Tag Archives: Sarawak

kemerdekaan_malaysia
Sejarah

Gagasan Persekutuan Malaysia Dikemukakan

27 Mei 1961 – Pada tahun 1961, Tunku Abdul Rahman Putra, Perdana Menteri Persekutuan Tanah Melayu mengemukakan Gagasan Persekutuan Malaysia yang membawa kepada penubuhan Malaysia. Gagasan ini beliau kemukakan dalam satu majlis jamuan yang diadakan oleh Persatuan Wartawan-wartawan Luar Negeri Asia Tenggara, di Singapura.

Cadangan yang dikemukakan oleh beliau itu walaupun bukan sesuatu yang baru tetapi telah mengejutkan banyak pihak oleh kerana di zaman selepas perang tidak ramai orang berwenang (dalam kerajaan) memperkatakan tentang ide kesatuan politik- yang lebih besar oleh kerana cadangan-cadangan serupa ini sama ada berbahaya dari segi politik ataupun ia tidak praktikal dalam masa sedang berlakunya perubahan dan kegelisahan politik.

Dalam mengemukakan cadangan itu beliau menyatakan bahawa Tanah Melayu tidak dapat memencilkan diri dari politik antarabangsa. Seterusnya beliau menyatakan bahawa:

Lambat laun Tanah Melayu harus bersefahaman dengan Britain dan rakyat-rakyat Singapura, Borneo Utara, Brunei dan Sarawak. Adalah agak terlalu awal untuk saya menyebutkan cara bagaimana persefahaman itu dapat dicapai, namun tidak dapat dielakkan bahawa kita perlu mencapai objektif ini dan memikirkan satu rancangan bagaimana wilayah-wilayah ini dapat dibawa kepada satu kerjasama politik dan ekonomi yang rapat.

Tidak berapa lama selepas pengumuman Gagasan Persekutuan Malaysia itu, pada 21 Ogos 1961, Jawatankuasa Setiakawan dan Perundingan Malaysia (Malaysian Solidarity Consultative Committee) pun ditubuhkan sebagai cawangan kepada Persatuan Parlimen Komanwel (Commonwealth Parliamentary Association) dan telah mengadakan mesyuaratnya di Jesselton dan mula merancangkan satu rancangan tindakan serantau.

Seorang Ahli yang terkemuka dalam Majlis Perundangan Borneo Utara, Donald Stephens telah dilantik sebagai Pengerusi Jawatankuasa ini yang ahli-ahlinya terdiri dari wakil-wakil Sabah, Sarawak dan Singapura, dan pemerhati-pemerhati dari Brunei. Jawatankuasa ini telah bertemu sebanyak empat kali. Akhirnya Jawatankuasa ini telah mengeluarkan satu Memorandum bagi penubuhan Malaysia, 3hb Februari 1962 dan yang menjadi asas kepada Suruhanjaya bersama Britain-Tanah Melayu meninjau kehendak-kehendak rakyat Borneo.

Suruhanjaya ini ialah Suruhanjaya Cobbold yang telah dilantik pada 16hb Januari, 1962 dan diketuai oleh Lord Cobbold. Suruhanjaya ini telah menjalankan tinjauannya di Sabah dan Sarawak daripada 19hb Februari hingga 18 April 1962. Pada 1 Ogos 1962 Suruhanjaya ini mengeluarkan laporannya dan menyatakan bahawa 70 peratus daripada rakyat Borneo (kecuali Brunei) menginginkan Malaysia dengan syarat tiap-tiap negeri itu diberi hak mengawal dasar-dasar bahasa dan imigresen masing-masing dan mempunyai Ketua Negerinya sendiri.

Mereka juga akan mempunyai 40 orang wakil dalam Parlimen Malaysia dan akan menerima geran-geran pembangunan, Singapura pula telah bersetuju untuk bercantum dengan syarat ia menguasai hal ehwal kewangan, buruh dan pelajaran, sementara kawalan ke atas hal ehwal luarnegeri, pertahanan dan keselamatan diserahkan kepada Kerajaan Pusat. Selain daripada itu Singapura akan diberi 15 kerusi daripada 159 kerusi dalam Dewan Perundangan Persekutuan. Ia juga akan mempunyai kerajaan dan Dewan dan Yang Dipertua Negaranya sendiri.

Gagasan untuk membentuk satu Persekutuan Malaysia sebagai satu entiti politik yang dimaksudkan oleh Tunku ini adalah merupakan cadangan yang pertama kalinya pernah dikemukakan secara terbuka oleh seorang pemimpin negara di rantau ini. Sebelum ini memang terdapat suara-suara yang menyuarakan tentang konsep ini tetapi datangnya daripada beberapa orang nasionalis Melayu dari parti-parti bukan pemerintah. Bagaimanapun konsep yang mereka kemukakan adalah dalam konteks Melayu Raya yang meliputi seluruh kepulauan Melayu Nusantara.

Cadangan Gagasan Persekutuan Malaysia Tunku ini telah mengubah secara radikal perjalanan politik antarabangsa di rantau ini hingga membawa kepada perubahan peta Asia Tenggara apabila Malaysia ditubuhkan pada 16 September 1963 yang merangkumi negeri-negeri Persekutuan Tanah Melayu, Sabah, Sarawak dan Singapura.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Sarawak-800px
Sejarah

Majlis Negeri Sarawak Ditubuhkan

24 Mei 1867 – Majlis Negeri Sarawak yang sekarang dikenali sebagai Dewan Undangan Negeri Sarawak telah ditubuhkan oleh James Brooke pada tahun 1867. Ia merupakan Dewan Undangan Negeri yang tertua di Malaysia.

Sebelum itu, pada tahun 1865 ‘General Council’ yang juga dikenali sebagai ‘Supreme Council’ telah ditubuhkan. Pada asal penubuhan Majlis Negeri Sarawak ini bertujuan untuk membawa semua kaum bumiputera dalam satu perjumpaan yang terbesar. Disamping bagi mendengar ucapan dasar untuk menyuarakan pandangan serta bertukar-tukar fikiran.

Persidangan Majlis Negeri yang pertama telah diadakan pada 8 September 1867, bertempat disebuah perkampungan nelayan kecil di Bintulu, Sarawak. Sejak ditubuhkan sehinggalah tahun 1941, Majlis Negeri tidak mempunyai sebarang peraturan tetap sehinggalah pada bulan September 1941, Raja Vnyer Brooke telah menggubal satu perlembagaan baru bagi Majlis Negeri. Perlembagaan baru ini telah mengurangkan suara bumiputera kerana 14 dari 25 orang ahlinya mestilah terdiri daripada pegawai kerajaan bangsa Eropah, manakala sebelas lagi ahlinya terdiri daripada wakil-wakil kaum bumiputera dan bukan bumiputera.

Sesungguhnya, Dewan ini telah menempuh tiga zaman yang penting iaitu zaman Raja Putih Keluarga Brooke, diikuti dengan zaman koloni atau zaman penjajahan British dan ketiga zaman kemerdekaannya menerusi Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Coat_of_arms_of_Sarawak-800px
Sejarah

Perjanjian Di Antara Brunei Dan Sarawak Mengenai Sungai Dan Daerah Pandaruan

21 Mei 1912 – Pada tahun 1912, satu perjanjian di antara Brunei dan Sarawak telah ditandatangani untuk menjelaskan kedudukan Sungai dan Daerah Pandaruan yang dahulunya telah dipajakkan kepada Alfred Hart Everett oleh Pengiran Muda Damit Mohamed Tajudin anakanda kepada Pengiran Muda Hashim yang kemudian dipindah pajak kepada Sir Charles Brooke, Raja Sarawak pada 25 Ogos 1885.

Perjanjian ini menjelaskan perkara-perkara berikut:

  1. Hak-hak kedaulatan Kerajaan Brunei di Daerah Pandaruan adalah diakui;
  2. Kesemua cukai eksport yang dikenakan dan dikutip oleh Kerajaan Brunei di Daerah Pandaruan akan dibahagi dua, satu bahagian akan dibayar kepada Residen Limbang empat kali setahun;
  3. Kesemua cukai import di Daerah ‘Pandaruan akan dikutip oleh Kerajaan Brunei dan dimasukkan ke dalam Hasil Mahsul Kerajaan Brunei.,
  4. Kerajaan Sarawak berhak mengutip cukai kepala (poll tax) iaitu cukai yang dikenakan ke atas setiap orang di Daerah Pandaruan;
  5. Kerajaan Sarawak boleh meletakkan seorang pekedai Cina di Daerah Pandaruan untuk mengutip bayaran dalam Daerah ini, dan
  6. Kerajaan Sarawak akan bertanggungjawab ke atas orang-orang Dayak yang tinggal di Daerah Pandaruan dalam masa setahun dari ‘tarikh (Perjanjian ditandatangani) ini supaya perkara mengenai di mana mereka harus tinggal dapat dibincangkan.

Perjanjian ini dibuat di Labuan dan ditandatangani oleh Harvey Chevallier. Residen British di Brunei bagi pihak Kerajaan Brunei, sementara R. S. Dougles, Pemangku Residen Bahagian Kelima Sarawak, dan H Halil, Native Officer, Limbang, menandatangani bagi pihak Kerajaan Sarawak.

Bagaimanapun, perjanjian ini telah dibatalkan 8 tahun kemudian. Satu perjanjian baru telah dibuat pada 4hb Februari, 1920.2 Dalam perjanjian ini kedua-dua Kerajaan bersetuju:

  1. Semua tanah dan segala hak dalam apa bentuk juapun di sebelah tebing Barat (Limbang) Pandaruan akan menjadi kepunyaan dan hakmilik Kerajaan Sarawak.
  2. Semua tanah dan segala hak dalam apa bentuk juapun di sebelah tebing Timur (Temburong) Pandaruan akan menjadi kepunyaan dan hakmilik Kerajaan Brunei;
  3. Tidak ada satu apapun di dalam perjanjian ini yang akan mengakibatkan hak-hak yang telah diberikan kepada Sir Charles Brooke, G. C. M. G. untuk mencari dan mendapatkan batu arang di Negeri Brunei;.
  4. Prinsip umum yang termaktub dalam seksyen-seksyen 1 dan 2 di atas tidak boleh diubah tanpa restu Tuan Yang Terutama Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu dan Brunei di satu pihak dan Yang Maha Mulia Raja Sarawak di satu pihak yang lain.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
british_north_borneo-800px
Sejarah

Perjanjian Perlindungan North Borneo Di Antara British North Borneo Company Dengan Kerajaan British

12 Mei 1888 – Pada tahun 1888 satu perjanjian telah ditandatangani di antara British North Borneo Company dengan Kerajaan British. Perjanjian tersebut adalah mengenai persetujuan Kerajaan British memberi perlindungan kepada wilayah-wilayah di North Borneo yang kemudiannya, melalui perjanjian ini, dikenali sebagai Negeri North Borneo (State of North Borneo).

Wilayah-wilayah yang termasuk dalam Negeri North Borneo adalah :

  • Province Alcock
  • Province Cunliffe
  • Province Dent
  • Province Dewhurst
  • Province Keppel
  • Province Martin
  • Province Mayne
  • Province Myburgh

Syarat-syarat Perjanjian Perlindungan North Borneo tersebut adalah :

  1. Wilayah-wilayah dalam North Borneo akan terus ditadbir oleh British North Borneo Company sebagai satu Negeri bebas yang dilindungi oleh Kerajaan British, tetapi perlindungan itu tidaklah memberi hak kepada Kerajaan British untuk campur tangan dalam hal ehwal pentadbiran dalam Negeri North Borneo.
  2. Hubungan dengan negara-negara luar seperti Brunei dan Sarawak akan dikendalikan oleh kerajaan British dan sekiranya timbul perselisihan faham dengan negara-negara luar pihak British North Borneo Company bersetuju mengikut budi bicara kerajaan British dan menjalankan langkah-langkah seperti yang diarahkan oleh kerajaan British;
  3. Kerajaan British juga berhak membuka pejabat-pejabat Konsul British di mana-mana wilayah di North Borneo dan Konsul-konsul British itu diberi keistimewaan-keistimewaan Kerajaan Negeri North Borneo dan mereka boleh mengibarkan bendera kerajaan British di Residensi masing-masing atau di Pejabat-pejabat awam;
  4. British North Borneo Company tidak berhak menyerahkan mana-mana kawasan North Borneo kepada mana-mana kuasa luar atau rakyat luar atau warganegara luar tanpa pengetahuan kerajaan British melainkan yang berkaitan dengan tanah atau rumah oleh orang perseorangan atas tujuan untuk kediaman atau pertanian atau perniagaan.

Perjanjian ini telah ditandatangani di London oleh Lord Salisbury bagi pihak kerajaan British dan Sir Rutherford Alcock bagi pihak British North Borneo Company. Dengan Perjanjian Perlindungan North Borneo ini maka hak-hak kedaulatan yang sepatutnya terletak di tangan sultan-sultan (Brunei dan Sulu) telah dibahagi-bahagikan di antara Kerajaan British dan British North Borneo Company: kedaulatan luar negeri kepada Kerajaan British dan kedaulatan dalam negeri kepada British North Borneo Company.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
rentap-800px
Sejarah

Rentap Menyerang Kubu Nanga Skrang, Sarawak

26 April 1853 – Pada tahun 1853, ketua suku Dayak Laut yang terkenal bernama Rentap atau nama asalnya Libau bersama-sama pengikutnya telah menyerang kubu milik kerajaan James Brooke di Nanga Skrang, Sarawak. Nama Rentap diberikan kerana kegagahan beliau. Ia membawa maksud penggoncang dunia.

Pemerintahan James Brooke ditentang kerana telah mencabuli adat resam kaum Iban. Pemerintah itu telah melarang suku kaum Iban berdagang di persisir pantai bagi menghalang mereka dari bercampur-gaul dengan orang Melayu.

Kekalahan kerajaan James Brooke di Nanga Skrang, telah menyemarakkan lagi semangat perjuangan Rentap. Beliau telah membina kubu di atas Gunung Sadok dan menggelarkan dirinya sebagai Raja Darat Sarawak. Ini telah menggugat kedudukan Brooke yang sebelum ini bergelar Raja Sarawak.

Dalam bulan Jun 1857, Brooke telah mengerahkan seramai 3,000 orang Dayak dan 500 orang Melayu untuk menyerang Rentap, namun gagal. Akhirnya, pada September 1861, Brooke berjaya memusnahkan kubu Rentap. Pada 28 Oktober 1861, kubu dan perkampungan Rentap itu musnah dibakar dan ini memaksa Rentap melarikan diri ke Entabai, dekat Sungai Kanowit.

Walaubagaimanapun, perjuangan Rentap dan pengikutnya melambangkan semangat juang yang jitu dalam membela adat resam dan budaya serta hak kaum mereka di bumi kelahiran mereka sendiri.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
radio_malaya_flyer-800px
Sejarah

Penubuhan Radio Malaya

02 April 1946 – Jabatan Penyiaran yang dikenali dengan RADIO MALAYA ditubuhkan pada tahun 1946 dan beribu pejabat di Singapura. Dengan tertubuhnya Jabatan ini maka tamatlah perkhidmatan penyiaran di bawah Pentadbiran Tentera British. Sejak ditubuhkan ia memainkan peranan yang penting kepada rakyat dan negara.

Di masa darurat tahun 1948 hingga 1951 Radio Malaya menyiarkan Siaran Darurat dalam usaha menentang dakyah dan keganasan komunis. Menjelang merdeka Radio Malaya mendidik dan membimbing rakyat dalam menghadapi satu penghidupan baru dalam negara yang merdeka dan berdaulat.

Pemindahan Radio Malaya Dari Singapura

Pada tahun 1959, Ibu Pejabat perkhidmatan ini (Radio Malaya) telah dipindahkan dari Singapura ke Rumah Persekutuan, di Kuala Lumpur. Dari Rumah Persekutuan ini rancangan-rancangan disiarkan dalam empat bahasa iaitu Melayu oleh Perkhidmatan Melayu, Inggeris (Perkhidmatan Inggeris), Cina (Perkhidmatan Cina), dan Tamil (Perkhidmatan Tamil), yang kemudiannya dikenali sebagai Rangkaian-rangkaian Nasional, Biru, Hijau dan Merah.

Radio_Malaya

Selepas Penubuhan Malaysia

Apabila Malaysia ditubuhkan pada 16 September 1963 ia bertukar menjadi Radio Malaysia dan siarannya meliputi Sabah (Radio Malaysia Sabah) dan Sarawak (Radio Malaysia Sarawak). Dalam tahun 1963, selepas penubuhan Malaysia, Jabatan Penyiaran memulakan siaran daerahnya untuk memberi perkhidmatan yang lebih meluas pada orang ramai supaya dapat diterima dan difahami oleh rakyat sepenuhnya.

Siaran Daerah yang pertama dimulakan pada 16 November 1963, apabila Stesen Daerah Kota Bharu ditubuhkan. Bagaimanapun Stesen Daerah ini hanya dirasmikan pada 6 November 1964. Kini terdapat 15 stesen daerah di Malaysia termasuk di Sabah dan Sarawak. Pada 15 Februari 1963 Radio Malaya melancarkan Siaran Luar Negeri iaitu SUARA MALAYA dalam 3 bahasa untuk memprojek imej negara di luar negeri dari segi politik, ekonomi dan sosial di samping mempereratkan tali persaudaraan dengan negara jiran.

Apabila Malaysia tertubuh ia bertukar menjadi Suara Malaysia. Hari ini Suara Malaysia menyiarkan rancangan dalam lapan bahasa iaitu Indonesia, Inggeris, Mandarin, Thai, Arab, Filipina dialek Tagalog, Bahasa Malaysia dan Burma.

angkasapuri_70_800px

Angkasapuri

Perkhidmatan Televisyen Malaysia

Bidang penyiaran telah maju setapak lagi apabila Perkhidmatan TV dimulakan pada 28 Disember 1963. Segala kegiatan dan penerbitan rancangan dijalankan di Studio-studio sementara di Jalan Ampang, Kuala Lumpur. Apabila studionya di Kompleks Angkasapuri yang terletak di Bukit Putra siap, TV Malaysia memulakan siaran dari sana pada 6 Oktober 1969 melalui Rangkaian Pertama. Pada bulan November tahun yang sama Rangkaian Kedua pula dilancarkan dan diikuti oleh Rangkaian Ketiga pada bulan November 1971.

Pada 11 Oktober 1969, Radio Malaysia dan TV Malaysia telah bergabung menjadi satu Jabatan iaitu JABATAN PENYIARAN MALAYSIA. Pada 19 April 1972, Rangkaian Nasional Radio Malaysia memulakan siaran 24 jam sehari, manakala masa siaran bagi rangkaian lain juga turut bertambah. Pada 9 Mei 1972, Radio Malaysia telah berpindah ke bangunannya sendiri, Wisma Radio yang dilengkapi dengan kemudahan penyiaran yang moden. Selaras dengan perkembangan pesat di Ibu negara, Radio Malaysia telah memulakan Siaran Ibu kota pada 5 November 1973. Kajian juga sedang dibuat untuk menentukan sama ada siaran yang sama dapat diadakan di bandar-bandar besar di Malaysia di masa akan datang.

Siaran Televisyen Warna

Pada 20 Jun 1975, Siaran FM Stereo pula dilancarkan bagi memenuhi kehendak pendengar-pendengar yang meminati Siaran Stereofonik. Siaran FM yang ada sekarang dapat didengar di Selangor, di Wilayah Persekutuan, Pahang Barat, Selatan Perak dan sebahagian dari Negeri Sembilan. Untuk memberi perkhidmatan yang lebih bermutu kepada orang ramai, Jabatan Penyiaran menerusi TV Malaysia telah memulakan siaran warna pada 28 Disember, 1978 melalui Rangkaian Nasional dan Pertama setelah 15 tahun TV Malaysia dilancarkan. Ini diikuti oleh Rangkaian Kedua pada 7 Mei 1979 dan Rangkaian Ketiga pada 31 Ogos 1980.

Siaran TV warna ini telah mencapai kejayaan yang lebih tinggi dari yang dijangkakan mengikut perancangan asalnya. Peratus siaran warna kini ialah 87 % melalui Rangkaian Nasional dan Pertama, 67% Rangkaian Kedua dan 50% Rangkaian Ketiga. Peratusan ini telah melebihi dari peratus yang dirancangkan mengikut perancangan asal di mana hanya pada tahun 1985 ia dijangkakan akan mencapai 80%.

Hari ini kedua-kedua media Radio dan TV Malaysia menjadi media kerajaan yang terpenting untuk menerangkan dan memberi liputan yang seluas-luasnya mengenai segala dasar dan rancangan kerajaan di samping memberi hiburan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Dewan-Undangan-Negeri-Sarawak-800px
Sejarah

Bahasa Malaysia Dijadikan Bahasa Rasmi Sarawak

26 Mac 1974 – Penggunaan Bahasa Malaysia dalam urusan pentadbiran kerajaan telah mula diperkatakan sejak negara mencapai kemerdekaan. Kempen-kempen dan slogan mengenainya seperti Bulan Bahasa, ‘Bahasa Jiwa Bangsa’ dan sebagainya telah lama dilaung-laungkan oleh pemimpin dan pejuang bahasa.

Di Semenanjung Malaysia, Bahasa Melayu memang menjadi bahasa perantaraan yang utama di kalangan penduduknya. Walau bagaimanapun Bahasa Inggeris tetap dipelajari dan digunakan di rumah, pejabat atau sekolah-sekolah. Ini kerana Bahasa Inggeris juga penting terutama dalam urusan-urusan yang berkaitan dengan negara-negara luar. Di negeri Sabah dan Sarawak langkah-langkah ke arah menjadikan Bahasa Malaysia sebagai bahasa rasmi juga diteruskan.

Pada 26 Mac 1974, Sarawak telah mengumumkan bahawa Bahasa Malaysia dijadikan bahasa rasmi di Sarawak. Majlis Undangan Negeri Sarawak telah mengumumkan keputusan ini dan berharap agar semua pihak mengambil perhatian mengenai perkara itu. Bahasa Malaysia akan digunakan dalam semua peringkat pentadbiran Kerajaan Sarawak dan juga institusi-institusi swasta.

Pengumuman tersebut disambut baik oleh rakyat dan pertubuhan-pertubuhan sukarela di Sarawak. Mereka berpendapat sebagai sebuah negeri yang telah sama-sama mengecap kemerdekaan serta membentuk penubuhan Malaysia, sudah tentu Sarawak juga perlu turut menjadikan Bahasa Malaysia sebagai bahasa rasmi negeri itu.

Melalui penggunaannya Bahasa Malaysia akan dapat berkembang dan menaikkan mertabat Bahasa Malaysia setaraf dengan bahasa-bahasa lain di dunia. Selain dari itu Bahasa Malaysia juga boleh menyatupadukan rakyat yang berbilang kaum di seluruh negara.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
logo_polis-800px
Sejarah

Penubuhan Pasukan Polis

25 Mac 1807 – Pada tahun 1807, pasukan polis yang pertama telah ditubuhkan di Pulau Pinang. Pasukan ini adalah asas kepada penubuhan pasukan Polis Diraja Malaysia yang ada pada hari ini. Ketua Pasukan Polis yang pertama dilantik adalah Mr. James Carnegy. Pasukan ini dianggotai sepenuhnya oleh anak tempatan ini telah menjadi perintis kepada pasukan polis di negeri-negeri lain.

Negeri Melaka telah menubuhkan pasukan polisnya pada 1827. Kedua-dua pasukan ini kemudiannya bergabung menjadi Pasukan Polis Negeri-negeri Selat. Pada 2 Jun 1896, Pasukan Polis Negeri-negeri Melayu Bersekutu ditubuhkan dan Kapten H.C Syers dilantik sebagai Ketua Pasukan. Ketika ini satu pentadbiran pusat telah diwujudkan. Manakala penubuhan Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu mula ditubuhkan di negeri Johor pada 1882, Kedah dan Kelantan 1909 dan Terengganu 1914. Pasukan Polis Sarawak pada 1862 manakala Sabah pada 1882.

Seterusnya pada 1948 seluruh pasukan polis Semenanjung Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak bergabung dan membentuk Pasukan Polis Diraja Malaysia (PDRM). Pengorbanan dan komitmen yang ditunjukkan pasukan polis amat berharga terutama ketika negara masih baru merdeka dan seterusnya mengekalkan kemakmuran dan keamanan tanah air tercinta hingga hari ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
james_brooke-800px
Sejarah

James Brooke Meminta Bantuan British Menentang Pemberontakan Di Sarawak

15 Mac 1860 – Pada tahun 1860, Pejabat Tanah Jajahan British di London meluluskan permohonan pemerintah negeri Sarawak Raja James Brooke meminta bantuan British untuk menentang pemberontakan di Sarawak. Antara pemberontakan besar yang berlaku adalah pemberontakan yang diketuai oleh Syarip Masahor (Syed Masahor), Rentap dan Liu Shan Bang. Pemberontakan ini menimbulkan berbagai masalah terutamanya masalah keselamatan rakyat British di Sarawak.

Sebelum Pejabat Tanah Jajahan meluluskan permohonan beliau itu James Brooke telah meminta perlindungan pihak Belanda dan Perancis terhadap pentadbiran beliau. Walau bagaimanapun beliau tidak mempercayai kuasa-kuasa tersebut kerana bimbang Sarawak akan jatuh ke tangan kuasa Barat yang lain.

James Brooke

James Brooke

Oleh itu James Brooke meminta campur tangan kerajaan British sama ada menjadikan negeri Sarawak sebagai tanah jajahan British atau mengiktiraf kedaulatan James Brooke di bawah naungan keluarga Diraja British. Ini bermakna secara tidak langsung kuasa pentadbiran negeri Sarawak adalah atas arahan keluarga Diraja British.

Bagaimanapun, jika Kerajaan British berminat menguasai negeri Sarawak sepenuhnya James Brooke mengenakan syarat agar adat-istiadat suku kaum di Sarawak dikekalkan dan penduduk tempatan hendaklah dilatih cara-cara mentadbir negeri mereka.

Kerajaan British tidak berminat untuk menjadikan Sarawak sebagai jajahan takluknya dan enggan menerima permohonan James Brooke itu. Sebaliknya kerajaan British bersetuju menghantar kapal perang bagi mengawasi kawasan pantai negeri Sarawak tetapi tidak akan campur tangan jika terjadi apa-apa peristiwa yang tidak diingini antara James Brooke dengan musuhnya. Bagaimanapun Kerajaan British di London telah bersetuju menghantar seorang Penasihat British untuk membantu James Brooke bagi mentadbir Sarawak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Government_Office_Sandakan-800px
Sejarah

Pengambilan Kawasan Sipitang Hingga Ke Kuala Penyu

5 November 1884 – Pada tahun 1884, Syarikat Borneo Utara British telah berjaya mengambil alih kawasan Sipitang hingga ke Kuala Penyu dari Kesultanan Brunei. Pengambilan kawasan ini termaktub di dalam Surat Penyerahan 1884. Borneo Utara atau dikenali dengan Sabah sekarang ini, adalah di bawah kuasa Sultan Brunei dan Syarikat Perdagangan Amerika (The America Trading Company) iaitu sejak dari tahun 1850.

Dalam tahun 1870-an, Syarikat Perdagangan Amerika telah menjadi muflis dan akhirnya syarikat itu telah dijual kepada seorang German, Gustav Baron von Overbeck dan seorang Inggeris, Alfred Dent. Mereka kemudiannya berjaya menubuhkan Syarikat Borneo Utara British dan memulakan penempatan di kawasan dari Sungai Sibuco hingga ke Paitan.

syarikat borneo utara

Dari tahun ke tahun Syarikat Borneo Utara British berkembang dan kawasannya bertambah luas dengan cara pembelian atau mendapat pengambilan kawasan dari Sultan Brunei. Tujuan utama Syarikat Borneo Utara British ini meluaskan kawasannya ialah untuk menyekat perluasan kawasan Charles Brooke dari Sarawak dan juga untuk mendapatkan kawasan pertanian yang subur. Di samping itu juga ialah untuk menghalang penentang-penentang Kompeni yang bersembunyi di daerah Brunei.

Pada tahun 1884, Syarikat Borneo Utara British berjaya mempengaruhi Kerajaan Inggeris dan telah dikurniakan sebuah Piagam. Pada hari ini dalam tahun 1884 satu lagi kejayaan besar tercapai apabila Syarikat Borneo Utara British berjaya mendapatkan kawasan Sipitang hingga ke Kuala Penyu, yang terletak di Pantai Barat. Surat Penyerahan itu telah ditandatangani oleh Sultan Brunei, Sultan Abdul Momin, Pengiran di Gadong dan Pengiran Bendahara. Dengan termaktubnya Surat Penyerahan kawasan Sipitang hingga ke Kuala Penyu ini, Syarikat Borneo Utara British telah berjaya meluaskan kawasannya, iaitu keluasan negeri Sabah yang ada pada hari ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard