Tag Archives: Kedah

voc_ship-800px
Sejarah

Perjanjian Perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda

11 Julai 1642 – Pada tahun 1642, satu perjanjian perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda telah ditandatangani oleh Sultan Muhammad Shah (Sultan Kedah) dengan Syarikat Hindia Timur Belanda.

Perjanjian perdagangan itu dibuat bagi memperbaharui perjanjian lama yang bertarikh 6 Julai 1641, yang telah dipersetujui oleh Sultan Sulaiman Shah (ayahanda Sultan Rijaluddin) dengan pihak Belanda.

VOC Amsterdam

VOC Amsterdam

Kerajaan Kedah menandatangani perjanjian itu bertujuan untuk menjalin hubungan politik dengan Belanda dan bagi mengurangkan tekanan daripada Kerajaan Siam, Acheh dan Portugis. Di samping itu ia diharap dapat mengukuhkan kedudukan baginda dalam menghadapi ancaman dari dalam dan luar negeri. 

Sementara itu, bagi pihak Belanda, perjanjian tersebut telah memberi peluang kepadanya untuk menguasai perdagangan di Kedah, terutama dalam memonopoli perdagangan timah.

Selain itu pihak Belanda berharap dengan perjanjian ini, ia dapat mengalihkan perdagangan di sepanjang pantai Tanah Melayu dan kepulauan Melayu ke Melaka.

Butiran perjanjian perdagangan Sultan Kedah-Syarikat Hindia Timur Belanda antara lain menyebut :

  • Separuh dari keluaran bijih timah Kedah dijualkan kepada Belanda dengan harga tetap.
  • Saudagar-saudagar Kedah tidak dibenarkan berniaga dengan saudagar Sepanyol atau lain-lain saudagar asing yang tidak biasa berniaga di Kedah.
  • Sultan tidak boleh mengarahkan boleh mengeksport timah dengan menggunakan kapalnya sendiri kecuali setelah diketahui oleh Belanda mengenai segala butir muatan.

Walaupun perjanjian itu lebih banyak menguntungkan pihak Belanda tetapi Sultan Rijaluddin masih bersetuju menerimanya kerana baginda sedar Belanda tidak dapat mengawal Kedah dengan sepenuhnya.

Di samping itu perjanjian tersebut telah meningkatkan perdagangan timah antara Kedah dan saudagar-saudagar India, Sumatera, Jawa dan sebagainya, kerana kedudukan Kedah yang kukuh dan adanya jaminan keselamatan oleh pihak Belanda.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
lambang_kedah-800px
Sejarah

Inggeris Memerintah Negeri Kedah Secara Rasmi

09 Julai 1909 – Pada tahun 1909, Kerajaan Inggeris memerintah Negeri Kedah secara rasmi dan George Maxwell telah dilantik sebagai Penasihat British di negeri Kedah.

Pelantikan George Maxwell sebagai Penasihat Inggeris di negeri Kedah adalah ekoran dari Perjanjian Inggeris-Siam, yang telah mempersetujui penyerahan pentadbiran serta pertahanan negeri-negeri Kedah, Kelantan, Terengganu dan Perlis dari Kerajaan Siam kepada kerajaan Inggeris.

Selain dari George Maxwell beberapa orang pegawai Inggeris juga dilantik di negeri Kedah bagi memegang jawatan Penasihat Tanah, Penasihat Undang-undang, serta Pelindung Orang-orang China dan Pelindung Buruh.

Perjanjian tersebut juga telah diperkuatkan lagi oleh perjanjian tahun 1923 di antara kerajaan Inggeris dengan Sultan Kedah.

Menerusi perjanjian itu antara lainnya adalah dipersetujui bahawa negeri Kedah adalah di bawah lindungan kerajaan Inggeris, Sultan Kedah tiada berkuasa membuat hubungan politik dengan negara luar kecuali menerusi kerajaan Inggeris.

Pemerintahan Inggeris di negeri Kedah pada hari ini dalam tahun 1909 telah membawa kepada beberapa perubahan khasnya di bidang ekonomi yang memperkenalkan penggunaan sistem buruh, modal dan pengusaha.

Manakala dalam bidang sosial pula komposisi penduduk negeri Kedah telah bertukar corak dengan kehadiran kaum imigran.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
lambang_kedah-800px
Sejarah

Pengiriman Hadiah Sultan Kedah Kepada Gabenor Pulau Pinang

02 Julai 1818 – Pada tahun 1818, Sultan Kedah, Sultan Ahmad Tajuddin telah menghantar hadiah berupa 4 ekor burung kepada Kolonel Bannerman, Gabenor Pulau Pinang. Pengiriman hadiah Sultan Kedah kepada Gabenor Pulau Pinang ini sebagai tanda terima kasih kepada Kolonel Bannerman di atas segala pertolongan beliau membebaskan negeri Kedah dari ancaman dan serangan Siam.

Sebelum ini pada bulan November 1816, Raja Siam telah mengarahkan Sultan Kedah memerangi dan memaksa Sultan Perak, Sultan Abdul Malik Mansur Shah menghantar bunga emas kepada Raja Siam. Sultan Kedah enggan mematuhi perintah ini kerana baginda tidak mahu memusuhi Sultan Perak. Oleh itu baginda telah meminta pertolongan Gabenor Pulau Pinang untuk mengatasi masalah tersebut.

Bunga Mas

Bunga Mas

Perak telah diserang oleh Siam tetapi Mr. Cracroft yang diutus oleh Kolonel Bannerman telah berjaya membuat perjanjian melindungi perdagangan bebas di Perak. Malah beliau juga telah berjaya memujuk Sultan Perak supaya bersetuju menghantar bunga emas kepada Siam. Kejayaan utusan Cracroft ini amat disenangi oleh Sultan Kedah. Ia bukan sahaja dapat mengekalkan hubungan baik antara Kedah dengan Perak malah ia juga dapat menjamin sebarang kemungkinan serangan Siam terhadap negeri Kedah.

Siam amat ditakuti pada waktu ini kerana ia bergiat berusaha meluaskan pengaruhnya ke atas negeri-negeri Melayu Utara. Dengan kejayaan Cracroft dan persetujuan Sultan Perak mengirim bunga emas pada Siam, maka keselamatan Kedah adalah terjamin. Oleh itu pada hari ini dalam tahun 1818, Sultan Kedah telah mengirimkan hadiah kepada Gabenor Pulau Pinang sebagai tanda kesyukuran.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
tengku_kudin_face-800px
Sejarah

Sultan Abdul Samad Menyerahkan Kuasa Kepada Tengku Kudin

26 Jun 1868 – Sultan Abdul Samad, Sultan Selangor yang keempat yang bersemayam di Kuala Langat telah memberikan kuasa mentadbir dan memajukan negeri Selangor kepada menantunya Tengku Kudin. Pemberian kuasa tersebut terkandung dalam surat kuasa yang diberikan oleh Sultan Abdul Samad. Surat kuasa itu antara lain menyebut bahawa seluruh negeri Selangor dan jajahan takluknya diberi kuasa kepada Tengku Kudin untuk mentadbirkannya. Malahan Sultan Abdul Samad juga dalam surat kuasanya menyeru anak-anak Raja termasuk putera-puteranya serta orang-orang Besar Selangor supaya memberi kerjasama kepada Tengku Kudin yang dilantik sebagai Wakil Yamtuan itu.

Sultan Abdul Samad of Selangor

Sultan Abdul Samad

Dengan pemberian kuasa ini Tengku Kudin mempunyai kuasa untuk mentadbir Selangor yang dilanda kekacauan pada masa itu. Malah Tengku Kudin juga memain peranan penting mengheret pembabitan Inggeris dalam pergolakkan politik dan Perang Saudara di Selangor. Sultan Abdul Samad juga mengurniakan kawasan Langat kepada Tengku Kudin untuk membolehkan beliau mendapat sumber-sumber penghasilan untuk membiayai urusan pentadbiran Selangor.

Pemberian kuasa mentadbir serta penganugerahan kawasan Langat kepada Tengku Kudin ini telah tidak disenangi oleh putera-putera Sultan Abdul Samad seperti Raja Musa, Raja Kahar, Raja Yaakob dan juga para pembesar Langat kerana Tengku Kudin yang berasal dari Kedah dan menjadi menantu Sultan Abdul Samad itu disifatkan sebagai orang luar yang tidak sepatutnya mencampuri urusan pentadbiran Selangor.

Pemberian kuasa mentadbir Selangor kepada Tengku Kudin oleh Sultan Abdul Samad pada hari ini dalam tahun 1868 itu bukanlah dapat meredakan keadaan sebaliknya meruncingkan lagi pergolakkan politik di Selangor akibat perang saudara yang akhirnya membawa kepada campur tangan Inggeris.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sejarah

Perjanjian Burney

20 Jun 1826 – Perjanjian Burney telah ditandatangani oleh kerajaan British dan kerajaan Siam pada tahun 1926. Kapten Burney yang telah dihantar ke Siam sebagai wakil perunding kerajaan British telah menandatangani perjanjian itu bagi pihak kerajaan British.

Perjanjian Burney adalah mengenai hubungan kerajaan British dengan Siam berhubung dengan taraf dan kedudukan negeri-negeri di Utara Tanah Melayu iaitu Kedah, Perak, Kelantan dan Terengganu.

Kapten Burney terpaksa menghadapi rundingan-rundingan yang sukar dan menunggu selama enam bulan di Bangkok sehinggalah akhirnya perjanjian itu dipersetujui.

perjanjian-burney

Di antara beberapa artikel yang penting yang telah dipersetujui di dalam Perjanjian Burney ini adalah :

Pedagang-pedagang British dibenarkan berdagang di Bangkok dan dikenakan cukai yang berpatutan;

Mengenai Kedah :-

  • Kedah kekal sebagai tanah jajahan Siam;
  • Sultan Kedah tidak dibenarkan tinggal di Pulau Pinang, Seberang Perai, Perak, Selangor atau Burma;
  • British bertanggungjawab menghalang Sultan Kedah dan pengikutnya menyerang Siam dan wilayah-wilayahnya;
  • British dibenarkan berdagang di Kedah tetapi tidak dibenarkan mengambil bahagian dalam hal pentadbiran;
  • Siam mengiktiraf pendudukan British di Pulau Pinang dan Seberang Perai

Mengenai Perak :-

  • Siam mengiktiraf kemerdekaan Perak dan Selangor;
  • British dibenarkan berdagang di Perak tetapi tidak boleh campur tangan dalam hal ehwal pentadbiran
  • Siam dibenar menghantar perwakilan antara 40-50 orang ke Perak tetapi tidak boleh menyerang, mengancam dan mencabul Perak;
  • British bertanggungjawab menghalang Selangor menyerang Perak
  • Mengenai hantaran Bunga Emas dan lain-lain hantaran ke Siam, Perak diberi kebebasan sama ada mahu menghantar atau tidak. Sekiranya Perak setuju menghantar British tidak ada kuasa menghalang.

Mengenai Kelantan dan Terengganu :-

  • Siam berjanji tidak akan mengganggu Perdagangan British di Kelantan atau Terengganu;
  • British boleh berdagang di Terengganu tetapi tidak boleh campur tangan dalam hal pentadbiran;
  • Kelantan dan Terengganu akan terus menghantar ufti berupa bunga emas pada tiap-tiap 3 tahun sekali

Perjanjian Burney 1826 ini tidak disenangi oleh pegawai-pegawai Inggeris di Pulau Pinang terutamanya tentang syarat-syarat yang berkaitan dengan Kedah.

Bagaimanapun, Kapten Burney telah diarahkan oleh Gabenor Robert Fullerton untuk mendapatkan konsesi-konsesi perdagangan di Siam dan menjamin kepentingan-kepentingan perdagangan Inggeris di negeri-negeri Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
lambang_kedah-800px
Sejarah

Perjanjian Pinjaman Kedah-Siam

16 Jun 1905 – Pada tahun 1905, satu Perjanjian Pinjaman Kedah-Siam telah ditandatangani. Pinjaman sebanyak 2,600 ringgit itu dibuat oleh kerajaan Kedah untuk menampung perbelanjaan pentadbiran.

Dalam perjanjian itu Sultan Kedah telah diwakili oleh Raja Muda Tengku Abdul Aziz, manakala pihak Siam pula telah diwakili oleh Menteri Kewangannya Putera Mahisara Rachaharuthai.

Upacara menandatangani perjanjian itu berlangsung di Bangkok di hadapan dua orang saksi H.F. Williamson dan A.C.S. Ward.

Raja Muda Tengku Abdul Aziz

Raja Muda Tengku Abdul Aziz

Antara syarat-syarat perjanjian ini adalah :

  • Sultan Kedah dikehendaki membayar faedah pinjaman dengan kadar 6% setahun.
  • Pembayaran balik pinjaman secara ansuran berserta faedah hendaklah dibuat pada 1 haribulan Jun tiap-tiap tahun.
  • Sultan Kedah dikehendaki menerima dan membayar gaji seorang Penasihat Kewangan yang dilantik oleh Siam bagi menasihati baginda mengenai soal-soal pentadbiran kewangan Kedah.
  • Sultan Kedah tidak dibenarkan membuat lain-lain pinjaman selagi pinjaman ini belum selesai.

Perjanjian Pinjaman Kedah-Siam membawa kesan dan perubahan dalam sistem pentadbiran negeri Kedah. Di antaranya ialah perlantikan Tengku Abdul Aziz sebagai Yang Dipertua Mesyuarat Perundangan Negeri dan Williamson sebagai Penasihat Kewangan Kedah. Dengan perlantikan itu segala urusan Mesyuarat Perundangan Negeri adalah mengikuti nasihat W.F. Williamson.

Apabila Williamson berhenti, kerajaan Siam terpaksa meminjam J.C. Hart dari kerajaan Inggeris untuk meneruskan tugas-tugas pentadbiran kewangan.

Sejak peristiwa ini kerajaan Siam mulai sedar bahawa Kedah tidak menguntungkan sebagai jajahan takluk. Akhirnya pada 31 Mei 1909 semasa menandatangani perjanjian Siam-Inggeris, kerajaan Siam telah bersetuju menyerahkan Kedah kepada Inggeris.

Penyerahan ini memaksa Kedah menerima seorang penasihat Inggeris yang bertanggungjawab menasihatkan Sultan mengenai segala hal kecuali soal-soal agama Islam dan adat istiadat.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard