Tag Archives: british

tin_mining-1-800px
Sejarah

Perbalahan Pelombong-Pelombong Bijih Timah Sungai Ujong

21 Ogos 1860 – Pada tahun 1860 telah berlaku perbalahan di antara pelombong-pelombong tempatan iaitu Dato Kelana Sending Sungai Ujong, pembesar-pembesar Rembau dan Sri Menanti.

Perbalahan pelombong-pelombong bijih timah yang akhirnya mengakibatkan pergaduhan antara dua pihak itu adalah berpunca dari tindakan pembesar-pembesar tempatan mengenakan cukai tambahan sebanyak 4,000 ringgit kepada pelombong-pelombong itu yang dahulunya hanya dikenakan cukai 1 ringgit satu kepala di samping bayaran tol yang tetap dan cukai ke atas bijih.

Kemarahan pelombong-pelombong itu tidak dapat dibendung dan tanpa mengendahkan nasihat Penghulu Rembau dan Dato Kelana Sending. Mereka telah mula mengancam ketenteraman orang-orang tempatan.

Akibatnya pada hari ini dalam tahun 1860 kedua belah pihak telah bertempur dan mengakibatkan kematian salah seorang ketua kumpulan pelombong-pelombong itu ialah Kapitan Sheng Meng Li.

Setelah mengalami kekalahan yang teruk pelombong-pelombong itu telah melarikan diri ke negeri-negeri jiran dan meminta perlindungan dan campur tangan British. Mereka menuntut ganti rugi akibat peristiwa itu.

Walaupun tidak ada usaha dibuat untuk mendapatkan ganti rugi itu tetapi pihak berkuasa British di Melaka telah cuba memujuk agar Dato Kelana Sending melepaskan kuasanya ke atas Sungai Linggi.

Menyedari yang kekuasaannya tidak begitu kuat, Dato Kelana Sending telah menyatakan hasratnya untuk membuat perjanjian perniagaan dengan pihak Kerajaan British di mana pihak British dikehendaki mengawal Sungai Linggi dan dibenarkan mengenakan cukai 10% kepada semua bijih yang dibawa dari lombong-lombong di Sungai Ujong.

Kerajaan Negeri-Negeri Selat bukan sahaja telah bersetuju dengan cadangan perjanjian itu malah telah mencadangkan pula supaya seorang Penolong Residen ditempatkan di Linggi bagi menyelesaikan masalah perniagaan di antara pedagang-pedagang British dengan pedagang-pedagang bumiputera dan juga untuk membina sebuah balai polis di Simpang.

Bagaimanapun semua hasrat dan cadangan itu tidak menjadi kenyataan. Namun, pada akhir tahun 1860 seramai 5,000 orang pelombong telah kembali ke Sungai Ujong dan mula bekerja semula di lombong-lombong yang ditinggalkan itu.

Peristiwa seperti ini merupakan salah satu faktor-faktor penting mengenai campur tangan Inggeris di Sungai Ujong dalam tahun 1874.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
japanese_troop-800px
Sejarah

Jepun Menyerahkan Negeri-Negeri Utara Tanah Melayu Kepada Thailand

20 Ogos 1943 – Pada tahun 1943, satu perjanjian telah ditandatangani di Bangkok, Thailand di antara Duta Jepun ke Thailand, Teiji Tsubukami dan Perdana Menteri Thailand, Field Marshal Plaek Phibunsongkhram.

Dalam perjanjian tersebut Jepun menyerahkan Negeri-negeri Utara Tanah Melayu kepada Thailand. Negeri-negeri yang terlibat adalah Kelantan, Terengganu, Kedah dan Perlis serta dua Wilayah Shan.

Penyerahan enam buah wilayah tersebut telah dilakukan kerana Jepun merasa terhutang budi kepada Thailand di atas bantuan sokongan dan kerjasama yang telah diberikan oleh Thailand dalam usahanya untuk menakluki Tanah Melayu.

Jepun juga pernah berjanji untuk menyerah kembali negeri-negeri Melayu dan dua wilayah Shan itu yang dahulunya kepunyaan Thailand kepada Kerajaan Thailand sekiranya Jepun diberi bantuan dan kerjasama dalam usaha-usaha penaklukan Tanah Melayu.

Perbincangan mengenai kedudukan wilayah-wilayah tersebut pertama kalinya telah diadakan pada 4 Julai 1943 di dalam satu pertemuan di antara Perdana Menteri Jepun, Jeneral Hideki Tojo dan Perdana Menteri Thailand, Field Marshal Plaek Phibunsongkhram semasa Perdana Menteri Jepun itu melawat Thailand.

Berikutan dengan peristiwa itu pada hari ini dalam tahun 1943 satu perjanjian telah ditandatangani untuk menyerahkan enam buah wilayah (empat buah di utara Tanah Melayu iaitu Kelantan, Terengganu, Kedah dan Perlis; dan dua buah wilayah Shan, Selatan Thailand); kepada Pentadbiran Tentera Thailand.

Mengikut perjanjian tersebut terdapat enam fasal yang telah dipersetujui :

FASAL 1: Jepun mengakui wilayah-wilayah Thailand seperti Kelantan, Terengganu, Kedah dan Perlis termasuk pulau-pulaunya dipunyai oleh negeri tersebut.

FASAL 2: Jepun juga mengakui wilayah-wilayah Shan iaitu Kentung dan Mongpan kepunyaan Thailand.

FASAL 3: Jepun akan menyerahkan pentadbiran di dalam wilayah-wilayah tersebut dalam masa 60 hari tarikh perjanjian itu dibuat.

FASAL 4: Sempadan wilayah-wilayah di dalam Fasal 1 dan 2 adalah mengikut sempadan negeri-negeri itu sebagaimana pada tarikh perjanjian itu ditandatangani.

FASAL 5: Perkara-perkara detail untuk pelaksanaan Perjanjian itu akan ditentukan melalui tolak-ansur atau nasihat-nasihat di antara kedua-dua negeri itu.

FASAL 6: Perjanjian itu akan diikuti oleh satu rombongan yang akan menandatangani tarikh penyerahan wilayah-wilayah tersebut.

Selepas 60 hari dari tarikh perjanjian itu dibuat iaitu mulai daripada 18 Oktober 1943 secara rasminya negeri Kelantan, Kedah, Terengganu dan Perlis telah diletakkan di bawah kawalan Pentadbiran Tentera Thailand yang berpusat di Alor Setar, Kedah.

Walau bagaimanapun, pihak Jepun masih lagi mempunyai kuasa di bidang ketenteraan, serta berhak untuk mengambil pemuda-pemuda Melayu untuk berkhidmat di dalam pasukan Tentera Jepun.

Negeri-Negeri Utara Tanah Melayu telah dikuasai oleh pentadbiran Tentera Thailand selama dua tahun.

Dengan kekalahan Jepun di tangan pihak Berikat dan penyerahan kuasa tentera Jepun kepada Tentera British di Tanah Melayu pada akhir tahun 1945 maka berakhirnya pendudukan Jepun di Tanah Melayu.

Dengan tidak secara langsung Negeri-negeri Utara Tanah Melayu kembali semula jatuh ke tangan penjajahan Inggeris.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Persidangan Raja-Raja Melayu (DURBAR) Di Seri Menanti, Negeri Sembilan

18 Ogos 1931 – Pada tahun 1931, Persidangan Raja-raja atau Durbar telah berlangsung di Istana Sri Menanti, Negeri Sembilan. Persidangan kali ini telah dihadiri oleh keempat-empat Raja Melayu dan empat orang Residen British serta Ketua Setiausaha.

Persidangan Raja-Raja Melayu (DURBAR) Di Seri Menanti ini telah dirasmikan oleh Pesuruhjaya Tinggi British bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Sir Cecil Clementi Smith.

Beliau dalam ucapannya telah mengemukakan cadangan konsep Desentralisasi supaya negeri-negeri Melayu Bersekutu dibubarkan dan dibentuk kesatuan semua negeri-negeri Melayu.

Bagi beliau, pembentukan persekutuan pada tahun 1896 telah membawa kepada pemusatan kuasa yang berlebihan kepada Residen Jeneral di Kuala Lumpur.

Secara tidak langsung kuasa Sultan-sultan telah hilang kecuali dalam hal-hal agama dan adat resam sahaja. Begitu juga dengan kuasa Majlis Mesyuarat Negeri.

Keadaan ini telah menimbulkan bangkangan dan kegelisahan di kalangan Sultan-sultan dan Pembesar-pembesar Melayu, seperti yang telah dikemukakan oleh Sultan Perak di Persidangan Raja-raja pada tahun 1903.

Percubaan ke arah merombak sistem pemusatan kuasa yang ada di Negeri-negeri Melayu mula dilakukan pada tahun 1904 oleh Sir John Anderson. Kemudian diikuti oleh Sir Lawrence Guillemard pada tahun 1927.

Kedua-dua usaha ini terpaksa dibatalkan sehingga ia dicadangkan semula oleh Sir Cecil Clementi.

Selain cadangan Desentralisasi, Sir Cecil Clementi juga telah mengemukakan beberapa perubahan lain seperti memberi kuasa kepada tiap-tiap negeri mentadbir sendiri semua jabatan kecuali Jabatan Kereta Api, Pos dan Kastam.

Satu lembaga adalah dicadangkan bagi setiap jabatan tersebut. Beliau juga mencadangkan supaya jawatan Ketua Setiausaha dimansuhkan.

Cadangan ini telah mendapat tentangan dari pihak Negeri Selat dan Negeri-negeri Melayu tidak Bersekutu. Tentangan dan bantahan terhadap cadangan Sir Cecil Clementi itu telah menimbulkan satu masalah.

Oleh itu kerajaan Inggeris telah melantik Brigedier Jeneral Sir Samuel Wilson, Setiausaha Tetap di Pejabat Tanah Jajahan supaya mengkaji keadaan di Tanah Melayu dan membuat perbincangan dengan Sir Cecil Clementi.

Hasilnya satu persetujuan mengenai cadangan Sir Cecil Clementi telah dicapai dan dalam tahun 1933, kerajaan Inggeris telah menerima laporan Wilson itu.

Berdasarkan laporan ini beberapa perubahan ke arah perkembangan Persekutuan telah dibuat dalam tahun 1939 dan kekal sehingga tahun 1941.

Mana-mana kuasa yang pernah dipegang oleh kerajaan pusat telah diserahkan kembali kepada pentadbiran kerajaan negeri.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kemerdekaan_malaysia
Sejarah

Perjanjian Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu Ditandatangani

05 Ogos 1957 – Pada hari ini dalam tahun 1957, Perjanjian Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu telah ditandatangani di antara Raja-raja dengan wakil Baginda Queen, Pesuruhjaya Tinggi, Sir Donald MacGillivray di King’s House, Kuala Lumpur dalam satu upacara gemilang yang berlangsung selama dua jam.

Pada kira-kira jam 9.30 pagi, seramai 15 orang penandatangan utama, iaitu Pesuruhjaya Tinggi British ke Tanah Melayu, delapan orang Raja-raja Melayu, Tengku Mahkota Johor dan lima orang Pembesar yang berkuasa dari Negeri Sembilan (iaitu selain daripada Yang di-Pertuan Besar) serta saksi-saksi kepada penandatangan-penandatangan telah menandatangani perjanjian itu dengan menggunakan pena yang khas bertulis Federation of Malaya Agreement 1957.

Perjanjian ini telah ditandatangani dalam 40 salinan, 20 dalam Bahasa Melayu dan 20 lagi dalam Bahasa Inggeris. Dua salinan daripada perjanjian itu dihantar kepada kerajaan British, sementara dua lagi disimpan oleh Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu.

Satu salinan tiap-tiap satu dihantar kepada tiap-tiap negeri termasuk Melaka dan Pulau Pinang, sementara untuk Negeri Sembilan diserahkan enam salinan memandangkan kepada perkembangannya yang sebegitu rupa.

Artikel 3, Perjanjian ini menyatakan bahawa mulai daripada 31 Ogos 1957, Negeri-negeri Melayu dan Selat akan tertubuh menjadi satu Persekutuan yang baru Melayu yang dinamakan Persekutuan Tanah Melayu, atau dalam bahasa Inggerisnya, The Federation of Malaya.

Oleh itu dengan sendirinya Perjanjian ini telah memansuhkan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948, dan dengan itu berakhirlah kuasa dan kedaulatan Baginda Queen ke atas Melaka dan Pulau Pinang. Dan dengan itu juga segala kuasa dan jurisdiksi baginda ke atas Persekutuan Tanah Melayu berakhir.

perjanjian kemerdekaan

Dalam ucapannya, sebelum upacara menandatangani perjanjian itu, wakil Baginda Queen, Sir Donald MacGillivray menyatakan bahawa beliau yakin perjanjian ini akan dapat menyediakan segala keperluan sebuah kerajaan yang sesuai kepada negara yang berbilang bangsa, dan negara baru ini akan menghadapi masa depan yang agung dan gemilang.

DYMM Sultan Kedah, selaku wakil Raja-Raja Melayu bertitah dan berharap kepada Tuhan Yang Maha Berkuasa bahawa apa yang dilakukan pada hari itu akan membawa kebahagian yang berkekalan kepada negara ini.

Dua puluh enam hari kemudiannya, pada 31 Ogos 1957, berkuatkuasalah Perjanjian ini ke atas seluruh umat di Persekutuan Tanah Melayu dalam menentukan proses sejarah selanjutnya apabila Duke of Gloucester dengan rasminya menggugurkan kuasa dan wibawa penjajah British.

Ia telah disambut dengan lantang dan megah oleh laungan Merdeka oleh Perdana Menteri Persekutuan Tanah Melayu, Tunku Abdul Rahman, dalam upacara Pengisytiharan Kemerdekaan yang bergemuruh dan bersemangat, di Stadium Merdeka, Kuala Lumpur.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Cabinet_of_Malaya,_1955-800px
Sejarah

Kabinet Pertama Persekutuan Tanah Melayu

01 Ogos  1955 – Pada tahun 1955, YTM Tunku Abdul Rahman Putra, selaku pemimpin Kebangsaan Parti Perikatan yang dianggotai oleh United Malay National Organisation (UMNO), Malayan Chinese Association (MCA) dan Malayan Indian Congress (MIC) telah membentuk kabinet pertama Persekutuan Tanah Melayu.

Pembentukan Kabinet adalah berikutan kemenangan Parti Perikatan memenangi 51 daripada 52 kerusi yang dipertandingkan dalam Pilihanraya Persekutuan pertama yang di adakan pada 27 Julai 1955.

Pembentukan barisan Kabinet pertama terdiri daripada 10 orang Menteri, 2 orang Timbalan Menteri dan 3 orang Penolong Menteri terdiri daripada pemimpin-pemimpin parti dari UMNO, MCA, MIC.

Sehubungan itu, YTM Tunku Abdul Rahman telah dilantik sebagai Ketua Menteri Tanah Melayu yang pertama.

Pengumuman rasmi pembentukan anggota Kabinet pertama  telah dilakukan oleh Pesuruhjaya Tinggi British, Sir Donald MacGillivray pada 4 Ogos 1955 di King’s House setelah diperkenankan oleh Raja-raja Melayu.

Majlis angkat sumpah telah diadakan pada 9 Ogos 1955 dengan disaksikan oleh Ketua Hakim Mr. Pretheroe.

Pembentukan Kabinet Pertama Persekutuan Tanah Melayu telah menjadi asas kepada pembentukan berkerajaan sendiri selepas kemerdekaan negara pada 31 Ogos 1957.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
syarikat-hindia-timur-800px
Sejarah

Perjanjian Ikatan Perdagangan Perak-Syarikat Hindia Timur Inggeris

30 Julai 1818 – Pada tahun 1818 satu Perjanjian Ikatan Perdagangan telah ditandatangani di antara East India Company atau Syarikat Hindia Timur Inggeris yang diwakili oleh Walter Sewell Gacraft dengan Sultan Perak, Sultan Abdullah.

Perkara-perkara yang terkandung di dalam perjanjian ini ialah seperti berikut:

FASAL I

Keamanan dan persaudaraan yang ujud sekarang di antara Syarikat Hindia Timur Inggeris dan D.Y.M.M. Raja Perak akan dikekalkan.

FASAL II

Kapal-kapal dan barang-barang dagangan kepunyaan rakyat British, atau orang-orang yang berada di bawah lindungan Syarikat Hindia Timur Inggeris, akan menikmati segala kemudahan dan keistimewaan yang diberi dan yang akan diperolehi oleh negara-negara yang diperkenankan oleh Raja Perak.

FASAL III

Kapal-kapal dan barang-barang dagangan kepunyaan rakyat Raja Perak akan juga menikmati kemudahan dan keistimewaan yang sama, selagi mereka berada di pelabuhan Fort Cornwallis dan di mana-mana tempat taklukan kerajaan British di Pulau Pinang.

FASAL IV

Raja Perak bersetuju tidak akan memperbaharui mana-mana perjanjian lama yang dibuat dengan negara-negara lain, syarikat awam dan orang-orang perseorangan, di mana peruntukan-peruntukannya menafikan atau menghalang perdagangan-perdagangan rakyat Inggeris, dan mereka tidak harus dibebani dengan cukai-cukai yang tidak dikenakan kepada rakyat negara-negara lain.

FASAL V

Raja Perak juga bersetuju tidak akan memberi monopoli barang-barang dagangan dan hasil keluaran daerah-daerahnya kepada sesiapa jua, Eropah atau Amerika atau rakyat lain-lain negara, dan membenarkan rakyat Inggeris untuk datang dan membeli apa jua jenis barangan seperti orang-orang lain.

FASAL VI

Syarikat Hindia Timur Inggeris tidak akan membuat sebarang perjanjian yang akan menafikan atau menghalang rakyat Raja Perak datang berdagang di Pulau Pinang, dan tidak akan membenarkan monopoli sebarang jenis barang dagangan kepada sesiapa jua pun.

FASAL VII

Raja Perak bersetuju tidak akan membenarkan perdagangan hamba sahaja, dan sebaliknya.

FASAL VIII

Perjanjian Ikatan Perdagangan ini seperti mana yang dinyatakan dalam perkara-perkara di atas adalah bertujuan untuk memupuk suasana aman dan persahabatan di antara Perak dan Pulau Pinang dan menjamin kebebasan perdagangan di antara kedua belah pihak.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
masjid_Temenggong-Abu-Bakar
Sejarah

Maharaja Abu Bakar Ditabal Sebagai Sultan Johor

29 Julai 1886 – Maharaja Abu Bakar ditabal sebagai Sultan Johor pada tahun 1886. Upacara pertabalan berlangsung di Istana Besar Johor Bahru dengan cara yang sederhana tetapi penuh istiadat.

Pengisytiharan baginda sebagai Sultan Johor telah dibuat pada 13 Februari 1886. Baginda dilantik menjadi Temenggung Johor pada 1862, dan kemudian mengisytiharkan gelaran Maharaja Johor pada 1868. Setelah kemangkatan Sultan Ali, baginda telah menaiki takhta kerajaan Johor pada 1877.

Pada masa pemerintahannya, banyak usaha-usaha dan jasa-jasa baginda dicurahkan dalam membangun dan memodenkan negeri Johor. Antara peranan penting yang dimainkan oleh baginda ialah menubuhkan perkhidmatan perubatan, pelajaran, pos dan kemudahan awam.

Sempena pelantikan baginda sebagai Sultan Johor, baginda telah menguatkan hak baginda sebagai seorang raja yang merdeka dan berdaulat.

Pentadbiran negeri dijalankan mengikut arahan baginda dan Majlis Mesyuarat Negeri. Baginda tidak lagi mahu menerima nasihat Gabenor Inggeris di Singapura. Sepanjang pemerintahan baginda, Johor tidak pernah menerima wakil British sebagai penasihat.

Dalam memperkukuhkan kedudukan baginda sebagai Sultan Johor, baginda telah memasyhurkan perlembagaan negeri yang dinamakan ‘Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor, pada 14 April 1895.

Memandangkan kegigihan baginda memaju dan memodenkan Johor, sudah sewajamya baginda digelar ‘Bapa Johor Moden’ dan menjadi Sultan yang paling masyhur hingga ke luar negeri. Ini adalah kerana sikap dan kegemaran baginda menjelajah dan mendampingi orang ternama termasuk Queen Victoria dan King George V.

Dengan itu tidak hairanlah kemasyhuran baginda kekal hingga ke hari ini walaupun baginda telah mangkat pada 4 Jun 1895.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
japanese_troop-800px
Sejarah

Perjanjian Penyerahan Negeri Kelantan Kepada Negeri Siam Ditandatangani

20 Julai 1943 – Pada tahun 1943, satu perjanjian penyerahan negeri Kelantan kepada negeri Siam telah ditandatangani antara kerajaan Siam dengan Jepun.

Sebelum perjanjian penyerahan ini ditandatangani, negeri Kelantan berada di bawah kekuasaan Tentera Jepun berikutan dengan penaklukannya oleh Tentera Jepun yang bermula pada 8 Disember 1941.

Walau bagaimanapun pentadbiran Jepun hanya dikuatkuasakan sepenuhnya di Kelantan pada awal Januari 1942 sejurus selepas seluruh negeri Kelantan jatuh ke tangan Tentera Jepun.

Walaupun perjanjian penyerahan ini telah ditandatangani pada hari ini dalam tahun 1943, namun penyerahan negeri Kelantan oleh Tentera Jepun kepada Khalang Tharu Phia Chamrat bagi pihak Siam hanya dilakukan pada 18 Oktober 1943.

Sehari selepas penyerahan ini iaitu pada 19 Oktober, seluruh negeri Kelantan telah mengibarkan bendera Siam sebagai menandakan penyerahan tersebut.

Di bawah kekuasaan Siam, corak pentadbiran dan pemerintahan di negeri Kelantan turut berubah. Pada 31 Oktober 1943, Kelantan telah di perintah secara Sistem Berahli (Member System). Walaupun begitu, undang-undang yang telah digubal sebelumnya di Kelantan masih diteruskan.

Walaupun penyerahan ini menandakan bermulanya pemerintahan Siam di negeri Kelantan, namun setelah Jepun terpaksa menyerah kalah kepada tentera Berikat tanpa sebarang syarat, Tentera British telah kembali semula ke Tanah Melayu dan mengambil alih pentadbiran di seluruh Tanah Melayu termasuk Kelantan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
durbar_pertama-800px
Sejarah

Persidangan Raja-Raja Melayu DURBAR Kedua

20 Julai 1903 – Pada tahun 1903, Persidangan Raja-raja Melayu Durbar kedua telah diadakan di Kuala Lumpur. Persidangan ini telah dihadiri oleh Sultan-sultan Melayu dan Pembesar-pembesar negeri.

Antaranya Sultan Perak, Sultan Idris Mersid AI-Azam Shah; Sultan Selangor, Sultan Sulaiman Shah; Sultan Pahang, Sultan Ahmad Shah dan Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan, Tuanku Muhammad, Residen-residen British pula terdiri dari J.P. Rodger (Perak), H. Conway Belfield (Selangor), D.G. Campbell (Pahang) dan W. Egerton (N. Sembilan).

Persidangan kali kedua ini telah dirasmi dan dipengerusikan oleh Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu, Sir Frank Swettenham. Beliau dibantu oleh Residen Jeneral, W.H. Treacher. Peruntukan sebanyak RM80,000 telah diluluskan untuk perbelanjaan persidangan ini.

Perkara-perkara yang dibincangkan antara lain berhubung dengan menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi, pengambilan orang-orang Melayu dalam perkhidmatan kerajaan, peruntukan rumah-rumah dan balai-balai bagi Penghulu.

Turut dibincanakan juga berkenaan perluasan penanaman padi dan kelapa di kalangan orang-orang Melayu, pelaburan tabung Negeri-negeri Melayu Bersekutu dalam Pembinaan Jalan Keretapi Johor dan sebagainya.

Persidangan Durbar kedua yang berlangsung selama empat hari ini telah memberi erti yang besar kepada Raja-raja Melayu. Ia bukan sahaja memberi kesempatan bersuara malah ia juga telah membuka peluang kepada Raja-raja Melayu memperjuangkan hak-hak mereka demi kepentingan orang-orang Melayu.

Sultan Idris, Perak adalah yang paling banyak mengemukakan pendapat. Baginda menentang usul Inggeris bagi menyatukan Negeri-negeri Melayu kerana ini akan mengakibatkan Sultan kehilangan kuasa mutlak.

Baginda juga berharap negeri-negeri ini dikekalkan sebagai entiti yang berasingan bagi menjamin kuasa Sultan-sultan.

Persidangan ini juga telah membuka jalan ke arah Penubuhan Majlis Persekutuan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seberang_prai-800px
Sejarah

Pemajakan Seberang Perai Oleh British

15 Julai 1800 – Pada tahun 1800, Sir George Leith Bart, Leftenan Gabenor Pulau Pinang telah memajak sebuah kawasan di daratan negeri Kedah, bertentangan dengan Pulau Pinang yang dikenali sebagai Seberang Perai daripada Sultan pemerintah negeri Kedah.

Urusan pemajakan Seberang Perai itu dibuat tanpa perbincangan yang sewajarnya dengan mana-mana pihak termasuk Sultan Dhiauddin yang menjadi Raja Kedah ketika itu.

Apa yang diketahui hanyalah pertemuan seorang wakil yang dihantar oleh Sir George Leith bernama Caunter untuk menemui Sultan Dhiauddin pada akhir Jun tahun 1800 bagi memajak kawasan tersebut. Malah tidak boleh dinafikan kemungkinan adanya pujukan dengan janji yang manis atau desakan yang memaksa Sultan menyetujui kehendak British itu.

Berikutan dari pertemuan wakil Leith dengan Sultan Dhiauddin, British telah menghantar orang-orangnya untuk membuat penempatan di Seberang Perai yang kemudiannya dinamakan Province Wellesley.

Spekulasi dari setengah pihak pula menyatakan bahawa Sultan Kedah telah menjual kawasan tersebut dengan harga 2,000 pisos. Hakikat sebenarnya kawasan ini hanyalah dipajakkan sahaja kepada British dengan bayaran saguhati sebanyak empat ribu ringgit tiap-tiap tahun kepada Sultan Kedah.

Ini bermakna Kompeni Inggeris mesti membayar 10,000 ribu ringgit kepada Sultan Kedah kerana memajak Pulau Pinang dan Seberang Perai.

Surat persetujuan pemajakan Seberang Perai itu berbunyi :

  • Fasal yang pertama: Kompeni Inggeris perlu membayar setiap tahun kepada Duli Yang Maha Mulia Raja Muda Perlis Kedah 10,000 rial semasa Inggeris menguasai dan menduduki Pulau Pinang dan negeri yang di seberang.
  • Fasal yang kedua: Duli Yang Maha Mulia janji beri kepada Kompeni Inggeris selama-lamanya jajahan dari Kuala Kerian sampai ke Kuala Muda dan ukurannya dari tepi laut ke darat enam puluh relung serta panjang dan lebar yang tersebut ini. Kemudian hendaklah diukur oleh Orang Duli Yang Maha Mulia bersama-sama dengan orang dan kompeni. Kompeni Inggeris sanggup menjaga jajahan laut ini daripada pencuri dan perompak-perompak yang menyerang dari laut dari sebelah utara atau dari sebelah selatan.
  • Fasal yang ketiga: Duli Yang Maha Mulia berjanji segala jenis makanan yang kurang di Pulau Pinang atau untuk kapal perang atau untuk kapal Kompeni boleh diberi di Perlis dan Kedah dengan memberi surat pas.
  • Fasal yang keempat: Segala budak yang lari dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang dan ke Perlis dan ke Kedah tiada mahu dipulangkan kepada negeri asal mereka.
  • Fasal yang kelima: Segala orang berhutang yang lari daripada tuan hutangnya dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Perlis dan Kedah jikalau tiada dibayar hutangnya hendaklah dipulangkan kepada tuannya.
  • Fasal yang keenam: Duli Yang Maha Mulia tidak boleh membenarkan orang Eropah tinggal di dalam negeri yang di bawah perintah Duli Tuanku.
  • Fasal yang ketujuh: Kompeni tidak boleh menerima orang sudah nyata salah melawan Raja atau kesalahan besar yang lain.
  • Fasal yang kelapan: Orang yang bersalah membunuh orang lari dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang hendaklah ditangkap dan dipulangkan ke tempatnya.
  • Fasal yang kesembilan: Orang yang mencuri cap atau menipu hendaklah dipulangkan juga.
  • Fasal yang kesepuluh: Bangsa yang menjadi musuh Kompeni Duli Yang Maha Mulia tiada boleh bantuan.
  • Fasal yang sebelas: Semua rakyat Duli Yang Maha Mulia membawa segala jenis barang-barang turun sungai tiada boleh diusik atau ditahan oleh Kompeni atau orangnya.
  • Fasal dua belas: Apa-apa jenis barang Duli Yang Maha Mulia yang kekurangan dan Kompeni mahu mencarinya, harga hendaklah ditolak dari sewa Pulau Pinang.
  • Fasal tiga belas: Apabila telah dinyatakan dan diterangkan perjanjian dan kahul ini segala sewa yang tinggal atas perjanjian yang dahulu kepada Duli Yang Maha Mulia di Perlis dan Kedah hendaklah dibayar habis.
  • Fasal empat belas: Perjanjian dan kahul yang telah dibuat oleh kedua pihak penghulu negeri batal dan tidak boleh digunakan lagi.

Pemajakan Seberang Perai ini dibuat bukanlah berdasarkan minat British untuk memajukan Seberang Perai. Demi menjaga kepentingan perdagangan Pulau Pinang kawasan di seberang itu diambil supaya dapat menyekat kemungkinan wujud sebuah pelabuhan saingan yang berdekatan.

Pada masa yang sama British mengesyaki bahawa Seberang Perai menjadi tempat persembunyian lanun-lanun yang sentiasa mengganggu keamanan Pulau Pinang. Keadaan Seberang Perai yang berhutan dan berpaya dengan penduduk yang kurang memudahkan penjenayah yang lari dari Pulau Pinang melepaskan diri dari hukuman.

Tambahan pula British ingin menjadikan Seberang Perai sebagai kawasan bercucuk tanam supaya British di Pulau Pinang tidak terlalu mengharap bekalan makanan dari negeri Kedah.

British hanya memajak Seberang Perai demi kepentingan perdagangan di Pulau Pinang. Dengan janji yang manis Pulau Pinang dan Seberang Perai dikuasai seolah-olah miliknya sendiri malah di satu masa yang lain sejarah mencatatkan keingkaran British menepati janjinya dan persetujuan yang dimeterai.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard