dari dalam dan luar negeri. 

Sementara itu, bagi pihak Belanda, perjanjian tersebut telah memberi peluang kepadanya untuk menguasai perdagangan di Kedah, terutama dalam memonopoli perdagangan timah.

Selain itu pihak Belanda berharap dengan perjanjian ini, ia dapat mengalihkan perdagangan di sepanjang pantai Tanah Melayu dan kepulauan Melayu ke Melaka.

Butiran perjanjian perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda antara lain menyebut :

  • Separuh dari keluaran bijih timah Kedah dijualkan kepada Belanda dengan harga tetap.
  • Saudagar-saudagar Kedah tidak dibenarkan berniaga dengan saudagar Sepanyol atau lain-lain saudagar asing yang tidak biasa berniaga di Kedah.
  • Sultan tidak boleh mengarahkan boleh mengeksport timah dengan menggunakan kapalnya sendiri kecuali setelah diketahui oleh Belanda mengenai segala butir muatan.

Walaupun perjanjian itu lebih banyak menguntungkan pihak Belanda tetapi Sultan Rijaluddin masih bersetuju menerimanya kerana baginda sedar Belanda tidak dapat mengawal Kedah dengan sepenuhnya.

Di samping itu perjanjian tersebut telah meningkatkan perdagangan timah antara Kedah dan saudagar-saudagar India, Sumatera, Jawa dan sebagainya, kerana kedudukan Kedah yang kukuh dan adanya jaminan keselamatan oleh pihak Belanda.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
logo_polis-800px
Sejarah

Surau Polis Pertama Di Malaya

10 Julai 1953 – Pada tahun 1953, Surau Polis Pertama di Malaya telah dibuka dengan rasminya oleh Datin Hamidah iaitu isteri kepada Datuk Setiuasaha Kerajaan Negeri Terengganu. Surau polis yang pertama itu terbina hasil daripada desakan isteri-isteri polis, khasnya usaha Polis Persekutuan Tanah Melayu di Terengganu.

Pembinaan surau itu bertujuan untuk menyediakan pelbagai kemudahan kepada segala urusan agama, terutama bagi kepentingan ahli-ahli polis Kuala Terengganu.

Berucap di Majlis Perasmian itu, Timbalan Ketua Pegawai Polis Terengganu, En. Talib bin Lisut, menegaskan tentang peri pentingnya mewujudkan suasana masyarakat yang aman dan harmoni.  Oleh yang demikian diharap bangunan surau itu nanti dapat digunakan dengan sebaik mungkin khasnya dalam menjalankan aktiviti agama dan kebajikan.

Turut hadir di majlis itu ialah Mufti Kerajaan Terengganu, guru-guru agama perempuan Madrasah Al Sultan Zainal Abidin, Setiausaha Pejabat Agama dan Pemeriksa Hal Ehwal Agama serta pegawai-pegawai polis.

Perasmian surau polis pertama pada hari ini dalam tahun 1953, merupakan satu catatan sejarah kepada ahli-ahli polis di Malaya, khasnya di Terengganu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Marlborough_House-800px
Sejarah

Perjanjian Akhir Penubuhan Persekutuan Malaysia Di London

08 Julai 1963 – Pada tahun 1963, satu rundingan akhir mengenai penubuhan Persekutuan Malaysia telah diadakan di London. Rundingan ini telah ditamatkan dengan satu perjanjian yang ditandatangani selepas tengah malam di Marlborough House iaitu Pejabat Perhubungan Komanwel.

Perjanjian yang mengukir sejarah baru itu telah ditandatangani oleh kerajaan-kerajaan British, Persekutuan Tanah Melayu, Singapura, Sabah dan Sarawak.

Brunei yang pada mulanya telah ikut serta perundingan tersebut telah menarik diri di saat-saat akhir perjanjian itu ditandatangani.

Perundingan ini, lanjutan dari rundingan-rundingan yang telah diadakan sebelumnya, merupakan perundingan yang paling rumit di mana soal Singapura dan pasaran bersama negeri-negeri dalam Malaysia dititikberatkan.

Rundingan yang hampir menemui jalan buntu itu akhirnya telah dapat diselesaikan. Hanya soal kemasukan negeri Brunei yang tidak dapat diselesaikan.

Perjanjian Malaysia itu telah memperlihatkan dengan jelasnya bahawa gagasan Persekutuan Malaysia mendukung dasar kemasukan negeri-negeri lain ke dalam Malaysia dengan secara sukarela.

Keengganan Brunei menyertai Persekutuan Malaysia juga menjadi bukti yang nyata bahawa Malaysia lahir tanpa paksaan apa-apa pun.

Upacara yang mengakhiri sejarah penjajahan British selama beratus tahun di Singapura, Sabah dan Sarawak telah ditandatangani dalam lima salinan oleh wakil-wakil kerajaan-kerajaan yang terlibat.

Kerajaan British telah diwakili oleh Perdana Menteri, Encik Harold Macmillan, Encik Ducan Sandys dan Lord Landsdowne.

Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu pula telah diwakili oleh Perdana Menteri, Tunku Abdul Rahman Putra , Tun Abdul Razak, Encik Tan Siew Sin, Datuk V.T. Sambanthan, Datuk Ong Yoke Lin dan Dr Lim Swee Aun.

Sabah pula telah diwakili oleh Datuk Mustapha bin Datuk Harun, Encik Donald A. Stephen, Encik W.K.H. Jones, Encik Khoo Siak Chiew, Encik W. S. Holley dan Encik G. D. Sundang.

Wakil-wakil dari negeri Sarawak pula terdiri daripada Encik P.E.H. Pike, Temenggung Jugah, Datuk Bandar Abang Haji Mustapha, Encik Ling Beng Siew dan Datuk Abang Haji Openg.

Singapura pula telah diwakili oleh Encik Lee Kuan Yew dan Encik Goh Keng Swee.

Pembentukan Malaysia itu telah mengukuhkan keselamatan di rantau ini dan juga menolong perkembangan dan kemajuan ekonomi serta sosial di Asia Tenggara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
BatuPahatRiver-800px
Sejarah

Daerah Batu Pahat Diisytiharkan Kawasan Putih

07 Julai 1954 – Pada tahun 1954, daerah Batu Pahat diisytiharkan Kawasan Putih yang kedua di negeri Johor. Pengisytiharan tersebut telah dibuat oleh Menteri Besar Johor, Dato’ Haji Syed A. Kadir bin Mohamed pada jam 11.30 pagi, bersama-sama dengan penduduk yang telah berkumpul di Padang Besar Batu Pahat.

Turut hadir di upacara ini adalah Pemangku Penasihat British di Johor, Encik D.A. Sommerville.

Dengan keluasan kira-kira 496 km persegi dan penduduk berjumlah 108,000 orang, bermakna kawasan putih daerah Batu Pahat ini meliputi kawasan seluas 80 km panjang dan 9.6 km purata luas yang juga termasuk sebahagian kecil daerah Pontian.

Ini menjadikan purata penduduk bagi 1 km persegi kira-kira 137 orang, yang mana 70% adalah bangsa Melayu, 25% bangsa Cina dan selebihnya lain-lain bangsa.

Di samping pengisytiharan tersebut, ucapan Pesuruhjaya Tinggi Persekutuan turut dibacakan.

Selain kawasan Batu Pahat, kawasan-kawasan lain seperti Semerah, Sri Gading, Parit Raja, Minyak Beku, Senggarang, Rengit dan Benut turut menerima pengumuman pengisytiharan yang sama.

Berikutan pengisytiharan daerah Batu Pahat sebagai kawasan putih, jumlah penduduk yang tinggal di kawasan putih di Persekutuan Tanah Melayu telah meningkat kepada seramai 1,444,620 orang.

Kawasan-kawasan putih tersebut telah terpelihara dan dilindungi oleh pasukan keselamatan dan pelbagai kemudahan asas telah disediakan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jata_persekutuan_tanah_melayu-800px
Sejarah

Kerajaan Menghalau Keluar Wartawan Inggeris Yang Menghina Bangsa Melayu

06 Julai 1965 – Kerajaan telah menghalau keluar wartawan Inggeris Alex Josey berikutan tulisan-tulisan dan pandangan wartawan tersebut yang memburukkan bangsa Melayu dan kepimpinan negara.

Kejadian ini adalah pertama kali di mana Kerajaan mengusir wartawan luar negeri.

Pemangku Perdana Menteri Tun Abdul Razak mengumumkan pengusiran wartawan Alex Josey dan perintah untuk meninggalkan negara secepat mungkin telah disampaikan kepada wartawan tersebut.

Alex Josey yang telah tinggal di Malaysia sejak 15 tahun dulu datang dari Palestin pada tahun 1950 apabila British menyerahkan Palestin kepada penubuhan negara haram Yahudi.

Sewaktu Sir Henry Gurney menjadi Pesuruhjaya Tinggi British di Tanah Melayu Alex Josey pernah menjalankan propaganda bagi pihak Kolonial menerusi radio.  Beliau juga menjadi penulis London Observer bagi Asia Tenggara.

Tulisan-tulisan Alex yang anti Melayu serta menjalankan gerakan memecahbelahkan perpaduan orang-orang Melayu telah mendapat tentangan hebat dari pertubuhan-pertubuhan Melayu, parti-parti politik seperti UMNO, PAS, Parti Rakyat dan Parti Barisan Sosialis serta lain-lain.

Perintah pengusiran wartawan Inggeris Alex josey pada hari ini dalam tahun 1965 adalah bukti ketegasan Kerajaan terhadap anasir-anasir luar yang ingin merosakkan perpaduan dalam negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
hms_rinaldo-800px
Sejarah

Inggeris Menyerang Kuala Selangor

04 Julai 1871 – Pada tahun 1871, angkatan perang Inggeris telah menyerang dan membedil pekan Kuala Selangor. Inggeris menyerang Kuala Selangor ini adalah ekoran dari peristiwa 14 Jun 1871, apabila sebuah tongkang dari Pulau Pinang telah diserang dan disamun oleh lanun-lanun Cina dari Kuala Selangor.

Serangan ini telah menyebabkan kematian seramai 34 orang. Tongkang tersebut telah dibawa oleh lanun-lanun itu ke Kuala Selangor, tempat kediaman Raja Mahadi. Peristiwa ini telah dilaporkan kepada Inggeris di Pulau Pinang yang kemudiannya telah menghantar kapal Kerajaan Negeri-negeri Selat iaitu H.M.S. Rinaldo dan Pluto untuk menangkap saki baki lanun tersebut.

HMS Rinaldo

HMS Rinaldo

Pada 3 Julai, rombongan ini telah sampai ke Kuala Selangor dan telah menemui Syed Mashur, Raja Mahmud dan Raja Mahadi. Semasa perjumpaan ini, telah berlaku pertengkaran antara kedua belah pihak, dimana seorang ahli rombongan Inggeris telah terbunuh dan enam orang cedera. Hal ini telah memaksa Inggeris menyerang kota dan pekan Selangor pada hari ini.

Serangan bermula pada pukul 4.45 pagi, apabila kapal perang Rinaldo yang melayari Sungai Selangor telah ditembak dengan meriam-meriam dari kota di Kuala Selangor. Maka berlakulah tembak menembak dari kota -dua belah pihak, di mana tiga orang askar pihak Inggeris telah mengalami kecederaan. Walau bagaimanapun, kapal Rinaldo terus mudik dan berlabuh di pekan Kuala Selangor pada pukul 6.30 pagi dan terus membedil lagi pekan tersebut.

Dua hari kemudian, pada 6 Julai, kapal Rinaldo bersama-sama Pluto datang semula menyerang Kuala Selangor dan membinasakan kubu, lima buah perahu yang muat senjata dan rumah-rumah yang ada di situ. Setelah memusnahkan harta benda tersebut, kapal Rinaldo dan Pluto berlayar meninggalkan Kuala Selangor.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
1st_Batalion-Rejimen-Persekutuan-800px
Sejarah

Rang Undang-Undang Rejimen Persekutuan Diluluskan

03 Julai 1952 – Pada tahun 1952, satu Rang Undang-Undang Rejimen Persekutuan telah diluluskan oleh Majlis Perundangan Persekutuan. Rang Undang-undang Rejimen Persekutuan ini bertujuan untuk memperbesarkan angkatan tentera bagi memenuhi keperluan keselamatan negara yang pada ketika itu sedang menghadapi darurat serta menjamin kedaulatan negara apabila merdeka kelak.

Jeneral Sir Gerald Templer, Pesuruhjaya Tinggi, merangkap Pengarah Gerakan Persekutuan telah mencadangkan agar sebuah pasukan pertahanan berbilang kaum ditubuhkan. Pada ketika itu, hanya terdapat sebuah pasukan sahaja iaitu Rejimen Askar Melayu yang keanggotaannya terdiri daripada anak watan berkhidmat berjuang menentang ancaman komunis.

Berikutan daripada itu, pada September 1952 dua buah pasukan yang terdiri daripada anggota berbilang bangsa telah ditubuhkan, iaitu Batalion Pertama Rejimen Persekutuan dan Skuadron Kereta Perisai Persekutuan. Pada Januari 1960, kedua-dua rejimen telah dicantumkan dengan membawa gelaran sebagai Askar Peninjau.

Sesungguhnya, anggota keselamatan telah memainkan peranan penting dalam perjuangan menentang ancaman komunis demi mempertahankan kedaulatan dan kemerdekaan negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Penubuhan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu

01 Julai 1896 – Pada tahun 1896, Pahang, Negeri Sembilan, Perak dan Selangor telah bergabung menjadi Negeri-negeri Melayu Bersekutu dengan Kuala Lumpur sebagai pusat pentadbirannya.

Usaha kearah penubuhan Negeri-negeri Melayu Bersekutu ini bermula menjelang tahun 1892 apabila didapati bahawa Sistem Residen telah tidak sesuai lagi dan tidak dapat memenuhi kehendak pentadbiran penjajah Inggeris di Tanah Melayu.

Cadangan rasmi yang pertama bagi mengadakan suatu bentuk persekutuan datangnya dari Sir Charles Lucas, seorang Pegawai Tetap di Pejabat Jajahan London dalam bulan Mac 1892 yang telah diasaskan dari perbincangan dengan Frank Swettenham. Penjajah British mendapati bahawa sistem yang paling sesuai bagi negeri-negeri Melayu ialah satu sistem di mana pentadbirannya diseragamkan supaya negeri-negeri yang lebih kuat dan kaya akan dapat membantu negeri-negeri yang lemah dan kurang mewah.

Sir_Frank_Swettenham_1904-800px

Sir Frank Swettenham

Untuk melaksanakan rancangan ini, pada tahun 1895, Frank Swettenham telah diutus ke negeri-negeri yang berkenaan untuk menerangkan rancangan tersebut kepada Raja-Raja Melayu serta mendapatkan persetujuan mereka. Frank Swettenham telah berjaya mendapatkan persetujuan daripada Raja-Raja berkenaan.

Hasilnya satu perjanjian yang dikenali sebagai Perjanjian Persekutuan 1895 telah ditandatangani di antara Gabenor Negeri-negeri Selat, Sir Cecil Clementi Smith bagi pihak Kerajaan British dengan Duli-Duli Yang Maha Mulia Sultan Idris, Perak; Sultan Suleiman, Selangor; Sultan Mahmud, Pahang; dan Yam Tuan Besar Sri Menanti, Dato Bandar Sungai Ujong, Undang Johol, Undang Rembau dan Tengku Dewa Tampin.

Menurut perjanjian penubuhan Negeri-negeri Melayu Bersekutu ini, Raja-Raja yang berkenaan bersetuju menempatkan diri mereka dan negeri-negeri mereka di bawah lindungan Kerajaan British dan menjadikan negeri-negeri mereka satu persekutuan yang akan dikenali sebagai Protected Malay States yang akan ditadbir dengan nasihat dari Kerajaan British.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
malay_tribune_putera-800px
Sejarah

Kertas Putih Rangka Perlembagaan Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu

30 Jun 1957 – Persetujuan secara sebulat suara telah dicapai untuk menerima Kertas Putih Rangka Perlembagaan bagi kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu yang meliputi perlembagaan negeri Melaka dan Pulau Pinang pada tahun 1957. Perkara-perkara penting berkaitan Kertas Putih ini telah dibincangkan terlebih dahulu dalam Perhimpunan Agong UMNO, sebelum ianya diterbitkan di Persekutuan Tanah Melayu dan London.

People-constitution-ready-The-malaya-tribune-10-sep

The Malay Tribune

Antara perkara-perkara yang terkandung dalam rangka Perlembagaan ini ialah berkenaan soal kerakyatan melalui pendaftaran oleh warga asing, bagi memastikan kesetiaan kepada tanahair. Antara lain juga DYMM Yang di-Pertuan Agong melalui perlembagaan ini diberi kuasa untuk mengisytiharkan darurat apabila wujudnya ancaman keselamatan di dalam negara.

Selain daripada itu juga perlembagaan ini juga memberi kuasa khas kepada Parliman untuk mengeluarkan undang-undang subversif. Berikutan daripada itu pada 2 Julai 1957, Kertas Putih yang mengandungi Rangka Perlembagaan bagi Kemerdekaan Tanah Melayu ini telah diterbitkan di Persekutuan Tanah Melayu dan di London.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
francis_light-800px
Sejarah

Presidensi Pulau Pinang Dibubarkan

30 Jun 1830 – Pentadbiran Inggeris di Pulau Pinang yang bertaraf Presidensi telah dibubarkan pada tahun 1830. Pembubaran ini adalah merupakan satu peristiwa bersejarah dalam sistem pentadbiran Inggeris khasnya di Pulau Pinang ekoran dari perkembangan politik dan ekonomi yang merosot.

Semenjak Pulau Pinang di buka dalam tahun 1786, satu sistem pentadbiran bertaraf Residen telah dimulakan oleh Francis Light selaku Residen yang pertama di bawah pengawasan Gabenor Inggeris di Benggala. Dasar-dasar pentadbiran adalah mengikut dasar pentadbiran syarikat perdagangannya dan dibantu oleh beberapa orang kakitangan.

Francis Light

Selepas kematiannya pada tahun 1794, taraf Residen diturunkan kepada taraf Superintendent dan pada tahun 1800 kepada taraf Lieutenant-Governor. Sepanjang tahun 1800 hingga 1805, perkembangan ekonomi dan perdagangan Pulau Pinang bertambah baik dan maju dengan sistem pentadbiran yang lebih teratur. Dengan itu, kerajaan Inggeris yakin Pulau Pinang akan memberi faedah yang besar sesuai dengan tujuan untuk menjadikannya pengkalan tentera laut dan pusat perdagangan Inggeris di timur.

Berikutan dari itu, taraf pentadbiran Pulau Pinang dinaikkan ke taraf Presidensi iaitu setaraf dengan Presidensi Inggeris di India, seperti Benggala, Bombay dan Madras pada tahun 1805. Urusan pentadbirannya adalah di bawah pengawasan terus dari London. Oleh itu, beberapa jawatan baru telah ditambah untuk melicinkan pentadbiran sesuai dengan taraf Presidensi. Presidensi Pulau Pinang bertanggungjawab menguruskan hal-ehwal dalam dan luar negeri serta menjalankan arahan dari Kerajaan Inggeris di London. Presidensi itu menghadapi berbagai masalah terutamanya kewangan dan undang-undang manakala rancangan perkapalan dan perdagangan gagal kerana tidak sesuai.

Pada tahun 1826, Negeri-Negeri Selat ditubuhkan dan Pulau Pinang telah dijadikan ibu negeri. Hal itu telah membebankan lagi Presidensi Pulau Pinang dan seterusnya kerajaan Inggeris kerana perbelanjaan pentadbirannya terus bertambah melebihi pendapatannya yang kian merosot. Akhirnya pada hari ini dalam tahun 1830, Presidensi Pulau Pinang terpaksa dibubarkan dan taraf pentadbirannya diturunkan kepada Residensi di bawah pengawasan Gabenor Benggala.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard