Tag Archives: Kedah

malacca_dutch-800px
Sejarah

Perjanjian Belanda – Selangor Ditandatangani

13 Ogos 1784 – Perjanjian Belanda – Selangor ditandatangani berikutan penaklukan Belanda ke atas Selangor pada tahun 1784.

Dengan termeterainya perjanjian ini kuasa Sultan jatuh ke tangan Belanda dan semua bangsa lain seperti Bugis, Cina dan Eropah tidak dibenarkan memasuki pelabuhan Selangor kecuali orang-orang Belanda.

Perjanjian ini juga membawa kepada wujudnya hubungan di antara Syarikat Belanda Hindia Timur dengan Selangor.

Sebenarnya perjanjian ini memberikan kesan yang besar kepada orang-orang Bugis yang selama ini memusuhi orang-orang Belanda. Permusuhan di antara kedua belah pihak bermula apabila Belanda menakluki Makasar pada tahun 1668 dan menghalau orang-orang Bugis dari tanah air mereka.

Namun begitu orang-orang Bugis terus memainkan peranan penting di Kepulauan Melayu dengan menjadi penyokong kuat Sultan-sultan. Sehingga tahun 1718 orang-orang Bugis masih mempunyai pengaruh yang kuat ke atas pemerintahan negeri-negeri Kepulauan Melayu.

Pada tahun 1722, orang-orang Bugis mengadakan perjanjian dengan Sultan Johor. Perjanjian ini meluaskan lagi pengaruh mereka di negeri tersebut.

Menyedari keadaan ini Sultan cuba membebaskan diri dari pengaruh Bugis. Percubaan ini membawa kepada perselisihan di antara kedua belah pihak. Akibatnya wujud pula perhubungan di antara pihak Sultan dengan Belanda.

Hubungan ini memberi peluang baik kepada Belanda yang selama ini merasakan orang-orang Bugis mengancam kepentingan ekonomi mereka.

Keadaan ini berterusan sehingga tahun 1784, apabila Belanda merasakan tekanan yang hebat akibat peluasan pengaruh orang-orang Bugis yang telah menguasai kawasan-kawasan di Selat Melaka dari Riau hingga ke Kedah.

Belanda akhirnya terpaksa meminta bantuan dari Terengganu dan Kedah apabila diserang oleh orang-orang Bugis. Terengganu yang sememangnya mempunyai hubungan dengan Belanda sejak 1766 turut membantu. Manakala Kedah yang menghadapi ancaman dari Siam tidak dapat membantu.

Akhirnya, serangan orang-orang Bugis yang diketuai oleh Raja Muda Riau dapat dipatahkan. Raja Muda Riau terbunuh manakala ibu negeri Selangor ditawan oleh Belanda.

Dengan jatuhnya ibu negeri Selangor ke tangan Belanda dan termeterainya perjanjian Belanda-Selangor pada hari ini dalam tahun 1784, berakhirnya pengaruh orang-orang Bugis yang sekian lama berkuasa di Kepulauan Melayu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
francis_light-800px
Sejarah

Inggeris Mengambil Pulau Pinang

11 Ogos 1786 – Pada tahun 1786, Francis Light, seorang pegawai Inggeris mengambil Pulau Pinang daripada Sultan Kedah iaitu Sultan Abdullah. Francis Light merupakan bekas pengawal tentera laut Inggeris yang kemudiannya bertugas dengan Syarikat Hindia Timur.

Pemilikan Pulau Pinang kepada Inggeris merupakan satu kelegaan kepada mereka. Lantaran memerlukan sebuah penempatan, pelabuhan perdagangan dan pangkalan perang yang sesuai di rantau ini dalam matlamatnya untuk mengawal jalan laut di Asia Tenggara.

Sultan Abdullah memberi keizinan kepada Francis Light dengan syarat tentera-tentera Syarikat Hindia Timur akan memberi bantuan senjata dan menentang kuasa lain yang hendak menyerang Kedah.

Tanpa mendapat persetujuan dari Ibu Pejabat Syarikat Hindia Timur di India, beliau telah berjanji akan memenuhi syarat tersebut. Namun Francis Light telah memungkiri janjinya apabila Kedah diserang.

Oleh itu pada 1791, tentera-tentera Sultan Kedah telah cuba menyerang tentera Syarikat Hindia Timur di Pulau Pinang untuk menghalau mereka keluar dari pulau itu. Malangnya, usaha itu telah gagal.

Dengan itu bermulalah pendudukan Inggeris dan pengesahan hakmilik Pulau Pinang menggunakan tipu helah Francis Light kepada pihak Inggeris melalui satu perjanjian tanpa kerelaan Sultan Abdullah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kemerdekaan_malaysia
Sejarah

Perjanjian Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu Ditandatangani

05 Ogos 1957 – Pada hari ini dalam tahun 1957, Perjanjian Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu telah ditandatangani di antara Raja-raja dengan wakil Baginda Queen, Pesuruhjaya Tinggi, Sir Donald MacGillivray di King’s House, Kuala Lumpur dalam satu upacara gemilang yang berlangsung selama dua jam.

Pada kira-kira jam 9.30 pagi, seramai 15 orang penandatangan utama, iaitu Pesuruhjaya Tinggi British ke Tanah Melayu, delapan orang Raja-raja Melayu, Tengku Mahkota Johor dan lima orang Pembesar yang berkuasa dari Negeri Sembilan (iaitu selain daripada Yang di-Pertuan Besar) serta saksi-saksi kepada penandatangan-penandatangan telah menandatangani perjanjian itu dengan menggunakan pena yang khas bertulis Federation of Malaya Agreement 1957.

Perjanjian ini telah ditandatangani dalam 40 salinan, 20 dalam Bahasa Melayu dan 20 lagi dalam Bahasa Inggeris. Dua salinan daripada perjanjian itu dihantar kepada kerajaan British, sementara dua lagi disimpan oleh Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu.

Satu salinan tiap-tiap satu dihantar kepada tiap-tiap negeri termasuk Melaka dan Pulau Pinang, sementara untuk Negeri Sembilan diserahkan enam salinan memandangkan kepada perkembangannya yang sebegitu rupa.

Artikel 3, Perjanjian ini menyatakan bahawa mulai daripada 31 Ogos 1957, Negeri-negeri Melayu dan Selat akan tertubuh menjadi satu Persekutuan yang baru Melayu yang dinamakan Persekutuan Tanah Melayu, atau dalam bahasa Inggerisnya, The Federation of Malaya.

Oleh itu dengan sendirinya Perjanjian ini telah memansuhkan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948, dan dengan itu berakhirlah kuasa dan kedaulatan Baginda Queen ke atas Melaka dan Pulau Pinang. Dan dengan itu juga segala kuasa dan jurisdiksi baginda ke atas Persekutuan Tanah Melayu berakhir.

perjanjian kemerdekaan

Dalam ucapannya, sebelum upacara menandatangani perjanjian itu, wakil Baginda Queen, Sir Donald MacGillivray menyatakan bahawa beliau yakin perjanjian ini akan dapat menyediakan segala keperluan sebuah kerajaan yang sesuai kepada negara yang berbilang bangsa, dan negara baru ini akan menghadapi masa depan yang agung dan gemilang.

DYMM Sultan Kedah, selaku wakil Raja-Raja Melayu bertitah dan berharap kepada Tuhan Yang Maha Berkuasa bahawa apa yang dilakukan pada hari itu akan membawa kebahagian yang berkekalan kepada negara ini.

Dua puluh enam hari kemudiannya, pada 31 Ogos 1957, berkuatkuasalah Perjanjian ini ke atas seluruh umat di Persekutuan Tanah Melayu dalam menentukan proses sejarah selanjutnya apabila Duke of Gloucester dengan rasminya menggugurkan kuasa dan wibawa penjajah British.

Ia telah disambut dengan lantang dan megah oleh laungan Merdeka oleh Perdana Menteri Persekutuan Tanah Melayu, Tunku Abdul Rahman, dalam upacara Pengisytiharan Kemerdekaan yang bergemuruh dan bersemangat, di Stadium Merdeka, Kuala Lumpur.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
lambang_kedah-800px
Sejarah

Dato Dagang Seri Jana Meminta Bantuan Orang-Orang Bugis

04 Ogos 1681 – Pada tahun 1681, Dato Dagang Seri Jana telah meminta kebenaran Belanda untuk menggunakan Dinding (Pulau Pangkor) sebagai tempat berkumpul orang-orang Bugis daripada Kelang yang akan membantu beliau melawan abangnya Sultan Kedah – Sultan Dhiauddin Mukarram Shah.

Peristiwa perebutan kuasa ini merupakan peristiwa perebutan kuasa yang paling awal di kalangan kerabat Diraja Kedah.

Di dalam usaha Dato Dagang Seri Jana ini beliau mendapat bantuan daripada 150 orang Bugis daripada Selangor bagi membantu beliau melawan Sultan yang merupakan abang kepada beliau.

Namun begitu usaha yang beliau jalankan ini tidak berjaya mengalahkan Sultan Dhiauddin Mukarram Shah yang memerintah Kedah di antara tahun 1661 – 1687.

Bugis merupakan kuasa asing yang pertama terlibat di dalam perebutan takhta di negeri Kedah.

Segala percubaan untuk merampas takhta ini gagal kerana adanya sokongan yang tidak berbelah bagi daripada pembesar dan rakyat jelata kepada Sultan Dhiauddin Mukarram Shah.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
dymm_agong_pertama-800px
Sejarah

Pemilihan DYMM Seri Paduka Baginda Yang Di-Pertuan Agong Pertama

03 Ogos 1957 – Pada tahun 1957, satu Persidangan Khas Raja-raja Melayu telah diadakan bagi memilih Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong pertama dan Timbalannya bagi Persekutuan Tanah Melayu Merdeka pada 31 Ogos 1957.

Persidangan yang telah berlangsung di Dewan Mesyuarat Majlis Kerja Kerajaan Persekutuan, Kuala Lumpur ini dipengerusikan oleh Sultan Kedah.

Pemilihan Yang di-Pertuan Agong dan Timbalannya telah dilangsungkan mengikut syarat-syarat bahagian tiga dalam Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu di Persidangan Raja-Raja Melayu yang ke-43.

Kesemua Raja Melayu telah hadir pada Persidangan Khas ini kecuali Sultan Johor yang berada di Eropah dan telah diwakili oleh Tengku Mahkotanya.

Tuanku Abdul Rahman ibni Almarhum Tuanku Muhammad

Tuanku Abdul Rahman ibni Almarhum Tuanku Muhammad

Tuanku Abdul Rahman ibni Almarhum Tuanku Muhammad, Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan telah dipilih sebagai Yang di-Pertuan Agong pertama, sementara DYMM Tuanku Hisamuddin Alam Shah ibni Almarhum Sultan Alauddin Sulaiman Shah, Sultan Selangor dipilih sebagai Timbalan Yang di-Pertuan Agong.

Pemilihan Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Negara telah menjadi lambang kepada Persekutuan Tanah Melayu yang bebas dan Merdeka.

YDP Agong Malaysia pertama

Gambar potret baginda masih lagi digunakan di atas wang kertas Ringgit Malaysia sejak siri pertama (tahun 1967) sehingga kini.

Wajah DYMM Agong RM50

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
thailand-800px
Sejarah

Pemberontakan Terhadap Pentadbiran Siam Di Kedah

03 Ogos 1838 – Pada tahun 1838, satu pemberontakan terhadap pentadbiran Siam telah berlaku di negeri Kedah. Pemberontakan ini dipimpin oleh Tengku Muhammad Saad, anak saudara Sultan Ahmad Tajuddin Halim Shah.

Ketika pemberontakan ini berlaku Sultan Ahmad Tajuddin telah berundur ke negeri Melaka untuk menyelamatkan diri dari ditawan oleh Siam.

Negeri Kedah telah ditawan oleh Siam pada tahun 1821 kerana enggan menghantar ufti Bunga Emas kepada kerajaan Siam dan baginda juga enggan tunduk kepada arahan-arahan Raja Siam. Akibatnya Governor Ligor Chauphaya Nakhon di Thammarat telah diarahkan oleh Raja Siam menyerang negeri Kedah.

Serangan ini telah berjaya dan Sultan Ahmad Tajuddin berundur ke Pulau Pinang. Negeri Kedah pula telah ditadbir oleh pegawai-pegawai Siam.

Sultan Ahmad Tajuddin yang berada di Pulau Pinang berusaha sedaya upaya untuk mendapatkan semula negeri Kedah. Baginda dan pengikut-pengikut baginda telah membuat serangan ke atas orang-orang Siam di negeri Kedah tetapi telah dihalang oleh pihak Inggeris yang mementingkan perhubungan baik dengan kerajaan Siam di Bangkok.

Dalam tahun 1826 Perjanjian Burney telah ditandatangani di antara pihak Inggeris dan Siam. Antara perkara yang ditetapkan dalam perjanjian ini ialah Kedah dikekalkan sebagai negeri jajahan takluk negeri Siam.

Akibatnya Sultan Ahmad Tajuddin semakin berusaha untuk mendapatkan takhta kerajaan baginda.

Dalam tahun 1831 dan 1836 Sultan Ahmad Tajuddin dan para pengikut baginda telah menyerang orang-orang Siam di negeri Kedah. Angkatan perang Sultan Ahmad Tajuddin telah berjaya menghalau orang-orang Siam keluar dari negeri Kedah.

Tetapi kejayaan-kejayaan ini telah dihalang oleh angkatan perang Inggeris kerana dalam perjanjian Burney telah dipersetujui bahawa Inggeris akan menghalang Sultan Kedah dari mengambil kembali takhta baginda. Inggeris juga telah berjanji akan menghalang Sultan Kedah dari menyerang takluk negeri Siam.

Seterusnya pada hari ini dalam tahun 1838, Tengku Muhammad Saad, anak saudara Sultan Ahmad Tajuddin telah mengetuai satu pemberontakan terhadap pemerintahan Siam di negeri Kedah. Pemberontakan ini telah berjaya menghalau orang-orang Siam dari negeri Kedah, Setul dan Perlis.

Kejayaan ini seperti juga kejayaan-kejayaan sebelumnya telah dihalang oleh pihak Inggeris. Pihak Siam pula telah menghantar angkatan tentera yang besar untuk menawan semula negeri Kedah. Dalam masa beberapa bulan sahaja dalam tahun 1839, Siam telah dapat menawan semula negeri Kedah.

Akhirnya Sultan Ahmad Tajuddin berjaya menyelamatkan negeri Kedah dengan cara diplomasi dan dalam tahun 1842 kerajaan Siam bersetuju memberikan semula takhta kerajaan Negeri Kedah kepada Sultan Ahmad Tajuddin. Pentadbiran Siam di Kedah juga telah dimansuhkan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
sang_saka_bangsa-800px
Sejarah

Pengesahan Bendera Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO)

27 Julai 1946 – Pada tahun 1946, Bendera Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) telah disahkan dengan rasminya sebagai bendera tunggal bagi UMNO. Pengesahan ini telah dibuat di dalam Majlis Mesyuarat Agong UMNO ke 3 di Pulau Pinang.

Di Mesyuarat Agong itu diadakan istiadat menaikkan Bendera UMNO oleh Duli Yang Maha Mulia Sultan Kedah, Sultan Tunku Sir Badlishah Ibni Almarhum Sultan Abd. Hamid Shah tepat pada jam 10.00 pagi di hadapan bangunan Sekolah Francis Light dimana mesyuarat itu diadakan.

Bendera Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu telah dibincangkan secara khusus di Majlis Mesyuarat Agong UMNO ke 2 yang telah diadakan di Ipoh, Perak pada 29 Jun hingga 30 Jun 1946.

Berbagai contoh telah dikemukakan oleh wakil-wakil Persatuan Melayu dari seluruh negeri-negeri Melayu termasuk contoh dari wakil Persatuan Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) yang mengesyorkan Bendera PKMM Sangkakala Merah-Putih untuk dijadikan Bendera UMNO.

Sang Saka Bangsa

Sang Saka Bangsa

Hasil dari pengundian dan sokongan, Majlis dengan sebulat suara bersetuju memilih satu corak yang dikemukakan oleh perwakilan UMNO dan menentukan peraturan-peraturan yang ditetapkan sebagai peraturan IV Piagam 1946 iaitu :-

  1. Bendera UMNO hendaklah berwarna merah dan putih yang sama besar. Warna merah di sebelah atas manakala warna putih di sebelah bawah. Di tengah-tengahnya terdapat satu bulatan berwarna kuning di dalam bulatan itu terdapat sebilah keris tujuh luk berwarna hijau. Hujung matanya menghala ke bawah penjuru kanan.
  2. Bendera UMNO adalah berukuran 183 cm panjang dan 122 cm lebar. Keluasan bulatan ialah 61cm dan keris 50.8 cm panjang. Jarak hulu dan hujung keris dengan garisan bulatan ialah 5.08 cm.
  3. Bendera UMNO dimuliakan pada bila-bila masa
  4. Bendera UMNO dikibarkan ditempatkan yang mudah dilihat.
  5. Tempat-tempat utama bendera dikibarkan ialah di Dewan-dewan persidangan tatkala mesyuarat sedang berlangsung dan di Pejabat Setiausaha Agong UMNO, di pejabat ahli-ahli UMNO dan juga boleh dikibarkan oleh ahli-ahli UMNO dengan mengikut peraturan-peraturan yang ditetapkan.

Setiap corak Bendera UMNO mempunyai lambang yang tertentu iaitu warna merah melambangkan keberanian, warna putih bererti bersih, kuning melambangkan kebesaran raja, hijau bererti pegangan kepada agama Islam dan keris melambangkan pusaka Bangsa Melayu.

Bendera UMNO adalah lambang penyatuan dan perpaduan bangsa Melayu semenjak UMNO ditubuhkan pada 11 Mei 1946 hinggalah ke hari ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
mahathir_mohamad-800px
Sejarah

Perlantikan Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad Sebagai Perdana Menteri

16 Julai 1981 – Perlantikan Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad sebagai Perdana Menteri yang ke-4 dibuat setelah Perdana Menteri, Tun Hussein Onn meletakkan jawatan pada 16 Julai 1981. Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad telah mengangkat sumpah jawatan di depan Yang di-Pertuan Agong di Istana Negara.

Istiadat penuh rasmi itu telah disaksikan oleh Bekas Perdana Menteri, Tun Hussein Onn serta dihadiri oleh para Menteri Kabinet, Ketua Polis Negara (Tan Sri Haniff Omar), Panglima Angkatan Tentera (Tan Sri Mohamed Ghazali), dan Peguam Negara (Tan Sri Abu Talib Othman).

Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad lahir pada 20 Disember 1925 di Seberang Perak, Alor Setar, Kedah.

Mendapat pendidikan awal di Sekolah Melayu Seberang Perak, kemudian ke Kolej Sultan Abdul Halim, Alor Setar, seterusnya melanjutkan pelajaran dalam bidang perubatan di King Edward VII College of Medicine, Universiti Malaya Singapura dan lulus dengan ijazah M.B.B.S pada tahun 1952.

Penglibatan beliau dalam politik bermula pada tahun 1974, di mana beliau telah menang tanpa bertanding di kawasan Parlimen Kubang Pasu.

Beliau dilantik sebagai Menteri Pelajaran pada 6 Oktober 1974. Manakala pada 5 Mac 1976, beliau telah diberi kepercayaan dan dilantik sebagai Timbalan Perdana Menteri Malaysia disamping memegang portfolio pelajaran.

Sepanjang pemerintahannya, Dr. Mahathir boleh disifatkan sebagai jaguh dan pemimpin Asia yang dinamik dan terkemuka. Malah beliau adalah satu-satunya pemimpin yang berjaya meletakkan Malaysia di peta dunia sebagai sebuah negara industri baru yang berpotensi dan berkembang maju.

Pada peringkat antarabangsa pula beliau memperkenalkan dasar luar Malaysia yang proaktif serta membolehkan Malaysia dikenali di dunia. Yakni membina dasar luar yang bersifat global tertumpu kepada diplomasi ekonomi dan ketegasan dalam komunikasi politik antarabangsa.

Pelantikan Dr. Mahathir Mohamad pada hari ini dalam tahun 1981, membuktikan Datuk Sri Dr. Mahathir Mohamad adalah tokoh politik yang tiada tandingan malah beliau telah menyusun impian dan gagasan masa depan Malaysia melalui Wawasan 2020.

Pada 31 Oktober 2003 Tun Dr Mahathir Mohamad telah berudur dan melepaskan jawatan sebagai perdana menteri Malaysia lalu digantikan oleh Tun Abdullah Haji Ahmad Badawi sebagai perdana menteri Malaysia yang kelima.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
seberang_prai-800px
Sejarah

Pemajakan Seberang Perai Oleh British

15 Julai 1800 – Pada tahun 1800, Sir George Leith Bart, Leftenan Gabenor Pulau Pinang telah memajak sebuah kawasan di daratan negeri Kedah, bertentangan dengan Pulau Pinang yang dikenali sebagai Seberang Perai daripada Sultan pemerintah negeri Kedah.

Urusan pemajakan Seberang Perai itu dibuat tanpa perbincangan yang sewajarnya dengan mana-mana pihak termasuk Sultan Dhiauddin yang menjadi Raja Kedah ketika itu.

Apa yang diketahui hanyalah pertemuan seorang wakil yang dihantar oleh Sir George Leith bernama Caunter untuk menemui Sultan Dhiauddin pada akhir Jun tahun 1800 bagi memajak kawasan tersebut. Malah tidak boleh dinafikan kemungkinan adanya pujukan dengan janji yang manis atau desakan yang memaksa Sultan menyetujui kehendak British itu.

Berikutan dari pertemuan wakil Leith dengan Sultan Dhiauddin, British telah menghantar orang-orangnya untuk membuat penempatan di Seberang Perai yang kemudiannya dinamakan Province Wellesley.

Spekulasi dari setengah pihak pula menyatakan bahawa Sultan Kedah telah menjual kawasan tersebut dengan harga 2,000 pisos. Hakikat sebenarnya kawasan ini hanyalah dipajakkan sahaja kepada British dengan bayaran saguhati sebanyak empat ribu ringgit tiap-tiap tahun kepada Sultan Kedah.

Ini bermakna Kompeni Inggeris mesti membayar 10,000 ribu ringgit kepada Sultan Kedah kerana memajak Pulau Pinang dan Seberang Perai.

Surat persetujuan pemajakan Seberang Perai itu berbunyi :

  • Fasal yang pertama: Kompeni Inggeris perlu membayar setiap tahun kepada Duli Yang Maha Mulia Raja Muda Perlis Kedah 10,000 rial semasa Inggeris menguasai dan menduduki Pulau Pinang dan negeri yang di seberang.
  • Fasal yang kedua: Duli Yang Maha Mulia janji beri kepada Kompeni Inggeris selama-lamanya jajahan dari Kuala Kerian sampai ke Kuala Muda dan ukurannya dari tepi laut ke darat enam puluh relung serta panjang dan lebar yang tersebut ini. Kemudian hendaklah diukur oleh Orang Duli Yang Maha Mulia bersama-sama dengan orang dan kompeni. Kompeni Inggeris sanggup menjaga jajahan laut ini daripada pencuri dan perompak-perompak yang menyerang dari laut dari sebelah utara atau dari sebelah selatan.
  • Fasal yang ketiga: Duli Yang Maha Mulia berjanji segala jenis makanan yang kurang di Pulau Pinang atau untuk kapal perang atau untuk kapal Kompeni boleh diberi di Perlis dan Kedah dengan memberi surat pas.
  • Fasal yang keempat: Segala budak yang lari dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang dan ke Perlis dan ke Kedah tiada mahu dipulangkan kepada negeri asal mereka.
  • Fasal yang kelima: Segala orang berhutang yang lari daripada tuan hutangnya dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang atau dari Pulau Pinang ke Perlis dan Kedah jikalau tiada dibayar hutangnya hendaklah dipulangkan kepada tuannya.
  • Fasal yang keenam: Duli Yang Maha Mulia tidak boleh membenarkan orang Eropah tinggal di dalam negeri yang di bawah perintah Duli Tuanku.
  • Fasal yang ketujuh: Kompeni tidak boleh menerima orang sudah nyata salah melawan Raja atau kesalahan besar yang lain.
  • Fasal yang kelapan: Orang yang bersalah membunuh orang lari dari Perlis dan Kedah ke Pulau Pinang hendaklah ditangkap dan dipulangkan ke tempatnya.
  • Fasal yang kesembilan: Orang yang mencuri cap atau menipu hendaklah dipulangkan juga.
  • Fasal yang kesepuluh: Bangsa yang menjadi musuh Kompeni Duli Yang Maha Mulia tiada boleh bantuan.
  • Fasal yang sebelas: Semua rakyat Duli Yang Maha Mulia membawa segala jenis barang-barang turun sungai tiada boleh diusik atau ditahan oleh Kompeni atau orangnya.
  • Fasal dua belas: Apa-apa jenis barang Duli Yang Maha Mulia yang kekurangan dan Kompeni mahu mencarinya, harga hendaklah ditolak dari sewa Pulau Pinang.
  • Fasal tiga belas: Apabila telah dinyatakan dan diterangkan perjanjian dan kahul ini segala sewa yang tinggal atas perjanjian yang dahulu kepada Duli Yang Maha Mulia di Perlis dan Kedah hendaklah dibayar habis.
  • Fasal empat belas: Perjanjian dan kahul yang telah dibuat oleh kedua pihak penghulu negeri batal dan tidak boleh digunakan lagi.

Pemajakan Seberang Perai ini dibuat bukanlah berdasarkan minat British untuk memajukan Seberang Perai. Demi menjaga kepentingan perdagangan Pulau Pinang kawasan di seberang itu diambil supaya dapat menyekat kemungkinan wujud sebuah pelabuhan saingan yang berdekatan.

Pada masa yang sama British mengesyaki bahawa Seberang Perai menjadi tempat persembunyian lanun-lanun yang sentiasa mengganggu keamanan Pulau Pinang. Keadaan Seberang Perai yang berhutan dan berpaya dengan penduduk yang kurang memudahkan penjenayah yang lari dari Pulau Pinang melepaskan diri dari hukuman.

Tambahan pula British ingin menjadikan Seberang Perai sebagai kawasan bercucuk tanam supaya British di Pulau Pinang tidak terlalu mengharap bekalan makanan dari negeri Kedah.

British hanya memajak Seberang Perai demi kepentingan perdagangan di Pulau Pinang. Dengan janji yang manis Pulau Pinang dan Seberang Perai dikuasai seolah-olah miliknya sendiri malah di satu masa yang lain sejarah mencatatkan keingkaran British menepati janjinya dan persetujuan yang dimeterai.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
istana_Maziah_Kuala_Terengganu
Sejarah

Upacara Penyerahan Terengganu Kepada Inggeris

14 Julai 1909 – Pada tahun 1909, satu upacara penyerahan Terengganu kepada Inggeris berlangsung di Kuala Terengganu. Upacara ni telah dihadiri oleh DYMM Sultan Terengganu, Sultan Zainal Abidin ke III, Pembesar-pembesar Negeri, wakil British, W.L. Conlay dan seorang Pesuruhjaya Siam. Upacara penyerahan ini dilakukan oleh Pesuruhjaya Siam dengan disaksikan oleh semua pembesar-pembesar Terengganu.

Penyerahan ini adalah lanjutan dari hasil Perjanjian Bangkok yang ditandatangani diantara Siam dan Inggeris pada 10 Mac 1909 yang lalu.

Dalam perjanjian ini kedua belah pihak telah bersetuju bahawa ‘Kerajaan Siam memindahkan segala hak-hak pertuan, naungan, kawalan, pentadbiran dan sebarang kuasa yang dipegang oleh kerajaan Siam terhadap negeri-negeri Kelantan, Terengganu, Kedah, Perlis dan Pulau-pulau berhampiran kepada Kerajaan British’.

Pihak British yang sememangnya mempunyai niat untuk menguasai negeri-negeri Melayu di Utara dan Pantai Timur telah menjadikan penghantaran ufti bunga mas sebagai alasan bahawa negeri-negeri tersebut berada di bawah pengaruh Siam dan penerimaan pertuanan Siam ke atas mereka.

Dengan anggapan ini dan harapan untuk meluaskan jajahan takluknya pihak British telah menggunakan pihak Siam dengan mengadakan perjanjian-perjanjian pada tahun 1902 dan 1909.

sultan_zainal_abidin_III_1909

Sultan Zainal Abidin III 1909

Tetapi tanggapan British terhadap pertuanan Siam di Terengganu adalah salah sama sekali.  Sultan Terengganu telah menjelaskan kepada pihak British bahawa bunga mas itu hanyalah semata-mata sebagai tanda persahabatan, bukan tanda menerima pertuanan.

Ketika Frank Swettenham melawat Sultan untuk memujuk baginda supaya menandatangani dan bersetuju dengan perjanjian 1902, didapati di Terengganu tidak ada seorang Pegawai Siam pun.

Sultan sama sekali membantah isi kandungan perjanjian tersebut yang antara lainnya berbunyi, “Negeri Terengganu itu telah diiktiraf sebagai sebuah jajahan takluk Siam”

Apabila berita tentang kandungan Perjanjian 1909 diterima  oleh Sultan Terengganu, maka pada bulan Mei, 1909 baginda Sultan bersama-sama rombongan pembesar-pembesar Terengganu telah berangkat menuju ke Singapura dan bertemu dengan Sir John Anderson, Gabenor Negeri Selat dan menyatakan bantahanya terhadap tindakan Siam yang telah mengadakan perjanjian penyerahan Terengganu kepada Inggeris dalam Perjanjian Inggeris Siam ini.

Baginda juga mempersoalkan apakah hak Siam ke atas Terengganu dan menyatakan bahawa penghantaran bunga mas bukanlah sebagai tanda pertuanan Siam keatas Terengganu.

Walau bagaimanapun pada hari ini, pihak Siam dengan rasminya menyerahkan Terengganu kepada Inggeris, tetapi Sultan Zainal Abidin ke III dan pembesar-pembesar Terengganu dengan tegasnya membantah tindakan ini. Lebih-lebih lagi butir-butir penyerahan tersebut adalah di luar pengetahuan mereka sebelum ini.

Ini menyebabkan timbulnya perdebatan antara Sultan, pihak Siam dan Inggeris dan Sultan tidak mengakui W.L. Conlay sebagai Penasihat British. W.L. Conlay hanya dianggap sebagai Censular Officer sahaja. W.L. Conlay tidak diberikan kuasa dan tugas pentadbiran dalam Majlis Mesyuarat Negeri.

Pihak British hanya berjaya mengukuhkan pengaruh sepenuhnya ke atas Terengganu pada bulan Mei 1919 apabila J.L. Humphreye dilantik sebagai penasihat British pertama dengan berbagai helah dan daya usaha.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard