bendera_negeri_negeri_bersekutu-800px
Sejarah

Perjanjian Mengenai Pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu

12 Jun 1895 – Pada tahun 1895, satu perjanjian telah ditandatangani oleh Raja-Raja Melayu, empat buah negeri iaitu Perak, Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan dengan pihak British bagi membentuk Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan bernaung di bawah panji-panji British. Perjanjian ini dibuat akibat daripada tercetusnya beberapa kekacauan dan perebutan kuasa yang berlaku di keempat-empat buah negeri tersebut.

Mohor_Negeri-negeri_Melayu_Bersekutu

Perjanjian yang mengandungi enam fasal ini antaranya menyentuh tentang persetiaan dan perakuan Raja-Raja Melayu menjadikan negerinya sebagai satu jemaah yang bernama Negeri-negeri Melayu yang bernaung di bawah bendera dan nasihat Kerajaan Queen. Raja-raja Melayu juga tidak boleh menjalankan kuasanya dalam negeri lain selain negerinya.

Di samping itu Raja-Raja Melayu diminta menerima pegawai Inggeris bergelar Residen-Jeneral sebagai penasihat dan mereka hendaklah memberi pertolongan kepada pihak Inggeris apabila diminta berbuat demikian. Pihak Inggeris juga menegaskan bahawa perjanjian ini tidak akan mengubah atau mengurangkan kuasa mana-mana Raja Melayu dalam negerinya.

Berikutan termeterainya perjanjian Pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ini maka bermulalah campur tangan Inggeris ke atas negeri-negeri Melayu hingga Tanah Melayu mendapat kemerdekaan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
james_brooke_portrait-800px
Sejarah

James Brooke Meninggal Dunia

11 Jun 1868 – James Brooke meninggal dunia di England akibat penyakit jantung pada tahun 1868. Mayatnya telah dikebumikan di perkarangan gereja Sheepstor di Devonshire, England dalam tahun 1863. Anak saudaranya Charles Brooke, telah dilantik untuk menggantikannya sebagai Raja Sarawak bergelar Tuan Muda James Brooke meninggal ketika berusia 65 tahun.

James Brooke mula datang ke Sarawak pada 27 Julai 1839, dengan kapal Royalist dari Singapura. Sejak kedatangannya beliau telah bersahabat baik dengan Pengiran Muda Hashim, pemerintah Sarawak ketika itu. Pada waktu itu Sarawak berada dalam keadaan kucar-kacir.

Pengiran Hashim telah meminta James Brooke untuk menolongnya menghapuskan keadaan kacau-bilau tersebut. Sebagai membalas jasanya, Pengiran Muda Hashim telah memberikan Seniawan dan Sarawak yang pada masa itu hanyalah bandar Kuching sahaja kepada James Brooke.

Sir_James_Brooke_1847_by_Francis_Grant

Sejak itu James Brooke telah dilantik menjadi pemerintah Sarawak bergelar Raja Sarawak. Semasa hayatnya sebagai pemerintah Sarawak beliau terkenal sebagai seorang pemerintah yang bijak. Dalam usahanya untuk berbaik-baik dengan orang Melayu beliau telah melantik pemimpin-pemimpin Sarawak dari kalangan orang-orang Melayu. Beliau telah melantik Datu Patinggi, Datu Bandar dan Datu Temenggung bagi memimpin masyarakat Melayu di Kuching.

Beliau juga telah mengadakan bendera Sarawak yang pertama. Bendera itu berwarna merah ungu dan bersilang. Tapi warna ungu itu kemudiannya ditukarkan ke warna hitam untuk memudahkan percetakan. Bendera ini berlatarkan warna kuning iaitu warna rasmi kerajaan Borneo.

brookes_graves_in_sheepstor

Kubur James Brooke di Sheepstor

Di samping itu beliau telah berusaha mententeramkan negeri Sarawak dari ancaman-ancaman lanun. Misalnya peperangan di Batang Maru untuk menghapuskan lanun-lanun Kanowit. Beliau juga telah berjaya menamatkan pemberontakan orang-orang Cina dalam tahun 50-an di Kuching dan Bau. Semasa hayatnya James Brooke telah banyak merintis jalan bagi memudahkan pemerintahan anak saudaranya Charles Brooke

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
lppkn_logo-800px
Sejarah

Penubuhan Lembaga Perancang Keluarga Negara (LPKN)

10 Jun 1966 – Pada tahun 1966, YAB Timbalan Perdana Menteri Tun Haji Abdul Razak bin Dato’ Hussein telah mengisytiharkan penubuhan Lembaga Perancang Keluarga Negara Malaysia (LPKN). Rang Undang-undang mengenai perancang keluarga telah dibentangkan di Parlimen pada bulan Mac 1966 dan diluluskan menjadi sebuah undang-undang dinamakan “Family Planning Act Bil. 42 Tahun 1966”.

Kabinet juga mengambil keputusan bahawa YAB Perdana Menteri menjadi menteri yang bertanggungjawab ke atas Lembaga tersebut dan fungsi dan tugas LPKN lebih memfokuskan kepada aktiviti dan pelaksanaan program perancangan keluarga.

Pada tahun 1984 telah membawa kepada pertukaran nama Akta daripada Akta Perancang Keluarga kepada Akta Penduduk dan Pembangunan Keluarga. Selaras dengan pindaan tersebut, nama yang dahulunya dikenali sebagai Lembaga Perancang Keluarga Negara telah ditukar kepada Lembaga Penduduk dan Pembangunan Keluarga Negara (LPPKN).

Pada peringkat awal penubuhan LPKN diletakkan di bawah Jabatan Perdana Menteri dan kemudian ke Kementerian Hal Ehwal Wanita; Kementerian Pembangunan Wanita dan Keluarga; dan Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat. LPPKN buat julung kalinya mendapat pengiktirafan dunia apabila dipilih menerima Anugerah Populasi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu 2007 bagi kategori institusi “United Nations Fund for Population Activities”.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
polis_logo-800px
Sejarah

Peluasan Bidang Kuasa Polis Persekutuan

09 Jun 1948 – Pada tahun 1948, Polis Persekutuan Tanah Melayu telah diberi kuasa yang luas dalam melaksanakan tugas harian mereka kepada negara. Kenyataan ini telah dibuat oleh Pegawai Pemerintah Polis Encik H.B. Longworthy di Kuala Lumpur. Tujuan utama perluasan kuasa ini diadakan ialah untuk memenuhi kedudukan suasana politik pada masa itu. Di antara kuasa-kuasa yang diperluaskan itu ialah:-

  1. Kuasa untuk membuang negeri kepada mereka yang tidak dibenarkan lagi tinggal di Tanah Melayu. Tindakan membuang negeri ini telah pun dilaksanakan sebaik sahaja ia berkuatkuasa. Menurut Encik H.B Longworthy kuasa baru ini juga akan dilaksanakan di Singapura.
  2. Semua pegawai telah diperintahkan supaya sentiasa membawa senjata sama ada pada masa kerja atau luar kerja.
  3. Pemeriksaan mengejut dan penahanan kepada yang bersalah akan dijalankan di jalan-jalan raya, pekan-pekan dan kampung-kampung di negeri ini.

Berikutan peluasan kuasa ini juga, Ketua Polis Selangor Encik D.P. Macnamara menjelaskan iaitu peluasan kuasa ini merupakan langkah-langkah permulaan dalam pergerakan Polis menghapuskan penjahat dan penyamun. Beliau telah menyeru kepada peladang-peladang di negeri ini supaya membeli senapang sebagai alat kawalan keselamatan mereka.

Sesungguhnya dengan peluasan bidang kuasa Polis Persekutuan Tanah Melayu pada hari ini dalam tahun 1948, telah memperkukuhkan lagi keamanan rakyat daripada gangguan penjenayah di samping dapat melicinkan lagi pentadbiran perkhidmatan Polis di negara ini.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
proton_savy-800px
Sejarah

Proton Lancar Model Savvy

08 Jun 2005 – Mantan Perdana Menteri Malaysia Tun Dr Mahathir Mohamad selaku penasihat Perusahaan Otomobil Nasional Berhad (Proton) telah melancarkan model kenderaan terbarunya Savvy pada tahun 2005.

Dalam sesi memperkenalkan model baru Proton tersebut, model Savvy ini telah direka khusus sebagai kereta kompak yang memiliki lima pintu dan mampu menghasilkan 74 kuasa kuda membolehkannya mencapai kelajuan 170 km sejam. Kenderaan ini mempunyai kekuatan kerangka tiga kali ganda lebih baik dari model Proton Wira yang telah berada dalam pasaran.

proton_savvy

Proton Savvy

Selain keupayaan yang memuaskan ini model Savvy juga tidak memerlukan penggunaan minyak yang banyak untuk menjalankan jenteranya. Ini kerana model Savvy ini menggunakan enjin Renault buatan Perancis yang hanya memerlukan 18.9km/liter untuk setiap 90 km. Keputusan menggunakan enjin Renault dan mengabaikan penggunaan enjin Campro adalah disebabkan faktor kesuntukan masa bagi menyesuaikan enjin Campro untuk kegunaan model Savvy.

Model Savvy ini ditawarkan dalam tiga variasi iaitu asas, standard dan selesa. Harga bagi setiap model Savvy yang ditawarkan ialah sekitar RM 40,523 hingga RM 43,714 menjadikan ia mampu dimiliki oleh kebanyakan rakyat Malaysia.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
kad_pengenalan-800px
Sejarah

Pengumuman Dasar Kad Pengenalan Baru Tanah Melayu

08 Jun 1958 – Pada tahun 1958, Timbalan Perdana Menteri Persekutuan Tanah Melayu, Tun Abdul Razak Hussein telah mengumumkan mengenai pengeluaran kad pengenalan baru bagi penduduk Persekutuan Tanah Melayu. Pengumuman ini telah dibuat oleh beliau ketika mengulas usul yang dibawa dalam perhimpunan Agong UMNO di Kuala Lumpur yang mencadangkan agar kerajaan mengawal kemasukan orang-orang asing ke Tanah Melayu dengan mengetatkan peraturan yang sedia ada.

Tun Abdul Razak juga telah menjelaskan bahawa dua jenis kad pengenalan yang diperkenalkan iaitu Kad Pengenalan Khas untuk warganegara Persekutuan Tanah Melayu dan Kad Pengenalan Khas untuk warga asing. Berikutan daripada itu juga kerajaan telah menerima dan akan melaksanakan cadangan–cadangan untuk memperbaiki undang-undang berkaitan kemasukan warga asing ke Persekutuan Tanah Melayu.

Berikutan daripada itu sebuah jawatankuasa yang diketuai oleh Tun Abdul Razak juga telah ditubuhkan untuk mengkaji hal berkaitan serta memberi perhatian kepada kedudukan Jabatan Imigresen bagi memelihara kepentingan rakyat negara ini sebagai rakyat di Tanahair yang bebas dan merdeka.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Sir_Thomas_Stamford_Raffles
Sejarah

Perjanjian Raffles, Sultan Hussain Dan Temenggong Abdul Rahman

07 Jun 1823 – Satu perjanjian telah ditandatangani di antara Stamford Raffles, Temenggong Abdul Rahman dan Sultan Hussain (Sultan Singapura) yang diangkat oleh Inggeris pada tahun 1823. Perjanjian tersebut ditandatangani setelah Inggeris yang mencari bandar pelabuhan di Selatan Tanah Melayu untuk kepentingan perdagangannya, mendarat di Pulau Singapura dan menawarkan perlindungan kepada Temenggong pada 30 Januari 1819 sebagai balasan untuk mendirikan loji di pulau itu.

Temenggong Abdul Rahman terpaksa menerima tawaran Inggeris, kerana bimbang diserang apabila mendapati Inggeris mendarat dengan segala kelengkapan perang. Raffles juga bertindak mengangkat Tengku Long dari Riau menjadi Sultan Singapura, bergelar Sultan Hussain dan mengadakan persetujuan tanpa pengetahuan Sultan Abdul Rahman di Lingga yang memegang tampuk pemerintahan Johor – Riau ketika itu. Perjanjian dan pelantikan Sultan Hussain ini telah menimbulkan kemarahan Sultan Johor – Riau dan juga Belanda. Ia dianggap tidak sah dan Inggeris dituduh menceroboh.

Perjanjian itu telah ditandatangani bagi tujuan mendapatkan kebebasan penuh di Pulau Singapura. Antara syarat-syarat perjanjian itu ialah:

  • Sultan menerima bayaran sebanyak satu ribu lima ratus ringgit setiap bulan dan Temenggong pula menerima lapan ratus ringgit setiap bulan;
  • Sultan dan Temenggong tidak berhak menerima atau mengutip cukai dari tongkang-tongkang Cina yang keluar masuk pelabuhan;
  • Inggeris berkuasa di seluruh Pulau Singapura dan pulau-pulau berdekatan kecuali kawasan atau pulau tempat kediaman Sultan dan Temenggong;
  • Sultan hanya boleh menghakimkan hukum-hukum agama dan adat; – Inggeris tidak akan campur tangan dalam urusan pemerintahan Sultan dalam jajahan takluknya;
  • Inggeris diberi kuasa memonopoli perusahaan kayu balak.

Perjanjian dirancang oleh Inggeris bagi mengukuhkan lagi kedudukannya di Singapura di samping menghadapi pengaruh Belanda.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
Ronda_Cegah_Jenayah-800px
Sejarah

Pelaksanaan Sistem Salleh

07 Jun 1968 – Arahan Sistem Salleh telah mula dilaksanakan di semua Komponen dan Kontinjen Polis Di Raja Malaysia pada tahun 1968. Sistem Salleh ialah satu konsep yang dikemukakan oleh Tun Mohamed Salleh bin Ismael, Ketua Polis Negara dalam usaha untuk meningkatkan keberkesanan tindakan membasmi jenayah dengan melibatkan orang ramai secara langsung. Sistem mencegah jenayah sebelum ini tidak begitu berkesan, dan peningkatan kadar kejadian jenayah dalam pertengahan tahun 1960-an.

Tun Mohamed Salleh bin Ismael

Tun Mohamed Salleh bin Ismael

Pada September 1967, Cawangan Penyelidikan dan Perancangan Polis Di Raja Malaysia telah merangka dan menyusun satu konsep baru yang dinamakan Sistem Salleh, iaitu mengambil nama Ketua Polis Negara pada masa itu Tun Mohamed Salleh bin Ismael. Operasi sistem Salleh melibatkan aktiviti rondaan dan mewujudkan ‘beat base‘ atau pondok polis di kawasan seperti pasar, tempat tumpuan orang ramai, kawasan perumahan, kampung-kampung dan Bilik Maklumat diwujudkan bagi memudahkan kerja-kerja rondaan dijalankan.

Untuk menguji keberkesanan sistem ini, ia telah cuba dilaksanakan di daerah Petaling Jaya pada bulan Februari, 1968. Percubaan ini ternyata berkesan dan berjaya menurunkan kadar jenayah di kawasan Petaling Jaya. Sehubungan itu arahan dikeluarkan pada 7 Jun 1968 menerusi Perintah Pasukan PDRM supaya sistem ini dilaksanakan di semua Kontinjen PDRM.

Arahan itu juga menjelaskan dengan terperinci tujuan-tujuannya, iaitu:

  • memupuk perasaan orang ramai melalui cara berdampingan dengan orang-orang yang menjalankan beat supaya mendapat kepercayaan;
  • memberi bantuan dengan segera kepada orang ramai dengan cara bersedia ke atas panggilan bantuan dan menerima pengaduan-pengaduan;
  • memudahkan kerja dengan menambah dan memperbaiki aliran maklumat;
  • menyediakan satu sistem yang menarik dengan tujuan melindungi atau mengurangkan kadar jenayah.
  • menanam semangat kepada pegawai-pegawai polis berhubung dengan tugas-tugas mereka dengan cara menyatukan pengetahuan yang didapati;

pondok polis sistem salleh

Sistem ini dilaksanakan dengan cara:

  • Setiap kawasan balai polis dibahagikan kepada patrol, sektor, ward dan zon dengan garis sempadan yang jelas menunjukkan di mana letaknya kawasan itu, faktor-faktor persaingan, luas dan sebagainya. Satu beat atau lebih; atau satu patrol atau lebih atau satu beat dan satu patrol boleh dijadikan satu sektor. Dua sektor atau lebih menjadi satu ward. Dua ward atau lebih menjadi satu zon.
  • Pegawai-pegawai, Anggota Pangkat Rendah dan konstabel diberi tanggungjawab di atas kawasan-kawasan tertentu untuk membolehkan mereka faham kawasan masing-masing dan bertanggungjawab ke atas sebarang kejadian yang berlaku akibat kecuaian polis.
  • Setiap zon di bawah pengawasan pegawai dan Anggota Pangkat Rendah yang menjaga ward. Pegawai zon pula bertanggungjawab kepada Ketua Polis Daerah.
  • Anggota Pangkat Rendah/Konstabel yang dipilih mengawal dan menjalankan tugas beat; patrol dan sektor akan ditempatkan sekurang-kurangnya 12 bulan untuk membolehkan mereka mengetahui selok-belok kawasan dan penduduk-penduduknya.
  • Pegawai-pegawai, Anggota Pangkat Rendah dan konstabel dikehendaki mengkaji, berkenalan dan berhubung mesra dengan penduduk kawasan masing-masing untuk mewujudkan keyakinan orang ramai terhadap mereka. Mereka juga mesti berusaha mengumpulkan sebarang maklumat mengenai kawasan masing-masing.
  • Kalau boleh, pegawai-pegawai, Anggota Pangkat Rendah dan konstabel akan tinggal di dalam kawasan masing-masing dan bergerak di kawasan mereka.
  • Dengan adanya pengetahuan yang lengkap tentang setiap penduduk dalam kawasan masing-masing, sebarang kejadian akan mudah dikesan.
  • Dengan pengetahuan itu juga akan mewujudkan keyakinan dan keselamatan anggota-anggota polis untuk menjalankan tugas-tugas mereka.
  • Pengalaman dan pengetahuan yang diperolehi oleh anggota-anggota polis dikawasan masing-masing akan mempertingkatkan lagi kecekapan dan mewujudkan sikap bertanggungjawab di kalangan anggota.

Sejak diperkenalkan, Sistem Salleh terbukti dapat mengekang, mengawal dan membasmi jenayah serta mewujudkan kerjasama dan sokongan orang ramai terutama dalam usaha membasmi jenayah dapat terus dipertingkatkan.

Sumber : Arkib Negara Malaysia , PDRM

Standard
Kampung_Mawar_Langkawi
Sejarah

Perjanjian Inggeris Dengan Sultan Kedah 1800

06 Jun 1800 – Pada tahun 1800 satu Perjanjian Persahabatan dan Perikatan telah dipersetujui dan ditandatangani di antara Sir George Leith, Leftenan Gabenor Inggeris di Pulau Pinang yang mewakili Syarikat Hindia Timur Inggeris dan Yang Dipertuan Raja Muda Perlis dan Kedah, pegawai-pegawai negeri dan Ketua-ketua bagi kedua-dua negeri.

Sir George Leith

Sir George Leith

Di antara perkara-perkara penting di dalam Perjanjian Inggeris dengan Sultan Kedah adalah :

  • Syarikat Inggeris bersetuju membayar kepada Duli Yang Dipertuan Raja Muda Kedah/Perlis sejumlah 10 ribu dollar setiap tahun selagi Inggeris menguasai Pulau Pinang dan kawasan pantai bertentangan dengan Pulau Pinang.
  • Duli Yang Maha Dipertuan bersetuju menyerahkan kepada Inggeris semua kawasan pantai di antara Kuala Krian dan tebing sungai kawasan Kuala Muda hingga ke daratan sejauh 60 orlong (6400 ela persegi atau kira-kira 1.3ekar). Syarikat Inggeris akan mengawal kawasan pantai tersebut dari musuh, perompak dan lanun yang mungkin datang dari arah utara ke selatan.
  • Duli Yang Dipertuan bersetuju bahawa semua jenis bekalan yang dibeli di Kedah dan Perlis untuk keperluan Pulau Pinang, kapal-kapal perang dan kapal-kapal kepunyaan Syarikat tidak akan ditahan atau tertakluk kepada Cukai atau Kastam; semua perahu yang datang dari Pulau Pinang untuk mendapatkan keperluan di Perlis dan Kedah akan dikehendaki mempunyai pasport yang betul supaya ianya tidak dikenakan cukai.

Dengan termetrainya perjanjian Inggeris dengan Sultan Kedah ini pada hari ini dalam tahun 1800 negeri-negeri Perlis, Kedah dan Pulau Pinang adalah dicantum menjadi sebuah negeri. Perjanjian ini telah diluluskan dan disahkan oleh Gabenor-Jeneral Yang Bertugas pada bulan November 1802.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard
replika_istana_raja_melewar_rembau-800px
Sejarah

Perjanjian Persahabatan Rembau – Belanda

05 Jun 1819 – Satu perjanjian persahabatan dan pengiktirafan telah ditandatangani di Naning di antara Kerajaan Belanda dan Rembau pada tahun 1819. Rembau telah diwakili oleh Raja Ali, Penghulu Dato’ Maharaja Lela dan Empat Suku yang terdiri dari Dato’ Gempa Maharaja, Dato’ Marabangsa, Dato’ Sangsoera Pahlawan dan Dato’ Bangsa di Balang. Kerajaan Negeri Belanda pula diwakili oleh Gabenor Belanda di Melaka iaitu J. S. Timmermann Thyssen.

Perkara-perkara yang dipersetujui dalam perjanjian ini adalah :

  • ARTIKEL PERTAMA – Kerajaan Belanda mengiktiraf Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku sebagai pentadbir Kerajaan Rembau.
  • ARTIKEL KEDUA – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku mengiktiraf Kerajaan Belanda sebagai pelindung serta bersumpah dan berjanji akan sentiasa taat setia dan tidak akan menentang Kerajaan Belanda dan menganggap bahawa sahabat-sahabat Belanda adalah sahabat-sahabat mereka dan usuh Belanda sebagai musuh Rembau juga, dan oleh itu berjanji akan memberi bantuan tenaga atau senjata jika diperlukan oleh pemerintah Belanda di Melaka.
  • ARTIKEL KETIGA – Kerajaan Belanda mengaku untuk mengekalkan dan menyokong Raja Ali, Penghulu, hak-hak mereka dan waris-waris mereka kecuali mengenai adat istiadat Negeri Rembau yang dibenarkan berlaku sepenuhnya, tetapi jika Raja Ali atau Penghulu meninggal dunia, waris yang dipilih menggantikannya tidak boleh bertindak atau diakui tindakannya itu oleh sesiapa pun kecuali ianya telah dipersetujui oleh pemerintah Belanda di Melaka.
  • ARTIKEL KEEMPAT – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku tidak akan memberi perlindungan kepada orang-orang yang terlibat dalam penjualan hamba abdi atau yang telah melakukan jenayah tetapi sebaliknya mestilah menyerahkan mereka kepada Gabenor Belanda di Melaka supaya dibicarakan mengikut kesalahan mereka.
  • ARTIKEL KELIMA – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku mestilah menyerahkan hamba-hamba yang telah lari dan berselindung di Rembau semenjak 21hb September. 1818 iaitu tarikh bermulanya pemerintahan Belanda di Melaka, dan demikian itu bagi tiap-tiap seorang hamba yang diserahkan semula akan dibayar 14 Dollar Sepanyol yang mana 7 dollar akan dibahagi-bahagikan kepada Penghulu dan Empat Suku, dan 7 dollar lagi akan diberikan sebagai hadiah kepada sesiapa saja yang telah menyerahkan hamba tersebut.
  • ARTIKEL KEENAM – Di atas permintaan Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku, Gabenor Melaka akan mengeluarkan arahan-arahan untuk menahan orang-orang seperti itu yang melarikan diri dari Rembau dan menyembunyikan diri dalam kawasan kekuasaan Melaka, dan menyerahkan mereka kepada Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku. Peraturan yang sama hendaklah diikuti berhubung dengan hamba-hamba yang lari dari Rembau ke Melaka di mana bayaran sebanyak 14 dollar Sepanyol hendaklah dibayar oleh yang empunya hamba.
  • ARTIKEL KETUJUH – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku akan menyerahkan kepada kerajaan Belanda semua bijih timah yang dipungut oleh mereka atau rakyat mereka dari Linggi, Sungai Ujong, Rembau dan jajahan takluk mereka; Kerajaan Belanda akan membayar 40 dollar (Sepanyol) bagi setiap satu bahara yang seberat 300 kati atau 375 paun Belanda bagi berat yang sama. Walau bagaimanapun Kerajaan Belanda mempunyai kuasa merampas bijih timah yang diseludup, atau yang menyalahi Perjanjian 1759.
  • ARTIKEL KELAPAN – Raja Ali, Penghulu dan Empat Suku tidak akan membantu atau melindungi lanun-lanun tetapi sebaliknya membantu dengan segala kuasa yang ada pada mereka untuk memajukan perdagangan di Selat Melaka dan mereka akan bertanggungjawab terhadap kegiatan perompakan di laut yang dilakukan oleh rakyat mereka.
  • ARTIKEL KESEMBILAN – Jika diketahui ada orang-orang yang membuat persiapan untuk bermusuhan mereka hendaklah menghalangnya daripada berlaku dan memberitahukan hal itu ke pengetahuan Gabenor Melaka.
  • ARTIKEL KESEPULUH – Setiap kapal tanpa mengecualikan tuan punya sama ada yang datang dari Timur atau Barat, yang melalui Melaka akan dirampas jika tidak membayar cukai pelabuhan. Semua kapal yang dipunyai oleh Rembau jika bertembung dengan kapal-kapal kerajaan asing yang memberi tembakan isyarat kepada mereka, mestilah memberikan lambaian isyarat dan menunjukkan pas kebenaran supaya dibenarkan Ialu dan tidak disyaki sebagai lanun.

Perjanjian ini adalah untuk memperbaharui Perjanjian 1759 yang telah ditandatangani oleh Kerajaan Tertinggi Belanda di India dengan Daeng Kemboja (Dain Cambodia) bersama-sama Penghulu dan Empat Suku yang dahulu.

Sumber : Arkib Negara Malaysia

Standard