Tag Archives: melayu

1917_HMS_Laburnum-bw-800px
Sejarah

Penubuhan Tentera Laut Diraja Malaysia

27 April 1934 – Penubuhan Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM) bermula dengan pengambilan orang-orang Melayu pada tahun 1934 untuk berkhidmat sebagai anggota simpanan dengan Tentera Laut British.

Sehubungan itu, Kanun Straits Settlement No 3 tahun 1934, memberi kuasa untuk menubuhkan ‘The Straits Settlement Royal Naval Volunteer Reserve’ (SSRNVR).

Pasukan pertama SSRNVR ditubuhkan pada 27 April 1934 dan pasukan kedua ditubuhkan di Pulau Pinang pada tahun 1939. SSRNVR kemudian dikenali sebagai Malayan Royal Navy Volunteer Reserve (MRNVR).

Keanggotaan pasukan simpanan ini ialah seramai 650 laskar terdiri daripada anak tempatan dan 158 pegawai Inggeris. Untuk memperkuatkan pertahanan perairan Tanah Melayu, pihak British menubuhkan ‘Royal Navy Malay Section’.

Selepas tamat perang, MRNVR dibubarkan pada 26 Februari 1946 dan Royal Malay Navy dibubarkan pada 27 April 1947.

Pada 21 Januari 1948 Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu dan Kerajaan Singapura memeterai satu perjanjian untuk menubuhkan sebuah pasukan tentera bagi membendung ancaman komunis.

Pada 24 Disember 1948, Majlis Perundangan Singapura mewartakan ‘The Malayan Naval Force Regulation 1949’ dan mengesahkan penubuhan pasukan ‘Malayan Naval Force’ (MNF).

Pada bulan Ogos 1952, Ratu Elizabeth II mengurniakan gelaran Diraja kepada MNF, menjadikan MNF dikenali sebagai Tentera Laut Diraja Malaya.

Pada 16 September 1963, Tentera Laut Diraja Malaya dinamakan sebagai Tentera Laut Diraja Malaysia setelah pembentukan Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Jelebu_District_Council-bw-800px
Sejarah

Perjanjian Yamtuan Jelebu Dengan Inggeris

26 April 1877 – Pada tahun 1877, satu perjanjian telah ditandatangani di antara Yamtuan Jelebu Tunku Abdullah bin Tuanku Radin dengan pihak British yang diwakili oleh Kolonel Anson.

Perkara-perkara yang dipersetujui dalam perjanjian ini ialah:

  1. Yamtuan Jelebu berjanji tidak akan mengganggu ketenteraman daerah-daerah Sri Menanti, Jempul, Johol dan lain-lain daerah yang bernaung di bawah Seri Menanti di bawah pemerintahan Yamtuan Antah;
  2. Yamtuan Jelebu bersetuju membenarkan sebarang aktiviti perdagangan dijalankan oleh sesiapa juga tidak kira Cina, Melayu dan bangsa-bangsa lain di Jelebu
  3. Yamtuan Jelebu bersetuju merujuk dan meminta nasihat dari Sultan Johor sekiranya terjadi sebarang masalah di Jelebu atau negeri-negeri jirannya yang tidak dapat diselesaikan sendiri.

Perjanjian ini adalah merupakan ikrar Yamtuan Jelebu Tunku Abdullah untuk tidak campur tangan dalam urusan luak-luak yang lain, terutamanya urusan luak-luak yang di dalam Konfiderasi Sri Menanti 2 di bawah pemerintahan Yamtuan Antah, iaitu Johol, Inas, Ulu Muar, Jempol, Terachi dan Gunong Pasir.

Persetujuan ini perlu oleh kerana semasa Yamtuan Seri Menanti, Tuanku Antah melarikan diri ke Johor kerana kalah berperang dengan Dato’ Kelana Sungai Ujung dan British dalam tahun 1874, Dato’ Jelebu bersama-sama dengan Dato’ Rembau dan Dato’ Kelana Sungai Ujung telah mengisytiharkan diri menjadi Penghulu di Luak masing-masing dan tidak mengakui beraja ke Seri Menanti lagi.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
rentap-800px
Sejarah

Rentap Menyerang Kubu Nanga Skrang, Sarawak

26 April 1853 – Pada tahun 1853, ketua suku Dayak Laut yang terkenal bernama Rentap atau nama asalnya Libau bersama-sama pengikutnya telah menyerang kubu milik kerajaan James Brooke di Nanga Skrang, Sarawak. Nama Rentap diberikan kerana kegagahan beliau. Ia membawa maksud penggoncang dunia.

Pemerintahan James Brooke ditentang kerana telah mencabuli adat resam kaum Iban. Pemerintah itu telah melarang suku kaum Iban berdagang di persisir pantai bagi menghalang mereka dari bercampur-gaul dengan orang Melayu.

Kekalahan kerajaan James Brooke di Nanga Skrang, telah menyemarakkan lagi semangat perjuangan Rentap. Beliau telah membina kubu di atas Gunung Sadok dan menggelarkan dirinya sebagai Raja Darat Sarawak. Ini telah menggugat kedudukan Brooke yang sebelum ini bergelar Raja Sarawak.

Dalam bulan Jun 1857, Brooke telah mengerahkan seramai 3,000 orang Dayak dan 500 orang Melayu untuk menyerang Rentap, namun gagal. Akhirnya, pada September 1861, Brooke berjaya memusnahkan kubu Rentap. Pada 28 Oktober 1861, kubu dan perkampungan Rentap itu musnah dibakar dan ini memaksa Rentap melarikan diri ke Entabai, dekat Sungai Kanowit.

Walaubagaimanapun, perjuangan Rentap dan pengikutnya melambangkan semangat juang yang jitu dalam membela adat resam dan budaya serta hak kaum mereka di bumi kelahiran mereka sendiri.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
replika_tahta_perak-800px
Sejarah

Pertemuan Sultan Ismail – J.W.W. Birch Mengenai Alat Kebesaran Kerajaan Perak

25 April 1875 – Pada tahun 1875, J.W.W. Birch menemui Sultan Ismail di Belanja, Perak untuk mendapatkan Alat Kebesaran Kerajaan Perak. Dalam pertemuan itu Sultan Ismail menyatakan kepada Birch bahawa Baginda akan menyerahkan alat-alat kebesaran itu kepada Raja Abdullah sendiri. Walau bagaimanapun Sultan Ismail tidak menyerahkan alat-alat kebesaran itu kepada Raja Abdullah ataupun Birch seperti yang dijanjikan.

Alat Kebesaran Kerajaan Perak itu adalah sangat perlu kepada British untuk menabalkan Raja Abdullah sebagai Sultan Perak yang sah. Raja Abdullah telah dilantik oleh British sebagai Sultan melalui Perjanjian Pangkor 1874. Perlantikan ini dibuat tanpa penyertaan alat-alat kebesaran negeri. Mengikut adat istiadat raja-raja Melayu perlantikan ini adalah tidak sempurna. Sebaliknya Sultan Ismail telahpun dilantik oleh pembesar-pembesar Perak dengan diiringi alat-alat kebesaran. Ini bermakna pada tahun 1874, terdapat dua orang Sultan di Perak.

perak regalia

Alat kebesaran Perak / Sumber – Arkib Negara

Bagi Raja Abdullah campur tangan British sangat diperlukan untuk membolehkannya menduduki takhta Kerajaan Perak kerana beliau sepatutnya menggantikan Sultan Ali yang mangkat pada tahun 1873. Oleh kerana Raja Abdullah tidak dapat hadir di hari pemakaman Sultan Ali, maka pembesar-pembesar Perak mengambil keputusan melantik Raja Bendahara Ismail menjadi Sultan. Ini dilakukan kerana dalam adat istiadat dan sistem politik Melayu seseorang Sultan itu ditabalkan terlebih dahulu sebelum Sultan yang mangkat dimakamkan.

perak regalia

Alat kebesaran Perak / Sumber – Arkib Negara

Penabalan Raja Bendahara Ismail menjadi Sultan Perak menyebabkan timbulnya persaingan dari Raja Abdullah untuk menduduki takhta Kerajaan Perak. Dengan campur tangan British kemudiannya, Raja Abdullah dilantik menjadi Sultan Perak dan Sultan Ismail diturunkan dari takhta dan diberi pencen seperti termaktub dalam Perjanjian Pangkor 1874 itu.

Tindakan British itu telah menimbulkan rasa tidak puas hati Sultan Ismail dan pengikut-pengikut Baginda. Campur Tangan British di Perak tidak direstui sama sekali oleh Sultan Ismail dan pembesar-pembesar yang menyokong baginda. Oleh itu pada hari ini dalam tahun 1875 apabila Birch cuba mendapatkan Alat Kebesaran Kerajaan Perak daripada Sultan Ismail Baginda telah tidak melayani kehendak Birch itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
parti_perikatan-800px
Sejarah

Pilihanraya Pertama Selepas Penubuhan Malaysia

25 April 1964 – Parti Perikatan yang dipimpin oleh YTM Tunku Abdul Rahman Putra telah berjaya memenangi sebanyak 89 buah kerusi dari 104 kerusi Parlimen yang dipertandingkan dalam Pilihan Raya Umum 1964. Pilihan raya kali ini merupakan pilihan raya pertama selepas penubuhan Malaysia pada 16 September 1963, serta pilihan raya umum yang kedua selepas kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu pada 31 Ogos 1957. Pilihan raya pertama sebelum penubuhan Malaysia adalah pada 27 Julai 1955.

Pada kali ini, Parlimen dibubarkan pada 1 Mac 1964 dan tarikh penamaan calon diadakan pada 21 March 1964, manakala tarikh pembuangan undi ditetapkan pada 25 April 1964. Sebanyak 7 buah parti politik bertanding dalam pilihanraya kali ini, iaitu Parti Perikatan, Sosialis Front, Persatuan Islam Se-Malaya (PAS), Parti Progresif Rakyat (PPR), Parti Tindakan Rakyat (PETIR), Parti Demokratik Bersatu (UDP) dan Parti Negara.

Dalam pertama selepas penubuhan Malaysia ini, Parti Perikatan memenangi 89 kerusi dalam Dewan Rakyat, manakala pihak pembangkang yang terdiri daripada PAS memenangi 9 kerusi, Parti Progresif Rakyat 2 kerusi, Sosialis Front 2 kerusi, Parti Demokratik Bersatu 1 kerusi dan Parti Tindakan Rakyat 1 kerusi.

Malaysia telah mengekalkan sistem politik pelbagai parti yang mana parti politik yang memperoleh majoriti kerusi di Dewan Rakyat atau Dewan Undangan Negeri boleh menubuhkan Kerajaan Persekutuan atau Negeri.

Sistem yang digunakan di Malaysia adalah berasaskan ‘First-Past-The-Post-System’. Ini bermakna calon-calon yang memperoleh majoriti akan diisytihar pemenang di bahagian pilihan raya yang berkenaan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Laurence_Guillemard-800px
Sejarah

Perjanjian Mengubah Majlis Perundangan Negeri-Negeri Melayu

24 April 1927 – Perjanjian Mengubah Majlis Perundangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu di King’s House (Istana Tetamu) Kuala Lumpur telah diadakan pada tahun 1927. Perubahan ini telah dibincangkan oleh Gabenor Negeri-negeri Selat Sir Laurence Nunns Guillemard sejak dari tahun 1925 lagi.

Beliau telah mengumumkan satu rancangan pembaharuan perlembagaan dan pentadbiran yang meluas dan secara beransur-ansur menghapuskan jawatan Ketua Setiausaha. Dengan ini kuasa Ketua Setiausaha akan diserahkan kepada Residen-Residen dan Majlis-Majlis Undangan Negeri dan menarik keluar raja-raja dari Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu. Dengan demikian, Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu telah diperbaharui semula dengan memasukkan ke dalamnya anggota-anggota Melayu yang tidak rasmi menggantikan Raja-Raja Melayu di samping menyerahkan kuasa-kuasa kecil kepada Majlis Undangan Negeri.

Sir Laurence Guillemard

Sir Laurence Guillemard

Sebelum ini, terdapat lapan anggota tidak rasmi Majlis iaitu 5 wakil Eropah, 2 wakil China dan seorang wakil Melayu. Kemudiannya Guillemard menambahkan lagi anggota rasmi kepada 13 orang dan anggota tidak rasmi kepada 11 orang. Ketua-ketua jabatan diberikan kerusi dalam majlis tersebut. Tetapi keanggotaan Sultan ditarik dalam majlis itu dan dimasukkan pula 4 orang wakil baru daripada orang Melayu Empat orang anggota Melayu dalam Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ialah Raja Chulan, Raja di Hilir Perak, Tengku Musa’eddin Raja Muda kepada Sultan Sulaiman Selangor; Dato’ Abdullah bin Haji Dahan, Undang Rembau; dan Tengku Sulaiman, Tengku Besar kepada Sultan Abdullah Pahang.

Walaupun kesemua mereka datang daripada golongan aristokrasi dan dua orang daripadanya bakal raja-raja di negeri masing-masing tetapi mereka merupakan jurucakap rasmi kepada pendapat umum Melayu. Ini terbukti dalam bentuk perhatian yang diberikan oleh Raja Chulan dan Dato’ Abdullah kepada soal-soal pelajaran Melayu dan peluang anak-anak Melayu bekerja dengan pemerintah.

Di samping itu perubahan Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ada kaitannya dengan peristiwa-peristiwa yang berlaku pada penghujung 1920-an dan 1930-an di mana telah membabitkan kepentingan orang Melayu seperti soal perombakan semula pemusatan kuasa, zaman meleset dan tuntutan orang Tionghua yang berkehendakkan peranan yang lebih besar bagi mereka dalam urusan-urusan pentadbiran dan pemerintahan.

Perjanjian mengubah Majlis Undangan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu pada hari ini dalam tahun 1927, kurang memberi kesan kepada pengembalian kuasa Raja-Raja Melayu dan orang Melayu. Kerajaan British tetap berkuasa dalam Majlis Undangan Negeri Melayu Bersekutu walaupun jumlah ahli tidak rasminya yang terdiri daripada orang Melayu bertambah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sultan_zainal_abidin III
Sejarah

Perjanjian Terengganu-British

22 April 1910 – Perjanjian Terengganu-British adalah satu perjanjian persahabatan yang ditandatangani oleh Sultan Terengganu, DYMM Sultan Zainal Abidin III dengan Sir John Anderson, Gabenor Negeri-negeri Selat merangkap Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu Bersekutu selaku wakil Kerajaan British.

Perjanjian Terengganu-British mengandungi 4 perkara iaitu:

  • Pertama- Sultan Terengganu dan Kerajaan British melalui perjanjian ini bersetuju untuk mewujudkan bantuan bersama antara kedua buah kerajaan. Kedua pihak bersetuju mengikut syarat-syarat yang tercatat dalam perjanjian ini.
  • Kedua- Kerajaan British dengan rasminya mengaku bahawa ia hanya bertujuan untuk melantik seorang Wakil British di Terengganu yang bertaraf Pegawai Konsul. Sultan Terengganu hendaklah memberikan dengan percuma satu kawasan di Terengganu untuk tempat kediaman Wakil British ini.
  • Ketiga- Kerajaan British bersetuju memberikan perlindungan kepada Negeri Terengganu serta tanah jajahannya daripada serangan musuh. Sebaliknya pula orang-orang British dibenarkan dari semasa ke semasa bergerak bebas di Negeri Terengganu untuk menentang musuh, dan
  • Keempat- Sultan Terengganu bersetuju bahawa Baginda tidak akan membuat hubungan politik atau menghantar wakil ke negara-negara luar tanpa persetujuan Kerajaan British. Sultan Terengganu juga tidak akan campur tangan dalam hal ehwal negeri-negeri Melayu yang lain. Baginda juga berjanji tidak akan membenarkan pembukaan tanah melebihi 3,000 ekar kepada warganegara asing. Adalah dipersetujui juga bahawa apa sahaja perkara yang berbangkit yang memerlukan Sultan Terengganu berhubung dengan negara luar, baginda hendaklah terlebih dahulu merujuk kepada Kerajaan British.

Sultan Sir Zainal Abidin III Muazzam Shah

Dengan Perjanjian Terengganu-British ini maka British telah dapat mencampuri urusan pemerintahan dalam negeri dan juga urusan hubungan luar negeri Terengganu. Sultan Terengganu tidak punya pilihan lain selain menerima perjanjian itu setelah baginda terpaksa menerima Perjanjian Bangkok 10 Mac 1909 yang membebaskan Terengganu selama-lamanya dari bayangan pengaruh Siam.

Walaupun begitu baginda sebenarnya tidak bersetuju dengan perjanjian itu (1909) yang memindahkan pertuanan Siam ke atas Terengganu kepada naungan British kerana bagi baginda Terengganu tidak pernah ditakluk oleh Siam. Bagaimanapun baginda terpaksa memilih antara ancaman pengaruh Siam atau Perlindungan British. Kedua-duanya adalah bentuk penjajahan tetapi baginda memilih yang kedua dan meminta jaminan kemerdekaan politik. Dengan itu pada hari ini dalam tahun 1910 baginda menandatangani perjanjian itu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
bendera_persekutuan_tanah_melayu-800px
Sejarah

Bendera Persekutuan Tanah Melayu Diluluskan

19 April 1950 – Pada tahun 1950, Majlis Perundangan Persekutuan meluluskan corak bendera Persekutuan Tanah Melayu. Ini merupakan peristiwa yang bersejarah kerana dari detik inilah Persekutuan Tanah Melayu mempunyai benderanya sendiri yang menjadi simbol wujudnya sebuah negara yang rakyatnya bersatu padu.

Bendera ini berukuran 6 kaki lebar dan 3 kaki panjang dengan enam jalur berwarna merah dan lima jalur berwarna putih. Sebelas jalur ini melambangkan perpaduan sebelas buah negeri Persekutuan iaitu Johor, Pahang, Selangor, Kedah, Perlis, Kelantan, Terengganu, Perak, Negeri Sembilan, Pulau Pinang dan Melaka.

Perpaduan dan kerjasama negeri-negeri ini juga disimbolkan oleh bintang pecah sebelas. Bulan sabit adalah melambangkan agama Islam yang suci. Warna kuning yang digunakan pada bulan dan bintang adalah warna diraja yang menandakan kedaulatan sultan negeri-negeri Tanah Melayu dan sebagai Ketua Agama Islam. Jalur merah menandakan semangat gagah berani dan jalur putih melambangkan hasrat rakyat yang suci murni.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kampung-800px
Sejarah

Haji Abdul Rahman Limbong Menentang Peraturan Inggeris

19 April 1928 – Pada tahun 1928, Tuan Haji Abdul Rahman Limbong seorang ulama terkenal dan berpengaruh di Terengganu telah ke Dungun bagi menyebarkan idea menentang peraturan yang diperkenalkan oleh Inggeris.

Tuan Haji Abdul Rahman Limbong atau nama sebenarnya Haji Abdul Rahman bin Abdul Hamid merupakan tokoh agama yang berpengaruh luas di Terengganu. Beliau yang dianggap alim lagi keramat ini sangat dihormati. Pengetahuan agamanya yang mendalam adalah satu keistimewaan yang dikagumi dan beliau adalah ketua membela rakyat yang didakwa kerana membuka tanah tanpa kebenaran. Malah Abdul Rahman Limbong menggalakkan rakyat membuka tanah kerana baginya tanah adalah hak Allah yang diusahakan dan boleh dipakai. Tanah akan dimiliki bila ianya diusahakan dan boleh dipusakai. Sekiranya tidak diwarisi tanah boleh diserah kepada ‘Baitulmal’. Jika didapati tiada pemilik tanah ini akan menjadi hak kerajaan.

Peraturan tanah yang diperkenalkan oleh Inggeris di Terengganu dalam tahun 1921 mensyaratkan bayaran cukai sebanyak lima puluh sen setahun. Hutan-hutan tidak dibenarkan dibuka. Pengenalan undang-undang tanah ini bererti menghapuskan undang-undang adat pemilikan tanah petani yang pernah dikerjakan turun temurun. Maka itu rakyat berpendapat tidak wajar mereka mengambil surat kebenaran kalau tanah yang diminta itu hak milik pusaka nenek moyang mereka dahulu.

Sebelum perlaksanaan undang-undang tanah, penduduk di kawasan Ulu Terengganu termasuk Dungun bebas membuka hutan secara kolektif untuk berhuma. Hasil-hasil hutan seperti rotan, buluh, damar dan lain-lain boleh diambil tanpa sebarang larangan. Bagi mereka tanah merupakan sumber utama kehidupan. Halangan menggunakan tanah merupakan persoalan hidup atau mati, dan inilah juga yang menimbulkan penentangan pada pemerintahan kolonial Inggeris.

Haji Abdul Rahman Limbong mendapati bahawa tanah di Ulu Terengganu mempunyai pemilik sah maka itu peraturan tanah British yang mahukan bayaran hasil penempatan dan surat kebenaran membuka tanah dianggap tidak adil dan keterlaluan.

Sungguhpun maklumat yang disebarkan oleh Abdul Rahman Limbong ini bukanlah untuk menentang kuasa Sultan tetapi menyatakan rasa keinsafan dan kesedaran bahawa pemerintahan negeri telah dikuasai oleh Inggeris dan golongan birokrat yang menjalankan tugas tanpa pertimbangan yang adil. Dan ternyata, dalam sejarah perjuangan bangsa Melayu, Haji Abdul Rahman Limbong telah berjaya membangkit semangat pergerakan menentang kolonial yang menyeluruh.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
jata_selangor-800px
Sejarah

Mesyuarat Pertama Majlis Negeri Selangor

18 April 1877 – Mesyuarat pertama Majlis Negeri Selangor telah diadakan pada tahun 1877. Majlis seperti ini merupakan majlis pertama terbentuk di negeri Selangor dan Tanah Melayu amnya.

Majlis ini dianggotai oleh ahli-ahli yang dilantik dengan persetujuan Sultan dan terdiri dari kerabat-kerabat diraja yang mewakili orang-orang Melayu, wakil-wakil orang Cina dan dua orang Inggeris. Mesyuarat diadakan tujuh kali setahun.

Majlis Negeri Selangor diwujudkan sebagai badan penasihat kepada pemerintah dan pentadbiran negeri, mempunyai kuasa perundangan bagi memutuskan tuntutan, rayuan mahkamah dan memutuskan hukuman mati di samping mempunyai kuasa meluluskan undang-undang dan peraturan dalam negeri.

Majlis ini juga berkuasa melantik penghulu, kadi, pentadbir, pemungut cukai, pemilik tanah dan lain-lain berkaitan dengan pentadbiran Kerajaan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard